#نشست_علمی #نکات_اجتهادی 🎥 فیلم نشست علمی «کاربرد علم #اصول در مسائل مستحدثه فقهی» 🔻 با حضور حضرت آیت‌الله استاد #قائینی 🔺 را در سایت مدرسه #شهیدین ببینید 👈 🌐 https://shahidain.ir/fa/jurisprudence-methodology/research/scientific-meetings/1048-2 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_اجتهادی #اجازات 💠 فلسفه تصحیح و اجازات، مصون ماندن کتاب های معارف از تحریف است 🔹 پیامبر و ائمه معصومین علیهم السلام در دریافت، نگهداری و بیان مطالب #معصوم هستند، اما در مورد دیگران ممکن است که با گذر زمان پس از دریافت دچار #خطا و اشتباه شوند. 🔸 یکی از افتخارات علمای شیعه در این است که هیچگاه به کتاب های عربی علمای فارسی زبان شیعی ایرادی از جهت #ادبیات وارد نشده است. 🔹 فلسفه اجازات و تصحیح کتب، مصون ماندن از تحریفات است، منبر و تبلیغ، مداحی، امور حسبیه و #وجوهات نیز اجازه می‌خواهد که مهم‌ترین بخش اجازات، اجازه #اجتهاد است، اما امروزه برخی خودشان را بدون اجازه به عنوان #مجتهد به جامعه معرفی می‌کنند. 📚 برگرفته از فرمایشات آیت‌الله #استادی، در نشست علمی نقد و بررسی کتاب «اجازات العلما» 👈 نکات #اجتهادی 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_فقهی #نکات_اجتهادی 💠 مقصود از دخالت زمان و مکان در اجتهاد 🔹 بیان لطیفی امام #خمینی (ره) دارد. ایشان فرمودند: #زمان و #مکان در #اجتهاد، دخیل است. باید حوزه بیانات لطیف اهل بیت (ع) را متوجه شود که زمان و مکان در اجتهاد دخیل است؛ این توجه موجب می‌شود ظرفیت حوزه خودش را نشان دهد و بالا برود. از همین راه ها، علم و نیازهای روز ترقی می‌کنند. 🔸 در بحث #صدقه سلسله روایاتی است که مرد اگر بخواهد از مال خودش صدقه بدهد، آزاد است؛ اما زن اگر بخواهد از مال خودش که یا ارث اوست یا کسب اوست صدقه بدهد باید به اذن شوهر باشد و روایاتی هم معارض این است. 🔹 در جمع بین این دو طائفه عده‌ای از فقهای ما، تصرف در هیئت کردند و گفتند آن روایاتی که می‌گوید صدقه زن باید به اذن شوهر باشد؛ ظاهرش وجوب است؛ اما حمل بر استحباب می‌کنیم جمعاً بین المتعارضین. 🔸 اما آنچه امام فرمود زمان و مکان در اجتهاد دخیل است، این است که آیا نمی‌شود در جمع بین متعارضین، تصرف در ماده کرد؛ نه تصرف در هیئت؟ یعنی در وجوب و استحباب تصرف نکنیم، تصرف در ماده، که اگر زن و مرد به رشد عقلی رسیدند، آنجا لازم نیست زن از مرد اجازه بگیرد. اینکه امام فرمود زمان و مکان در اجتهاد دخیل است، شاید از این قبیل باشد. 🔹یا در بحث #مجسمه_سازی که الآن ابزار بازی بچه‌ها است و کسی به آن نگاه حرام دینی نمی‌کند؛ آیا در این زمان، باز هم مجسمه‌ سازی و تصویر ذی‌روح، حرام است؟ اینها مباحثی است که باید در حوزه بحث شود! 📚 برگرفته از فرمایشات آیت الله #جوادی آملی در اجلاسیه اساتید سطوح عالی (۱۴۰۲/۳/۳) 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_اجتهادی 💠 رابطه عقل و عرف در مسیر اجتهاد: 🔹 فقیهی که عرفیت خودش را از دست بدهد، دیگر فقیه نیست. بعضی که شرط کرده‌اند که فقیه نباید خیلی سراغ علوم عقلی برود برای حراست از این مطلب است که فهم عرفی را از دست ندهد؛ زیرا علوم #عقلی، برهانی و دقیق است و از اذهان عرفی خارج است. کسی که در آنجا به این شکل بحث می‌کند ممکن است که حالت عرفی خودش را از دست بدهد و دیگر روایات را به شکلی که عرف می‌فهمد، نفهمد. 🔸 کما اینکه آدمی که #فقهی فکر می‌کند نمی‌تواند به برهان برود و آنجا را خراب می‌کند، زیرا در برهان هیچ احتمال خلافی نباید داده بشود. مگر کسی خدا این توفیق را به او بدهد که در هر مقامی بتواند شرایط را تحفظ کند و افراد اندکی موفق به این کار هستند. 📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله #شب_زنده_دار (دام ظله) در درس خارج فقه 1396 👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_اجتهادی 💠 نکته‌ای نو در باب تخصیص و تقیید 🔹 مرحوم شیخ مرتضی #حائری (ره) معتقدند اگر به طور مثال پانزده روایت به صورت مطلق بیان کند عالمان را اکرام کنید، سپس یک روایت بفرماید عالمان فاسق را اکرام نکنید، در این صورت آن پانزده روایت مطلق با یک روایت خاص، تقیید نمی‌خورد. 🔸 دلیل این ادعا: از آنجاکه امامان متعدد (ع) بارها بر آن اطلاق #تأکید کرده‌اند و آن اطلاق مانند #نص گردیده، دیگر قابل تخصیص نمی‌باشد. به ویژه اگر خاص در صدد خروج حصه‌ای باشد که مورد ابتلای مسلمانان بوده است. 📚 ر.ک: شرح العروة الوثقی، شیخ مرتضی حائری، ج1، ص 422. 👈 #نوآوری های علمی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 مدیریت سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_اجتهادی 💠 نقش فقه در توسعه علوم انسانی 🔹وقتی می‌گوییم «نقش اجتهاد در تحول علوم انسانی» مراد کدام اجتهاد است؟ 🔸دو نوع اجتهاد وجود دارد: 1️⃣ اجتهاد به معنای اخص؛ یعنی اجتهادی که فقط گزارهای هنجاری دین مانند واجب، حرام، صحیح، باطل، نجس، پاک و... را کشف می‌کند. 2️⃣ اجتهاد به معنای اعم؛ این نوع از اجتهاد متکفل استنباط گزارهای هنجاری نیست. در این نوع اجتهاد ممکن است به یک مسئله‌ای پرداخته شود که ارتباطی با شریعت و فقه ندارد، اما با دین ارتباط دارد؛ مانند خلقت انسان یا اقتصاد. در واقع در این نوع از اجتهاد شخص به دنبال کشف یک «هست» است اما این کشف باید با اجتهاد صورت بگیرد. 🔸 بر اساس اجتهاد به معنای اخص علوم انسانی و فقه با همدیگر ارتباط دارند اما #نقش_توسعه‌ای ندارند. علوم انسانی مصداق شناسی و موضوع شناسی انجام می‎دهد و اجتهاد به معنای اخص #حکم را بیان می‌کند. 🔹 اما اگر بر اساس اجتهاد به معنای اعم از آنجایی که این نوع از اجتهاد از «هست‌ها» خبر می‌دهد و معمولاً علوم انسانی بیان هست‌ها و مناسبات می‌کند، در این صورت موضوعاتی مانند خلقت انسان، تاریخ، مسائل اجتماعی و ... از حوزه‌هایی است که فقه به آن می‌پردازد. 🔸 خیلی ها بر این باور هستند که علوم انسانی مسائل فرهنگی اجتماعی و روحی را شامل می‌شود که در این صورت ترابط علوم انسانی با فقه و #اجتهاد معنا پیدا می‌کند. 📚 برگرفته از فرمایشات آیت الله #علیدوست (دام ظله) در نشست «اجتهاد و تحول علوم انسانی» (2 بهمن 1402) 👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_اجتهادی 💠 جمله سر در مدرسه هوش مصنوعی 🔹 بر سر در مدرسه افلاطون نوشته شده بود: «من لم یتعلّم الهندسة لا يدخلنّ المدرسة»؛ کسی که هندسه بلد نیست، به مدرسه نیاید. 🔸 امام صادق (علیه السلام) بالای مدرسه معرفت شناسی تابلویی گذاشته‌اند: «لا یُدرک مخلوقٌ شیئاً الّا باللّه» (توحید صدوق، ص 143) 🔹 خداوند متعال بالای سر در مدرسه هوش مصنوعی هم یک تابلویی قرار داده‌اند: «وَ يَسْأَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي وَ مَا أُوتِيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلاَّ قَلِيلاً» (اسراء، آیه 85) 📚 برگرفته از درس خارج فقه معاصر (فقه هوش مصنوعی) استاد آیت الله حسین #مفیدی یزدی (حفظه الله) (18 آبان 1402) 📌 کلیه صوت‌های درس فقه هوش مصنوعی استاد مفیدی را می‌توانید از اینجا دانلود کنید. 👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم

#نکات_اجتهادی 💠 آسیب‌های فقاهت و تفقه 1️⃣ اینکه فقه از مجرای‌ صحیح‌ آن (کتاب و سنت) تحصیل‌ نشود و به‌ جای‌ رجوع‌ به‌ ادله‌ قطعی‌به‌ معیارهای‌ #ظنی‌ و گمانی‌ پناه‌ ببریم‌. 2️⃣ اینکه فقه‌ از جنبه‌ عملی‌ بیرون‌ آمده‌ و جنبه‌ #ذهنی‌ و تمرینی‌ پیدا کند. مسائلی‌ وجود دارد که‌ شاید در طول‌ یک‌ قرن، یک‌ بار هم‌ اتفاق‌ نیافتد. تحقیق‌ در این‌ مسائل‌ هر چند ورزش‌ فکری‌ است‌ ولی‌ چون‌ تماسی‌ با زندگی‌ انسان‌ ندارد، فقه‌ را از حالت‌ حیاتی‌ و پویایی‌ وارد جهان‌ ذهنی‌ و فکری‌ می‌کند. 3️⃣ اینکه جریانهای‌ موجود در بازار مسلمین‌ بر قواعد اسلام‌ تطبیق‌ داده‌ شود. اگر فقیه‌ با تجرد ذهنی‌ به‌ استنباط‌ احکام‌ آنها بپردازد خوب است، اما هرگاه‌ نتیجه‌ استنباط‌ منفی‌ شد، اگر بخواهد از طریق‌ #حیل‌_شرعی‌ نظر مثبت‌ بدهد، فقه‌ آسیب‌ خواهد دید. 4️⃣ اینکه فقیه خود مسئله‌ را با ماهیت‌ واقعی‌ آن‌ مطالعه‌ نکند و از طریق‌ عناوین‌ ثانویه‌ و ... حکم‌ آن‌ را صادر نماید. مثلاً‌ فقیه‌ باید حکم‌ واقعی‌ بیمه‌ را استنباط‌ کند نه‌ اینکه‌ با #تحمیل، یکی‌ از عناوین‌ رایج‌ در فقه‌ را بر آن‌ تطبیق‌ کند. 5️⃣ اینکه در کتاب‌ و سنت‌ #دقت‌ لازم‌ به‌ عمل‌ نیاید. در آیات‌ قرآن‌ دلایلی‌ بر برخی از احکام‌ وجود دارد که‌ همواره‌ فقها از آن‌ غافل‌ بوده‌اند. این‌ نوع‌ استنباط‌ها در سخنان‌ ائمه‌ اطهار (ع) وجود دارد، که نوعی‌ قرآن‌شناسی‌ می‌خواهد تا در سایه‌ آیات‌، قسمتی‌ از احکام‌ که ظاهراً غیر منصوص‌ است، روشن‌ شود 📚 ر.ک: مقاله «مبانی تحول پذیری فقه در گفت و گو با آیت الله #سبحانی (دام ظله)» 👈 نکات #اجتهادی بیشتر را اینجا ببینید.