#روش_شناسی #روش_اجتهاد 🔺 نقشه راه #استنباط (مرحله اول و دوم) 🔺 👈 بقیه مراحل به مرور ارسال خواهد شد. 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @dar_masire_ejtehad

#روش_شناسی #روش_اجتهاد 🔺 نقشه راه #استنباط (مرحله سوم ـ الف)🔺 👈 بقیه مراحل به مرور ارسال خواهد شد. 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @dar_masire_ejtehad

#روش_شناسی #روش_اجتهاد 🔺 نقشه راه #استنباط (مرحله سوم ـ ب)🔺 👈 بقیه مراحل به مرور ارسال خواهد شد. 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @dar_masire_ejtehad

#روش_شناسی #روش_اجتهاد 🔺 نقشه راه #استنباط (مرحله چهارم)🔺 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم 🆔 @dar_masire_ejtehad

#شخصیت_شناسی 9 #شیخ_طوسی 💠 شیخ الطائفة محمد بن الحسن #الطوسی 🔹 شیخ طوسی (۳۸۵-۴۶۰ق) از مشهورترین محدثان و فقیهان شیعه، نویسنده دو کتاب از کتاب‌های چهارگانه حدیثی شیعه (تهذیب و استبصار) است و سه کتاب از کتب چهارگانه رجالی (رجال، فهرست و رجال کشی) است، که در ۲۳ سالگی از خراسان به عراق آمد و از اساتیدی چون شیخ #مفید، سید #مرتضی استفاده کرد. خلیفه عباسی، کرسی تدریس کلام بغداد را به او سپرد. 🔸 نظرات و نوشته‌های فقهی او مورد توجه فقیهان شیعه است. وی در سایر علوم اسلامی مثل رجال، کلام و اصول فقه نیز صاحب‌نظر بود و کتاب‌های او جزء کتاب‌های مرجع علوم دینی است. او تحول در اجتهاد شیعی را آغاز کرد و مباحث آن را گسترش داد و در برابر اجتهاد اهل سنّت به آن استقلال بخشید. 300 تن از علما در مجلس درسش شرکت می‌کردند، که نامدارترین شاگرد او ابوالصلاح #حلبی است. 🔹 شیخ طوسی از سرآمدان مکتب کلامی عقلگرای بغداد بود، که از طریق نفوذی که در جامعه علمی شیعه یافت تاثیری دیرپای بر تفکر علمای شیعه گذاشت. اجتهاد و عقلگرایی در فقه و عقاید شیعه با کوشش‌های شیخ طوسی بین شیعیان شیوه غالب شد و به سیطره روش #اخبارگرایی برای چند سده پایان داد. وی را احیاگر علم اصول فقه و اجتهاد و نخستین کسی شمرده‌اند که باعث ورود اجتهاد به فقه شیعه شد. 🔸پس از حمله ترکان سلجوقی به بغداد و حوادث پس از آن مانند آتش‌سوزی در کتابخانه شاپور و نزاع شیعه و سنی در بغداد، شیخ به #نجف مهاجرت کرد و فعالیت علمی خود را در این شهر آغاز کرد و حوزه علمیه نجف با تلاش‌های او پاگرفت و طولی نکشید که شهر نجف مرکزیت علمی و فکری تشیع را از آن خود کرد. 🔹وارد کردن روش #عقلگرایانه و استدلال گرایانه در #استنباط احکام فقهی به عنوان برجسته‌ترین دستاورد شیخ طوسی در تاریخ فقه شیعی شناخته می‌شود. پس از شیخ حتی آرای فقهی وی نیز مورد قبول علما بود و کسی جسارت مخالفت با نظریات وی را نداشت، تا اینکه #ابن_ادریس (متوفی ۵۹۷ ق.) (نوه دختری شیخ) باب اعتراض بر وی را گشود. 🔸 کتاب التبیان شیخ نخستین #تفسیر نوشته شیعیان است که تمام سوره‌های قرآن را در برمی‌گرفت، که ویژگی دیگر آن، رویکرد اجتهادی و عقل گرایانه او در تفسیر قران است که با رویکرد روایی مفسران قبل از او متفاوت بود. شیخ طوسی با استناد به آیات قرآنی، قرآن را متنی قابل فهم برای عقل بشر می‌داند و روایاتی را که تنها راه فهم قرآن را مراجعه به احادیث می‌دانند، نمی‌پذیرد. 📚 ر.ک: طبقات أعلام الشیعة، آقا بزرگ تهرانی، ج2، ص161؛ سیری در زندگی شیخ طوسی، دوانی، ص20. 👈 #تاریخ_فقه_وفقها را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#سخن_بزرگان #اجتهاد #نکات_فلسفی 💠 پیش نیازهای نظریه‌پردازی ( #اجتهاد ) از منظر مقام معظم رهبری (دامت برکاته): 🔹در مرحله‌ی نظری، آنچه که ما میخواهیم به آن برسیم، رسیدن به نظریه‌ی اسلامىِ ناب... است. البته باید با نگاه متجددانه، با نگاه نوآورانه، به منابع اسلامی مراجعه کرد و آن نظریه را از متن منابع اسلامی - در چارچوب‌های علمی و فنی خودش ... - استخراج کرد. ما برای #استنباط، شیوه‌ها، #متدها و روش‌های علمىِ تجربه‌ی شده‌ی کاملاً حساب‌شده‌ای داریم؛ از اینها باید استفاده شود. بنابراین در مرحله‌ی نظری و نظریه‌سازی، باید از #منابع اسلامی و از متون اسلامی، نظریه‌ی ناب اسلام ... به دست بیاید. 🔸من تکیه‌ام در این نکته این است که نمی‌خواهیم از #مونتاژ و کنار هم چیدن نظریات گوناگونِ متفکرین و حکمائی که ... حرف زدند، یک نظریه به وجود بیاوریم و تولید کنیم. یعنی در این قضیه باید جداً از #التقاط جلوگیری کرد، باید پرهیز کرد. در موارد متعددی ما دچار این اشتباه شدیم. بدون اینکه بخواهیم، در مرداب التقاط لغزیدیم. بیرون آمدنش خیلی سخت خواهد بود. نه، حقیقتاً باید در منابع اسلامی جستجو کنیم. این منابع، فراوان هم هست؛ ... در #قرآن، در #حدیث، در نهج‌البلاغه، در نوشته‌های #فقهی، کلامی و #حِکمی بحث‌های زیادی وجود دارد که همه‌اش می‌تواند منبع مورد استفاده‌ی ما در پیدا کردن نظریه‌ی ناب اسلامی باشد. 🔹البته مثل همه‌ی موارد دیگر، آشنائی با نظرات دیگران میتواند در فهم متون اسلامی به ما کمک کند. در همه جا همین جور است، در بحثهای حقوقی و فقهی ما هم همین جور است. 🔸ما وقتی با یک نظرِ بیگانه آشنا می‌شویم و ذهن ما آن اتساع لازم را پیدا میکند، از منبع اسلامىِ خودمان استفاده‌ی بهتر و کاملتری میکنیم؛ اینجا هم همین جور است. لیکن ما باید دنبال رسیدن به نظریه‌ی اسلامىِ ناب باشیم و از التقاط بپرهیزیم. 🔹البته بدیهی است که علت اینکه می‌گوئیم نظریه‌ی اسلامی باید #خالص و ناب باشد، این است که مسئله‌ ... مبتنی است بر پایه‌ها و مبانی #هستی_شناسی و #معرفت‌شناسی و پایه‌های اساسی؛ و اگر بخواهیم به نظریات غربی ... استناد کنیم، در واقع تکیه کردیم به مبانی #فلسفی ای که قبول نداریم و نمی‌توانیم آنها را بپذیریم، که همان نظرات هستی شناسی است. 📚 بیانات رهبر معظم انقلاب 90/2/27 📌 ارسالی از حجت الاسلام مرادی پور (از طلاب درس خارج مدرسه شهیدین) 👈 نکات #فلسفی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#روش_شناسی #روش_اجتهاد 🔺 نقشه راه #استنباط (مرحله اول و دوم) 🔺 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#روش_شناسی #روش_اجتهاد 🔺 نقشه راه #استنباط (مرحله چهارم)🔺 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#روش_شناسی #روش_اجتهاد 🔺 نقشه راه #استنباط (مرحله سوم ب)🔺 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#روش_شناسی #روش_اجتهاد 🔺 نقشه راه #استنباط (مرحله سوم الف) 🔺 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

💠 مناظره استاد اسلامیان با استاد علیدوست 👈🏻 با موضوع: «بررسی نقش استقلالی عقل و مقاصد الشریعه در استنباط احکام» 🔹 استاد اسلامیان: استاد علیدوست احکام شریعت را دو قسم می‌دانند: احکام مکشوف (حکمی که دلیل عام یا خاص در شریعت در مورد آن وجود دارد) و احکام غیر مکشوف. به نظر ایشان در احکام غیر مکشوف عقل ما در بسیاری از موارد، ملاکات و مصالح و مفاسد را می‌تواند درک کند و عقل سند استقلالی است. ایشان ادله‌ای عقلی و نقلی برای اثبات این مطلب اقامه کرده‌اند. 👈🏻 اما به نظر ما ادله‌ قابل خدشه است. در آیات، ارجاع به عقل تنها در مورد عبرت‌ها و مباحث اعتقادی است. حضرت استاد لطفا یک مورد به ما نشان دهند که قرآن در حوزه #شناخت_احکام ما را به عقل ارجاع داده باشد! در روایات هم در امثال «إِيَّاكَ أُثِيبُ وَإِيَّاكَ أُعَاقِبُ‌» که خطاب به عقل شده، به این معنا نیست که عقل می‌تواند مصالح احکام را بفهمد، بلکه مقصود این است که شارع مقدس دیوانه را عقاب نخواهد کرد. همچنین استدلال به روایت «وَعَرَفُوا بِهِ الْحَسَنَ مِنَ الْقَبِيحِ» برای اثبات استقلال عقل در کشف احکام بسیار عجیب است! چون در ذیل روایت سائل می‌پرسد: «فَهَلْ يَكْتَفِي الْعِبَادُ بِالْعَقْلِ دُونَ غَيْرِهِ ...؟» امام می‌فرماید: «فَلَمْ يَجِدْ عَقْلَهُ يَدُلُّهُ عَلَى ذَلِكَ وَعَلِمَ أَنَّهُ لَا يُوصَلُ إِلَيْهِ إِلَّا بِالْعِلْمِ وَطَلَبِهِ ...». ذیل روایت تصریح می‌کند که عقل نمی‌تواند به احکام برسد. 🔸 استاد علیدوست: سخن ما چیزی جز قاعده تبعیت احکام از مصالح و مفاسد و قاعده #ملازمه که مورد قبول همه عدلیه است، نمی‌باشد. ادله ما اگر قابل خدشه باشد، اصل دلیلیت عقل قطعی نباید زیرسوال برود. علما در موارد فراوانی عقل را به‌عنوان یکی از ادله اربعه مطرح کرده‌اند. در بین علما تنها سه نفر (شیخ انصاری و محقق اصفهانی و محقق خویی) در استدلال به عقل اشکال کرده‌اند و معتقدند قاعده ملازمه کبرایی است که صغری ندارد. اما همین بزرگواران در موارد متعددی فقط و فقط به عقل مراجعه کرده‌اند. آقای اسلامیان! آیا شما قاعده ملازمه را قبول ندارید؟! درست است که آسید مصطفی خمینی هم این قاعده را نپذیرفته، ولی مرحوم #نائینی تصریح می‌کند که تصور قاعده ملازمه، مستلزم تصدیق آن است. نسبت به ادله نقد شده نیز باید بگوییم: ممکن است برخی از ادله مورد خدشه باشد، اما مجموعه‌ اسناد و نظام روایی، از باب تجمیع ظنون دال بر قاعده ملازمه است. بلکه به نظر ما در موارد تعارض، عقل قطعی حتی بر #نص هم مقدم می‌شود. علامه #حلی این نظریه را مطرح کرده است. 🔹استاد اسلامیان: جناب استاد علیدوست! چرا از پاسخ سوال من طفره می‌روید؟ من سوال کردم چگونه از آیات و روایات این مطلب را استفاده کرده‌اید؟ شما بحث را می‌برید به اینکه من ملازمه را قبول دارم یا نه؟ لطفا جواب اشکالات مرا بدهید. اتفاقا محقق اصفهانی که خدای علوم عقلی است، به استقلال عقل در کشف احکام اشکال می‌کند. استاد علیدوست مواردی از عبارات ایشان یا مرحوم خویی آورده‌اند که مدعای خود را ثابت کنند، اما با دقت در کلمات محققین اصفهانی و خویی مشخص می‌شود که مباحث ایشان در مقام امتثال است، نه کاشفیت حکم عقل از حکم شرع. علاوه بر این، در هیچ جا از کتب استاد علیدوست بحث «تجمیع ظنون» در مورد ادله مطرح نشده است. 🔸 استاد علیدوست: دقت در عبارات محقق اصفهانی و مرحوم خویی مدعای ما را اثبات می‌کند. هم مقام امتثال و هم مقام تزاحم، مقام #استنباط هستند. امتثال غیر از اجراست که کاشفیت ندارد. مثل نقل و نبات در فقه مواردی داریم که فقها به دوران بین تعیین و تخییر که بحثی عقلی است، استدلال کرده‌اند. هر جا که حکم عقل مطرح شده، برای کشف حکم شرع است. 🔹 استاد اسلامیان: خیلی عجیب است! نه حرف آقای اصفهانی و نه آقای خویی ربطی به باب تزاحم ندارد. بحث وجوب تقلید اعلم و وجوب فوری و... چه ربطی به تزاحم دارد؟ در کجای عبارات محققین اصفهانی و خویی (در دو عبارت نقل شده در کتب شما) با استدلال به دوران بین تعیین و تخییر، حکم شرعی اثبات شده؟ آقای خویی بارها تصریح کرده که نمی‌توان استقلالا به عقل مراجعه کرد. شما چطور به ایشان این سخنان را نسبت می‌دهید؟ مشکل اینجاست که استاد علیدوست منضبط و روشمند بحث نمی‌کنند و برداشت‌های خود را به آیات و روایات #تحمیل می‌کنند. خواهشا جواب سوال اول من را بدهید. 🔸 استاد علیدوست: آقای اصفهانی هم از نظر عقلی و هم از نظر شرعی بررسی کرده است. مگر شما معیارید که خلاف حرف شما، اشتباه و خطا و انحراف باشد؟! 🔹 استاد اسلامیان: من معیار نیستم، ولی شما هم معیار نیستید. مخاطبان با شنیدن ادله طرفین می‌توانند #حق را تشخیص دهند. 🎙 صوت مناظره 👇🏻 🌐 https://eitaa.com/dar_masire_ejtehad/2385 ✍🏻 متن کامل مناظره به زودی در همین کانال منتشر خواهد شد.