واژه «منسأة» در #قرآن
{ فَلَمَّا قَضَینَا عَلَیهِ ٱلمَوتَ مَا دَلَّهُم عَلَىٰ مَوتِهِۦۤ إِلَّا دَاۤبَّةُ ٱلأَرضِ تَأكُلُ مِنسَأَتَهُۥۖ فَلَمَّا خَرَّ تَبَیَّنَتِ ٱلجِنُّ أَن لَّو كَانُوا۟ یَعلَمُونَ ٱلغَیبَ مَا لَبِثُوا۟ فِی ٱلعَذَابِ ٱلمُهِینِ }
[سوره سبأ: ۱۴]
۱- تقویم یهودیان بر پایه‌ی گردش ماه محاسبه می‌شده است و تا سال ۴۲۵م. (نزدیک ۲۰۰ سال پیش از پیدایش اسلام) شورایی به نام سنهدرین، هر سه سال، یک ماه «سپس‌داشت- کبیسه» در میان ۱۲ ماه می‌گذاشته است تا تقویم با فصل‌های سال هم‌آهنگ شود؛ چون مهم‌ترین کارکرد تقویم در جهان پیشاصنعتی، کشاورزی بوده و تقویمی که با فصل‌های سال هم‌آهنگ نباشد به درد خاصی نمی‌خورد.
۲- درست در همان سال‌های انحلال شورای سنهدرین، قصی بن کلاب، جد چهارم پیامبر(ص) در مکه شورای دارالندوة را راه‌اندازی می‌کند که یکی از وظایف آن، اعلام ماه کبیسه و همچنین اعلام حرام بودن یا حرام نبودن این ماه، در سال مذکور، بوده است. این روند تا نزدیک ۳۰۰ سال یعنی تا آغاز دوران عباسیان همچنان ادامه داشته است؛ اما در زمان نامشخصی در بازه‌ی صد ساله‌ی میان فتح بیت المقدس از سوی مسلمانان تا زمان نگارش نخستین نوشته‌های پس از قرآن (مانند سیره‌ی ابن هشام) سازوکار اعلام ماه کبیسه تغییر می‌کند و گردش تقویم قمری در فصل‌های سال به شیوه‌ای که امروز می‌شناسیم آغاز می‌شود.
آن‌چه در بندهای بالا آمد شاید برای شما تکراری بود و کامل‌ترش اینجا آمده است. اما بخش اصلی این یادداشت، پس از این آغاز می‌شود:
۳- نام رئیس سنهدرین، که کبیسه‌گذاری یکی از وظایف اصلی‌اش بوده، نسیء נשיא بوده است و معنای واژگانی آن در عبری شاه‌زاده است. این واژه چهار بار در تورات برای فرمانروای (بیش‌تر این‌جهانی و کم‌تر معنوی) یهودیه به کار رفته. مدخل نسیء در دانشنامه‌ی یهودیت (۱۹۰۶) را می‌توانید اینجا ببینید:
https://jewishencyclopedia.com/articles/11330-nasi
۴- چنان‌که می‌دانیم نام ماه کبیسه‌ای که در آغاز، سنهدرین و سپس قصی بن کلاب اعلام می‌کردند، در عربی نسیء است و یک‌بارینه[۱] در آیه‌ی ۹:۳۷ قرآن آمده.
۵- اما گمانه‌ای که این یادداشت برای آن نوشته شده درباره‌ی یک واژه‌ی یک‌بارینه‌ی دیگر است. شاید واژه‌ی «منسأة» که در آیه‌ی ۳۴:۱۴ برای عصای سلیمان به کار رفته برساخته از این منظومه‌ی معنایی باشد. یعنی اسم آلت (بر وزن مِفعَلَة) عربی از ریشه‌ی عبری نسیء. اگر این گمان درست باشد، معنای واژگانی منسأة دقیقا عصای پادشاهی خواهد بود.
#قرآن #semantics #ریشه #نسيء #ترجمه #زبان_عبری #سؤال
[1] Hapax Legomena
🧩
چگونه در #ترجمه از زبان عربی به فارسی و برعکس، مهارت و تجربه کسب کنیم؟
(ویژه دانشجویان و فارغ‌التحصیلان زبان و ادبیات عربی)
(دکتر محمدمهدی رضائی: مترجم رسمی قوه قضائیه)
اگر دانشجو یا فارغ‌التحصیل رشته #زبان_و_ادبیات_عربی و یا #مترجمی_زبان_عربی هستید و می‌خواهید در #ترجمه_از_عربی_به_فارسی و بالعکس تجربه کسب کنید تا بتوانید به عنوان #مترجم فعالیت کنید، انجام کارهای زیر توصیه می‌شود:
1. تسلط بر ترجمه: فارغ‌التحصیلی از دانشگاه به معنی تسلط کامل بر زبان و یا مهارت ترجمه نیست. ترجمه متون دانشگاهی با ترجمه متونی که در بازار کار با آنها مواجه می‌شوید، زمین تا آسمان تفاوت دارد. برای تسلط بر ترجمه عربی به فارسی و بالعکس، باید به صورت مداوم و پیوسته تمرین کنید (حداقل روزانه 4-5 ساعت و به مدت 6 ماه تا یک سال).
2. مطالعه کتاب‌های فن ترجمه: آشنایی با اصول و فنون ترجمه، شما را در مسیر تبدیل شدن به یک مترجم حرفه‌ای یاری می‌کند. کتاب‌های زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم. شاید هر کدام از این کتاب‌ها را در دوران تحصیل خوانده باشید، اما این بار هدفمند و کاربردی خواهید خواند: کتاب "فن ترجمه" دکتر رضا ناظمیان. «فن ترجمه» دکتر یحیی معروف و...
3. مطالعه کتاب‌های قواعد زبان عربی: برای تسلط بر ترجمه، تسلط بر قواعد زبان عربی ضروری است. از شما که در این رشته تحصیل کرده‌اید، انتظار می‌رود در این زمینه کتاب‌های مفید را بشناسید، و نیازی به معرفی در اینجا نیست.
4. مرور کتاب‌های #دستور_زبان_فارسی و آداب #نگارش_زبان_فارسی: همانقدر که تسلط بر #زبان_مبدأ (عربی) اهمیت دارد، تسلط بر #زبان_مقصد (فارسی) نیز ضروری است. زیرا هر مترجم باید بتواند مفهوم متن مبدأ را به درستی درک کرده و آن را با رعایت تمام ظرایف زبانی و ادبی به زبان مقصد منتقل کند. برای شناسایی بهترین منبع در این زمینه، به اساتید و متخصصان رشته زبان و ادبیات فارسی مراجعه می‌کنیم.
5. خواندن روزانه قرآن کریم: قرآن کریم سرشار از ظرایف و زیبایی‌های ادبی است. خواندن روزانه قرآن و توجه به بلاغت و قواعد آن، بصورت معجزه‌وار تاثیر زیادی در فصاحت و بلاغت ترجمه‌های شما خواهد گذاشت.
6. مطالعه آثار ادبی فارسی و عربی: برای آشنایی با سبک‌های مختلف نوشتاری و افزایش دایره واژگانی، مطالعه رمان‌ها و مقالات فصیح نویسندگان بزرگ فارسی و عربی را فراموش نکنید، از جمله نوشته‌های مصطفی لطفی المنفلوطی، محمدعلی جمالزاده، بزرگ علوی، طه حسین، جبران خلیل جبران، نجیب محفوظ، غادة السمان و...
7. تمرین: برای تسلط بر ترجمه، در کنار مطالعات بالا روزانه حداقل یک صفحه ترجمه کنید. می‌توانید به تارنمای سازمان ملل متحد به زبان عربی (https://www.un.org/ar/) مراجعه کنید و هر مقاله‌ای را از آن ترجمه کنید. سپس می‌توانید ترجمه خود را با ترجمه‌های دیگر مقایسه کنید و از آنها یاد بگیرید.
8. روش‌های مختلف یادگیری ترجمه: مهم‌ترین و بهترین روش برای پیشرفت در ترجمه، یادگیری عملی و کاربردی است. می‌توانید با تمرین مداوم در تارنماهای دوزبانه، ترجمه را به صورت خودآموز یاد بگیرید، از جمله تارنمای الجزیره www.aljazeera.net - تارنمای العربیه www.alarabiya.net . در این تارنماها ترجمه کنید، ترجمه خود را مرور کنید و با متن اصلی مطابقت دهید و از اشتباهات خود درس بگیرید.
9. استفاده از کانال‌های آموزش ترجمه: کانال‌های یوتیوب و تلگرام بسیاری وجود دارند که به آموزش ترجمه عربی به فارسی می‌پردازند. با جستجوی عبارت "آموزش ترجمه عربی" می‌توانید این کانال‌ها را پیدا کنید.
10. ارتباط با شرکت‌ها (چه برای کار تمام وقت و چه به صورت آزاد) : البته نکته مهم این است که تا وقتی به مهارت قابل قبولی در ترجمه نرسیده‌اید، وارد بازار کار نشوید. ترجمه نادرست می‌تواند عواقب بدی داشته باشد و باعث بدنامی شما شود.
11. اهمیت به رزومه: به عنوان مترجم، بر نمایش مهارت‌های خود در ترجمه تمرکز کنید. در رزومه باید خودتان را به طور خلاصه معرفی کنید و مهم‌ترین مهارت‌هایتان و چیزهایی را که باعث می‌شود کارفرما شما را از بین هزاران مترجم انتخاب کند، ذکر کنید. در توصیف مهارت‌هایتان بدون اغراق خلاقیت به خرج دهید و به چیزی که شما را از دیگران متمایز می‌کند فکر کنید و آن را بنویسید، به شرطی که به ترجمه مربوط باشد. به یاد داشته باشید که نحوه ارائه مهارت‌هایتان تعیین می‌کند که کارفرما رزومه شما را بپذیرد یا خیر.
12. تهیه نمونه کار: در نهایت، پوشه‌ای از نمونه کارهای ترجمه شده خود تهیه کنید. این نمونه کارها باید بدون هیچ گونه غلط املایی یا نگارشی باشند. در صورت نداشتن آثار ترجمه شده، می‌توانید مقاله‌ای عربی را ترجمه کنید تا نمونه‌ای از کارهای ترجمه شده خود داشته باشید.
@dr_ehsan1980