📢 #‌اصول #المقصد_السابع #الاصول_العملیة #اصالة_الاحتیاط #دوران_الامر_بین_المتباینین #التنبیه_الثالث 📅 ۸/ خرداد ماه/ ۱۴۰۳ 💠جلسه ۱۲۶ 📚موضوع جلسه : 1️⃣در قسم دوم علم اجمالی وقتی علم به نجاست اناء یمین پیدا می شود مدرسه میرزا قائل است که انحلال حقیقی رخ می دهد اما مرحوم آقا ضیاء قائلند که انحلالی در کار نیست و علم اجمالی به قوت خود باقی است. 2️⃣ قسم دوم علم اجمالی دو احتمال را شامل است: اگر محکی «احدهما» فرد معین باشد پس انطباق بین معلوم بالتفصیل (نجاست اناء یمین) با معلوم بالاجمال (نجاست اناء یمین) برقرار است و انحلال حقیقی رخ می دهد اما احتمال دیگر این است که معلوم بالاجمال فرد باشد که در این احتمال انطباقی در کار نیست و انحلالی رخ نمی دهد. 3️⃣وقتی هر دو اناء نجس است در واقع و مکلف با «احدهما» اشاره به فرد مردد دارد پس معلوم بالاجمال فرد مردد است نه «نجاست هذا» در این فرض، «نجاست هذا» مصداق معلوم بالاجمال است نه خود معلوم بالاجمال 4️⃣در قسم دوم علم اجمالی انحلال حقیقی بعد از حصول علم تفصیلی به نجاست اناء یمین رخ نمی دهد و علم اجمالی کما فی السابق برقرار است و لذا حق با مرحوم آقا ضیاء است نه مدرسه میرزا.

📢 #‌اصول #المقصد_السابع #الاصول_العملیة #اصالة_الاحتیاط #دوران_الامر_بین_المتباینین #التنبیه_الثالث 📅 ۹/ خرداد ماه/ ۱۴۰۳ 💠جلسه ۱۲۷ 📚موضوع جلسه : 1️⃣در قسم دوم علم اجمالی انحلال حقیقی بعد از حصول علم تفصیلی به نجاست اناء یمین رخ نمی دهد و علم اجمالی کما فی السابق برقرار است و لذا حق با مرحوم آقا ضیاء است نه مدرسه میرزا. 2️⃣فرق بین وقتی که علم تفصیلی به نجاست اناء یمین در قسم دوم آمد با قبل آن در موارد احتمال در معلوم بالاجمال است؛ قبل از حصول علم سه امر به عنوان احتمال برای معلوم بالاجمال مطرح بود: فقط اناء یمین، فقط اناء یسار، فرد مردد اما بعد حصول علم به نجاست اناء یمین دیگر احتمال ندارد که فقط اناء یسار به عنوان فرد معین، معلوم بالاجمال باشد. 3️⃣از شش فرضی که در قسم اول علم اجمالی بیان گردید فقط سه فرض آن منحل به انحلال حقیقی می شدند و در قسم دوم علم اجمالی انحلالی در کار نیست. 4️⃣در تمام مواردی که انحلال حقیقی رخ نداد انحلال حکمی نیز وجود ندارد؛ زیرا دلیل اصل و قاعده طهارت اگر قبل از حصول علم تفصیلی طرف اناء یسار را شامل نشد این طور نیست در عمود زمان بعد از حصول علم به نجاست اناء یمین آن را شامل گردد.

📢 #‌اصول #المقصد_السابع #الاصول_العملیة #اصالة_الاحتیاط #دوران_الامر_بین_المتباینین #التنبیه_الثالث_و_الرابع 📅 ۱۲/ خرداد ماه/ ۱۴۰۳ 💠جلسه ۱۲۸ 📚موضوع جلسه : 1️⃣شمول و عدم شمول دلیل اصل مومن یا قاعده طهارت تابع معیار فلسفی و عقلی نیست بلکه نکته عرفی دارد مثلا در طرفین علم اجمالی وقتی اصل مومن یا قاعده طهارت بعض الاطراف را شامل می شود که در ذهن عرف ارتکاز مناقضه بین ترخیص شارع و معلوم بالاجمال وجود نداشته باشد. 2️⃣اگر در یک طرف یا بعض الاطراف در علم اجمالی اصل یا اماره منجز وجود داشت و بعد علم اجمالی حاصل شد پس اصل مومن یا قاعده طهارت در طرف دیگر بدون معارض جاری می شود و اصطلاحا انحلال حکمی رخ می دهد و اولین شرط آن این است که بین تکلیف ثابت به اماره یا اصل منجِّز با تکلیف معلوم بالاجمال مسانخت برقرار باشد. 3️⃣اگر ثقه ای خبر آورد که اناء یمین غصبی است و بعد علم اجمالی به نجاست احد الانائین پیدا شد پس در طرفین باید احتیاط کرد و انحلال حکمی رخ نمی دهد زیرا شرط مسانخت بین تکلیف ثابت شده به اماره منجز و تکلیف معلوم الاجمال مفقود است.

📢 #‌اصول #المقصد_السابع #الاصول_العملیة #اصالة_الاحتیاط #دوران_الامر_بین_المتباینین #التنبیه_الرابع_و_الخامس 📅 ۱۳/ خرداد ماه/ ۱۴۰۳ 💠جلسه ۱۲۹ 📚موضوع جلسه : 1️⃣شرط دوم انحلال حکمی در علم اجمالی این است که اماره یا اصل منجز در یک طرف بعد از حدوث علم اجمالی اتفاق نیفتاده باشد. 2️⃣اگر دو یا چند علم اجمالی طرف یا اطراف مشترک داشتند پس مشهور قائلند که علم اجمالی دوم دیگر منجِّز نیست و هم قائلین به علیت و هم قائلین به اقتضائیت می گویند که اصل مؤمن در اناء غیر مشترک از علم اجمالی دوم بدون معارض جاری می شود. 3️⃣اگر علم اجمالی به وجود نجاست در اناء ازرق یا ابیض در کار باشد و سپس علم اجمالی دومی به وجود نجاست در اناء ازرق یا اسود حادث شود پس مشهور قائلند که علم اجمالی دوم منجِّز نیست. 4️⃣دلیل قائلین به علیت تنجز علم اجمالی نسبت به عدم تنجز علم اجمالی دوم این است که در طرف مشترک محال است علم اجمالی منجِّز تکلیف باشد زیرا «المتنجَّز لا یتنجز ثانیا»؛ این دلیل درست نیست زیرا بنا بر مبنای ایشان ما نحن فیه از قبیل این است که معلول واحد حدوثا معلول یک علت باشد اما بقاءا معلول دو علت در عرض هم باشد. 5️⃣دلیل قائلین به اقتضائیت علم اجمالی برای تنجز هم درست نیست زیرا سه اصل مومن در اناء ازرق و ابیض و اسود در عرض هم در نظر گرفته می شوند و لذا با هم تعارض و تساقط می کنند و این طور نیست که اصل مؤمن در اناء اسود بدون معارض جاری باشد.

📢 #‌اصول #المقصد_السابع #الاصول_العملیة #اصالة_الاحتیاط #دوران_الامر_بین_المتباینین #التنبیه_الخامس و السادس 📅 ۱۶/ خرداد ماه/ ۱۴۰۳ 💠جلسه ۱۳۰ 📚موضوع جلسه : 1️⃣اگر دو علم اجمالی در یک یا بعض اطراف مشترک بودند و علم اجمالی و معلوم بالاجمال دومی متاخر بودند پس علم اجمالی دومی در کار نیست یعنی علم اجمالی به تکلیف زائدی تولید نمی شود و لذا اصل مؤمن در اناء مختص در علم دوم بدون معارض جاری می شود. 2️⃣شمول و اطلاق یک دلیل نسبت به یک مورد همیشه تابع عرف است و این عرف است که می گوید اگر علم اجمالی به وجود نجاست در اناء ازرق یا ابیض در کار بود و سپس علم به وجود نجاست در اناء ازرق یا اسود آمد پس شمول دلیل قاعده طهارت نسبت به اناء اسود بدون معارض است. 3️⃣اگر علم اجمالی به نجاست این آب یا نجاست این گلاب در کار بود پس نمی توان اصل مؤمن را در اناء حاوی آب به لحاظ اثر وضعی مختص که جواز وضوء است جاری نمود؛ زیرا تفکیک دو اثر به لحاظ جریان اصل غیر عرفی است و وقتی عرف بین جریان دو اصل مؤمن در طرفین مناقضه می بیند فرقی برای او ندارد که یک طرف دارای دو اثر مختص و مشترک است و طرف دیگر فقط دارای اثر مشترک است. 🆔https://eitaa.com/DorusOstadMadadi

📢 #‌اصول #المقصد_السابع #الاصول_العملیة #اصالة_الاحتیاط #دوران_الامر_بین_المتباینین #التنبیه_السابع_و_الثامن 📅 ۱۹/ خرداد ماه/ ۱۴۰۳ 💠جلسه ۱۳۱ 📚موضوع جلسه : 1️⃣وقتی علم اجمالی به تکلیف الزامی ظاهری (وجوب احتیاط) تعلق می گیرد اگر مؤدای آن اماره باشد پس این علم اجمالی حجت است و فرقی ندارد که اجمال در ناحیه علم باشد یا در ناحیه خود اماره و حجت باشد مانند وقتی که بینه قائم شده است بر نجاست یک اناء اما آن اناء برای مکلف در بین چند طرف مشتبه می شود یا بینه ابتدائا بر نجاست احد الانائین قائم می شود. 2️⃣اگر علم اجمالی به وجوب احتیاط در احد الاطراف مؤدّای اصل استصحاب باشد پس اگر اجمال از ناحیه علم باشد دیر علم اجمالی منجِّز نخواهد بود مانند وقتی که احد الاطراف مستصحب النجاسة بوده است اما برای مکلف در بین اطراف مشتبه شده باشد. 3️⃣اگر علم اجمالی به وجوب احتیاط در احد الاطراف مؤدّای از اصل استصحاب باشد و اجمال از ناحیه خود استصحاب باشد پس علم اجمالی منجِّز است مانند وقتی که مستصحب النجاسة، احد الاطراف است یعنی مکلف یقین دارد که یکی از اطراف نجاست داشته است و الان نجاست آن مشکوک است. 4️⃣علم اجمالی در تدریجیات بنا بر نظر مشهور منجِّز است مانند این که می داند یا روزه امروز بر او واجب است یا روزه فردا بر او واجب می شود؛ تکلیف وجوب صوم فردا بر مکلف فعلی است اما بالفعل نیست و همین که در ظرف خودش بالفعل می شود کافی است که گفته شود علم اجمالی به تکلیف فعلی تعلق گرفته است. 🆔https://eitaa.com/DorusOstadMadadi

📢 #‌اصول #المقصد_السابع #الاصول_العملیة #اصالة_الاحتیاط #دوران_الامر_بین_المتباینین #التنبیه_الثامن_و_التاسع 📅 ۲۰/ خرداد ماه/ ۱۴۰۳ 💠جلسه ۱۳۲ 📚موضوع جلسه : 1️⃣علم اجمالی در تدریجیات منجِّز است و دو اشکال وارد شده بر تنجز این علم وارد نیست بنابراین اگر شک کند که یا روزه امروز بر او واجب است یا روزه فردا بر او واجب خواهد شد باید هر دو روز روزه بگیرد. 2️⃣موضوع برائت احتمال تکلیف فعلی است نه بالفعل بنابراین همین امروز هم اصل برائت نسبت به احتمال وجوب روزه امروز وجود دارد و هم اصل برائت نسبت به احتمال وجوب روزه فردا وجود دارد و این دو اصل تعارض و تساقط می کنند. 3️⃣اگر اضطرار به یک طرف معین از اطراف علم اجمالی باشد پس در صورتی علم اجمالی نسبت به طرف غیر مضطر الیه منجِّز خواهد بود که علم اجمالی مقدم بر اضطرار باشد اما اگر اضطرار به فرد معین ابتدائا رخ دهد و بعد علم اجمالی بیاید هر چند سبب التکلیف قبل از اضطرار باشد باز علم اجمالی منجِّز طرفی که مضطر الیه نیست نخواهد بود. 🆔https://eitaa.com/DorusOstadMadadi

📢 #‌اصول #المقصد_السابع #الاصول_العملیة #اصالة_الاحتیاط #دوران_الامر_بین_المتباینین #التنبیه_التاسع 📅 ۲۱/ خرداد ماه/ ۱۴۰۳ 💠جلسه ۱۳۳ 📚موضوع جلسه : 1️⃣اگر مکلف به فرد مردد از اطراف علم اجمالی مضطر شد پس ارتکاب آن بر او جواز عقلی واقعی دارد یعنی چه نجس باشد و چه پاک باشد در ارتکاب آن مستحق عقوبت نیست؛ در این جا با نظر مرحوم شیخ و خویی اختلاف وجود دارد زیرا قائلند که اگر فرد مردد مضطر الیه نجس باشد پس مرتکب حرام غیر منجَّز شده است. 2️⃣قبل از ارتکاب اناء مرددی که واقعا نجس است و مضطر الیه است حرمت فعلی موجود است اما بعد از شرب عرفا و عقلا به آن اناء اضطرار دارد و اضطرار رافع حرمت فعلیه است. 3️⃣اگر مکلف بعد ارتکاب فرد مردد مضطر الیه، دومی را نیز شرب کند پس مستحق عقوبت است؛ زیرا یا نجس را شرب کرده است که معصیت است یا پاک را شرب کرده است که متجری خواهد بود و هر دوی آنها مستحق عقوبتند بر خلاف نظر آخوند که ارتکاب فرد غیر مضطر الیه را جائز می دانند. 🆔https://eitaa.com/DorusOstadMadadi

📢 #‌اصول #المقصد_السابع #الاصول_العملیة #اصالة_الاحتیاط #دوران_الامر_بین_المتباینین #التنبیه_التاسع_و_العاشر 📅 ۲۲/ خرداد ماه/ ۱۴۰۳ 💠جلسه ۱۳۴ 📚موضوع جلسه : 1️⃣جواز شرب احدهما وقتی اضطرار به «احد لا علی التعیین » باشد جواز واقعی عقلی است که عدم الزام شارع نسبت به هر طرف از اطراف علم اجمالی انتزاع می شود. 2️⃣اگر بعضی از اطراف علم اجمالی از محل ابتلاء خارج شدند پس علم اجمالی نسبت به فرد داخل در محل ابتلاء منجِّز نیست و اصل مؤمن در آن بدون معارض جاری می شود. 3️⃣شارع مقدس نسبت به فرد داخل و فرد خارج از محل ابتلاء دو تا ترخیص دارد و هر دوی اینها جاری هستند و تعارض و تساقطی در کار نیست زیرا عرف بین جریان این دو ترخیص با تکلیف معلوم بالاجمال مناقضه ای نمی بیند زیرا ارتکاب فرد خارج از محل ابتلاء عادتا محال است. 4️⃣فرد خارج از محل ابتلاء دارای دو صورت است: گاهی مقدمات صعبه و مشقت زا برای دسترسی به آن لازم است که عادتا دسترسی به آن محال است و گاهی با وجود دسترسی به آن ارتکاب به آن به جهت منافرت با طبع انسانی عادتا محال است. 🆔https://eitaa.com/DorusOstadMadadi

📢 #‌اصول #المقصد_السابع #الاصول_العملیة #اصالة_الاحتیاط #دوران_الامر_بین_المتباینین #التنبیه_العاشر_و_الحادی_عشر 📅 ۲۳/ خرداد ماه/ ۱۴۰۳ 💠جلسه ۱۳۵ 📚موضوع جلسه : 1️⃣وقتی شکّ در دخول یا خروج یک طرف در محل ابتلاء می شود پس اگر شبهه معنائیه بود اصل مؤمِّن در طرف مشکوک و در طرف داخل جاری می شود و عرف مناقضه ای نمی بیند و اگر شبهه مفهومیه یا موضوعیه باشد اطلاقی در ادله اصول مرخصه نیست و باید سراغ اصل عقلی رفت که در نظر مختار عبارتست از احتیاط عقلی پس باید از اناء مشکوک و اناء داخل در محل ابتلاء احتراز کرد. 2️⃣مشهور قائلند که در ملاقی بعض اطراف علم اجمالی اصل مؤمن بدون معارض جاری است و علم اجمالی نسبت به آن منجِّز نیست اما شهید صدر فرموده اند که علم اجمالی نسبت به ملاقی بعض اطراف منجِّز است؛ بنابراین نسبت به آبی که درون یکی از دو اناء ریخته شده است و قبلا علم اجمالی به نجاست آنها وجود داشت اختلاف است که آیا این آب را می توان شرب کرد یا با آن وضو گرفت؟ 3️⃣در بحث ملاقی بعض الاطراف همیشه علم اجمالی دومی متولد می شود که با علم اجمالی اول طرف مشترک دارد و بحث در این است که آیا تکلیف نسبت به ملاقی بعض اطراف منجَّز است و اگر منجَّز است منجِّز آن چیست؟ 🆔https://eitaa.com/DorusOstadMadadi

📢 #‌اصول #المقصد_السابع #الاصول_العملیة #اصالة_الاحتیاط #دوران_الامر_بین_المتباینین #التنبیه_الحادی_عشر 📅 ۲۶/ خرداد ماه/ ۱۴۰۳ 💠جلسه ۱۳۶ 📚موضوع جلسه : 1️⃣علم اجمالی اول از نظر مشهور منجِّز تکلیف در ملاقی بعض الاطراف نیست اما شهید صدر همین علم اجمالی به نجاسة احدهما را منجّز تکلیف می داند در حرمت شرب آبی که درون اناء ابیض ریخته شده است و بطلان وضویی که با این آب گرفته شده است. 2️⃣صحت و بطلان از احکام انتزاعیه است که اموری واقعی هستند و امور واقعی ازلی و ابدی هستند و زمان بردار نیستند؛ بنابراین بطلان نماز با مایع متنجس متوقف بر وجود ملاقات بین آب و نجاست در عالم خارج نیست بلکه این بطلان ازلی و ابدی است. 3️⃣فعلیت احکام وضعیه مانند فعلیت احکام تکلیفیه دائر مدار وجود موضوع در خارج است اما احکام انتزاعیه ازلی و ابدی هستند. 4️⃣علم اجمالی مصطلح وقتی است که پای تکلیف فعلی در میان باشد و این که علم وجود دارد به نجاست احد الانائین، علم اجمالی مصطلح نیست زیرا تکلیفی در کار نیست بلکه علم اجمالی به حرمت شرب احد الانائین است که علم اجمالی مصطلح است. 🆔https://eitaa.com/DorusOstadMadadi