✅ بلایای اقتصاد #رانتیر
#دولت غیر پاسخگو و مسئولیت ناپذیر، دست پخت #ژنرالهای خام فروش
بنا داریم در مجموعهای از پیامها، به بررسی نتایج حاکم بودن اقتصاد متکی به خام فروش منابع(بخصوص #نفت) بپردازیم، کاری که قطعا برای بررسی علمی راههای رسیدن به #جهش_تولید ضروری است:
1️⃣ درآمدهای رانتی سبب میگردد تا دولت از اتکای به مردم جامعه شانه خالی کرده و #پاسخگویی خود در برابر آن را نپذیرد. دولتی که میتواند بدون وجود مردم و همراهی آنان به تقویت بنیانهای اقتصادی خود بپردازد و کسب درآمد کند دلیلی برای پرداختن به امر حضور مردم در اقتصاد نخواهد دید. این درآمدها میتوانند حتی رهبران جوامعی که در آن به شیوههای #دموکراتیک قدرت توزیع میشود را به هوس انحصار قدرت انداخته و آنان را از مسیر اتکای به #مردم و برآورده کردن اهداف آنان دور کند. در واقع درآمدهای نفتی ریشه استقلال دولت از مردم میباشد که در نهایت منجر به زوال استقلال کشور خواهد شد.
در جامعهای مثل ایران رکن رکین #استقلال #جمهوریت است که در کنار اسلامیت نظام میتواند تضمینی برای مبانی و اهداف جمهوری اسلامی باشد؛ اما اگر یک مقام دولتی ارشد در توهم ناشی از درآمدهای بادآورده #منابع_طبیعی قرار بگیرد، دیگر احساس نخواهد کرد که برای رسیدن به اهداف نیازمند یاری مردم میباشد. این اتفاق به تمام زیر بخشهای اصلی به خصوص اقتصاد و فرهنگ آسیب خواهد زد.
💠اندیشکده برهان💠
🔻توئیتر
https://twitter.com/borhan_ir
🔻اینستاگرام
https://www.instagram.com/borhan__ir/
🔻 آیگپ
http://iGap.net/borhan_ir
🔻 سروش
http://sapp.ir/borhan_ir
🔻بله
http://ble.im/borhan_ir
🔻ایتا
http://eitaa.com/borhan_ir
✅ گذار از اقتصاد #رانتیر به #جهش_تولید
🔹 نقض مردم سالاری، در اثر گسترش #خام_فروشی
در مجموعهی پیش رو، به بررسی نتایج حاکم بودن اقتصاد متکی به خام فروش منابع(بخصوص #نفت) میپردازیم، کاری که قطعا برای بررسی علمی راههای رسیدن به #جهش_تولید ضروری است:
2️⃣ در فرهنگ سیاسی جمهوری اسلامی واژهای منحصر به فرد با عنوان «حضور #مردم در صحنه» وجود دارد که آنرا میتوانند بدیلی گرانبها تر از مشارکت سیاسی در سایر فرهنگهای جهان دانست. حضور مردم در صحنه در انقلاب اسلامی در شرایطی محقق میشود که #مردم_سالاری در کنار دیانت نظام حفظ شده باشد. لحظهای که مردم احساس نمایند نیازی به حضور آنها در بحرانها نیست به مرور دچار وضعیت بیگانگی از نظام و یا حتی بیگانگی از خود خواهند شد. اگر بخشهایی از #مردم احساس کنند که #دولت بدون توجه به آنها به مسیر اقتصادی و سیاسی و اجتماعی خود ادامه میدهد و انتظارات مردم سالارانه برآورده نشود، در گذشت ایام باید شاهد تعمیق گسل مردم و دولت بود. بروز چنین وضعیتی به تناوب با فراز و نشیب در سالهای مختلفی از جمهوری اسلامی رخ داده است و تجربه نشان داده که هرگاه روسای جمهور درآمدهای بالای نفتی دست یافتهاند به صورت ناخودآگاه از مردم و به خصوص طبقات فرودست اقتصادی فاصله خواهند گرفت. البته این امر اختصاصی به ایران نداشته و در تمام نظامهای سیاسی دنیا مشترک است.
برای مطالعه بیشتر به مقاله «گذار از اقتصاد رانتیری به جهش تولید» مراجعه کنید.
http://www.borhan.ir/6976/
💠اندیشکده برهان💠
🔻توئیتر
https://twitter.com/borhan_ir
🔻اینستاگرام
https://www.instagram.com/borhan__ir/
🔻 آیگپ
http://iGap.net/borhan_ir
🔻 سروش
http://sapp.ir/borhan_ir
🔻بله
http://ble.im/borhan_ir
🔻ایتا
http://eitaa.com/borhan_ir
✅ گذار از اقتصاد #رانتیر به #جهش_تولید
🔹بیماری هلندی
«#نفرین_منابع» به حالتی اطلاق میشود که در آن کشورِ دارای منابع طبیعی فراوان، توانایی مدیریت و بهره مندی درست از درآمدهای حاصل آن منابع را نداشته و در نتیجه نه تنها #پیشرفت و رشد حاصل نمیگردد که بخشهای تولید با مشکلات جدی مواجه خواهد شد. ریچارد اوتی در سال ۱۹۹۳ بیان میکند رشد اقتصادی پایین در کشورهای دارای منابع طبیعی نسبت به کشورهای فاقد این منابع بلای منابع یا نفرین منابع نام دارد.
در واقع درآمدهای حاصل از فروش مواد منابع طبیعی خام و یا حتی فرآوری شده به اقتصاد کشور وارد شده و این حجم ارز وارده موجب تمرکز در بخشهای غیر رقابتی مثل صنعت و کشاورزی میگردد. در چنین شرایطی نظیر آنچه در سالهای اخیر در ایران رخ داده است. سرمایهها از بخشهای تولیدی به بخشهای دلالی حرکت خواهند کرد.
در نفرین منابع یا #بیماری_هلندی وقتی که ارز حاصل از صادرات منابع طبیعی به کشور وارد میشود با افزایش تورم نرخ واقعی ارز نیز افزایش یافته و همین امر باعث میشود که دستمزدها بالا رود. بر این اساس بخشهای تولیدی صنعتی و کشاورزی قابلیت رقابت خود را در بازارهای جهانی از دست میدهند و طبیعی است که کشور روز به روز وابستگی بیشتری به درآمدهای رانتی پیدا کرده و #اقتصاد کشور در برابر تغییر قیمت منابع طبیعی مثل نفت شکننده و آسیب پذیر باشد.
برای مطالعه بیشتر به مقاله «گذار از اقتصاد رانتیری به جهش تولید» مراجعه کنید.
http://www.borhan.ir/6976/
💠اندیشکده برهان💠
🔻توئیتر
https://twitter.com/borhan_ir
🔻اینستاگرام
https://www.instagram.com/borhan__ir/
🔻 آیگپ
http://iGap.net/borhan_ir
🔻 سروش
http://sapp.ir/borhan_ir
🔻بله
http://ble.im/borhan_ir
🔻ایتا
http://eitaa.com/borhan_ir
✅ گذار از اقتصاد #رانتیر به #جهش_تولید
🔹#رانتخواری و افزایش #بوروکراسی، از نتایج اقتصاد #خام_فروش
در مجموعهی پیش رو، به بررسی نتایج حاکم بودن اقتصاد متکی به خام فروش منابع(بخصوص #نفت) میپردازیم، کاری که قطعا برای بررسی علمی راههای رسیدن به #جهش_تولید ضروری است:
5️⃣ یکی دیگر از معایب وابستگی دولت به درآمدهای نفتی که از قضا گریبانگیر ایران نیز شده است، افزایش حجم بروکراسی در کشور میباشد. تردیدی نیست که دولت در ایران بسیار بزرگ است و حتی حجم آن از کشورهایی با جمعیت چند برابر ایران نیز فراتر میرود. فرهنگ پشت میز نشینی به عنوان مطالبه جدی بسیاری از جوانان ناشی از همین فرهنگ رانتی است که در طی سالیان پس از کشف نفت و فروش آن در ایران به وجود آمده است. نفت و گاز این ابزار را در اختیار دولت قرار میدهد تا بتوانند بدون گسترش بخش تولید در کشور نسبت به پرداخت حقوق و مزایا به کارمندان و کارگزاران خود اقدام کرده و حتی دغدغهای نسبت به بهرهوری و کارایی آنها نداشته باشند. همه طرحهایی که میخواهند منجر به انقباض دولت و کوچک شدن آن در کشور شود ناظر به کاهش وابستگی دولت به درآمدهای نفتی هستند.
اتفاق منفی دیگری که متعاقب بزرگ شدن بروکراسی در ایران رخ داده است توزیع رانت شغلی در میان جریانات سیاسی خاص است. با پیروزی جناحهای سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری این امکان برای آنها فراهم است تا همفکران و نزدیکان خود را به استخدام (ولو موقت) دولت در آورده و درآمد حاصل از فروش نفت را به عنوان حقوق و دستمزد میان آنها توزیع کنند.
6️⃣ پدیدهای که میتواند به عنوان یک اثر اخلاقی منفی از دولت رانتیر میان جامعه منتقل شود و آن را نیز شبیه دولت کند، تولید روحیه رانتی، رانت جویی و رانت خواهی در میان افراد است. پولهای بادآورده برای دولت میتوانند بخشهایی از مردم را نیز به طمع دستیابی یا دسترسی به ثروتهای بادآورده بیندازد. پدیدهای چون سرمایههای سرگردان در بخشهای دلالی کشور نشان میدهد که روحیه اقتصادی تعداد از مردم نه تنها تولیدی نیست، که خدماتی نیز نبوده و گرایش عجیبی به دستیابی به رانت و ثروت بدون زحمت وجود دارد.
اینکه جامعه ایرانی میتواند متأثر از چند پایگاه اینترنتی یا شبکه فضای مجازی ارزش پول ملیاش را به سرعت از دست بدهد ، نشان میدهد که نبردی اطلاعاتی درمیان بخشهایی از بدنه سرمایه داری کشور وجود دارد و هر کس در پی آن است تا با کسب اطلاع و پیش بینی از احتمالات آینده در طی یک معامله بسیار ساده به سودی هنگفت و در واقع رانتی بزرگ که نه حاصل فعالیت تولیدی یا خدماتی و بلکه حاصل کاهش ارزش پول ملی و فقیرتر شدن فقرا است دست یابد. در اخلاق رانتی، ایثار و مروت جای خود را به خودخواهی و فرد گرایی داده و انسان فارغ از دیگران صرفاً به سود خودش میاندیشد. این رفتار تا حد قابل توجهی متأثر از رفتاری است که دولت پیش از این در وابستگی به درآمدهای نفتی و بیحسی نسبت به دهکهای ضعیف اقتصادی انجام داده است.
برای مطالعه بیشتر به مقاله «گذار از اقتصاد رانتیری به جهش تولید» مراجعه کنید.
http://www.borhan.ir/6976/
💠اندیشکده برهان💠
🔻توئیتر
https://twitter.com/borhan_ir
🔻اینستاگرام
https://www.instagram.com/borhan__ir/
🔻 آیگپ
http://iGap.net/borhan_ir
🔻 سروش
http://sapp.ir/borhan_ir
🔻بله
http://ble.im/borhan_ir
🔻ایتا
http://eitaa.com/borhan_ir
✅ گذار از اقتصاد #رانتیر به #جهش_تولید
🔹شرکتهای به اصطلاح #خصولتی، در اثر #نفرین_منابع
7️⃣ یکی دیگر از پیامدهای منفی اخلاقی دولت رانتیر رواج فرهنگ #سودجویی و بروز پدیده #یقه_سفیدها یا #کارچاق_کن ها در اقتصاد و سیاست کشور خواهد بود. در واقع میل عجیب و گسترده برخی برای دستیابی به مدیریتهای میانی و یا مناصبی چون نمایندگی مجلس، پدیده شوم #آقازادگی به عنوان یکی از مهمترین نشانههای تبعیض در جامعه ایرانی ثمره دولت رانتیر است. پدیدهای که در آن فرد بدون هیچ گونه فضائل اکتسابی صرفاً به دلیل ارتباط نسبی با یکی از کارگزاران ارشد یا نیمه ارشد میتواند بهرههای مالی و یا مواهب اجتماعی خاصی را نصیب خود نماید. اتفاق دیگری که متعاقب اقتصاد رانتی در ایران رخ داده است، پدیده #حقوقهای_نجومی است. اگر اقتصاد از وضعیت تک محصولی و خارج گردد و اگر هیچ پول بیحساب و کتاب ناشی از افزایش قیمت نفت در اقتصاد وارد نشود، امکان اختلاس برای افراد سودجو تقریباً بسیار کم خواهد شد.
از این رو بخش مهمی از فساد در کشور مرتبط با رانتی است که بدون حساب وارد چرخه اقتصادی میشود و افراد را با هر توانی به طمع دستیابی به آن یا وارد در مناصب دولتی و غیر دولتی میکنند و یا به افراد صاحب منصب نزدیک میکند و یا صاحب منصبان را تا حد ممکن به دلیل محدود بودن عمر مسئولیت به انگیزهها و اعمال خلاف شرع و خلاف قانون میکشاند.
8️⃣ پیامد منفی دیگر در پی به وجود آمدن اقتصاد نفتی، شرکتهای دولتی و فسادهای مترتب بر آن است. در واقع فلسفه ایجاد اقتصاد شبه دولتی دسترسی به رانتهایی است که در چرخه اقتصاد وارد برخی شرکتهای غیر خصوصی شده و افراد میتوانند با کمترین بهره وری بیشترین منافع مالی را برای خود تضمین و تأمین نمایند. هرچند سیاستهای کلی #اصل_۴۴ تاکید میکند اقتصاد باید به سمت مردمی شدن حرکت کند اما جریان رانت در شرکتهای وابسته به دولت سبب میشود که بسیاری از افراد وابسته به قدرت بتوانند خود را در مسیر خصوصی سازی قرار داده و از رانتهای موجود در آن بهرههایی در جهت غیر تولید ببرند. قطع شدن ورود این رانت میتواند گام محکمی در جهت #خصوصی_سازی واقعی باشد.
برای مطالعه بیشتر به مقاله «گذار از اقتصاد رانتیری به جهش تولید» مراجعه کنید.
http://www.borhan.ir/6976/
💠اندیشکده برهان💠
@BORHAN_IR
✅ «مواسات» و «جهش تولید» پیشنیاز قوی شدن در نبرد هیبریدی (بخش دوم)
جهش تولید و استحکام ساخت اقتصادی
#ترامپ پس از خروج از #برجام پاشنه آشیل #اقتصاد_تکمحصولی ایران یعنی #نفت را هدف قرار داده و از اواسط سال 2019 معافیتهای ششماههی اعطاء شده از سوی ایالات متحد به هشت کشور خریدار نفت ایران را دیگر تمدید نکرد، درنتیجه صادرات نفت کشور تا حد زیادی کاهش یافت.
این رخداد از سالها قبل کاملاً محتمل و قابل پیشبینی بود، #رهبر_معظم_انقلاب و کارشناسان امر نیز بارها خطاب به دولت فعلی و دولتهای پیشین نسبت به وقوع آن هشدار داده بودند؛ بااینوجود این هشدارها با بیتوجهی مسئولینی که اتکا به درآمدهای سهلالوصول نفتی را بر اجرای سیاستهای #مقاومسازی_اقتصاد و #رونقبخشی به #تولید ترجیح میدادند همراه شد.
هرچند تاکنون با هوشیاری رهبری و همراهی مردم، تاکتیک #تحریم_نفتی در حصول به اهداف نهایی ناکام مانده اما تأثیر غیرقابلانکاری بر کاهش #درآمدهای_ارزی کشور داشته و در صورت عدم اعمال تمهیدات لازم در ادامه میتواند مشکلساز شود.
شیوع گسترده ویروس #کرونا در ژانویه 2020 و کاهش تقاضای جهانی برای نفت که منجر به سقوط کمسابقه قیمت جهانی این محصول شد نیز مزید بر علت گردید تا بیش از هر زمان دیگری اقتصاد ایران به سمت ورود به عصر «#فرانفت» سوق داده شود.
با عزم مسئولین و همراهی مردم میتوان تهدید تاکتیکی کاهش درآمدهای نفتی را به یک فرصت راهبردی و تاریخی برای رهایی اقتصاد ایران از تکمحصولی و #رانتیر بودن تبدیل کرد؛ کلید این امر نیز ایجاد جهش در تولید و قطع وابستگی به درآمدهای نفتی است.
متن کامل مقاله در سایت اندیشکده برهان
http://www.borhan.ir/7135/
✍️ روح الله سبزی
#گروه_سیاسی
💫 اندیشکده برهان
🆔 @borhan_ir