⭕ آغاز استعمار اروپایی
📃 ترجمهی مقالهای از سایت worldatlas
📌به آدرس: https://www.worldatlas.com/history/what-is-colonialism.html
🔹 #استعمار، تاریخ طولانی و پیچیدهای دارد. ریشههای استعمار به #دوران_باستان باز میگردد. بااینحال، در اواخر قرن پانزدهم، با #عصر_اکتشاف (Age of Exploration)، زمانی که کشورهای اروپایی شروع به کاوش و ایجاد سکونتگاههای جدید در سرزمینهای دوردست کردند، استعمار یکباردیگر شهرت پیدا کرد.
🔹 #پرتغال و #اسپانیا اولین قدرتهایی بودند که این سفرها را آغاز کردند؛ این سفرها منجر به استعمار سرزمینهایی در آفریقا، آسیا و آمریکا شد. این سفرها، آغازگر دوران #استعمار_اروپا بود که تقریباً از قرن 16 تا قرن 20 را دربر گرفت.
🔹 در این دوره، دیگر قدرتهای اروپایی از جمله #بریتانیا، #هلند و #فرانسه نیز امپراتوریهای استعماری خود را گسترش دادند. ورود بازیگران جدید منجر به شکلگیری رقابتی جهانی برای تصرف قلمرو و منابع شد. #قرن_نوزدهم، اوج گسترش #استعمار_اروپا است. این دوره گاهی تحتعنوان #تقلا_برای_آفریقا (Scramble for Africa) نامیده میشود؛ زیرا کشورهای اروپایی، قارهی #آفریقا را بین خود تقسیم کردند. تاسیس مستعمرههای جدید در آسیا و اقیانوسیه توسط امپراتوریهای استعماری بریتانیا، فرانسه و هلند نیز در این دوره رخ داد.
🔹 استعمار در اواسط #قرن_بیستم و پس از پایان #جنگ_جهانی_دوم شروع به افول کرد، زیرا کشورهای مستعمره بهدنبال #استقلال و #تعیین_سرنوشت خود بودند. این دوره که بهعنوان دوران #استعمارزدایی (decolonization) شناخته میشود، شاهد برچیدهشدن امپراتوریهای استعماری اروپایی و ظهور #دولت_ملت های جدید در سراسر آفریقا، آسیا و کارائیب بود. علیرغم پایان رسمی استعمار، میراث آن همچنان به شکلدهی چشماندازهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بسیاری از کشورها ادامه میدهد.
📚 ادامه دارد...
https://virgool.io/@mhtaheri
https://eitaa.com/doranejadid
https://t.me/doranejadid
.
⭕ استعمارگران هزارهی دوم
📃 ترجمهی مقالهای از سایت worldatlas
📌به آدرس: https://www.worldatlas.com/history/what-is-colonialism.html
🔹 قدرتهای عمدهی استعماری در هزارهی دوم عبارت بودند از: #پرتغال، #اسپانیا، #بریتانیا، #فرانسه، #هلند، #بلژیک و #آلمان. هر یک از این کشورها امپراتوریهای استعماری گستردهای را ایجاد کردند که در اوج خود، در سراسر قارهها گسترده شده بود.
🔹 پرتغال و اسپانیا پیشگامان استعمار اروپا بودند. پرتغال، اکتشافات سواحل #آفریقا را در اوایل #قرن_پانزدهم آغاز کرد و درنهایت، مستعمراتی را در #برزیل، آفریقا و #آسیا تاسیس نمود. اسپانیا نیز از همین روش پیروی کرد و امپراتوری وسیعی را ایجاد نمود که بخشهای وسیعی از قاره #آمریکا و #فیلیپین را دربر میگرفت.
🔹 #بریتانیا بهعنوان یک قدرت استعماری مسلط در #قرن_هفدهم ظهور کرد، با اولین استقرار دائمی خود در آمریکای شمالی در جیمزتاون در سال 1607. در طول چند قرن بعد، امپراتوری بریتانیا قلمروهای خود را گسترش داد که شامل: #هند، #استرالیا، #نیوزیلند و مناطق وسیعی از آفریقا میشد. #فرانسه، یکی دیگر از قدرتهای مهم استعماری، مستعمرههایی را در آمریکای شمالی، #دریای_کارائیب و بعدها آفریقا و آسیا ایجاد کرد. امپراتوری #هلند، در مقیاس کوچکتر، قلمروهایی را در قاره آمریکا و آفریقا تحت کنترل داشت؛ #کمپانی_هند_شرقی_هلند نقش اساسی در گسترش این مستعمرات داشت.
🔹 #بلژیک و #آلمان بعداً به نژاد استعماری پیوستند. بلژیک، #کنگو را مستعمره کرد و آلمان در اواخر #قرن_نوزدهم و اوایل #قرن_بیستم، مستعمراتی را در آفریقا و #اقیانوس_آرام تأسیس نمود.
📚 ادامه دارد...
https://virgool.io/@mhtaheri
https://eitaa.com/doranejadid
https://t.me/doranejadid
/
/
⭕️ پایگاه استعمار در شرق آسیا
📝 #هند_شرقی یا «East Indies» اصطلاحی است که #استعمارگران به سرزمینهای #جنوب_آسیا، بهویژه #جنوب_شرق_آسیا لقب داده بودند. مرکزیت منطقهی ژئواستراتژیک «هند شرقی» در نظر قدرتهای استعماری، #مجمع_الجزایر_مالایی بود و برای ایشان ذیل فرهنگ #هند تعریف میشد. قدیمیترین نقشههای #استعمار نشان میدهد که تصرف این جزایر برای قدرتهای نوظهور اروپایی جذابیت و اهمیت زیادی داشته است.
📝 #اندونزی پیش از کسب استقلال، در یک دورهی 300ساله مستعمره #هلند بود؛ هلندیها مستعمرات خود را در این حوزه، #هند_شرقی_هلند مینامیدند. سبقت #هلند در استعمار این جزیرههای پهناور و حاصلخیز و سلطهی ایشان بر مجمعالجزایر مالایی باعث شد که دست برتر تجارت پرسود #ادویه و محصولات کشاورزی در #قرن_نوزدهم و #قرن_بیستم از آن هلند شود. با جنگ جهانی دوم و حضور #امریکا در این منطقه، جغرافیای استعمار در شرق هند دستخوش تغییرات اساسی شده است.
📝 اصطلاح هند شرقی در کلمهی «ایندوس» ریشه دارد. #ایندوس یا «Indus» همان رودخانهی تمدنخیز #سند، از گهوارههای تمدنی شرق است. ازآنجاییکه ملتهای مجمعالجزایر مالایی تحت نفوذ فرهنگی #هند بودند و هند به تمدن رودخانهی سند تعلق داشت، این منطقهی جغرافیایی بهدلیل قرارگرفتن در جانب شرقی هند، #هند شرقی نامیده شد. بااینوصف، باید کشورهای #ویتنام، #لائوس و #کامبوج را که در حوزهی تمدنی #چین قرار دارند، از شمولیت این تعریف مستثنی کرد.
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
|
🚩 چگونه جبههی مقاومت از هژمونی غرب مرکززدایی کرده است؟
🔹 دههی پایانی #قرن_بیستم و دههی نخست #قرن_بیستویکم بازهی زمانی تدوین نظریههای ترمیمگر و رخنهپوش ژئوپلیتیک #نظم_نوین_جهانی بود؛ بازهای که در آن #انقلاب_اسلامی به پیروزی رسید و اتحاد جماهیر #شوروی از هم فروپاشید. بار تئوریک این کار بر دوش #هانتینگتون و #کاپلان قرار داشت. نظرورزی آنها کوه یخی را ساخت که نوک آن را میشد در طراحی و اجرای #عملیات_سایکلون در #افغانستان و #جبهه_تکفیری در #عراق و #شام دید. هانتینگتون آشکارا در کتابش اعلام کرد که درصدد بازسازی نظم نوین جهانی از دل درگیری تمدنهاست. کاپلان نیز از کارکرد شورش و آنارشی در تبیین مسابقات جغرافیایی پرده برداشت.
🔸 تمرکز معماری دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی حول پیریزی و پیادهسازی #جبهه_مقاومت نشاندهندهی اعتنای این نظام به اهمیت جغرافیا و قدرت برخاسته از آرایش زمین و سرزمین است. #دولت_عمیق ما به تدریج عقلانیت خود را در برای هضم #نظام_سلطه و ترتیبات امنیتی این نقطهی حادثهخیز جهان رشد داده و همواره در مسیر بلوغ و تکامل حرکت کرده است. با این نشانههاست که میتوان قسم خورد که در پس تصمیمات این نظام با عقل شدیدا عمیقی روبهرو هستیم که به تغییر افقهای برسازندهی مناسبات بینالمللی واقف است و خود را در مقیاس بازیگر میبیند و میدان را برای بازیگری خود تنظیم میکند.
🔹 ترسیمی که #آیتالله_خامنهای با ادبیات خاص خودشان از مواجههی #انقلاب_اسلامی با نظام سلطه ترسیم میکنند، بروز و برونداد همان عقلانیتی است که میخواهد تفوق #نظام_جهانی اروپامحور را بشکند و هژمونی برآمده از آن را از مقام استیلاء به زیر بکشد. طبعا چنین مواجههای بدون پشتیبانی تئوریک نبوده و نمیتواند پیش برود.
🔸 ازاینرو میتوان گمانهزنی کرد که یک #نظام_فکری پشتیبان و مجهز به ادراکات هستیشناختی، معرفتشناختی و روششناختی در پس ارادهی معطوف به گذار از نظام سلطه وجود دارد؛ خواه این تئوری آشکارا عرضه گردیده باشد یا به هر دلیلی صرفا در #تصمیمسازی و #تصمیمگیری دولت عمیق آشکار شود. رد پای این تئوری را میتوان در جاهایی سراغ گرفت که با تولید و بهکارگیری ادبیاتی جدید، عزم خود را مبنیبر مشروعیتزدایی از نظم و #نظام_بینالملل موجود نشان داده است.
🔹مرکززدایی از نظم غربمحور یکی از مهمترین نمودهای نظام فکری پشتیبان جبههی مقاومت است. تلاشهای این جبهه بهنحو واضح و میدانی، مرکزواقعشدن غرب در تعریف زندگی ایدهآل را نشانه گرفته است. این جبهه موفق بوده که لختبودن پادشاه غرب را فریاد بزند و نشان دهد که غرب عملا فاقد صلاحیت لازم برای تعیین هنجارهای اخلاقی، الگوهای سیاسی، شیب مبادلات اقتصادی و روندهای فرهنگی است.
🔸نویسندهی کتاب «هراس بنیادین» در همان سالهای نخست این ظرفیت را در انقلاب اسلامی مشاهده کرده است. #بابی_سعید در این کتاب مینویسد:
رهبران اسلامی در ایران تا حد زیادی در راستای تخریب منطق اروپامداری و غربمداری در جهان تلاش نمودهاند. بنابراین ظهور اسلامگرایی تنها در فضایی قابل فهم است که در آن، غرب و اروپا در وضعیت مرکزیتزدایی قرار گیرد.
🔹در توضیح سخن سعید باید گفت که وجه نامرئی امپراتوری غرب، همان مرکزیتبخشیدن به شیوهی ادارهی عرصهی عمومی و سبک زندگی اروپایی است. مرکزیتبخشی به تجربهزیستهی اروپا، منطق سلطه را تامین میکند. این منطق در تعریف جغرافیا نیز بازتاب داشته است. برای مثال، تعریف #گرینویچ بهعنوان مدار شاخص برای تنظیم ساعت در جهان بازتاب همین منطق است. گذر از #اروپامحوری مستلزم به چالشکشیدن اقتدار آندسته از ابزارهای غرب است که با توسل به آنها وانمود میکند که بر جغرافیای جهان تسلط دارد و گویا عالم در ید کنترل اوست. این گذار در رفتار جبههی مقاومت و به چالشکشیدن اقتدار ژئوپلیتیکی غرب کاملا نمود و بروز دارد.
🔸با نگاهی عمیقتر به این تقابل و با درنظرگرفتن لایههای مختلف درگیری دو #عقلانیت_نظمساز، که در یکسوی آن جبههی مقاومت ایستاده است، از شکست نظریهی #پایان_تاریخ فرانسیس فوکویاما تفسیر بهتری میتوان ارائه کرد؛ ازاینمنظر، اعتراف #فوکویاما را باید اذعان به توانایی و توفیق جبههی مقاومت در مرکزیتزدایی از جهان آمریکایی دانست.
🔹در ادامه و امتداد همین تلاشهای عملی و میدانی جبههی مقاومت، کاملا قابل فرض است که بتوانیم به لایههای دیگری از مبارزه با نظام سلطه از طریق مرکززدایی از جهان غرب در عرصههای مختلف بیاندیشیم تا به #روایت_نارسیسی_غرب از خودش پایان ببخشیم.
📮 پینوشت:
یادداشتهای این عنوان از گفتگوی با دکتر ابراهیم متقی الهام گرفته شد.
🌐 https://eitaa.com/doranejadid
🌐 https://t.me/doranejadid