هدایت شده از مدرسه مجازی المرسلات
مکاسب-خیارات- تا سر مسقطات خیار.pdf
2.01M
♨️♨️ کتاب شرح مکاسب
🔰 استاد علی فرحانی
👈 محدوده: ج5، خیارات، از ابتدا تا مسقطات خیار
📝 تهیه و تنظیم: سیدمحمد هاشمی
#فقه
#مکاسب
#پای_درس_استاد
#محصولات_المرسلات
@amoozesh_figh
@almorsalat
هدایت شده از معارف اسلامی
✍️آیه آیه سیاست(1)/ آزمایش مردم و خواص، دلیل تأخیر در دست یابی فوری حکومت اسلامی به آرمان هایش
🔸«وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ وَ لا نَبِيٍّ إِلاَّ إِذا تَمَنَّى أَلْقَى الشَّيْطانُ فِي أُمْنِيَّتِهِ فَيَنْسَخُ اللَّهُ ما يُلْقِي الشَّيْطانُ ثُمَّ يُحْكِمُ اللَّهُ آياتِهِ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ؛ ما هيچ رسول و پيامبرى را پيش از تو نفرستاديم مگر اينكه هرگاه آرزو مىكرد (و طرحى براى پيش برد اهداف الهى خود مىريخت) شيطان القائاتى در آن مىكرد، اما خداوند القائات شيطان را از ميان مىبرد. سپس آيات خود را استحكام مىبخشد و خداوند عليم و حكيم است.» (حج: 52)
🔰قرآن کریم در این آیه شریفه به یکی از سنت های اجتماعی- سیاسی خداوند اشاره می فرماید و آن اینکه، با وجود برنامه صحیح و متقن عقلانی و وحیانی از یک سو و با وجود مجریان خوش فکر و مخلص و پرتلاش و حتی معصوم از سوی دیگر، همه آرزوها، آرمان ها، طرح ها و برنامه ریزی های ولیّ خدا برای پیشرفت مادی و معنوی جامعه اسلامی، بلافاصله محقق نمی شود؛ بلکه منافقین داخلی و دشمنان خارجی که هردو تحت سلطه شیطان هستند، همواره درپی ایجاد مانع و سنگ اندازی در مسیر پیشرفت مادی و معنوی حکومت اسلامی می باشند. اما از سوی دیگر خداوند نیز وعده داده است که در نهایت همه موانعی که شیطان ایجاد کرده است را برخواهد داشت و درنتیجه، آرزوها و برنامه ریزی های رهبران الهی را تحقق خواهد بخشید.
اما سؤال این است که چرا خداوند این اجازه را به دشمنان داخلی و خارجی داده است تا اینگونه عمل کنند؟ چرا از همان ابتدا، رهبران الهی را به اهداف و آرمان هایشان نمی رساند؟ پاسخ این سؤال در دو آیه بعد داده شده است:
🔸«لِيَجْعَلَ ما يُلْقِي الشَّيْطانُ فِتْنَةً لِلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَ الْقاسِيَةِ قُلُوبُهُمْ وَ إِنَّ الظَّالِمِينَ لَفِي شِقاقٍ بَعِيدٍ * وَ لِيَعْلَمَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَيُؤْمِنُوا بِهِ فَتُخْبِتَ لَهُ قُلُوبُهُمْ وَ إِنَّ اللَّهَ لَهادِ الَّذِينَ آمَنُوا إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ؛ هدف از اين ماجرا اين بود كه خداوند القاى شيطان را آزمونى براى آنها كه در قلبشان بيمارى است و آنها كه سنگدلند قرار دهد، و ظالمان در عداوت شديدى دور از حق قرار گرفتهاند * و نيز هدف اين بود كسانى كه به آنان علم داده شده است، بدانند اين حقى است از سوى پروردگار تو، در نتيجه به آن ايمان بياورند و دلهايشان در برابر آن خاضع گردد و خداوند كسانى را كه ايمان آوردند به سوى صراط مستقيم هدايت مىكند.»(حج: 54-53)
طبق فرمایش آیه شریفه، فتنه ای که شیطان به اذن تکوینی خداوند در مسیر پیشرفت حکومت اسلامی ایجاد می کند، برای آزمایش مردم جامعه است؛ هم خواص از مردم و هم عوام آنان. و در مواجهه با این طراحی خداوند است که گروههای مختلف سیاسی شکل می گیرند: بیماردلان (الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ)، مرده دلان (الْقاسِيَةِ قُلُوبُهُمْ) و جریان خواص با بصیرت (الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ).
جدیدترین تحلیل های قرآنی_روایی از موضوعات سیاسی_فرهنگی را در کانال «بصائر» دنبال کنید: 👇
@basaer_fi🔸
1539 رُوِّينَا عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص أُتِيَ بِامْرَأَةٍ لَهَا شَرَفٌ فِي قَوْمِهَا قَدْ سَرِقَتْ فَأَمَرَ بِقَطْعِهَا فَاجْتَمَعَ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص نَاسٌ مِنْ قُرَيْشٍ فَقَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ تَقْطَعُ امْرَأَةً شَرِيفَةً مِثْلَ فُلَانَةَ فِي خَطَرٍ يَسِيرٍ قَالَ نَعَمْ إِنَّمَا هَلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ بِمِثْلِ هَذَا كَانُوا يُقِيمُونَ الْحُدُودَ عَلَى ضُعَفَائِهِمْ وَ يَتْرُكُونَ أَقْوِيَاءَهُمْ وَ أَشْرَافَهُمْ فَهَلَكُوا1540 وَ عَنْهُ أَنَّهُ نَهَى عَنْ تَعْطِيلِ الْحُدُودِ وَ قَالَ إِنَّمَا هَلَكَ بَنُو إِسْرَائِيلَ لِأَنَّهُمْ كَانُوا يُقِيمُونَ الْحُدُودَ عَلَى الْوَضِيعِ دُونَ الشَّرِيفِ
⭐️⭐️⭐️
❇️❇️ @esra_rasane
گروهی از مفسران معتقدند باید مضمون آیه را به معنای توحید فطری[۱۹] حمل نمود. به عقیده این افراد، خدا انسانها را از پشت پدران و رحم مادران بیرون آورد و آفرینش آنها را با خصوصیاتی ترکیب داد که پیوسته پروردگار خود را بشناسند و نیاز خود را به او احساس کنند. هنگامی که انسانها به نیاز خود به خدا توجه پیدا کردند و خود را غرق در نیاز دیدند، گویی به آنان گفته میشود: من خدای شما نیستم؟ آنان میگویند: بله گواهی میدهیم که خدای ما هستی.[۲۰]
برخی نیز در توضیح گفتهاند که خداوند هنگام خروج فرزندان آدم به صورت نطفه از صلب پدران به رحم مادران که ذراتی بیش نیستند، فطرت توحیدی را با وجود آنان آمیخته است و گفت وگوی خدا با انسان به زبان تکوین بوده است.[۲۱]
ملکوت عالَم
علامه طباطبایی دیدگاه خاصی دارد و معتقد است که این جریان مربوط به عالم ملکوت است که واقعیت این عالم و ورای آن است. در این عالم که ورای هر زمان و مکان است، همه انسانها و موجودات در محضر خداوند حاضرند و هیچ موجودی غایب نیست. در چنین فضایی، گویی همه فرزندان آدم یک جا از پشت پدران گرفته شده، گرد هم جمع آمدهاند و در برابر خدا حضور دارند. در این حالت هر انسانی خود را به صورت علم حضوری درمییابد و یافتهاش گواهی روشن بر وجود خدا و خداوندگاری او است. اما با قرار گرفتن انسانها در گردونه زمان و تحولات و حوادث جهان و روزگار، آدمی را چنان مشغول و از خود بیخود میکند که از آن علم حضوری که به آفریدگار خود داشت، غافل میگردد.[۲۲]
نظریه نمادین
گروه دیگری از دانشمندان، زبان آیه را زبانی نمادین و تمثیلی دانستهاند؛ به این صورت که خداوند با فرستادن انبیا و اعطای نعمت عقل به انسانها در همین دنیا، از ایشان بر ربوبیت خود پیمان گرفته است.[۲۳]
عالم ذر در آیات
بیش از ده آیه در سورههای قرآن آمده است که گفته شده به عالم ذر اشاره دارد. این آیات عبارتند از:
سوره اعراف، آیه ۱۷۲: این آیه مهمترین و صریحترین آیات است:
وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّک مِنْ بَنِی آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّیتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلی أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّکمْ قالُوا بَلی شَهِدْنا أَنْ تَقُولُوا یوْمَ الْقِیامَةِ إِنَّا کنَّا عَنْ هذا غافِلِینَ* أَوْ تَقُولُوا إِنَّما أَشْرَک آباؤُنا مِنْ قَبْلُ وَ کنَّا ذُرِّیةً مِنْ بَعْدِهِمْ أَ فَتُهْلِکنا بِما فَعَلَ الْمُبْطِلُونَ* وَ کذلِک نُفَصِّلُ الْآیاتِ وَ لَعَلَّهُمْ یرْجِعُونَ (ترجمه: و به یاد آور هنگامی که پروردگارت از پشت فرزندان آدم ذریه آنها را بر گرفت و ایشان را بر خود گواه ساخت که آیا من پروردگار شما نیستم؟ گفتند:آری، (و فرشتهها نیز گفتند ما هم) گواهی میدهیم که مبادا روز قیامت بگویید ما از این(پیمان) غافل بودیم* یا بگویید پدران ما پیش از ما مشرک شدند و ما هم از آنها بودیم (که به ناچار از آنان پیروی کردیم) آیا ما را به خاطرآنچه اهل باطل انجام دادند به هلاکت میرسانی* و این چنین آیات را شرح میدهیم شاید به سوی حق بازگرداند)
✅✅✅ #عالَم_ذَرّ یا عالم اَلَسْت یا عالم قالوا بَلیٰ یکی از جهانهای آفرینش که در قرآن و روایات به آن اشاره شده است. بنا بر عقیده اندیشمندان اسلامی، این عالم مربوط به دوران پیش از خلقت آدم و یا همزمان با خلقت اوست. در عالم ذر تمام انسانهایی که قرار بوده تا روز قیامت به دنیا بیایند، به صورت «ذرّه» و به تعبیر بعضی از روایات به شکل مورچه در آنجا ظاهر شدند.
در عالم ذر، از همه «ذرات» پیمانی بر توحید و ربوبیت خدا و نبوت پیامبران از جمله پیامبر اسلام(ص) و ولایت اوصیا، از جمله ولایت امیر المؤمنین(ع) گرفته شد و سپس آن افراد که به صورت ذره بوده از بین رفتند و یا به جایگاه اولی خود بازگشتند. دیدگاههای دیگری نیز در مورد این عالم ارائه شده است.
محتویات
۱ مفهوم شناسی
۲ دیدگاههای مختلف در مورد عالم ذر
۲.۱ میثاقی حقیقی از همه فرزندان آدم
۲.۲ فطرت توحیدی
۲.۳ ملکوت عالَم
۲.۴ نظریه نمادین
۳ عالم ذر در آیات
۴ عالم ذر در روایات اسلامی
۵ کتاب شناسی
۶ پانویس
۷ منابع
مفهوم شناسی
ذریه: این لغت در اصل به معنی" فرزندان کوچک و کم سن و سال" است، ولی غالبا به همه فرزندان گفته میشود، گاهی به معنی مفرد و گاهی به معنی جمع استعمال میگردد اما در اصل معنی جمعی دارد.
موطن پیمان: در مورد محل گرفتن پیمان، بین اندیشمندان اختلاف نظر وجود دارد:
برخی موطن آن را در عالم ارواح میدانند.
شماری دیگر، عالم ملکوت را موطن آن میشمارند.
برخی نیز موطن آن را در دنیا میدانند.[۱]
مخاطبان: در مورد مخاطب این خطاب الهی (اَلَستُ بِرَبِّکُم) بین اندیشمندان اسلامی اختلاف نظر وجود دارد:
همه انسانها: بر اساس روایات اهل بیت(ع) در عالم ذرّ، ولایت اولیای الهی به خلایق عرضه شده و همه بندگان نسبت به ولایت ایشان معرفت دارند.[۲]
همه مخلوقات نه فقط انسانها.[۳]
ملائکه نه انسانها.[۴]
مفاد پیمان: یکی دیگر از موارد اختلاف در تفسیر این آیه و عالم ذر، اختلاف در مورد محتوای پیمان است. مواردی که به عنوان محتوای پیمان ذکر شده عبارتند از:
دین حنیف و فطرت:[۵][۶]
ربوبیت پروردگار: ألَسْتُ بِرَبِّکُمْ[۷]
توحید: أَوْ تَقُولُوا إِنَّما أَشْرَکَ آباؤُنا[۸]
ربوبیت خدا، رسالت پیامبر(ص) و ولایت اهل بیت(ع):[۹][۱۰]
میثاق پیامبران اولوالعزم برای یاری کردن حضرت مهدی(عج).[۱۱]
هدف از پیمان: دو هدف برای گرفتن این پیمان ذکر شده است که عبارت است از:
اتمام حجت خدا بر بندگان تا در رستاخیز نگویند: ما از موضوع شناخت خدا بیخبر بودیم و لذا کافر شدیم؛أَنْ تَقُولُوا یوْمَ الْقِیامَةِ إِنَّا کُنَّا عَنْ هذا غافِلینَ؛[۱۲]
اتمام حجت بر انسانها تا در رستاخیز نگویند: پدران ما بت پرست بودند و ما هم فرزندان همان پدران هستیم و چارهای جز تبعیت از آنها نداشتیم: «أَوْ تَقُولُوا إِنَّما أَشْرَکَ آباؤُنا مِنْ قَبْلُ وَ کُنَّا ذُرِّیةً مِنْ بَعْدِهِمْ»[۱۳][۱۴]
دیدگاههای مختلف در مورد عالم ذر
بسیاری از دانشمندان مسلمان معتقدند خداوند معرفت خود را در وجود انسان قرار داده است و همه انسانها با چنین معرفتی پا به عرصه وجود میگذارند و همین معرفت برای سعادت وی لازم و ضروری است.[۱۵]
آرای گوناگونی درباره تفسیر آیه میثاق ارائه شده است که به طورکلی مهمترین آنها را میتوان به چهار دسته تقسیم کرد:
میثاقی حقیقی از همه فرزندان آدم
محدثان اسلامی براساس فهم برخی از روایات، بر این باورند که خداوند به هنگام آفرینش حضرت آدم (ع)، تمام فرزندان آینده او را به صورت موجوداتِ ریز درآورد و به آنان گفت: "اَلستُ بربّکم" آنان گفتند "بلی" سپس همگی را به صُلب و پشت آدم بازگردانید. آنان هنگام خطاب الهی دارای عقل و شعور کافی بودند و سخن خدا را شنیدند و پاسخ او را گفتند. این پیمان به این خاطر از آنان گرفته شد که راه عذر در روز رستاخیز را روی آنان ببندد.[۱۶]
بیشتر دانشمندانی که گرایش تفسیر قرآن به روایات دارند، در تفسیر آیه میثاق نیز به روایات ناظر به آن توجه کردهاند؛ روایاتی که دلالت دارند بر اینکه همه انسانها در عالم ذر از پشت آدم به صورت ذراتی بیرون آمدند و خداوند بر ربوبیت خود از ایشان پیمان گرفت.[۱۷]
از سوی محققان اسلامی، اشکالاتی بر این نظر وارد شده است.[۱۸]
فطرت توحیدی
سوره تغابن، آیه ۲: هُوَ الَّذی خَلَقَکمْ فَمِنْکمْ کافِرٌ وَ مِنْکمْ مُؤْمِن (ترجمه: او کسی است که شما را آفرید، گروهی از شما کافر و گروهی مؤمنید.)
سوره یونس، آیه۷۴: فَما کانُوا لِیؤْمِنُوا بِما کذَّبُوا بِهِ مِنْ قَبْلُ (ترجمه: به چیزی که از پیش آن را تکذیب کرده بودند ایمان نیاوردند)
سوره نجم، آیه۵۶: هذا نَذیرٌ مِنَ النُّذُرِ الْأُولی (ترجمه: این (پیامبر)بیم دهندهای از بیم دهندگان پیشین است)
سوره انعام، آیه۱۱۰: وَ نُقَلِّبُ أَفْئِدَتَهُمْ وَ أَبْصارَهُمْ کما لَمْ یؤْمِنُوا بِهِ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ نَذَرُهُمْ فی طُغْیانِهِمْ یعْمَهُون (ترجمه: و ما دلها و چشمهای آنان را واژگون میکنیم (و ایمان نمیآورند) همان گونه که در بار اول به آن ایمان نیاوردند)
سوره رعد، آیه۲۰: الَّذینَ یوفُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ لا ینْقُضُونَ الْمیثاق (ترجمه: کسانی که به عهد خدا وفا میکنند و پیمان را نمیشکنند)
سوره حج، آیه۵: یا أَیهَا النَّاسُ إِنْ کنْتُمْ فی رَیبٍ مِنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْناکمْ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِنْ مُضْغَةٍ مُخَلَّقَةٍ وَ غَیرِ مُخَلَّقَة (ترجمه: ای مردم! اگر در رستاخیز شک دارید، ما شما را از خاک آفریدیم، آنگاه از نطفه و سپس از خون بسته شده، و پس از آن از مضغه(چیزی نظیر گوشت جویده شده)که برخی دارای خلقت و شکل است و برخی این گونه نیست.)
سوره روم، آیه۳۰: فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیها (ترجمه: سرشت الهی که خداوند انسانها را بر آن آفرید)
سوه واقعه، آیه۱۰-۱۱: وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ أُولئِک الْمُقَرَّبُونَ (ترجمه: سبقت گیرندگان مقدمند، آنها مقربانند)
سوره بقره، آیه۱۳۸: صِبْغَةَ اللَّهِ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَة (ترجمه: رنگ خدایی (بپذیرید)و چه کسی است که رنگی بهتر از رنگ خدا دارد)
سوره انعام، آیه۱۵۸: لا ینْفَعُ نَفْساً إیمانُها لَمْ تَکنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ (ترجمه: ایمان آوردن کسی که از قبل ایمان نیاورده است سودی ندارد)
عالم ذر در روایات اسلامی
روایات فراوانی در منابع مختلف اسلامی در کتب شیعه و اهل سنت در زمینه «عالم ذر» نقل شده است. در تفسیر برهان ۳۷ روایت و در تفسیر نورالثقلین ۳۰ روایت در ذیل آیات فوق نقل شده است. اگر روایات را با دقت تجزیه و تحلیل کنیم و اسناد و محتوای آنها را بررسی کنیم مشخص میشود که این روایات، غالبا از طریقهای متعدد است نه اینکه روایات متعددی در کار باشد.[۲۴]
این روایات به مباحث متعددی اشاره دارد که در ادامه به آنها پرداخته میشود:
برخی روایات دلالت بر درک قلبی بندگان در عالم ذر دارد و اینکه اگر چنین درکی نبود، کسی خالق و رازقش را نمیشناخت.[۲۵]
برخی دیگر خروج ذریه بنی آدم از پشت آدم(ع) در عالم ذر را بیان، و آنها را به ذره تشبیه میکنند.[۲۶]
گروهی بر فراموشی محل گرفتن میثاق دلالت دارند و اینکه روزی همه آن محل را به یاد میآورند.[۲۷]
بعضی اقرار و شهادت را به ملائکه نسبت میدهند، نه انسانها[۲۸]
شماری محل نامگذاری حضرت علی(ع) به امیرالمؤمنین را عالم ذر معرفی میکنند.[۲۹]
برخی نیز به میثاق حجر الاسود و حمل میثاق نامه توسط او تأکید میورزند.[۳۰]
گروهی از روایات نیز بر گرفتن عهد و میثاق از همه مخلوقات دلالت دارد، نه فقط انسانها. [۳۱]
روایاتی نیز بر یکی بودن میثاق و فطرت دلالت دارد.[۳۲]
روایاتی هم بر یکی بودن عالم میثاق و طینت دلالت دارند که این روایات بر وجود تکلیف در عالم ذر نیز دلالت میکنند.[۳۳]
روایاتی یکی بودن عالم میثاق و عالم ظلال را میرسانند.[۳۴]
روایاتی نیز علاوه بر ربوبیت خدا، بر رسالت پیامبر(ع) و ولایت اهل بیت(ع) دلالت میکنند.[۳۵]
برخی از این منابع همچون کافی و بصائر بر میثاق پیامبران اولوالعزم برای یاری کردن امام مهدی دلالت دارند. برخی نیز سبقت داشتن میثاق پیامبر و اهل بیت(ع) را میرسانند.[۳۶]
⭐️⭐️⭐️
❇️❇️ @esra_rasane
✅✅ #سلسله_یادداشت_های_قرآنی (1) ⭕️ #انواع_انسانها (1) سوره حمد صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّينَ
انسان ها بر سه دسته هستند
1. بر آنها نعمت داده شده
2. بر آنها غضب شده
3. گمراهان
⭐️⭐️⭐️
❇️❇️ @esra_rasane
✅✅ #سلسله_یادداشت_های_قرآنی (2) ⭕️ #نکات_سوره_کهف (1) سه ماجرای عجیب که تنها در سوره کهف بیان شده اند: 1. ماجرای اصحاب کهف؛ (سریالی با عنوان مردان آنجلس در مورد این ماجرای تاریخی- قرآنی از صداوسیما پخش شده است) 2. ماجرای موسی و خضر (علیهما السلام) 3. ماجرای ذی القرنین
⭐️⭐️⭐️
❇️❇️ @esra_rasane
✅✅ #سلسله_یادداشت_های_قرآنی (2) ⭕️ #نکات_سوره_کهف (2) آیا داستان اصحاب کهف، قبل از این نزول این سوره، برای مردم آن زمان معلوم بود؟ در این صورت، چرا در قرآن بیان شده است؟ علامه طباطبایی در المیزان می فرمایند: بله سیاق و ساختار آیات سه گانه ای که در ابتدای ماجرای اصحاب کهف آمده است، مشعر به این است که این داستان قبل از نزول وحی بصورت اجمالی برای مردم آن زمان معلوم بود و قرآن کریم، درصدد تفصیل این داستان است. أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَ الرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَباً ﴿9﴾إِذْ أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ فَقَالُوا رَبَّنَا آتِنَا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً وَ هَيِّئْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا رَشَداً ﴿10﴾فَضَرَبْنَا عَلَى آذَانِهِمْ فِي الْكَهْفِ سِنِينَ عَدَداً ﴿11﴾ثُمَّ بَعَثْنَاهُمْ لِنَعْلَمَ أَيُّ الْحِزْبَيْنِ أَحْصَى لِمَا لَبِثُوا أَمَداً ﴿12﴾نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ نَبَأَهُمْ بِالْحَقِّ إِنَّهُمْ فِتْيَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَ زِدْنَاهُمْ هُدًى ﴿13﴾
⭐️⭐️⭐️
❇️❇️ @esra_rasane
🔰 #آسیب_شناسی_انقلاب_اسلامی (1) راهی که آمده ایم! در این سلسله یادداشت ها سعی خواهیم کرد، به بررسی آسیب های انقلاب اسلامی در طول این 40 سال بپردازیم؛ درباره ضرورت و اهمیت آسیب شناسی سخن فراوان می توان گفت و حتی می توان ادعا نمود که درباره ضرورت آن اصلاً نباید بحث کرد چه اینکه هیچ حرکتی بودن شناخت آسیب هایش به اوج کمال خود نمی تواند برسد.
⭐️⭐️⭐️
❇️❇️ @esra_rasane