#نکات_اخلاقی
#اهمیت_استاد_دیدن
💠 «آن آقا شذوذ داشت؛ چون استاد کم دیده بود و به فکر خودش متکی بود»
🔹 کج فهمی یک عیب بسیار بزرگ ونقمت بزرگی است. انسان روی مسائل فکر میکند، ولی آنها را کج می فهمد. یک وقتی خدمت مقام معظم #رهبری بودیم، صحبت از یکی از علمای قریب عصر شد، ایشان از فرد دیگری در مورد فقه آن عالم پرسیدند، گفت: بد نبود.
🔸 اما خودشان فرمودند: «نه، آن آقا شذوذ داشت؛ چون #استاد کم دیده بود، و به فکر خودش متکی بود». معمولاً کسانی که استاد نمی بینند و خودشان زود حالت استقلال پیدا میکنند، دارای حرفهای شاذ و نادر میشوند؛ زیرا از اصحاب نظر و پختههای در فن، حرف را نشنیدهاند و خودشان یک چیزهایی به ذهنشان می آید که به اشکالاتش نیز نمی توانند توجه بکنند و قهراً دچار شواذ و نوادر میشوند.
📚 درس خارج فقه آیت الله #شبزندهدار (سال 1394)
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
#گریز_ازفتوا
💠 وقتی به من میگویند یک فتوا بده، مو بر بدنم راست میشود
🔹 مقامات دنیوی به کنار، این مقامات #غیردنیوی هم آش دهن سوزی نیست؛ زیرا این قدر مسئولیت هایش شدید و غلیظ است که انسان تا میتواند باید خودش را کنار بکشد، مگر وظیفهای واجب بشود.
🔸 آقای #بروجردی (أعلی الله مقامه) میگویند وقتی از یک طلبه ای خیلی ناراحت میشد، میفرمود خدا مرجعت کند.
🔹 مرحوم شیخنا الاستاذ آقای شیخ مرتضی #حائری با آن دقتی که ایشان داشت، با آن فعالیت و کاری که در فقه داشت، میفرمودند و نوشتهاند که وقتی به من میگفتند که یک فتوا بده، مو بر بدنم راست میشد.
🔸 در این امور غیر از مشکل و پاسخ دادن به خدای متعال چیزی نیست.
📚 درس خارج فقه آیت الله #شبزندهدار (سال 1394)
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_حدیثی
💠 تفاوت استفاضه روایات (تواتر اجمالی) با حساب احتمالات:
🔹 در تواتر اجمالی (استفاضه) با توجه به اینکه گروههای مختلفی در مکانهای مختلف روایت را نقل کردهاند، این احتمال که همه توافقی کرده و دروغی را جعل کنند، احتمالی غیر عقلایی است. در نتیجه تواتر اجمالی پدید میآید که بعضی از روایات صادر شده است و قطع به صدور خبر یا اخباری داریم که در آنها این #مضمون_مشترک موجود میباشد.
🔸 اما در حساب احتمالات با صرف نظر از #علم_اجمالی، هر کدام از اخبار دلالت بر مطلب میکند. بنابراین هر کدام به خودی خود درصدی از احتمال موافقت با واقع را ایجاد میکنند، ولو این درصد کم بوده و به تنهایی حجت نمیباشد. مثلاً روایت اول درصدی احتمال موافقت با واقع ایجاد میکند، با روایت دوم درصد موافقت با واقع بیشتر میشود و در نهایت تراکم این روایات ایجاد کننده احتمال موافقت و نفیکننده مخالفت با واقع سبب اطمینان یا علم انسان میشود. این همان حساب احتمالات در ریاضیات است که در اصول نیز کاربرد دارد و شهید #صدر (ره) در باب اجماع و تواتر از آن استفاده کرده است. (بحوث في علم الأصول 4: 309)
🔹 تفاوت این دو در این است که در #استفاضه توجه به مضمون نمیشود. یعنی حتی اگر مضمون واحد نباشد، احتمال اینکه در جمع کثیری از روایات هیچکدام صادر نشده باشد، وجود ندارد و به یکی غیر معین استناد میکنیم، اما در #حساب_احتمالات هر کدام از روایات بخشی از احتمال را در نفس ایجاد میکند و از تراکم این احتمالات اطمینان حاصل میشود.
📚 برگرفته از درس خارج فقه آیت الله #شبزندهدار (1394)
🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 12
💠 وقوع راوی در کتاب تحف العقول
🔹 آیت الله #مومن قمی (رحمه الله): ابن أبي شعبة حراني مؤلف کتاب #تحف_العقول در مقدمه کتاب مینویسد: «خذوا ما ورد إليكم عمّن فرض الله طاعته عليكم وتلقّوا ما نقله الثقات عن السادات بالسمع والطاعة والانتهاء إليه والعمل به».
🔸 ایشان دعوت به شنیدن و اطاعت و عمل به روایاتی کرده که از ثقات نقل شده است. با توجه به عدم نقل سند روایات در کتاب «تحف العقول»، راهی برای تشخیص روایاتی که از ثقات نقل شده وجود ندارد و اگر ایشان میخواهد بفرماید که آن چه در این کتاب روایت شده مشتمل بر روایات ثقات بوده، ولی همه آنها ثقات نیستند، فایدهای ندارد؛ زیرا همه موارد شبهه مصداقیه میشود و دعوت ایشان به عمل به روایات محقق نخواهد شد. بنابراین دعوت ایشان تنها در صورتی صحیح میباشد که ایشان بفرماید تمام آنچه در این کتاب نقل شده از ثقات میباشد تا شبهه مصداقیه نشود و کتاب از هدفی که برای آن تدوین شده ساقط نشود. (الولاية الإلهیة أو الحکومة الإسلامیة 3: 397)
🔹 استاد #شبزندهدار : این یک بحث اصولی است که اگر ثقهای گفت که ثقه دیگری به من خبری داد، ولی نام آن ثقه را نبرد، آیا چنین خبری حجت است؟ این بحث در دورههای اصول قبل از معاصر مطرح شده و یکی از بحثهای بسیار لازم و خوب است که در «معالم» و «فصول» و «قوانین» مطرح شده و در کتب بعد از آنها حذف شده است. (معالم الدين وملاذ المجتهدين 207؛ الفصول الغروية في الأصول الفقهية 304؛ القوانين المحكمة في الأصول (طبع جديد) 2: 516)
1️⃣ یک نظر عدم حجیت چنین روایتی است؛ زیرا نام آن ثقه برده نشده است، لذا اولاً ممکن است که فرد دیگری آن راوی را جرح کرده باشد؛ ثانیاً اماره بعد از فحص از معارض حجت است و بیان او برای ما تنها اماره بر وثاقت است، ولی قدرت بر فحص از معارض وجود ندارد. مانند این که در مکانی فقط کتاب «کافی» در دسترس باشد، در چنین شرایطی نمیتوان به یک روایتی که در کتاب کافی وجود دارد فتوا داد؛ زیرا ممکن است که در «تهذیب» معارضی داشته باشد.
2️⃣ در مقابل، عدهای این مقدار را کافی دانسته و روایت را حجت میدانند؛ زیرا در این موارد بنای عقلا بر فحص نیست؛ چون اگر بگوید که یکی از دوستان ثقه که نامش را نمیخواهم ببرم چنین حرفی به من زد، به او نمیگویند که نام آن فرد را بگو تا ما فحص کنیم که او چطور آدمی است و شاید کس دیگری بگوید که او ثقه نیست.
🔸 استاد علی #عندلیب: از مقدمه تنها یک نصیحت کلی به دست میآید که ای شیعه به روایات راویان ثقه عمل کنید. نه اینکه من روایات کتاب را از ثقات نقل کردهام؛ زیرا نویسنده می گوید: از آنجا که بیشتر روایات کتاب آداب و مستحبات بود من سندها را حذف کردم. پس شاید از باب تسامح در ادلّه سنن یا موثوق الصدور بودن متن روایات یا شهرت کتاب یا محفوف به قراین بودن روایات آنها را آورده باشد. (وأسقطت الأسانيد تخفيفا وإيجازا و إن كان أكثره لي سماعاً ولأن أكثره آداب وحكم تشهد لأنفسها ولم أجمع ذلك للمنكر المخالف، بل ألفته للمسلم للأئمة العارف بحقهم الراضي بقولهم الراد إليهم وهذه المعاني أكثر من أن يحيط بها حصر وأوسع من أن يقع عليها حظر وفيما ذكرناه مقنع لمن كان له قلب وكاف لمن كان له لب).
📚 برگرفته از دروس خارج استاد #شبزندهدار (1394ش) و استاد علی #عندلیب همدانی (دام ظلهما) (1391ش)
👈 نکات #رجالی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
💠 واجبات و محرمات الهی به یک معنا اجباری هستند
✅ آیت الله #شبزندهدار:
🔹سوال میکنند که مگر حجاب #اجباری است؟ جواب این است که بله، اصلا واجبات و محرمات الهی به یک معنا اجباری هستند. همین که میگویند اگر انجام ندادید جهنم میروید، عقوبت الهی میشود، آیا مسئله کمی است؟ اجبار به این معنا یعنی کنارش یک عقوبت و مجازاتی گذاشتهاند که هر کسی ایمان داشته باشد، بدنش میلرزد و انجام میدهد.
🔸بیحجابی یک #ویروس خطرناکی است، در ویروس کرونا حتی حرمها نیز تعطیل شدند، اینطور نبود که آزاد بگذارند و بگویند هر کسی میخواهد برود و مریض شود و از دنیا برود. وقتی جامعهای را بیمار و مبتلا میکند وظیفه حکومت این است که جلوی این کار را بگیرد.حفظ اسلام از واجبات شریعت است. اگر میبینیم که این نظامی که واجب است حفظ شود، به وسیله این برهنگیها #تضعیف میشود باید جلوگیری کرد.
🔹گاهی یک بیحجابی دیده میشود و میدانیم که تأثیرگذار نیست، وظیفه امر به معروف ساقط میشود، ولی ما یک وظیفه دیگر نیز داریم که مسئله #دفع_منکر است. پالایش جامعه و مهجور نشدن احکام الهی وظیفه دیگری است. گاهی باید توصیههایی کرد تا حرمت یک فعل حلال در جامعه مهجور نشود. گاهی باید تذکر داد و ادامه راه را رفت، تا نگویند که فلان روحانی یا فلان مذهبی رد شد و حرفی نزد. نباید حکم الهی #مهجور بماند.
📚 برگرفته از فرمایشات معظم له در جمع طلاب مشهد مقدس (http://ijtihadnet.ir/?p=72477)
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 13
💠 وقوع راوی در کتاب المزار «ابن مشهدی»
🔹 محمد بن جعفر #مشهدی (متوفای 610 ق) در ابتدای کتاب، تمام افرادی را که در سند روایات واقع شدهاند، توثیق کرده است. بنابراین حدود 180 راوی که در اسناد این کتاب وجود دارند مورد توثیق واقع شدهاند، که برای بسیاری از آنها جز همین #توثیق_عام، مدرک دیگری بر وثاقت وجود ندارد.
🔸 ایشان در ابتدای کتاب فرمودهاند : «أَمَّا بَعْدُ، فَإِنِّي قَدْ جَمَعْتُ فِي كِتَابِي هَذَا مِنْ فُنُونِ الزِّيَارَاتِ لِلْمَشَاهِدِ الْمُشَرَّفَاتِ، وَمَا وَرَدَ فِي التَّرْغِيبِ فِي الْمَسَاجِدِ الْمُبَارَكَاتِ وَالْأَدْعِيَةِ الْمُخْتَارَاتِ، وَمَا يُدْعَى بِهِ عَقِيبَ الصَّلَوَاتِ، وَمَا يُنَاجَى بِهِ الْقَدِيمُ تَعَالَى مِنْ لَذِيذِ الدَّعَوَاتِ فِي الْخَلَوَاتِ، وَمَا يُلْجَأُ إِلَيْهِ مِنَ الْأَدْعِيَةِ عِنْدَ الْمُهِمَّاتِ مِمَّا اتَّصَلَتْ بِهِ مِنْ ثِقَاتِ الرُّوَاةِ إِلَى السَّادَاتِ». (المزار، ص 27) مراد از سادات ائمه (علیهم السلام) هستند و از عبارت انتهایی توثیق روات استفاده میشود؛ زیرا میفرمایند که این روایات از رهگذر ثقات روات تا سادات اتصال پیدا کرده است.
🔹 مرحوم محقق #خویی این بحث را در معجم رجال الحدیث آورده و دلالت عبارت بر توثیق را #قبول کرده؛ اما مناقشه ایشان در این است که اولا ابن مشهدی را نمیشناسیم و ثانیا سندی وجود ندارد که کتاب مزار فعلی، همان کتابی است که ایشان نوشته است. (معجم رجال الحدیث 1: 52)
🔸 البته #وثاقت ایشان و اینکه کتاب از ایشان بوده و لا اقل مقدمه را ایشان نوشته است، خالی از قوت نیست.
📌 برای بحث تفصیلی: ر.ک: معجم رجال الحدیث 1: 52؛ خاتمه مستدرک الوسائل 19: 358؛ اصول علم الرجال، بین النظریة والتطبیق، استاد داوری، 203 – 206.
📚 برگرفته از دروس خارج فقه استاد #شبزندهدار (1395ش)
👈 نکات #رجالی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اصولی
💠 تفاوت بین امارات و اصول
🔹 مرحوم آخوند در کفایه در این مورد میفرماید:
«ثم لا يخفى وضوح الفرق بين الاستصحاب وسائر الأُصول التعبدية وبين الطرق والأمارات ، فإن الطريق أو الامارة حيث إنّه كما يحكي عن المؤدّى ويشير إليه ، كذا يحكي عن أطرافه من ملزومه ولوازمه وملازماته ويشير إليها ، كان مقتضى إطلاق دليل اعتبارها لزوم تصديقها في حكايتها ، وقضيته حجية المثبت منها كما لا يخفى ، بخلاف مثل دليل الاستصحاب ، فإنّه لا بدّ من الاقتصار مما فيه من الدلالة على التعبد بثبوته ، ولا دلالة له إلّا على التعبد بثبوت المشكوك بلحاظ أثره ، حسبما عرفت فلا دلالة له على اعتبارٍ المثبت منه ، كسائر الأصول التعبدية ، إلّا فيما عدّ أثر الواسطة أثراً له لخفائها ، أو لشدة وضوحها وجلائها ، حسبما حققناه» (کفایة الأصول، ص 416)
🔸 حاصل این فرمایش، دو مقدمه و یک نتیجه است:
1️⃣ مقدمه اول: تعدّد خبر به لحاظ لوازم و ملزومات و ملازمات مخبرٌ به
وقتی از یک امری خبر داده میشود، به تعداد لوازم و ملزومات و ملازمات آن مخبرٌ به، خبر ایجاد میشود. به عنوان مثال وقتی کسی میگوید: «خورشید طلوع کرد» از تمام آثار و لوازمِ حیات زید نیز خبر میدهد و در حقیقت، چندین حکایت و خبر وجود دارد. این فرد هم از پایان شب و هم از قضا شدن نماز خبر میدهد.
2️⃣ مقدمه دوم: شمول ادله حجّیت خبر نسبت به خبرهای مربوط به لوازم
ادله حجّیت خبر عادل یا خبر ثقه، تمامی حکایتها و خبرهای مُخبِر را شامل میشود و معنای «صدّق العادل» یا «صدّق الثقة»، صحّت خبرهای او و لزوم ترتیب اثر دادن به حکایت های است. این مطلب اطلاق دارد و اخبار مطابقی، تضمنی و التزامی را شامل میشود.
✅ نتیجه: با توجه به این دو مقدمه، باید گفت: مثبتات أمارات #حجّت است. ولی در مورد اصول عملیه این چنین نیست.
🔹به عنوان مثال در استصحاب که تعبیر «لا تنقض الیقین بالشک» به کار رفته و حکم به ابقای همان مورد یقین شده است، نسبت به لوازم و ملازمات و ملزومات، یقینی نبوده بلکه یقین به عدم آنها بوده است. از این رو دلیل استصحاب نمیتوان شامل این موارد شود.
🔸 بنابراین دایره حجّیت در باب اصول عملیه و استصحاب ضیق است، ولی در أمارات موسّع است. بدین معنا که اگر دلیل حجّیت أمارات لفظی باشد، #اطلاق دارد و اگر غیر لفظی مانند سیره عقلائیه و متشرعه ردع نشده از سوی شارع باشد، این دلیل نیز شمول دارد و نسبت به دلالتهای مطابقی، تضمنی و التزامی نیز جریان دارد.
📚 برگرفته از دروس خارج اصول استاد آیت الله #شبزندهدار (1403/02/17)
👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین
#نکات_اخلاقی
💠 زائرین #اربعین، «اخلاص» فراموش نشود!
🔹 مرحوم آقای زاهدی که هم مباحثهی حضرت امام و آیتالله سید احمد زنجانی بودند و این چند نفر با هم رفیق بودند، میبینند مرحوم آیت الله #بروجردی کنار کرسی زمستان نشستهاند و مغموم هستند. خدمت ایشان عرض میکنند: چرا؟ ایشان میفرمایند که اواخر عمر من است و دستم خالی است و چیزی ندارم. این آقایان عرض میکنند: آقا! شما اینهمه خدمات در ایران و خارج از ایران انجام دادید.
🔸 ایشان میفرمایند «وَأخْلِصِ الْعَمَلَ، فَإِنَّ النّاقِدَ بَصیرٌ بَصیرٌ»؛ آن کسی که بناست این اعمال را بپذیرد و ناقد این اعمال هست بصیر و دقیق است.
🔹ناقد همان است که فلزات را بررسی و عیارش را مشخص میکند که چقدر ناخالصی دارد. در روایات هست که گاهی اعمال انسان تا آسمان هفتم میرود، ولی ملائکهای که در آنجا هستند، آنها را به سبب ناخالصی که دارد، بر میگردانند. البته اینها مراتب عالیه هست و دشواری کار نباید ما را مأیوس کند.
📚 ر.ک: کتاب پندهای سعادت (نکات اخلاقی آیت الله #شبزندهدار)، ج2، ص 82.
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
#نکات_اجتهادی
💠 خطری که حوزهها را تهدید میکند!
🔹 درس خوانــدن واجــب #کفایــی اســت و در ایــن زمــان مَن به الکفایه در آن محرز نیست. علیرغـم کثـرت طلاب، ملّای باسواد خیلـی کـم شـده اسـت. در رشـتههای مختلـف، جایگزیـن هـر عالمـی کـه از دنیـا مــیرود، کــم اســت. امثال علامه طباطبائــی و شاگردش شهید مطهــری از دنیــا رفتنــد؛ امــروز در فلســفه به جای ایشــان چــه کســانی هســتند؟ افــراد بســیار نــادری از بـزرگان ــ أطـال الله بقائهـم ــ باقـی ماندهانـد. به اقتضـای اراده الهـی و نظـام خلقـت، اگـر ایـن بـزرگان هـم از دسـت برونـد، چـه بایـد کـرد؟! ا کنـون بـرای #فلسـفه و امثـال آن کـه رشـتههای اصلـی حـوزه شـمرده نمیشـوند، احسـاس خطـر میشـود، چـه رسـد بـه #فقـه و اصـول کـه سـتون فقـرات حـوزه هسـتند. در ایـن دو عرصـه هـم ممکـن اسـت کار بـه اینجـا برسـد؛ لـذا بایـد نسـبت بـه آن دو اهتمـام ویـژه داشـت.
🔹 پیش از انقلاب کار روحانیـت ایـن بـود کـه درس بخوانـد و اگـر میشـد تبلیغـی هـم بـرود. امـا ا کنـون وظائـف بسـیاری متوجـه روحانیـت شـده اسـت. همـه جـا، از ادارات گرفتـه تــا نهادهــا و تشــکیلات مختلــف، بــه طلبــه فاضــل قــویِ و کارآمــد نیــاز دارنــد. بــه همیــن علــت، #نهال کشــی از حــوزه به وفــور دیــده میشــود و ایــن قبیــل از خطــرات متوجــه طلبهای اســت کــه تــازه می خواهــد شــکوفه بزنــد و بعــدا به #میـوه تبدیـل شـود و بـاری بـه عمـل آیـد.
🔸البتــه قهــراً آن وظایــف و خدمــت بــه مــردم و نظــام اسلامی بــر عهــده حوزههــای علمیــه اســت؛ امــا بایــد ایــن جهــت را نیــز ملاحظــه کــرد و برنامهریــزی داشــت تــا آسـیب اساسـی بـه حـوزه علمیـه نرسـد و حوزههـا خالـی از #ملاّی مفیـد و قـوی نشـود.
🔹 اسـتعدادهای قـوی زیـادی وارد حـوزه میشـود؛ ولـی در اثـر جاذبه هـای غیـر علمـی زیـادی کـه هسـت، طلاب زیـادی باقـی نمیماننـد. ایـن بـدان سـبب اسـت کـه ثمـر علـم بـه ایـن زودی دیـده نمیشـود؛ امـا اشـتغال در فلان #اداره هـم از نظـر اقتصـادی و مـادی ممکـن اسـت بـه طلبـه کمـک کنـد و هـم موجـب درخشـش وی و تجلیـل و تمجیـد از او در آینـده ای نزدیـک شـود.
📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیه های مدارس و .... حضرت استاد #شبزندهدار (سال 1399-1386)
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین
#نکات_اجتهادی
💠 تمرکز عمیق بر علم خاص و پرهیز از مطالعات تخصصی متعدد و همزمان
🔹 از امـور مهـم در تحصیـل علـم #تمرکز داشـتن بـر علمـی خـاص اسـت. از مطالعـات عمقــی و همزمــان در رشــته های مختلــف بایــد پرهیــز کــرد. صحیــح آن اســت کــه مدتـی مثلا فقـه و اصـول خـوب مطالعـه شـود و بعـد از آن مثلا بـر فلسـفه تمرکـز شـود. نبایـد علـوم متعـدد را در کنـار هـم و به شـکل عمقـی و تخصصـی مطالعـه کـرد. ایـن تشـتت در کسـب علـم ضـرر دارد و ثمـر خوبـی بـه بـار نمی آورد. زیـرا ذهـن انسـان در صـورت پرداختـن همزمـان بـه امـور مختلـف، در اثـر محدودیتـی کـه دارد، نمیتوانـد بـه همـه جوانـب و ابعـاد آنهـا عمیقـاً توجـه کنـد.
🔸 درسـت اسـت کـه در مقطـع سـطح علـوم مختلـف در کنـار هـم مطالعـه می شـود و ایـن بـا تمرکـز منافـات دارد؛ ولـی چـون در آن دوره مطالـب به طور غیـر عمقی فرا گرفته می شـود، خللـی در یادگیـری وارد نمی شـود. امـا وقتـی طلبـه وارد مقطـع #خـارج شـد، بایـد پژوهـش، دقـت، انتخـاب رأی و نظریه پـردازی کنـد. ا گـر کسـی بخواهـد در زمـان واحـد فقـه، اصـول، فلسـفه، تفسـیر و رجـال را به طـور عمیـق و بـا لوازمـی کـه دارنـد ــ اعـم از تتبـع، صـرف وقـت کافـی، اندیشـیدن کافـی ــ مطالعـه کنـد، روشـن اسـت کـه دچـار تزاحـم در دروس می شـود و از عهـده کار بر نمی آیـد.
🔹 دلیـل دیگـر لـزوم تمرکـز بـر فقـه و اصـول و نپرداختـن بـه علـوم دیگـر ایـن اسـت کـه تمرکـز بـر فقـه و اصـول موجـب ورود قـوی و عالمانـه بـه علـوم دیگـر میشـود. مرحـوم آیـت الله میـرزا هاشـم آملـی بـه پـدر مـا فرمـوده بـود کـه بـه ایشـان (یعنـی بنـده) بگـو الان فقـه و اصـول بخوانـد؛ نوبـت نهج البلاغـه و ... خواهـد رسـید. مقصـود ایشـان ایـن بـود کــه بایــد علــوم اصلــی را عمیــق مطالعــه کنــد تــا بعــد کــه وارد مطالعــه نهج البلاغــه، تفسـیر و ... میشـوید، ورود عالمانـهای داشـته باشـید. بنابرایـن، نبایـد کار ی کـرد کـه دروس اصلـی ضعیـف شـود.
📚 برگرفته از دروس خارج و افتتاحیههای مدارس و .... حضرت استاد #شبزندهدار (سال 1399- 1386) @book_feghahat
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین
#نکات_اجتهادی
💠 جایگاه فکر در نظام آموزشی حوزه
🔹 چند سال پیش یکی از دوستان جزوه ای به من داد و گفت: «این جزوه برای نظام آموزشی سال 2050 ژاپن است، دانشمندانشان فکر کرده و یک نظام آموزشی ترسیم کردهاند که باید از سال 2050 در آن کشور اجرا شود. من این نظام را مطالعه کردم و دیدم همان نظام دراسی #حوزوی مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری (ره) است».
🔸 مرحوم حاج شیخ برای #تفکّر خیلی اهمیت قائل بود. وقتی کسی جزوه تقریرات درس ایشان را ارائه میکرد، میفرمود: «چرا حداقل یک «یرد علیه» یا «فیه اشکال» اضافه نکردی، و فقط درس را نوشتهای؟» منظور ایشان این بود که چرا تأمل و تفکّر نکردی، مگر من معصوم هستم، مگر من اشتباه و خطا ندارم، چرا تعلیقه علمی نداری؟
🔹 مرحوم ابوی راجع به مرحوم امام «ره» میفرمود: «ایشان اگر می دید در درس إن قلت و قلت نمیشود، خود ایشان اشکال مطرح میکرد و میفرمود: مگر مجلس روضه است که یکی بگوید و بقیه بشنوند؟!» باید #نقد و بررسی داشته باشید؛ البته باید به اندازه و بجا و درست باشد.
🔸 شخص فاضلی تعلیقهای بر مکاسب نوشته و خدمت یکی از علما داد؛ اما آن عالم از او قبول نکرد و فرمود: «اگر بخواهم تعلیقه شما را مطالعه کنم، دیگر فرصت نمیکنم #فکر کنم». همه این نمونهها از اهمیت بالای فکر کردن حکایت دارد.
👈🏻 خلاصه اینکه مرحوم حائری، مرحوم امام و دیگر علما بر خروج از حالت #تقلید و پذیرفتن بدون دلیل بسیار تأکید داشتند.
📚 برگرفته از درس خارج حضرت استاد #شبزندهدار (@book_feghahat)
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
💠 آرامش قلب رهبری عزیز در مسائل اخیر از زبان آیت الله شب زنده دار
🔹شب پنجشنبه در جلسهای که خدمت رهبر معظم انقلاب بودیم، ایشان بسیار با آرامش قلب در قبال برخی از دوستان که در جریانات اخیر دغدغه خاطر داشتند و ناراحت بودند، مواجه شدند.
🔸رهبر انقلاب با قلبی مطمئن فرمودند: «هیچ مسألهای نیست، از ابتدای پیروزی انقلاب تاکنون از این فراز و نشیبها فراوان داشتهایم، امروز جنگ اسلام و کفر است، کفر میخواهد مسلط شود و جلوی پیشروی اسلام و ارزشها و آرمانهای الهی را بگیرد، دشمنان ناراحت هستند و این کارها را انجام میدهند و افرادی هم در داخل دارند، اما هیچگونه دغدغه خاطری نباید داشته باشیم».
👈🏻 «اگر به وظیفه الهی خود عمل کنیم خداوند یاری خواهد کرد».
🔹همانگونه که توکل به خداوند متعال و ایمان به نصرت الهی در قلب امام راحل وجود داشت در قلب رهبر معظم انقلاب هم وجود دارد. تا وقتی که چنین #رهبری وجود دارد که دل به خدا بسته و با #توکل الهی کار میکند و قصد و نیت ایشان خالص بوده و با خداوند و اولیای الهی پیوند دارد مسائلی که پیش می آید از بین خواهد رفت که البته برای عدهای هم امتحان خواهد بود.
🔸 رهبر معظم انقلاب فرمودند: «هرکس از دستش کاری برای نصرت اسلام و نظام بر می آید #حرام است که سکوت کند و کاری نکند».
📚 برگرفته از درس خارج حضرت استاد #شبزندهدار (@daremtedadghadir)
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم