🔹جايگاه دين در جامعه ترکیه پس از ميثاق ملي در سال 1920، نخستین قانون اساسی جمهوری ترکیه در سال 1924. دین رسمی جامعه را اسلام تعیین نمود. اما در اصلاحات قانونی سال 1928. این ماده قانونی حذف و با تاکید بر #جدایی_دین_از_سیاست، ترکیه کشوری با نظام لائیک‌(تفکیک دین از سیاست) معرفی گردید. 98/5% مردم ترکیه #مسلمان هستند. 2/1% مردم ترکیه #موسوی‌- #عیسوی هستند.2/0% مردم ترکیه #انسانگرا (امانیسم) بی‌تفاوت به دین هستند. 1/0% مردم ترکیه #آتوایست(ضددین) هستند. در میان مسلمانان تركيه #حنفی‌ها در اکثریت می‌باشند. در میان اکراد ساكن تركيه نيز مذهب #شافعي در الويت قرار دارد. در ميان برخي عرب‌تبار و كرد تبارهاي تبعه تركيه، طرفداران مذاهب #مالكي و #شافعي وجود دارند. علویان (#رافغی - #باطنی - #حروفی - #بکتاشی)، از محبان اهل‌بيت‌(ع) حدود 20% جمعیت کشور هستند.( بدليل سلطه 600 ساله اهل تسنن و دوري علويان از مراكز اجتماعي، علمي و بويژه محروميت از علماي تشيع، برخي گروه‌ها با انحراف‌هاي عقيدتي و سياسي مواجه گرديده‌اند. #شیعیان_جعفری نيز حدود ۳ میلیون نفر هستند. 🔹اقليت‌هاي ديني در تركيه شمار اقليت‌هاي ديني در جمهوري تركيه، 89000 نفر و تعداد کليسا، صومعه و کنيسه متعلق به اين اقليت‌ها كه در سطح کشور فعاليت دارند، ۲۷۰ باب است. در ترکيه ۶۰ هزار ارمني(اغلب در استانبول و ادرنه) ساكن هستند كه علاوه بر پاتريکخانه ارمني‌ها در استانبول داراي ۵۵ کليسا مي‌باشند و حدود ۴هزار نفر نيز مسيحي(ارتدوکس وابسته به پاتريکخانه فنر، کليساي فانوس) بسر مي‌برند. ارتدوکس‌هاي ترکيه داراي ۷۵ فقره اوقاف هستند و يک روزنامه متعلق به اين گروه نيز همه روزه منتشر مي‌شود. تعداد کليساهاي متعلق به ارتدوکس‌هاي ترکيه در مجموع ۱۰۸ باب است که از اين کليساها ۹۰ كليسا فعال است‌. يک بيمارستان هم متعلق به ارتدوکس‌هاي ترکيه فعاليت دارد. ۲۵هزار يهودي (۲۲هزار در استانبول) در تركيه ساكن هستند، تعداد کنيسه‌هاي يهوديان ترکيه نيز ۳۶ باب است‌. تعداد اوقاف متعلق به يهوديان ترکيه ۱۸ فقره است و اين اقليت نيز داراي يک بيمارستان متعلق به خود هستند و يک روزنامه يهودي به زبان‌هاي عبري و ترکي در تركيه منتشر مي‌شود. 🔹طریقت‌های سرزمین آناتولی 🔸طریقت‌های عقیدتی: #نقشبندیه، #قادریه، #نوریه، #بکتاشیه، #قزلباشیه، #ملامتیه، #فتوتیه، #حروفیه، #باطنیه، #مولویه، #اخیگری، #علویگری و ... 🔸گروه‌های دیگر: #ایشیکجیلر، #یازجیلر، #کایلانجیلر، #سامی_افندی، #محمود_افندی، #عدنان_حوجا و .... 🔸گسترش نورجی‌ها: #جمهوري‌آذربايجان، #قبرس‌شمالي، #افغانستان، #قزاقستان، #قرقيزستان، #ازبكستان، #روسيه، #مغولستان، #پاكستان، #هندوستان، #چين، #تايلند، #كره‌جنوبي، #كامبوج، #اندونزي، #فليپين، #مجارستان، #روماني، #بلغارستان، #آلباني، #آلمان، #انگلستان، #آفريقاي‌جنوبي، #مغرب، #اوكراين، #استراليا 🔸سازمان امور ديانت بنیانگذار: محمد رفعت افندي بره‌چي‌زاده رهبر فعلی: محمت گورمز 🔸آژانس توسعه و همكاري تیکا ترسيم سياستها و خط‌مشي اساسي جمهوري‌تركيه در منطقه جهت مدل قرارگرفتن تركيه در منطقه فعالیت در: #ازبكستان، #تركمنستان، #قزاقستان، #قرقيزستان و #آذربايجان (جمعاً 17 کشور) 🔹بهره‌مندي ديپلماسي ديني از: ۱) طريقت‌هاي عقيدتی: سرزمین آناتولی از دیرباز مأمن بسیاری از طریقت‌های مذهبی و فرق تصوفی بوده است. با استقرار ترکان در آناتولی (بعد از جنگ ملازگرد)، زمینه رشد طریقت‌های تصوفی در این منطقه نیز فراهم گردید. نگرش خاص ترکان به دین اسلام و قائل بودن به تساهل در دین که برگرفته از اعتقادات قبل از اسلام آنان می‌باشد، همچنین اعتقاد به رابطة مراد و مرید در میان اهل‌سنت بویژه ترکان سنی، راه را برای رشد طریقت‌ها هموار کرد. بسیاری از طریقت‌های موجود در آناتولی دارای منشاء ایرانی هستند. #نقشبندیه، #قادریه، #نوریه، #بکتاشیه، #قزلباشیه، #ملامتیه، #فتوّتیه، #حروفیه، #باطنیه، #مولویه، #اخیگری، #علویگری و ... همگی ریشه در ایران دوره میانه دارند. در روزگاران گذشته هر یک از این طریقت‌ها دارای پیروان زیادی در ترکیه بودند، امّا به مرور بویژه پس از تأسیس جمهوریت و استقرار #رژیم_لائیک فعالیت این طریقت‌ها محدود و یا کم رنگ شد. در ميان اهل‌تسنن تركيه، دو طريقت بسيار معروف است. كه يكي از آن‌ها را "نورجي" و ديگري را "نقشبندي" مي‌نامند. در بين جوانان اهل سنت، #نورجي‌ها نفوذ بيشتري دارند، ولي عوام متمايل به طريقت #نقشبندي‌اند. گروههاي ديگري هم در بين اهل‌سنت وجود دارد كه از جمله #يازجيلر، #كايلانجيلر گروه #سامي_افندي گروه #محمود_افندي گروه #عدنان_حوجا و ... كه پيروان زيادي ندارند. ادامه در پُست بعدی... ‌دفاع همچنان باقیست https://eitaa.com/defa_baghist

♦️ جريان نو اسلام‌گرا احياي عمومي و تقويت اسلام در دهه 1980 بسيار آشکار بود. آموزش‌هاي مذهبي در مدارس ابتدايي و متوسطه به موجب قانون سال 1982 اجباري شد. در خلال اين دهه شمار طلبه‌هاي مدارس قرآني از حدود 68500 نفر به بيش از 155000 نفر افزايش يافت. اين مدارس را اداره امور مذهبي مديريت و تأمين بودجه مي‌كرد. مدارس مزبور يک برنامه‌ريزي کامل آموزش‌هاي مذهبي داشتند و به روي دانش‌آموزان پس از مقطع ابتدايي باز بودند. اداره مزبور پيش از 1980 داراي 20 کارمند بود، در پايان دهه 1980 اين رقم به 628 نفر افزايش يافت. در طول دهه 1980 و اوايل دهه 1990 حدود 1500 مسجد جديد در هر سال ساخته شد و از 1979 تا 1989 اعضاي اداره مزبور از حدود 50000 تقريباً به 85000 افزايش يافت. ساخت مسجد از طريق ترکيبي از درآمدهاي خصوصي و عمومي تا آخر دهه 1980 و دهه 1990 ادامه يافت. شوراي امنيت ملي تركيه تصور مي‌کرد که اسلام مي‌تواند عامل وحدت در جهت تضعيف جريان چپ و پلي بين ترک‌ها و کُردها باشد؛ و لذا اين نگاه و برداشت از [کارکرد اسلام] را دولت #حزب_مام‌ميهن به رهبري تورگوت اوزال پذيرفت؛ اما چنين سياستي نتيجه عکس داد و تحرک علويان شديدتر از گذشته شد. موارد متعدد تنش و رويارويي بين شورشيان مسلمان سني و علوي‌ها در خلال دهه 1990 رخ داد. يک مورد شايان ذکر از اين تنش‌ها به حادثه #سيواس مشهور است که در آن شورشيان مسلمان سنّي تلاش کردند که شرکت‌کنندگان در يک همايش فرهنگي علوي را شب هنگام، در هتل‌شان به آتش کشيده و بکشند. در دسامبر 1995 حزب‌اسلام‌گراي_رفاه (RP)‌ در انتخابات عمومي با آراي بالايي پيروز شد و اميد به حضور يک اسلام‌گرا در دولت افزايش يافت. در انتخابات شوراهاي شهر و شهرداري‌ها در 1994 بسياري از شهرهاي بزرگ ترکيه از جمله بزرگ‌ترين آن‌ها استانبول و آنکارا شهرداران حزب رفاه را برگزيدند. سکولارها شامل علوي‌ها و نيز اتحاديه اروپا و آمريکا نگران شدند. گويي از طريق حزب رفاه و رهبر آن نجم‌الدين اربکان، دروازه اروپا در اختيار اسلام‌گراها قرار گرفته بود. ♦️تظاهرات گسترده براي دفاع از قانون اساسي در خلال دهه 1990 چندين تظاهرات گسترده با شعار دفاع از قانون اساسي برپا شد که تأكيد ويژه آن‌ها بر اصل سکولاريسم بود. سکولارها و از جمله علوي‌ها از جريان #نواسلام‌گرا احساس خطر مي‌کردند. نگراني آن‌ها به محدوديت آزادي‌هاي فردي‌شان در درون جامعه ترکيه و نيز شرايط و وضعيت ترکيه در اروپا و ديگر جوامع غربي مربوط مي‌شد. آزادي مذهب در قانون اساسي تضمين شده بود، به گونه‌اي که به موجب آن دولت نبايد آن را تهديد كند. اين بدين معنا بود که هيچکس نبايد وادار به عبادت يا شرکت در مراسم و آيين‌هاي مذهبي بشود. مدارس ابتدايي و متوسطه به تهيه يک دستورالعمل مذهبي تحت نظارت و کنترل دولت نياز داشتند. اصل سکولاريسم مجدداً تأکيد مي‌کرد که در تهيه، فراهم‌آوري و تدوين اصول اقتصادي، سياسي، اجتماعي و قانون حتي استفاده محدود از رويکردهاي مذهبي ممنوع است. از اواخر سال 1997 اين سياست تغيير کرد و مدت تحصيل در مدارس ابتدايي براي جلوگيري از انتخاب مدارس مذهبي به 3 سال افزايش يافت. با بازگشت #اجويت به دولت، شرايط حمايت از علويان بهبود يافت. اين سياست از زماني ممکن شد که رهبر حزب رفاه، #اربکان، مجبور به ترک سياست شد و به اقدام عليه قانون سكولاريسم متهم گرديد. ♦️ واکنش علويان به گرايش‌هاي #پان‌ترکي اگر چه هويت ترکي ترکان علوي بطور چشم‌گيري باقي بود و هنوز تأثير مثبت بر مواضع آن‌ها در قبال جمهوري‌هاي تازه #آسياي_مرکزي و #آذربايجان داشت؛ اما نشانه‌هايي از ترديد در ميان علويان بر مبناي تجارب قبلي جنبش‌هاي مدعي «ترکيه بزرگ» مانند #حزب_اقدام‌ملي‌ در خلال دهه 1970وجود داشت. سياست اين حزب #نئوفاشيست، با آرمان تشکيل دولت ترکيه بزرگ نه فقط بر ضد کُردها بلکه عليه علويان نيز ساماندهي شده بود. افزايش نقش‌آفريني و تقويت اهل سنت به ويژه #بنيادگراها و #صوفيان مانند #نقشبنديه، از ديگر عوامل ترديد مزبور بود. ادامه در پُست بعدی.... فرقه‌ها و ادیان جهان اسلام https://eitaa.com/joinchat/1739522124Ca6c226e120 ‌دفاع همچنان باقیست https://eitaa.com/defa_baghist

...ادامه ♦️سلفیت در شبه‌قاره هند همزمان با ورود فقه حنفی به هند، تصوف نیز به هند وارد شد. #صوفیه در هند رسالت خود را سعادت معنوی مردم می‌دانست و صوفیان می‌پنداشتند حکومت معنوی جامعه به آن‌ها تفویض شده است. صوفیان در #خانقاه‌ها، #جماعت_خانه‌ها و #زاویه‌ها زندگی می‌کردند. زندگی خانقاهی گرد شیخ و عبادات مرسوم و ریاضت‌های عارفانه که از جانب وی مقرر می‌شد، دور می‌زد. 2 نشان عمده پیوستن به یک فرقه تصوف، پوشیدن خرقه و تراشیدن موی سر بود. شیخ خرقه، سجاده، نعلین، تسبیح و عصای خود را به جانشین اصلی‌ش یعنی خلیفه خود می‌داد. 2 سلسله عمده صوفیه در زمان سلاطین دوره دهلی(1206 ـ 1526م) #چشتیه و #سهروردیه بودند. این 2سلسله طی قرون 8 و 9 رو به انحطاط نهادند و 2 سلسله دیگر یعنی #نقشبندیه و #قادریه در خلال عصر سلاطین مغولی اهمیت یافتند. شیعیان شبه‌قاره از بزرگ‌ترین جوامع تشیع جهان اسلام‌اند و بنابر برخی آمار تعدادشان بیشتر از شیعیان ایران است، ولی این آمار دقیق نیست. درعین حال، شیعیان 10درصد از کل جمعیت مسلمانان شبه‌قاره هند(هند ـ پاکستان ـ بنگلادش) را تشکیل می‌دهند. شیعیان در دوره گورکانیان دارای مناصب مهمی بودند. سادات بارهه و وزرای نواب‌اوده در دستگاه حکومت مغولان تأثیر بسیار گذاشتند و این مسئله باعث کینه‌توزی بین سنّیان و شیعیان شد که در آثار کلامی شاه‌ولی‌الله دهلوی و پسرش عبدالعزیز بچشم می‌خورد. لکنهو و رامپور از شهرهای شیعه‌نشین مهم هند بوده است. اسماعیلیه ـ بهره‌ها و خوجه‌ها ـ درهند حضور طولانی داشته و دارند. سیر تطوّر تاریخی مفهوم وهابیت در هند در کتاب المهند‌علی‌المفنّد سیر تطور مفهوم وهابیت در هند بیان شده و نویسنده می‌نگارد: وهابیت در ابتدا در هند به کسانی اطلاق می‌شد که تقلید ائمه بزرگ اهل‌سنت را ترک گفته و خود از احادیث اجتهاد می‌کردند. سپس دامنه‌ مفهومی آن توسعه یافت و غلبه پیدا کرد بر هرکسی که به سنت عمل می‌کرد و امور مستحدثه را ترک می‌گفت. زمانی در بمبئی هرکسی که از سجده قبور اولیاء و طواف آن منع می‌کرد وهابی نامیده می‌شد، و گاهی به افرادی که حرمت ربا را متذکر می‌شدند، وهابی می‌گفتند و زمانی آنچنان مفهومش گسترش یافت که نوعی سبّ و فحش بود؛ لذا هرکس در هند سنّی حنفی بود به وهابیت بعنوان #فاسدالعقیده متهم می‌شد. سال‌ها بعد از قیام سیداحمدبریلوی، اعمال عمّال انگلیس همچون رسمیت یافتن زبان انگلیسی بجای زبان فارسی، تصرف موقوفات، تعطیلی مدارس دینی و... مردم هند ـ از مسلمان و هند و سیک‌ـ در سال 1857م قیامی عمومی نمودند که بوسیله انگلیسی‌ها شدیداً سرکوب شد و دهلی مرکز فرهنگی مسلمانان و جایگاه اعقاب اکبر و اورنگ زیب ویران گردید و بسیاری اعدام و تبعید شدند. شاعری اردو زبان در توصیف شهر دهلی بعد از سرکوب قیام توسط انگلیسی‌ها می‌گوید: «در اینجا اقیانوس پهناوری از خون پیش روی من است، تنها خدا می‌داند که بعد از این چه‌ها خواهیم دید.» ‌در سال‌های 1858 و 1859انگلیسیان به غیر از تخریب خیلی از مساجد، هر مسلمان را مجبور می‌کردند که 25٪ دارایی خود را به استعمارگران بپردازد. در این زمان عده‌ای از علمای مسلمان ایالت‌های شمالغربی‌ هند، اعدام شدند و بعضی به حیدرآباد مهاجرت کردند، و افرادی هم چون حاجی امدادالله (1817ـ 1899م)، پدر معنوی مدرسه دارالعلوم دیوبند، هند را ترک گفته و برای همیشه در مکّه سکنی گزیدند. شخص ديگرى كه تفكر سلفى ابن‏‌تيميه را به جريان انداخت، #شاه‌ولى‏‌الله_دهلوى بود. پس از وى نوه‏اش‌شاه‌عبدالعزيز دهلوى، كتابى نوشت به نام رسالةالتوحيد و تقوية الايمان. مباحث اين آثار بسيار شبيه كتاب التوحيد محمدبن‌عبدالوهاب است. افكار او در هند پخش شد و پس از قيام 1857ميلادى، شمارى از علماى اهل‌سنت مكتبى پايه‏ گذاردند، به نام #ديوبنديه و در روستايى به همين نام، مدرسه‌هايى ساختند و اين فرقه بنام همان روستا مشهور شد. مكتب ديوبنديه، آميخته‏‌اى از مكتب ماتريديه، صوفيه و سلفيه ابن‏‌تيميه است. پس از دهلوى، شخصى به نام كان‌دهلوى بر اساس اين مكتب سازمانى تأسيس كرد به نام «جماعةالتبليغ» كار ابتكارى سازمان اين بود كه از گروه‏‌هاى مختلف مردم: تاجر، كارمند، كاسب و... مى‏‌خواست كه در هرماه 3روز تبليغ بروند، بدون آن كه از كسى پول، غذا يا امكاناتى براى خود درخواست كنند و يا بپذيرند. سازمان جامعةالتبليغ، 80سال پيش اين طرح را اجرا كرد و عده‏‌اى براساس احساس دينى، ماهى 3روز براى تبليغ به روستاها مى‏‌رفتند. اين كار سريع گسترش يافت و مديريت كلان پيدا كرد. اكنون مركز آن در #كراچى است و سالانه يك مجمع عمومى در #كويته پاكستان برگذار مى‏‌شود. (85) ادامه در پُست بعدی فرقه‌ها و ادیان جهان اسلام https://eitaa.com/joinchat/1739522124Ca6c226e120 ‌‌دفاع همچنان باقیست https://eitaa.com/defa_baghist