eitaa logo
کافه تاریخ
295 دنبال‌کننده
162 عکس
0 ویدیو
0 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
عده ای از پهلوانان کشتی و ورزشکاران در دوره قاجاریه ورزش پهلوانی در دوره‌ی ناصرالدین شاه که از سال 1848 تا 1898 سلطنت کرد، به اوج غنای خودش رسید. در طول این دوران تعدادی زورخانه در تهران و دیگر شهرها ساخته شد. پهلوان رسمی کشور هر سال (در اولین روز سال، نوروز ایرانی) در مسابقات کشتی که در حضور شاه برگزار می‌شد، انتخاب می‌گردید. شاه خودش بازوبند پهلوانی را به پهلوان برنده در مسابقه می‌داد. این سنت در دوران بعد از قاجار نیز ادامه پیدا کرد. 👇 را به دوستانتان معرفی کنید👇 www.cafetarikh.com @cafetarikh
❇️ نصیحت به فرزندش در دفاع از ملت و کشور در جریان اشغال ایران توسط متفقین در ، خبر نزدیک شدن قوای انگلیسی و با تلفن به اطلاع در کاخ سلطنتی رسید. رضاشاه با این اعتقاد که برای سرنگونی او می آیند نخست وزیر را به کاخ احضار نمود، محمدعلی فروغی با دقت پیش نویس استعفانامه را نوشت و به شاه داد، شاهی که در اثر فشارهای مستمر و زخم معده دردناکی که قیافه اش را بیش از 63 سال نشان می داد. چشمان رضاشاه به رنگ خون درآمده بود. در کاخ سلطنتی رضا شاه برای آخرین بار با پسرش محمدرضا پهلوی گفتگو کرد و از وی پرسید «آیا میتوانی تاج و تخت را حفظ کنی؟» محمدرضا ساکت ماند. رضاشاه در ادامه سخنان خود گفت «من در حفظ تاج و تخت سلطنت کوتاهی نکردم ولی نیروهایی قوی تر از من مرا شکست دادند. من سلطنت را برای تو حفظ کردم آیا قادر هستی آن را حفظ کنی؟» ولیعهد سرش را به عنوان تصدیق تکان داد و رضاشاه این نصحیت را به او نمود. «مواظب باش پسرم، مقاومت نکن ما و همه دنیا با طوفانی روبرو شده ایم که عظیم تر از هریک از ماست، سرت را خم کن و بگذار طوفان بگذرد.» رضاخان سپس درحالی که به سوی درب خروجی می رفت گفت «سعی کن پسردار شوی» و به سوی اتومبیل رولزرویس آماده حرکت گام برداشت. اندکی بعد از ساعت 7 بامداد رضاخان در راه اصفهان بود. منبع:ریچادرا. استورات، در آخرین روزهای رضاشاه، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران، انتشارات معین،1370، صص239-238 👇 را به دوستانتان معرفی کنید👇 www.cafetarikh.com @cafetarikh
❇️ نخستین سالن در ایران در چه سالی و توسط چه کسی افتتاح شد؟ بعد از فرازونشیب ورود هنر سینما به ایران توسط مظفرالدین شاه قاجار، در سال 1303 شمسی نخستین سالن سینما به معنای واقعی آن بنام «گراند سینما» به به همت علی وکیلی در در خیابان لاله زار تهران در « گراند هتل » افتتاح شد . به این ترتیب با افتتاح گراند سینما، آبرومندترین سینمای تهران از چشم متجددین عصر رضا شاه شروع به کار کرد. از سال 1313 نمایش فیلم های خبری خارجی در سینماهای تهران آغاز شد. این فیلم ها از سوی سفارت انگلیس در اختیار شخصی به نام ابوالقاسم طاهری که کارمند سفارت در ایران بود و در ضمن برای «بی بی سی » نیز کار می کرد ، قرار می گرفت و او اخبار مخصوص کشور انگلیس را که به صورت فیلم در لندن تهیه می شد، ترجمه می کرد. این فیلم ها پس از بازبینی از سوی اداره ی هنرهای صنایع مستظرفه در سینماها پخش می شد. موضوعات آنها هم اغلب در خصوص اخبار دربار انگلیس، اختراعات، ملاقات های سیاسی در لندن، افتتاح مجالس در انگلیس و گاهی گزارش هایی از مستعمرات انگلیس بود. علی وکیلی، مبتکر حوزه ی سینما در ایران در سال 1309 دست به ابتکار دیگری زد و نخستین مجله ی سینمای ایران را منتشر نمود. این مجله که سینما و نمایشات نام داشت، در قطع کوچک رقعی، با 43 صفحه به قیمت سه ریال منتشر شد. علی وکیلی، صاحب امتیاز نشریه بود و سردبیری آن را فردی به نام اسحاق زنجانی بر عهده داشت. منبع:جاودانی، ح. سال شمار تاریخ سینمای ایران، تهران، قطره، چاپ اول، 1379، ص 22 👇 را به دوستانتان معرفی کنید👇 www.cafetarikh.com @cafetarikh
❇️ تشریفات غذا خوردن در ایران عهد عمدتا مردم کشورهای غرب آسیا در مقایسه با مردم اروپا افرادی پرخورتر به حساب می آیند. شاید بتوان این طور بیان کرد که در مغرب زمین مردم در وعده های متعددی خود را سیر می کنند و در مقابل در برخی نقاط دیگر مثل ایران، افراد، با وعده های کمتر پورخوری می کنند. این مسئله هم نکته ای جدید نیست. بلکه در تاریخ ایران سابقه دارد. روایت یک سیاح خارجی از نوع غذا خوردن او و همراهانش در مقایسه با ایرانی ها در این زمینه قابل تامل است: «با کلمه بسمه الله جمعیت نشسته بر گرد سفره در سکوتی فرورفت که در تمام مدت غذا خوردن شکسته نشد مگر به واسطه ی صدای به هم خوردن آروارهای در حال جویدن. دست ها عمیقا در دوری های پر از پلوی چرب فرو می رفتند و برنج به شکل گلوله هایی فشرده و با سرعت حیرت انگیزی بلعیده می شد. در کمتر از یک ربع ساعت، از آن همه غذای آورده شده بر سر سفره تنها مقدار اندکی باقی ماند. پس از آن آب آورده شد و هر مهمان انگشتانش را اندکی خیس کرد و سپس برحسب موقعیت با دستمال جیبی یا با کتش خشک کرد. تشریفات دشوار حاکم بر غذا خوردن، هنگامی که شاهسون و یکی دو نفر دیگر کمربند های شان را شل کردند، به موقعیتی بی حال و سست تنزل پیدا کرد. با این که من و همراهم خوراک بسیار زیادی خورده بودیم اما در مقایسه با سایرین بشقاب هایمان دست نخورده به نظر می رسید.»1 1-ویلیام ریچارد هولمز، سفرنامه ساحل خزر، ترجمه: شبنم حجتی سعیدی، رشت، فرهنگ ایلیا، 1390، ص 35- 36 👇 را به دوستانتان معرفی کنید👇 www.cafetarikh.com @cafetarikh
❇️ انتشار خبر کشف هروئین در لوازم اشرف پهلوی در فرودگاه ژنو همواره به دلیل سابقه و چهره منفی اش به ویژه در خصوص مواد مخدر، در مسافرتهای خارجی سوژه رسانه های خبری اروپایی قرار می گرفت. در این سند نامه خوانساری به علم وزیر دربار در خصوص خبر مندرج در روزنامه «تریبون دوژنو» مشعر بر تکذیب خبر کشف مواد مخدر در اثاثیه اشرف پهلوی در فرودگاه کوانتران ژنو مشاهده می شود. خبری که اشرف پهلوی آن را تکذیب کرده بود. 👇 را به دوستانتان معرفی کنید👇 www.cafetarikh.com @cafetarikh
✳️ قهوه خانه به مثابه مدرسه و دانشگاه! امروزه جامعه پذیری انسان از طریق نهادهایی مثل مدرسه و دانشگاه صورت می گیرد. اما جالب اینکه دهه ها قبل نهادهایی این کار را انجام می دادند که از لحاظ کارکردی بسیار با نهادهای آموزشی امروز متفاوت بودند؛ مثل قهوه خانه: «قهوه خانه در آن زمان نه به صورت قهوه خانه های کنونی بود که کسی برای صرف چای و قلیان و سیگاری بدانجا رفته، قهوه خانه فقط صورت محل کسب و کار و داد و ستد داشته باشد که جز فروش دو چای و آبگوشت دیزی چیزی از تشکیلات آن منظور نبوده، مشتری نیز توقع بیشتر نداشته باشد، بلکه قهوه خانه اگرچه مرکز تجمیع بیکارها و باکاره ها و خرپاکوب و شیشه بر و نانوا و قصاب و مقنی و بزاز و رزاز و دیگر کسبه به حساب می آمد، اما از سوئی مدرسه و مکتب و دبستان و دبیرستان و دانشگاهی بود که شخصیت مردم از خوب و بد در آن شکل می گرفت.»1 1-محمدرضا پولادوند، کافه نادری، تهران، انتشارات منوچهری، 1390، ص 140 👇 را به دوستانتان معرفی کنید👇 www.cafetarikh.com @cafetarikh
✳️ روانشناسی ایرانیان برای طرح ریزی علیه سیاستگذاری دولت های غربی برای مقابله با ایران و دیگر کشورها و ملل دنیا همیشه بر پایه برخی مطالعات و بررسی ها بود که گاهی حتی روان شناسی ایرانیان را نیز در بر می گرفت. به طوری که حتی در کودتای 1332 نیز، انگلیسی ها به بررسی روانشناسی ایرانیان پرداخت: «بنا بر اصرار موریسیون، سیاستگذاران بلندپایه ی وزارت خارجه، دریاداری، بانک انگلستان و وزارت سوخت و نیرو گرد آمدند تا یک کمیته کاری ایران تشکیل دهند. این نهاد چند مطالعه ی پژوهشی را بنا به سفارش انجام داد تا به عنوان پس زمینه ی برخورد با ایران، مورد استفاده قرار گیرد. از جمله ی آنها پژوهشی درباره روان شناسی ایرانیان بود که یک دیپلمات انگلیسی آن را نوشته و طی آن تاکید کرده بود که ایرانی معمولی متاثر از : عدم صداقتی بیشرمانه، دیدگاهی تقدیرگرایانه، ]و[ بی تفاوتی به رنج و حرمان است...»1 1-استیفن کینزر، همه مردان شاه، ترجمه: شهریار خواجیان، تهران، نشر اختران، 1386، چاپ پنجم، ص 126 👇 را به دوستانتان معرفی کنید👇 www.cafetarikh.com @cafetarikh
✳️ سیاست داخلی شاه در زمان روی کارآمدن در آن برهه ای که به قدرت رسید، شاهی متزلزل بود. هر آن و بر پای هر بحران سیاسی می رفت که تاج سلطنتتش به زمین بیفتد. اما هر چه پیش می رفت از شاهی متزلزل به شاهی مستبد تبدیل می شد، آنچنان که می بایست انقلاب اسلامی را بروز و اوج گیری همین استبداد دانست: «شاه در دوره نخست وزیری تمام گروه های سیاسی و اجتماعی را که در مقابلش قرار داشتند منزوی کرد و مثل تمام دیکتاتورها اتکای اصلی خود را بر یک ارتش تابع فرمان، پلیس امنیتی خشن، و جمعی رجال سیاسی بازیچه دست خود قرار داد و جاذبه تکنوکراسی را بر تمام امور اداری کشور مسلط ساخت. همراه با اعمال این روش، شاه نسبت به هر دیدگاهی غیر از آنچه خود می اندیشیدند بی تفاوت ماند و با از بین بردن زمینه رقابت در تمام سطوح، به: روشنفکران، سیاستمداران، مطبوعات، وکلای مجلس، و بالاخره به تمام مردم دهن بند زد.»1 1-فریدون هویدا، سقوط شاه، ترجمه: ح.ا. مهران، تهران، انتشارات اطلاعات، نشر اطلاعات، 1386، چاپ نهم، ص 135 👇 را به دوستانتان معرفی کنید👇 www.cafetarikh.com @cafetarikh
✳️ مدرن شدن زن ایرانی یا شبه مدرن شدن او در ایران مدرن شدن عمدتا به شکل ظاهری بوده است. به این معنا که فرد در ظاهر مدرن بود و در باطن همان فرد سنتی و یا بدتر؛ چرا که در تناقضی شدید به سر می برد. بنابراین مدرن شدن مردم جوامع سنتی، دربردارنده فواید مدرنیته نیست؛ بلکه نقاط ضعف آن را در خود دارد. این مسئله درباره زنان این ممکلت نیز صادق است. بنابراین آنها نه مدرن که شبه مدرن شدند: «بعد از و ظاهر شدن تدریجی زن در صحنه اجتماع وضع یکباره دگرگون شد و عدم تعادلی آشکار میان پیدا و نهان قضیه به وجود آمد. بیشتر زنها از زیر چادر بیرون آمدند و همان طور که سیاق کار طبقه نسوان است، گروهی از آنها هر روز در خودآرایی و خودنمایی گامی فراتر نهادند، فرنگی باب و فرنگی ماب شدند، پاره ای از آنها از فرنگی ها هم سر ]جلو[ زدند، اما باطن قضیه خلق و خو و طرز تفکر آنها همان بود که بود، ماند....»1 1-حسین شهید زاده، راه بی بازگشت، تهران، انتشارات اطلاعات، 1390، ص 248 👇 را به دوستانتان معرفی کنید👇 www.cafetarikh.com @cafetarikh
✳️ و جاسوسی از کشورهای عربی در خاک ایران اسرائیل از ابتدای شکل گیری خود به حکومت پهلوی به مثابه یک متحد درجه یک می نگریست؛ چرا که معتقد بودند که با استفاده از ایران می توانند بر کشورهای اعراب حول اسرائیل فشار بیشتری وارد کنند. همچنین اسرائیل از ایران به عنوان ابزاری برای جاسوسی از ایران بهره می گرفت: «هدف پایگاه های برون مرزی اسرائیل در ایران، عراق و کشورهای عربی بود و اکثر مامورین را این 3 پایگاه استخدام می کردند و پس از آموزش کامل مرحله بهره برداری شروع می شد. اکثر مامورین پایگاه ها عراقی بودند، ولی پایگاه ها خوزستان موفق شدند تعدادی مامور کویتی و بحرینی و امیرنشین های امارات و حتی افرادی از عربستان سعودی را نیز استخدام و به کار گمارد، به طوری که از این 3 پایگاه کلیه اطلاعات لازم از عراق و تا حدی از کویت و امارات و عربستان و سوریه به جمع اوری می شد. البته منظور اسرائیلی ها در شروع کار عراق بود ولی به تدریج امکانات به حدی زیاد شد که کشورهای فوق الذکر را نیز تحت پوشش قرار داد. یک نسخه از کلیه اطلاعات جمع اوری شده به اداره کل دوم ساواک تحویل می شد و یک نسخه نیز به اسرائیل ارسال می گردید.»1 1-حسین فردوست، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران، انتشارات اطلاعات، 1393،ص 367-368 👇 را به دوستانتان معرفی کنید👇 www.cafetarikh.com @cafetarikh
✳️ بعد از دست کسی را نبوسیدم از مردان بزرگ عصر خویش بوده است که شاگردان بسیاری را در مدت کوتاه عمر خود پروراند و این شاگردان نیز به خوبی از او یاد می کنند. همچنان که رابطه میان او شهید عراقی همیشه خوب و مثال زدنی بوده است: «....شهید عراقی از نوجوانانی بود که تحت تعلیم مستقیم مرحوم نواب بود و علیرغم آن که چندی از آن مرحوم به خاطر اختلاف نظری .... جدا شد، اما او هم مثل اوائل جدائی کرباسچیان که تا چندی هیچگاه رهبری شخص مرحوم نواب را انکار نکرد و همیشه حتی در وقت جدائی از آن شهید بزرگوار یاد با تجلیل و به عنوان رهبر نهضت ضد استعماری شرق از او نام می برد، شهید عراقی هم چنین بود و من اخلاص و ارادت شهید عراقی را نسبت به شهید نواب صفوی تا پایان عمرش و بخصوص در ایامی که در زندان با هم به سر می بردیم، از زبان خود آن شهید در بسیاری از موارد می شنیدم. از کلمات آن شهید است که می گفت: «بعد از نواب صفوی دست کسی را نبوسیدم به جزء دست امام خمینی را...»1 1-محمدجواد حجتی کرمانی، آموزگار من نواب: چگونه با نواب صفوی آشنا شدم؟، تهران، اطلاعات، 1385، ص 68 👇 را به دوستانتان معرفی کنید👇 www.cafetarikh.com @cafetarikh
✳️ نامه های به مهاراجه های هندی میرزا تقی خان امیرکبیر نیز همچون بسیاری دیگر از مصلحین تاریخ معاصر ایران به خوبی به این مسئله آگاه بود که اولین و مهمترین حوزه ای که نیازمند اصلاحات است، ارتش است چرا که ارتش است که مواجهه و مقابله با دشمن خارجی را عملیاتی و ممکن می کند: «... سیاست امیرکبیر در ذهنیت ایران و ایرانی ارزنده بوده و هست، بخصوص در زمینه تثبیت مرزهای غربی و شرقی، چنان که در حفظ شرق کشور توانست با اصول نظامیگری، یک پادگان در هرات ایجاد و مرزهای شرقی را تثبیت کند. او هرات را مستحکم کرد و با ارسال نامه هایی به مهاراجه های هندی از آنان خواست که علیه انگلیس قیام کنند و بدین ترتیب توانست با مشغول نگه داشتن انگلیسی ها، مرزهای شرقی را امن کند،. این اقدام نهایت هوشمندی و شجاعت امیرکبیر را می رساند که متاسفانه بعد از او کمتر دیده شد.»1 1-موسی نجفی و موسی فقیه حقانی، تاریخ تحولات سیاسی ایران، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1393، چاپ نهم، ص 164 👇 را به دوستانتان معرفی کنید👇 www.cafetarikh.com @cafetarikh
✳️ بازار ماهی فروشی در کنار ساحل جنوب صید و صیادی و ماهی گیری در ایران قدمی بسیار طولانی دارد. جالب اینکه بازار ماهی فروشان نیز هویت و سامان خاص خود را دارا بوده است. آنچه در ادامه می آید بازار ماهی فروشان در دهه 1350 در ایران و به طور خاص در بنادر جنوبی کشور است: «در محل بازار ماهی بندرعباس که در کنار ساحل قرار دارد گذشته از انبارهای وابسته به لنج ها، کپرها و سایبان هایی برپا شده که ماهی فروشها در زیر آن بساط خود را می گسترانند. در کنار بساط هر ماهی فروش پیرمردی یا اغلب چند کودک نشسته اند که کارشان پاک کردن ماهی ها است. به این ترتیب که بیشتر خریداران ماهی ها را به آنها می سپارند و این افراد به سرعت مشغول خالی کردن شکم ماهی و بریدن بال ها و دم ماهی و جدا کردن سر ماهی می شوند و آن را برای پختن آماده می سازند. این افراد برای تمیز کردن هر ماهی دو ریال مزد می گیرند. در کنار آنها جمعی دیگر از دخترها و کودکان به پاکت فروشی مشغول هستند.»1 1-پرویز ورجاوند، سفرنامه جنوب، تهران، چاپخش، 1351، ص 100-101 👇 را به دوستانتان معرفی کنید👇 www.cafetarikh.com @cafetarikh
✳️ آیا شاه قاتل بود؟! ✅ فوت علیرضا در دوره‌ای حساس از تاریخ ایران یعنی سال 1333 اتفاق افتاد. دوره‌ای کوتاه بعد از کودتای 1332 که بحث فرزند دار نشدن محمدرضاشاه و ثریا نیز بر سر زبان‌ها بود. با این حال این موضوع بعد از سفر علی‌پاتریک، فرزند علیرضا به ایران و مقصر دانستن عموی خود در کشته شدن پدرش اهمیت بیشتری یافت... ✅ موضوع انتخاب ولیعهد محتمل‌ترین گزینه و فرضیه در رابطه با دست داشتن محمدرضا در مرگ علیرضا است. کشته شدن علیرضا زمانی اتفاق افتاد که دو سال از ازدواج محمدرضا و گذشته بود و آنها صاحب فرزندی نشده بودند. «واقعه مرگ شاپور علیرضا، مساله جدی و مهمی را مورد توجه عموم مردم قرار داده است؛ مساله‌ای که تا کنون در قصر، محافل عالی اجتماعی و حتی در میان مردم به صورت پنهانی از آن صحبت می‌شد: دو سال از ازدواج ثریا با شاه می‌گذرد و او هنوز فرزندی به دنیا نیاورده که وارث تاج و تخت شوهرش باشد.3 از این رو سهم‌خواهی، جانشینی، سوءظن و... مواردی هستند که در رابطه با این موضوع از سوی محمدرضاشاه نسبت به علیرضا مطرح است. به خصوص وقتی که گفته می‌شود علیرضا نسبت به حکومت محمدرضاشاه دلخوشی چندانی نداشته و از آن راضی نبود. ✅ علیرضا همواره به اختلافات خود با برادرش اشاره می‌کرد. «علیرضا شایعه‌های بسیاری در میان مردم نسبت به خود به وجود آورد. مانند اختلاف داشتن با محمدرضاشاه و ناراضی بودن از طرز حکومت او، دست داشتن در ترور رزم‌آرا نخست وزیر، برقراری ارتباط با شوروی برای سرنگونی دولت»5 این اختلافات تا جایی بود که علیرضا در مواردی حتی به تحقیر محمدرضا پرداخته و او را فردی نالایق و ناشایست در امر حکومتداری معرفی می‌کرد. «شاهپور حتی به شکوه‌الملک رئیس دفتر دربار شاهنشاهی هم پرخاش می‌‌کرد. او خود را جانشین پدر و رقیبی برای برادرش ولیعهد می‌پنداشت و از این رو به ولیعهد بی‌اعتنایی می‌کرد، او را دست می‌انداخت و با حقارت به او می‌نگریست. متن کامل این گزارش را از طریق لینک زیر بخوانید ؛ http://yon.ir/FIdP9 @cafetarikh
❇️ تصویب هزینه سفر اروپایی شاه در کابینه دست نشانده حوزه سیاست خارجی و روابط خارجی یکی از حوزه های مورد علاقه شاه پهلوی بود و محمدرضاشاه سیاست خارجی را به عنوان حیاط خلوت خود تلقی می نمود؛ ازاینرو سالانه سفرهای متعددی به کشورهای مختلف دنیا با صرف هزینه های کلان انجام می داد. این هزینه های به قدری گزاف بود که برای تامین آن نیاز به تصویب نامه هیئت وزیران بود. در این سند نامه اشرف احمدی به اداره حسابداری دربار شاهنشاهی در موضوع موافقت هیات وزرا در پرداخت هزینه سفر محمدرضا شاه به سوئد ، بلژیک و اطریش مشاهده می شود. www.cafetarikh.com @cafetarikh
❇️ اعطای دکترای افتخاری دانشگاه تهران به ریچارد ریچارد نیکسون به‌عنوان سی و هفتمین رئیس‌جمهوری آمریکا که در نزد ایرانیان با سفر جنجالی‌اش در نهم خرداد ۱۳۳۳ به ایران و در پی اعتراضات وسیع دانشجویی که منجر به شهادت سه دانشجوی دانشگاه تهران همراه بود، نامی آشنا در تاریخ معاصر ایران است. وی در جریان کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ معاون ژنرال آیزنهاور رئیس‌جمهوری وقت آمریکا بود. نیکسون پس از سرنگونی دولت دکتر مصدق از تهران دیدن کرد و از‌‌ همان زمان بین وی و شاه، دوستی نزدیکی برقرار شد. وی از سال ۱۹۵۳ تا ۱۹۶۱ معاون رییس‌جمهوری آمریکا و از ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۴ رئیس‌جمهوری این کشور بود. نیکسون در ۲۲ آوریل سال ۱۹۹۴ و در ۸۱ سالگی بر اثر سکته مغزی درگذشت. www.cafetarikh.com @cafetarikh