#روش_شناسی 💠 آیت الله شیخ حسین مفیدی یزدی (دام عزه) یکی از شاگردان علمی و اخلاقی مرحوم آیت الله #بهجت (رحمه الله) است، که سالهاست در حوزه علمیه قم مشغول به تدریس علوم مختلف و شاگردپروری می‌باشد. 🔹 با توجه به اهمیت روش تحصیل اجتهادی، در پیام بعدی نظر ایشان را در این موضوع می‌آوریم. 🔸 قطعاً #روش_شناسی اجتهاد می‌تواند طالب علم را سالها جلو ببرد. 👈🏻 لذا درخواست می‌کنیم متن زیر 👇🏻را با دقت بخوانید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#روش_شناسی 💠 روش تحصیل اجتهادی از منظر آیت الله شیخ حسین مفیدی یزدی (دام عزه) ✅ وقتی موضوعی را برای تحقیق انتخاب می کنید، باید چند گام برای رسیدن به اتقان اجتهادی طی کنید: 1️⃣ گام اول: درک کامل موضوع 🔹 اول سراغ فکر و حرف های دیگران نروید. اول سعی کنید موضوع را کاملا درک کنید و بدانید بحث بر سر چیست؟ محل نزاع کاملا تحریر شود و محور بحث را خوب تصور کنید. 🔸 دوم ببینید چه درباره این محور و موضوع چه باید بگوییم؟ یعنی به آن اندازه اطلاعاتی که خود من الآن دارم، جواب و حکم این موضوع چیست؟ 🔹سوم به احدی کاری نداشته باشید. اینکه می‌گویند مراجعه به اقوال دیگران ذهن انسان را قوی می کند، #اشتباه است. اول باید موضوع را تصور کنید و سپس با فطرت خدادادی و محدوده اطلاعاتی که دارید، حکم موضوع را حدس بزنید. 2️⃣ گام دوم: بررسی حکم با استاد یا هم­بحث قدم بعد این است که حکمی را که برای موضوع مفروض انتخاب کرده‌اید، با استاد یا هم بحث مورد بحث و بررسی قرار دهید. در حال بحث و بررسی، تمام تلاشتان این باشد که بدون تعصب مطلب خودتان را جا بیندازید و از آن نتیجه‌گیری اولیه دفاع کنید. در این گیر ودار، نظرات دیگران و استاد و هم بحث شروع می ‌ند خود را نشان دادن . حتی به نظر من در مرحله دوم هم سراغ حرف اقویاء نروید. یعنی مرحله اول، انتخاب یک مختار است. مرحله دوم بر کرسی نشاندن آن و شواهد برای اثباتش آوردن و آن را محکم کردن. 3️⃣ گام سوم: بررسی نظرات علمای بزرگ 🔹 بعد از آنکه حرف را خوب روی کرسی نشاندید مرحله سوم شروع می شود که نگاه کردن به نظرات نوابغ و علمای بزرگ است. ببینید آن ها چه گفته اند؟ چون وقتی ما در ابتدا روی فطرت و اطلاعات خودمان انتخاب نظر کردیم، یک چیزی را می‌فهمیم. بعد که می‌رویم به سراغ استاد و هم بحث، باید مواظب باشیم آن چیزی را که به عنوان یک امر فطری فهمیده‌ایم، از فطرت و از سلامت ذهن فاصله نگیریم. ولی گاهی می‌بینیم در انتخاب نظرمان واقعا اشتباه کرده بودیم و می‌فهمیم علت اشتباهمان چه بوده است؟ یعنی می‌فهمیم که اشتباه ناشی از ضعف من بوده و قبول اشتباه، فاصله گرفتن از فطرت محسوب نمی‌شود. 🔸 البته گاهی است که انسان چیزی می‌فهمد و تا آخر هم روی حرفش می‌ماند. یعنی می‌بیند آن مطلب فطری که همان اول خدا به دلش انداخت، غالب بود حتی بر فکر نوابغ و بزرگان. اما این کم است. در هر ده موردی شاید یک مورد اینگونه باشد. غالبا وقتی وارد بحث و بررسی می‌شود می‌بیند مبنایی که اول اتخاذ کرده اشتباه بوده است. 🔹 پس مرحله و قدم دوم این شد که سعی می‌کند حرفش را مستقر کند و خوب جا بیندازد. وقتی خوب آن را بتن آرمه کرد، به سراغ اقوال بزرگان علما می‌رود. بعضی وقت‌هاست که می‌بیند با اینکه طرف عالم بزرگی است، اما نمی‌تواند حرف او را از دستش بگیرد. می‌گوید من طوری حرفم را محکم کرده‌ام که می‌بینم حرف آن ها درست نیست و از آنها جواب دارم. این ها همه خوب است و تقویت علمی محسوب می‌شود، اما پَرش نیست. 4️⃣ گام چهارم: پَرِش علمیِ اجتهادزا 🔹 #پرش علمی که اجتهاد از آن درمی آید، این است که: مطلبی را اول انتخاب کرده‌ایم، در مباحثه و با بحث با استاد آن را بتن آرمه و محکمش کرده‌ایم، ولی ناگهان یک عالم بزرگی می‌آید و مثل این آفتاب، آن را از دست ما می‌گیرد و می‌گوید همه اشتباه کرده بودید. این همه بحث و بررسی و بتن آرمه همه خراب شد. اینجاست که انسان در علمیت، یک #جهش پیدا می کند. چون می‌بیند بعد از این همه زحمت، این عالم این نظر را از دست همه ما گرفت. 🔸 لذا عرض کردم اگر از اول به بهانه ی تقویت ذهن به سراغ نظرات بزرگان برویم، درست نیست. راهش این است که اول خودتان بحث را محکم کنید. بعدا که سراغ کلمات بزرگان می آیید می‌بینید که اصلا اول درست نفهمیده بودید. اینطوری خیلی انسان #تقویت می شود . 🔹 خوبیِ این روش هم این است که این حالت - که علمای بزرگ مطلبی را که محکم کرده‌ایم، از دستمان بگیرند - تکرار می‌شود، ولی به یک منوال نیست. بلکه منحنیِ آن به سوی میل به صفر است. یعنی اینگونه نیست که اگر مثلا پنج سال کار می‌کنیم، هر شش ماهی ده تا خراب شده­ بتن آرمه داشته باشیم. بلکه روزهای اول، هفته‌ای دو سه مورد . بعد ماهی دو سه تا. کم کم در شش ماه دو سه مورد اینجوری رخ می‌دهد تا به جایی می‌رسیم که به این زودی خراب نمی‌شود؛ چون هر باری انسان دارد تجربه علمی کسب می‌کند و از شکست‌های سابق بهره می‌برد و قوی می‌شود. بعد از ده سال بحث و مباحثه اگر مطلبی را محکم کرد، حتی بزرگان علماء هم نمی‌توانند به این زودی ها از دستش بگیرند. چون از تجربیات علمی بزرگان استفاده کرده است . 📚 برگرفته از فرمایشات استاد شیخ حسین #مفیدی یزدی (13 خرداد 1402) 👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_اصولی 💠 تفاوت بین امارات و اصول 🔹 مرحوم آخوند در کفایه در این مورد می‌فرماید: «ثم لا يخفى وضوح الفرق بين الاستصحاب وسائر الأُصول التعبدية وبين الطرق والأمارات ، فإن الطريق أو الامارة حيث إنّه كما يحكي عن المؤدّى ويشير إليه ، كذا يحكي عن أطرافه من ملزومه ولوازمه وملازماته ويشير إليها ، كان مقتضى إطلاق دليل اعتبارها لزوم تصديقها في حكايتها ، وقضيته حجية المثبت منها كما لا يخفى ، بخلاف مثل دليل الاستصحاب ، فإنّه لا بدّ من الاقتصار مما فيه من الدلالة على التعبد بثبوته ، ولا دلالة له إلّا على التعبد بثبوت المشكوك بلحاظ أثره ، حسبما عرفت فلا دلالة له على اعتبارٍ المثبت منه ، كسائر الأصول التعبدية ، إلّا فيما عدّ أثر الواسطة أثراً له لخفائها ، أو لشدة وضوحها وجلائها ، حسبما حققناه» (کفایة الأصول، ص 416) 🔸 حاصل این فرمایش، دو مقدمه و یک نتیجه است: 1️⃣ مقدمه اول: تعدّد خبر به لحاظ لوازم و ملزومات و ملازمات مخبرٌ به وقتی از یک امری خبر داده می­شود، به تعداد لوازم و ملزومات و ملازمات آن مخبرٌ به، خبر ایجاد می­شود. به عنوان مثال وقتی کسی می­گوید: «خورشید طلوع کرد» از تمام آثار و لوازمِ حیات زید نیز خبر می­دهد و در حقیقت، چندین حکایت و خبر وجود دارد. این فرد هم از پایان شب و هم از قضا شدن نماز خبر می­دهد. 2️⃣ مقدمه دوم: شمول ادله حجّیت خبر نسبت به خبرهای مربوط به لوازم ادله حجّیت خبر عادل یا خبر ثقه، تمامی حکایت­ها و خبرهای مُخبِر را شامل می­شود و معنای «صدّق العادل» یا «صدّق الثقة»، صحّت خبرهای او و لزوم ترتیب اثر دادن به حکایت های است. این مطلب اطلاق دارد و اخبار مطابقی، تضمنی و التزامی را شامل می­شود. ✅ نتیجه: با توجه به این دو مقدمه، باید گفت: مثبتات أمارات #حجّت است. ولی در مورد اصول عملیه این چنین نیست. 🔹به عنوان مثال در استصحاب که تعبیر «لا تنقض الیقین بالشک» به کار رفته و حکم به ابقای همان مورد یقین شده است، نسبت به لوازم و ملازمات و ملزومات، یقینی نبوده بلکه یقین به عدم آن­ها بوده است. از این رو دلیل استصحاب نمی­توان شامل این موارد شود. 🔸 بنابراین دایره حجّیت در باب اصول عملیه و استصحاب ضیق است، ولی در أمارات موسّع است. بدین معنا که اگر دلیل حجّیت أمارات لفظی باشد، #اطلاق دارد و اگر غیر لفظی مانند سیره عقلائیه و متشرعه ردع نشده از سوی شارع باشد، این دلیل نیز شمول دارد و نسبت به دلالت­های مطابقی، تضمنی و التزامی نیز جریان دارد. 📚 برگرفته از دروس خارج اصول استاد آیت الله #شب‌زنده‌دار (1403/02/17) 👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_اخلاقی 💠 اهمیت روضه خوانی 🔹 آیت الله شب زنده دار می‌فرماید: حضرت آیت‌الله وحید خراسانی مطلبی را در درس فرمودند. سال گذشته هم در مجلسی بنا به درخواست بنده تکرار کردند. 🔸 آیت الله وحید فرمود: در نجف اشرف در مراسم ختم سید جعفر شیرازی در کنار آیت‌الله‌ سید عبدالهادی شیرازی نشسته بودم. ایشان حکایتی از سید جعفر نقل کردند که من شب اول محرم یک سالی‌ حضرت سیدالشهداء «ع» را در خواب دیدم که در مجلسی تشریف دارند و در خدمت ایشان حضرت ابوالفضل «ع» یا حضرت علی اکبر «ع» بودند. لیستی در دست شخص همراه سیدالشهدا «ع» بود. حضرت به او فرمودند که اسم فلانی را حذف کن. بعد اسم این آقا سیدجعفر را بردند و فرمودند که اسم او را جایگزین کن. آیت‌الله‌ سید عبدالهادی شیرازی فرمودند: من از خواب بیدار شدم و دیگر تا صبح خوابم نبرد. صبح منتظر بودم که آقا سید جعفر بیاید و ببینم چه کاری کرده است. وقتی آمد، به ایشان گفتم که چنین خوابی دیدم. 🔹 او گفت: دیشب که شب اول محرم بود، برای زیارت به حرم حضرت امیر «ع» مشرف شده بودم. وقتی از حرم بیرون آمدم، به ذهنم آمد که ما برای حضرت سیدالشهداء «ع» گریه کردیم‌، اما کسی را نگریاندیم. تصمیم گرفتم #مقتل تهیه کنم و از همان شب اول محرم در منزل خودم برای زن و بچه‌ها #روضه بخوانم. ایشان این تصمیم را می‌گیرد، می‌رود مقتل تهیه می‌کند که در منزل خودش حداقل برای زن و بچه‌ی خودش روضه بخواند. از این رو، حضرت سید الشهداء «ع» نام او را در لیست ذاکرانش وارد می‌کند و آقای سید عبدالهادی این را دیده است. ✅ بنابراین، #تبلیغ و روضه‌خوانی، مقام شامخی است. کسانی که واقعاً توانایی این کار را دارند این را به بهانه‌های مختلف ترک نکنند. 📚 ر.ک: کتاب پندهای سعادت، ج2، ص 40 ــ 41. 👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین

#نکات_اخلاقی 💠 اشتباه بزرگ روحانیون 🔹ما معممان و روحانیون در طول تاریخ، در تخطئه خودمان، به اشتباهات بزرگی دچار شدیم. ما خیال کردیم با طرد و نفی و دعوا و احیانا تکفیر، می‌توان ریشه یک فکر غلط را از جامعه کند؛ در حالی که این خطاست. 🔸چرا فرق ضاله، ایده‌های غلط و بی‌مبنایشان، همچنان در مغزهای خیلی از مردم ماند و هنوز هم هست؟ علت این است که با آنها برخورد خوب و منطقی و #استدلالی نشد. برخورد چماقی شد. امروز، دیگر بس است. 🔹 این برخورد التقاطی، در جامعه ما هست؛ اما جوابش، چماق و دعوا و نفی و انکار و تکفیر و... تفسیق نیست، جوابش کار درست است. 📚 برگرفته از فرمایشات مقام معظم رهبری در دیدار با روحانیان زنجان، ۱۳۶۴/۸/۲۹؛ به نقل از کتاب حوزه و روحانیت در آینه رهنمودهای مقام معظم رهبری، ج ۲، ص۱۳۴ (@ravesh_ejtehad) 👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_اخلاقی 💠 ما نباید فقط فقه را از مرحوم شیخ انصاری یاد بگیریم؛ سلوک و معنویت و اخلاق و دیانت را هم باید از این بزرگان یاد بگیریم 🔹 مرحوم شیخ اعظم #انصاری، با آن عظمتش، بر حسب آنچه که در احوالات ایشان هست و ملاحسینقلی همدانی (رضوان‌الله‌علیه) که از شاگردان علمی ایشان بوده، نقل کرده است، آخر هر هفته مرحوم شیخ مرتضی انصاری به منزل آقاسید علی شوشتری که از شاگردان خودش ‌محسوب می‌شدند، می‌رفت. 🔸ملاحسینقلی همدانی (رضوان‌الله‌علیه) نقل می‌کند یک بار رفتم ببینم که مرحوم شیخ مرتضی انصاری برای چه کار به آنجا می‌رود؛ دیدم که مرحوم شیخ نشسته است و آقا سید علی شوشتری دارد ایشان را #موعظه می‌کندکه مرجعیت این مشکلات را دارد و آدم باید حواسش ‌باشد. 🔹 بنده یک اجازه‌ وجوهات از مرحوم شیخ مرتضی انصاری دیدم که به یکی از علمای تهران نوشته و در کتابی چاپ شده است. مرحوم شیخ انصاری با خط خودش نوشته است که اجازه صرف امور حسبیه و وجوهات، مشروط به رعایت احتیاط است. 📚 برگرفته از فرمایشات آیت الله شب زنده دار (@misbahulfiqahe) 👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_اخلاقی 💠 نيت از «كار» بهتر و مشکل‌تر است 🔹 نيت از «كار» بهتر است؛ چون نيت اگر #خالص و قوى بود انسان را به كار وادار مى‌كند. نيت مشكل تر از كار است. اينكه گفته‌اند: «نية المؤمن خير من عمله»؛ نيت انسان مؤمن از عمل او بالاتر است. يا اين كه گفته‌اند: «أفضل الأعمال أحمزها»؛ هر عملى كه دشوارتر باشد ثوابش بيشتر است؛ اين نه براى آن است كه نيت با اين كه #آسان هست از ثوابش از ثواب عمل بيشتر است! 🔸 اين دو اصل دينى را وقتى كنار هم بررسى مى‌كنيم مى‌بينيم نتيجه‌اش آن است كه نيت بسيار #مشكل است. اگر بهترين عمل دشوارترين اعمال مى‌باشد، پس نيت چگونه بهتر از عمل است آيا مگر نيت آسان نيست؟! مى‌فرمايند: نه. نيت (أحمز الأعمال ) است؛ يعنى نيت از همه اعمال سنگين تر است. 📚 ر.ک: اسرار عبادات، آیت الله العظمی #جوادی آملی، ص 157. 👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_اخلاقی 💠 بخشی از پیام تسلیت مقام معظم رهبری در پی درگذشت رئیس فقید مجلس خبرگان آیت الله حاج میرزا علی مشکینی ▪️ به مناسبت ۸ مردادماه، سالروز رحلت آیت الله علی مشکینی (ره) 👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_رجالی 💠 سید حمیری سید نیست! 🔹سید اسماعیل حمیری، اسمش سید است و سید مصطلح ما نیست. 🔸 مثل سید قطب که اسمش سید است. دو برادر هستند؛ یکی اسمش سید است، یکی محمد. محمد قطب غیر از سید قطب است. دیدم بعضی نوشته اند: سید محمد قطب! سید قطب در مصر اعدام شد اما محمد قطب تا چندسال پیش زنده بود. 🔹 سید اسماعیل حمیری هم، سید اسمش است، نه اینکه سید بوده. اصلا ایشان سید هم نیست. اشتباه نشود. 📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله سید احمد #مددی (دام عزه) 👈 نکات #رجالی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_اصولی 💠 نسبت روایات امامیه به روایات اهل سنت 🔹 در این مسأله سه نظریه وجود دارد: 1️⃣ آیت الله بروجردی: حاشیه از شاگردان مرحوم بروجردى نقل کرده اند که ایشان فرموده فقه شیعه و روایات شیعه مثل حاشیه است و لذا روایات اهل سنت مثلاً متن مى شود. حالا نمى دانیم چرا تعبیر به حاشیه کرده اند! 2️⃣ آیت الله سیستانی: مهیمن استاد ما آقاى سیستانى نیز به (مهیمن) بودن قرآن اشاره مى کند و مى فرماید همان طور که قرآن بر تورات و انجیل ناظر است، روایات ما هم بر روایات عامه مهیمن هستند. 3️⃣ آیت الله سید احمد مددی: سلطان من تعبیر سلطان را بیشتر مى پسندم؛ زیرا روایات ما بر روایات اهل سنت سلطنت دارند. این دو تعبیر از قرآن استفاده مى‌شود. 📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله سید احمد #مددی (دام عزه) 👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_اصولی #نکات_اعضای_کانال 💠 در پاسخ به فرمایش حضرت آیت الله مددی (دام عزه) 🔹 مرحوم آیت الله بروجردی (ره) که درباره تأثیر فقه عامه بر احادیث امامیه میفرمایند: «أحادیث شیعه به منزله‌ تعلیقه‌ای بر فقه عامّه است»، یعنی اگر حکمی بین عامه مسلّم بوده و امام (علیه‌السلام) نظری را بیان نداشته‌اند، این حکم نزد امام (علیه السلام) پذیرفته شده است. 🔸 کلام آیت الله بروجردی (ره) قابل پذیرش است؛ چون همان نکته‌ای که باعث حجیت #سیره عقلاست در حجیت فتوای عامه هم جریان دارد. در سیره عقلا گفته شده اگر احراز شد در زمان معصوم (علیه السلام) و در مرأی و مسمع ایشان سیره‌ای بین عقلا به وجود آمد، امام (علیه‌السلام) در صورت مخالفت این سیره با واقع وظیفه دارد آن را ردع کند و اگر ردعی از معصوم (علیه‌السلام) ثابت نشد، سیره امضا شده و حجت می‌‌باشد. 🔹 در اینجا هم گفته می‌‌شود اگر سیره‌ متشرعه که اکثریت قریب به اتفاق آن را اهل سنّت تشکیل می‌داده، فتوایی داشته باشند و ائمه‌ طاهرین (علیهم السلام) در آن محیط ردعی نکرده باشند، آن سیره ممضاة است. ✅ لذا به این بیان احادیث ائمه اطهار (علیهم السلام) به منزله #تعلیقه بر فقه عامه هستند و نعوذ بالله قصد تنزل شأن روایات حضرات معصومین (علیهم السلام) نبوده است‌. 📌 ارسالی از طرف حجت الإسلام محمد #صالحی (دام عزه) (از اعضای محترم کانال در مسیر اجتهاد) 👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_حدیثی 💠 ارزش کار حدیثی 🔹 کار حدیث و دفاع از میراث حدیثی امامیه، کار بسیار ارزشمندی است و در عین حال مشکل. شیخ الطائفه، جناب #شیخ_طوسی، محیی مذهب شیعه است. ایشان به بغداد هجرت نمودند و کرسی تدریس در آن شهر برقرار کردند و بر اساس انظار چهار مذهب اهل سنت نیز نظر می‌دادند. زندگی شیخ طوسی عبرت انگیز است و همه‌ی آثار ایشان از فقه و اصول و رجال و ... و تسلط ایشان بر تمامی علوم بهت انگیز است. وی بعد از آتش سوزی کتابخانه‌اش در بغداد به شهر #نجف هجرت کرد و حوزه ارزشمند نجف از یادگارهای ایشان است. 🔸وقتی ما نجف بودیم، قبر شیخ طوسی شکافته شد و بدن و کفن ایشان صحیح و سالم بود. مرحوم آقای #خویی که در فقه و اصول پهلوانی بودند، روزی در فکر بودند و وقتی از ایشان علت را پرسیدیم، فرمودند: در فکر هستم که شیخ طوسی که بود و ما که هستیم؟! 🔹احادیث یادگار ائمه معصومین (علیهم‌السلام) است و حشر با حدیث #اکسیر_احمر. اثر انس با احادیث این است که وقتی بدن #شیخ_صدوق بعد از هزار سال از قبر پدیدار شد، پیکر ایشان تازه و سالم بود. و وقتی آقا علی مدرس این واقعه را دید، نظرش در باب معاد برگشت. 🔸علامه #مجلسی با بحارش دین و مذهب را زنده کرد. كوچک شمردن زحمات علامه مجلسی در تأليف بحارالأنوار، نشانه‌ی #جهالت است! 📚 برگرفته از فرمایشات حضرت آیت الله العظمی #وحید خراسانی (مدظله) در دیدار دست‌اندرکاران همایش "واکاوی اصالت میراث حدیثی شیعه" (اردیبهشت 1397) 👈 نکات #حدیثی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم