🔆طلوع مهر🔆
📚 فرهنگنامه رجاء
#پیکره_بندی_علم
💠 پیکره بندی علم، به نحوۀ تنظیم گزاره ها و ابواب یک علم اشاره دارد، که مبتنی بر نظریّات زیرساختی و تعاریف پایه، تعیین غایت، منبع و روش و اولویت های نظری و کاربردی یک علم صورت می پذیرد.
💠 ممکن است دانشمندان، یک علم را چند گونه پیکره بندی کنند. مثلاً جامعه شناسی و اقتصاد سوسیالیمی و لیبرالیسمی دو گونه پیکره بندی می شوند. همچنین علوم انسانی اسلامی با علوم انسانی روییده در غیر معارف اسلامی به دو گونه پیکره بندی می شود.
💠 نکات مهم
♣ علوم انسانی اسلامی، ممکن است توسط دانشمندان مسلمان، چند گونه پیکره بندی شوند و اگر چه همه بر تعامل علم ساختی منابع معرفت اسلام متّفق باشند. البته همه در محکمات معرفتی، مشابه خواهند بود. بنابراین در تولید علم انسانی اسلامی، نباید یک پیکره بندی واحد را دنبال کرد.
♣ عالمان اسلامی، ممکن است در تبیین نظریّه معرفت شناختی خود اتّفاق نظر نداشته باشند. پیکره بندی ها، نیز متحوّل می شوند. چون نظریّات معرفت شناختی و اولویّت های کاربردی تغییر می کنند.
حمید رجایی
تابستان 96
🆔 @farhangerajaei
🆔 2 @tolooemehr
🌐 hamid-rajaei.com
🔆طلوع مهر🔆
📚 فرهنگنامه رجاء
💠 #سخت_زایی_ناعلم_گرا (ش.ش / جا.ش علم)
✅ سخت زایی ناعلم گرا، عبارت است از مقاومت آگاهانه در برابر حقیقت و انکار و تحریف آن از سرِ آگاهی. یکی خباثت آمیزترین رفتارهای معرفتی انسان ها، همین رفتار است.
✅ سخت زایی ها، همواره علّت معرفت شناختی ندارند. بلکه در نگاه میکروسکپی و دقیق، سخت زایی ها همواره با دخالت #ناعلم ها پدید می آیند. مثلاً غرور و خودبسندگی خفیّ و تعلّق خاطرهای زیانبار و #استحسانات_ارتکازی و تاثیر مبادی زیبایشی و... موجب سخت زایی های بسیار می شود.
✅ در هر حال، یک فیلسوف علم، می تواند تصدیق کند که سازه های معرفتی نیز درحدّ چشمگیری می تواند باعث سخت زایی شود؛ اگر چه همین سازه ها به علت ناعلم های میکروسکپی، پایسته و ماندگار می شوند.
✅ اما در #بومسازگان_معرفتی جوامع بشری، همواره گروه هایی پیدا می شوند که رسماً در برابر فهم نو، صف می کشند و به خاطر منافعشان آگاهانه بر خلاف آنچه می فهمند رفتار می کنند. قدرت ها و احزاب سیاسی، سازمانهای تجاری بزرگ و به طور کلّی هر مجموعه ای که نفع و سود خود را در "خلاف واقع"، بیابد، با #اقتضاء_متراکم و چالش «سخت زایی ناعلم گرا» مواجه است.
توضیح مکمّل: نگا. #سخت_زایی
حمید رجایی
تابستان 96
🆔 @farhangerajaei
🆔 2 @tolooemehr
🌐 hamid-rajaei.com
🔆 Tolooemehr 🔆
📚 Wikirajaei
The #Galaxy_like_theory
✅ ... is a part of #Hamid_Rajaei's epistemological theory. He says, in brief, the human knowledge has three periods, in the first period, knowledge is in a #library_like arrangement and the relationships among the branches, are not so #eventful. Because the branches has no many common identified & united consepts ( with each other) This period is passed away in the west and is passing in the east.
✅ The second period is the galaxy-like period that tha branches of knowledge are in a very strong relationship and the dialogs and the concepts (#prolix s) are very shareable-bodied and make a very grate and expanding galaxy. The thread period, is that this galagy caches the soul and become alive afther it is not so alive and meaning full. After Imam Mahdi's reserction knowledge goes to the thread period.
Hamid Rajaei
1998
_____________________________________
Hamid-rajaei.com
👉 Look up these key words: galaxy-like theory , hamid rajaei, in Web pages.
📚 فرهنگنامه رجاء
#تفکر_جانبی
شیوه ای از شیوه های #حل_مساله است. در برابر #تفکر _خطی، در این روش نه در چهارچوب الگوریتمی، بلکه در روش ایجاد اشفتگی هدفمند به مقصود میرسیم.
↙️ زیرساخت فیزیولوژیک:
فرآیند یادگیری و طرز تفکر، همراه تسهیل شدن مدارهای خاص و متناسب با هر آموزه است. مغز انسان دارای دو خصیصه تنبلی و پرکاری با هم است. پرکار است در همان مدارها و تنبل است برای ایجاد مدارهای جدید. تفکر جانبی روشی است که با فرار از شیوه منطقی از مدارهای تسهیل شده رها شده و مدارهای جدیدی را بنیان میکنیم.
نگاه #lateral_thinking
در تارنمای طلوع مهر بیشتر بخوانید.
همچنین نک. #کتاب_آفرینندگی و:
رجایی، حمید (1395) آفرینندگی، تفکر جانبی و باور دینی در تولید علم، انتشارات شهر من اصفهان. شابک
978-600-96045-8-6
🔆 طلوع مهر 🔆
📚 فرهنگنامه رجاء
✅ #ذهن_اندازی (اصط.رجاء ،ش.ش / جامعه شناسی علم) یک کژکارد ذهنی نادرست در فرآیند فهم است. ذهن اندازی، محصول تعمیم، تشبیه و هم حکمی بیجایی است که ما بدون دلیل کافی، حکمی را به پدیدۀ دیگر تعمیم می دهیم. ذهن اندازی ها، زیرساختی در سیستم عصبی ادراکی ما دارند (مثلاً: تنبلی و شوق به فهمیدن در قوای ادراکی ما) بوالفضولی های قوه خیال و استحسانات نیز در ذهن اندازی بسیار موثر است.
✅ مثلاً تقریرات علمی دانشمندان دیندار عصر رنسانس، بی دینی آنان را ذهن اندازی می کرده است. معمولاً جوامع مذهبی و ایدئولوژیک اگر مسئله ای را بدرستی نفهمند و آن را کمی تا قسمتی مخالف آموزه های دین بیابند، کفرگویی را ذهن اندازی می کنند. همچنین بسیاری از دانشمندان به دلیل ذهن اندازی در پژوهش های علمی خود ممکن است به بی دینی رو بیاورند. هر گاه استنتاج علمی به دلیلی غیر علمی (نگا. #علم_و_ناعلم) صورت پذیرد، ذهن اندازی رخ داده است. عالمان دین باید هماطور که مراقب حریم دین هستند، مراقب ذهن اندازی های نابجا هم باشند. همینطور دانشمندان علوم طبیعی.
⚠️ با اصطلاح "القاء "اشتباه نشود.
حمید رجایی
بهار 95
@tolooemehr
🔆 طلوع مهر 🔆
📚 فرهنگنامه رجاء
✅ #ذهن_اندازی (اصط.رجاء ،ش.ش / جامعه شناسی علم) یک کژکارد ذهنی نادرست در فرآیند فهم است. ذهن اندازی، محصول تعمیم، تشبیه و هم حکمی بیجایی است که ما بدون دلیل کافی، حکمی را به پدیدۀ دیگر تعمیم می دهیم. ذهن اندازی ها، زیرساختی در سیستم عصبی ادراکی ما دارند (مثلاً: تنبلی و شوق به فهمیدن در قوای ادراکی ما) بوالفضولی های قوه خیال و استحسانات نیز در ذهن اندازی بسیار موثر است.
✅ مثلاً تقریرات علمی دانشمندان دیندار عصر رنسانس، بی دینی آنان را ذهن اندازی می کرده است. معمولاً جوامع مذهبی و ایدئولوژیک اگر مسئله ای را بدرستی نفهمند و آن را کمی تا قسمتی مخالف آموزه های دین بیابند، کفرگویی را ذهن اندازی می کنند. همچنین بسیاری از دانشمندان به دلیل ذهن اندازی در پژوهش های علمی خود ممکن است به بی دینی رو بیاورند. هر گاه استنتاج علمی به دلیلی غیر علمی (نگا. #علم_و_ناعلم) صورت پذیرد، ذهن اندازی رخ داده است. عالمان دین باید هماطور که مراقب حریم دین هستند، مراقب ذهن اندازی های نابجا هم باشند. همینطور دانشمندان علوم طبیعی.
⚠️ با اصطلاح "القاء "اشتباه نشود.
حمید رجایی
بهار 95
@tolooemehr
بسم الله الرحمن الرحیم
🌺🌺 #کتاب_آفرینندگی ، تفکر... 🌺🌺
📙 کتاب ⬜️ آفرینندگی، تفکر جانبی و باور دینی ⬜️ اثر #حمید_رجایی ، به بررسی علل معرفت شناختی ضعف خلاقیت و زیرساخت های معرفت شناختی توسعه نیافتگی جهان اسلام و جامعه ایران پرداخته است.
✅ در این کتاب، درباره چیستی #تفکر_جانبی و کاربست آن در اندیشه و معرفت دینی، مباحث جدیدی مطرح شده است و به نحوی موشکافانه به مخاطراتی که خلاقیت و #باور_دینی برای هم تولید می کنند، پرداخته است. پژوهشی که امروزه کمتر می یابیم و می خوانیم.
✅ بنابراین از امتیازات این اثر، تازگی موضوع و اهمیت آن است. #جامعه و معرفت دینی در عصر ما، به روشنگری هایی نیازدارد که بتواند گره های کور علل معرفتی عقب افتادگی مسلمانان را بازگشاید و همچنین عوامل درغلطیدن روشنفکران و طالبان تحول و نوآمدی را به ورطه ی بی دینی، التقاط و غرب زدگی واشکافی نماید (همچون ایران پیش از انقلاب و تاحدی اینک، مصر، سوریه و برخی نحله های تندرو در خارج کشور) در این اثر، این کار شده است. نگارنده به علل و عوامل کاستی و فتور تولید #علوم_انسانی_اسلامی نیز پرداخته است.
✅ وی معتقد است اسلام و باورهای دینی، حتما"موجب تعالی و سربلندی و جوشش و خلاقیت است. اما نداشتن یک "نظریه معرفت شناختی" که بتواند تکلیف " ثابت و متحول" را تعیین کند، می تواند بسیار زیانبار باشد و کج فهمی ها و #ذهن_اندازی های بدخیمی را در باورها، جریان تحول فهم و درک شرایط پیرامونی موجب شود. باورهای دینی اگر کج فهم شوند و نادرست عمل کنند، بسیار مخاطره انگیزند. همچنین است اگر نوآوری و تحول خواهی ، بدون معیارهای اصولی دین، به پیش بتازد...
✅ در این کتاب به مخاطراتی که خلاقیت برای معرفت دینی، دینداری و دینگزاری ایجاد می کند، پرداخته شده است و راهکارهای معرفتی و تبیین هايي راهگشا ارائه گردیده است، ضمن اینکه مطالب این اثر، مبتنی بر انديشه قرآن و عترت بوده و اصل ولایت مداری در آن به جد دنبال شده است. در سطوری از این اثر به بررسی شناختی اصولگرایی و اصلاح طلبی و نحوه همکاری مفید این دو شیوه ی فکری اشاراتی رفته است.
✅ تلاش مؤلف این بوده است که ضمن نوآوری، دقیق و مؤثر سخن بگوید. البته این تحریر نخست این نگاشته است و امید اینکه در چاپ های بعدی مطالب آن گسترش یابد و اغلاط ویرایشی، از آن زدوده شود.
✅ بخش دیگر نظریات رجایی، در #پایگاه_علمی_طلوع_مهر موجود است. این پایگاه، در مدت کوتاهی، بیش از پنجاه هزار خواننده از سراسر جهان داشته است! (آدرس پایگاه طلوع مهر در زیر آمده است) #اندیشنامه_رجاء و #نظریه_معرفت_ رجاء و #فرهنگنامه_رجاء و ...از جمله ابتکارات نگارنده است. مقالات دیگر ایشان، بمرور در حال بارگزاری است.
👈 مطالعه این اثر را به همه علاقمندان رشد علم و خلاقیت و پیشرفت کشور انقلابی مان، توصیه می کنیم.
🔆 پایگاه اینترنتی نگارنده:
www.hamid-rajaei.com
🔆 پایگاه در تلگرام:
@tolooemehr
@farhangerajaei
__________________
👈 برای دریافت توضیح دقیق کلمات هشتک دار، در کانال فرهنگنامه رجاء عضو شوید:
@farhangerajaei
____________________
✅ #کتاب_آفرینندگی، تفکر جانبی و باور دینی در تولید علم، اثر رجایی، حمید (1395) انتشارات شهر من اصفهان.
✅ تلفن سفارش خرید: 09131885393 یا 0989132108322
قیمت 8000 تومان. هزینه پست با خریدار.
🔆 طلوع مهر🔆
📚 فرهنگنامه رجاء
✅ #استحسان (ش.ش /فر.ش) 👈 در لغت به معنای خوب دانستن چیزی است✋؛ در حوزه ی #فلسفه_علم عبارت از موجبات #موجهیت یک قضیه نه بدلیل منطقی، بلکه به علل #زیباشناختی و خوشایندی. گاهی عدم پذیرش یک گزاره (سلب موجهیت) نیز بدلیل استحسانی است. مثلا" توجه یا عدم توجه بیش از حد به علوم تجربی میتواند استحسانی باشد، گزاره های حامی هر یک از این دو رویکرد، همان استحسانیات هستند.
✅ بسیار دیده میشود که فرد به جای استدلال، با استحسانیات، مدعای خود را به کرسی می نشاند. البته استسحان ها همیشه مخرب نیستند؛ اما باید بشدت توسط نگاه های انتقادی مراقبت شوند، گزاره های اخلاقی، مانند عدالت خوب است، استحسانی نیستند و از پشتوانه های بسیار استواری برخوردارند. بخلاف آنچه مربوط به آداب و رسوم است.
✅ استحسان در حوزه فرهنگ شناسی، به خوشایندهای فرهنگی اشاره دارد. معمولا فرهنگها بخش بزرگی از چفت و بستهای خود (ارزشها و آداب و رسوم فرهنگی و خصیصه های عملکردی مانند چه غذایی بخوریم چگونه بخوریم و...) را با استحسانیات سرپانگه میدارند. نگاه کنید به تعریف #فرهنگ .
✅ فرهنگ همان راهکارهای شایع موجه در یک جامعه برای برطرف کردن نیازها است. این موجهیت خیلی وقتها استحسانی است. مثلا مردم ایران و سایر ملل غذاها و نوع پوشاک و لهجه و ...ایرانی و..، را با استدلال علمی تایید و توجیه نمیکنند. بلکه آن را خوشایند میدارند این همان پذیرش زیباشناختی یا استتیک است و نه لوجیک.
مثلا ما ایرانیها خوردن خورشت سبزی را مستحسن میدانیم. نه با استدلال که با پشتوانه ای از مقوله ی پسند.
✅ استحسان در حیطه ی فرهنگ، کم مخاطره و در قلمروی علم مخاطره انگیزتر است.
حمید رجایی
بهار 95
@tolooemehr
@farhangerajaei
🔆 طلوع مهر🔆
#اختصارات_طلوع_مهر 🔁
👈 ش.ش: شناخت شناسی
👈 جا.ش: جامعه شناسی
👈 ع.ش:عالَم شناسی
👈 روا.ش: روانشناسی
👈 ف.ش یا فر.ش: فرهنگ شناسی
👈 ه.ش: هستی شناسی
👈 ارت.ش: ارتباطات شناسی
👈 رسا.ش: رسانه شناسی
__________ و
👈 برخی نمادها در پایگاه:
📚: مطلب مربوط به فرهنگنامه است.
📎 : پیوست مطلب دیگر
💬 : گفتاورد (کلمات قصار)
🔑 : کلیدواژه، راه حل
👈 : نگاه کنید، دقت کنید
🔁 : بازنشر مطلب، یادآوری (کنار عنوان)
♣️ خدمات طلوع مهر
🔆 طلوع مهر 🔆
📚 فرهنگنامه رجاء
✅ #عالم_ربانی کسی است که به علوم اسلامی، عالم باشد و حکمت در جان او نشسته و به جنود عقل مجهز و از جنود جهل متبری باشد. عالم ربانی، معلم متعلمین علی سبیل نجات است و به همج رعاء کمک می کند که متعلم علی سبیل نجات شوند. علماء ربانی بر خلایق حجت اند.
قال مولانا امیرالمؤمنین علیه الصلاه والسلام: الناس ثلاثه:فعالم ربانی و متعلم علی سبیل نجاه و همج رعاع اتباع کلَّ ناعق یمیلون مع کل ریح، لَم یستضیئوا بنور العلم و لم یلجاؤا الی رُکن وثیق. ولی فقیه ( #ولایت_فقیه ) مصداق بارز و بلندپایه عالم ربانی است،
💬 گفتاورد رجایی : می دانید از کجا فهمیدم خدایی وجود دارد؟ از خطبه های امیر المومنین که در نهج البلاغه گرد آمده است. اگر خدایی نبود، چنین سخنوری نمی توانست وجود داشته باشد.
حمید رجایی
زمستان 94
✅ @farhangerajaei
🆔 @tolooemehr
🔆 طلوع مهر 🔆
📚 فرهنگنامه رجاء
✅ #غیبت (ش.ش / رسا.ش/ ارت.ش) وضعیتی است برای معلم و متعلم و نیز عالمان و آن این است که آن دو از هم غایب باشند و امکان #تعلیم و #تعلم و مراوده ی علمی نداشته باشند. چه مسافت جغرافیایی چه مسافت حکمی.چه #تقطر و قحط و حرمان و... نقص در اختلاف و آمد و شد عالمان ... همه غیبت است. مثل اینکه دانشمندان در بلاد دور از هم باشند و ارتباط میان آن ها ضعیف باشد. اعظم غیبت ها غیبت #امام، حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف است که ما را دچار تقطر و قحط و #انزواء نموده است (اگرچه اصح بلکه صحیح آن است که بگوئیم متعلم غایب است نه معلم)
✅ غیبت لزوما معلول تضییع #توفیق نیست مانند آنکه عالمان از هم دور باشند و میانشان فواصل باشد. اما تقطر (که شاید محصول غیبت باشد یا نباشد) همواره معلول کاستی توفیق است.
حمید رجایی
تابستان 94
✅ @farhangerajaei
🆔 @tolooemehr
🔆 طلوع مهر 🔆
📚 فرهنگنامه رجاء
✅ #فرهنگنامه_رجاء، #فرهنگنامه و بیشتر یک دانش نامه ی تخصصی است که در آن اصطلاحات مورد نیاز برای تبیبن #اندیشنامه_رجاء (حمید رجایی) فهرست شده است. ممکن است وی: یک اصطلاح کاملا ابداعی را بکار گرفته باشد (مانند اصطلاح « #سخت_زایی ») یا با تغییر در معنا، به حسب نیاز آن را باز تعریف کرده باشد (مانند اصطلاح « #زیبایی ») یا یک دیدگاه از میان دیدگاه ها را برگزیده باشد و آن را در اصطلاحات سیاهه کرده باشد.مانند اصطلاح « #جامعه » که #ماهیت_رقیقه داشتن آن را برگزیده است) مطابق این تعریف خود واژه اصطلاحنامه، شاید اصطلاحی از قسم دوم باشد.
✅ به عبارت دیگر اصطلاحنامه واژه ای است در علم سپهرشناسی و به افزاری اشاره دارد که دانشمندان اصطلاحات تخصصی خود را وارد #سپهر_معرفت می کنند. مراد اصطلاحنامه در طلوع مهر، بیشتر به فرهنگ
نامه رجاء (اثر #حمید_رجایی) دلالت دارد.
حمید رجایی
بهار 94
✅ @farhangerajaei
🆔 @tolooemehr
🔆 طلوع مهر 🔆
✅ فرهنگنامه رجاء
✅ #ااندیشنامه ، نسخه ای از تمام دستگاه فکری یک اندیشمند است که بطور منسجم و گویا به جامعه علمی و #دانشسرا ارائه می شود تا مخاطبان و اهل علم، بطور کامل آراء و دستگاه فکری او را بشناسند. هر اندیشنامه ،مربوط به نگارندۀ آن است و شامل و حاکی از مکتب فکری و سوگیری و روال افکار آن اندیشمند است. بهتر است اندیشنامه به نام همان دانشمند باشد. البته در نگارش، کلمه ی اندیش نامه یا اندیشه نامه؛ صحیح (تر) است. اما به نظر می رسد وقتی دو کلمه در محاورات بسیار، یک کلمه دانسته شود – بویژه اینکه یک اصطلاح هم باشد- می توان با خاطر آسوده آن را سرهم نوشت. نسخۀ برخط اندیشنامه بهتر از نسخۀ برکاغذ است.یک اندیشمند می تواند نسخه نمایشی یا هر نسخه ی دیگر را اما شفافترین و گویا ترین نسخه ها بهترین آن ها است. نک، #اندیشنامه_رجاء
حمید رجایی
✅ @farhangerajaei
🆔 @tolooemehr
📚 wikirajaei
#prolix (Epistemological term)
✅ The word of “prolix” ( In Persian: #مفهوم_علومی ) is an epistomological term ( #raj_ex ) in Rajaie’s theories in philosophy of knowledge, refers to any main concept in any kind of human official studying. These concepts are especially complicated and have many things to say.
✅ For example The concept of “Water”, when is explained in chemistry, physics, .cosmology, biology etc. is a prolix and not a simple concept.
Hamid Rajaei
2016
@farangerajaei
🔆 طلوع مهر 🔆
📚 فرهنگنامه رجاء
✅ #ذهن_اندازی ( ش.ش ) #کژکارد ذهن در فرآیند فهم است. ذهن اندازی، معلول تعمیم، تشبیه و پیشداوری های بی جایی است که ذهن ما ناخواسته صورت می دهد و ما به آن ترتیب اثر معرفتی می دهیم. ذهن اندازی ها، زیرساختی در سیستم عصبی ادراکی و روحیات و تعصبات فرهنگی و اجتماعی ما دارند (مثلاً: در مورد مغز و روح: وجود تنبلی، عجله و شوق به فهمیدن در قوای ادراکی)
✅ بوالفضولی های قوه خیال و استحسانات در ذهن اندازی بسیار موثر است. معمولاً و بطور شایع در #تعامل_علم_ساختی ت، ذهن اندازی رخ می دهد و باید مراقب آن بود. ذهن اندازی #مغالطه نیست. زیرا در آن قصدی وجود ندارد و حیثیت مفهوم و مصداق آن ترتیب مقدمات استدلال نیست. بلکه معطوف به توضیح لیز خوردن های ذهن است. در واقع ذهن اندازی، #حدس های نادرست است که بیش از حد مورد توجه قرار می گیرد.
♠️ مثلاً تقریرات علمی دانشمندان، بی دینی آنان را برای ارباب کلیسا، ذهن اندازی می کرده است.
♣️ مثلاً رویکرد « اتمیسم» که جهان ماده را محصول گردآمدن ذرات و نسق یافتن آن می دانست؛ فقط این مطلب را ذهن اندازی (و نه استدلال) کرده بود که جهان نیازی به خالق ندارد! (نک. نظریه المعرفه رجاء بخش اول)
♣️ مثلاً تشکیل کروموزوم های سلول، در کپسول فشرده، عدم نیاز به ناظم و صانع را ذهن اندازی می کند.
♣️مثلاً مفهوم توکل به خدا و تاثیر دعا، عدم نیاز به جدیت در برنامه ریزی در زندگی را ذهن اندازی می کند.
👈 مطلب مهم
معمولاً جوامع مذهبی و ایدئولوژیک اگر مسئله ای را بدرستی نفهمند و آن را کمی تا قسمتی مخالف آموزه های دین بیابند، کفرگویی را ذهن اندازی می کنند. همچنین بسیاری از دانشمندان به دلیل ذهن اندازی در پژوهش های علمی خود ممکن است به بی دینی رو بیاورند. هر گاه استنتاج علمی به دلیلی غیر علمی (نگا. ناعلم) صورت پذیرد، ذهن اندازی رخ داده است. عالمان دین باید هماطور که مراقب حریم دین هستند، مراقب ذهن اندازی های نابجا هم باشند. همینطور دانشمندان علوم طبیعی.
__________________ وانگهی
💬 #گفتاور رجایی: املایت را بنویس، فرض ها و #فرضیه هایت را بگو و بگذار دیگران آن را نقد و تصحیح کنند درباره ی آن حرف های با ربط و بیربط بزنند و ذهن اندازی ها رخ بدهد، اینطور علوم ویراسته و شسته میشود... ذهن اندازی ها موتور علمند...
حمید رجایی
بهار 95
👈 فرهنگنامه رجاء ش.ش
@tolooemehr
@farhangerajaei
🔆طلوع مهر 🔆
📚 فرهنگنامه رجاء
✅ #حق_مداری و #تکلیف_مداری (فر.ش) حق مداری، نوعی نگرش و رفتار اجتماعی است ( و نه آموزه ای مدرسه ای و #دانسشرا یی) که با اتکاء به آن افراد و گروه ها، به طور جدی در طلب و نظارت بر حقوق خود برمی آیند و اجازه نمی دهند کسی زیر هر عنوان، حق آنان را ضایع کند.
✅در معارف اسلامی حق جویی یک تکلیف است و انجام تکالیف به حق مداری منجر می شود. اما اصطلاح حق مداری و تکلیف مداری، ناظر به نگرش ساری و جاری و رفتار شایع #جامعه است و نه معارف اسلامی. پس این دو به بخشی از #فرهنگ ساری و جاری اشاره دارد و نه به آموزه های دینی.
✅ در فرهنگ بایسته آموزه های اولیه محوریت دارد. در اینجا نگرۀ اجتماعی محور است. فسادهای اجتماعی و سیاسی در جوامع حق مدار کمتر است. تکلیف مداری، آن نگرش و رفتاری در فرهنگ و گروه ها است که مردم را به انجام تکالیف الهی و مدنی، فردی اجتماعی و… ترغیب و تشویق می کند. تکلیف مداری، لازمه حیات اخلاقی و بشری است. در اسلام حق و تکلیف بر میزانی که خداوند متعال تعیین کرده است، تعریف می شود. مردم باید حق مداری و تکلیف مداری را توأمان داشته باشند. مسلمانان در بیشتر کشورها تکلیف مدارانانه زندگی می کنند و این موجب می شود که حاکمان و استعمارگزان حقوق آنان را به تاراج برند. حق مداریِ بیش از حد، ممکن است برآمده از تفکر انسان گروانه باشد. تکلیف مداری بیش از حد، احتمالاً مربوط به عدم درک درست تکلیف و حق است. نگا. #کژکارکرد
✅ ممکن است برخی از اندیشمندان دلسوز گمان کنند اگر کسی مردم را به تکلیف مداری دعوت کند می خواهد آنان را به رویکردی اومانیسمی با مثلاً شورش علیه حاکمیت دعوت کنند! لازمه دعوت به حق مداری چنین چیزی نیست. تکلیف مداری افراطی آسیب خیز تر از حق مداری افراطی است. چون تکلیف مداری افراطی، زمینه تولد فراعنه را فراهم می کند. حق مداری به معنای خودخواهی و محبت دنیا نیست. مردم نباید در مواجه با حاکمیت در پاسداشت از حقوق خود کوتاهی کنند. نظارت اجتماعی در پرتو حق مداری بسیار بهتر صورت می گیرد.
✅ گفتار #مرد_در_خیابان: شکمبه را نباید دست گرگ داد.
✅ مردم باید هم تکلیف مدار و هم حق مدار باشند. مردم ایران هنوز متعادل نیستند و در حق مداری در حال توسعه اند. نهادهای مدنی اسلامی (و نه سکولار) می تواند مردم را در حق مدار شدن کمک کنند. نخبگان و رهبر موظف است مردم را در حق مداری و تکلیف مداری به تعادل دعوت نماید.
حمید رجایی
تابستان 95
@tolooemehr
@farhangerajaei
🔆 طلوع مهر 🔆
📚 فرهنگنامه رجاء
✅ #انزوا (ش.ش/ رسا. ش) اصطلاحی معرفت شناختی و رسانه شناختی است.
♠️ در معرفت شناسی، وضعیت و نسبتی است میان علوم و فهم ها. چه در تصور(ات) علومی از یک پدیده باشد و چه نسبت میان چند علم باشد. این وضعیت و نسبت را می توان این گونه توضیح داد: اگر یک علم (مثلا) در تعامل با سایر علوم رشد و تکون نیابد و با آن داد و ستد نداشته باشد، در وضعیت انزواء بسر می برد.
♠️اما انزواء در رسانه شناسی، اختلال در ارتباط اشخاص و پیام های آن ها است. مانند اینکه عده ای زبان همدیگر را نفهمند یا در ارتباط آن ها اختلال باشد ⇐ نسبت به هم در حالت انزواء قرار دارند. گاهی دو نفر در کنار هم از هم منزوی و گاه از هم دور و نامنزوی هستند. گفتگوی تمدنی و گفتن و شنیدن و مفاهمه، استفاده ار رسانه های جمعی، تارنماها و شبکه های ارتباطی با کمترین کژکارکرد می تواند درمان این انزواء باشد.
👈 توجه: این انزواء با عزلت، که یک راهکار سیر و سلوکی و اخلاقی است، اشتباه گرفته نشود.
@tolooemehr
@farhangerajaei
Hamid-rajaei.com
🔆طلوع مهر🔆
✅ معرفی و یادکرد پایگاه طلوع مهر در تارنمای طلوع مهر
Hamid-rajaei.com
✅ طلوع مهر، تارنما و اندیشنامه ایست برای گسترش دیدگاه های نوآورانۀ حمیدرجایی (یک اندیشنامه چیست؟) یکی از خواسته های کلان طلوع مهر، فرآوری دانش انسانی اسلامی و نیز پیشنهاد انگاره های های خوب برای سازمان صدا و سیما، این سازمان ارجمند است. این پایگاه دربردارندۀ بخش های گوناگونی است: بخش اندیشنامه رجاء که به دیدگاه های پردامنه و نوآمد وی در علوم اسلامی می پردازد. بخش فرهنگنامه رجاء که دربردارندۀ اصطلاحات (واژاک های) نوآمد و هماهنگ با دیدگاه های رجایی است. وی، بنابه فرخواست و فراخور آفرینش ها و بازنمودن دیدگاه هایش بناچار، واژگانی را بنیان نهاده است یا از میان دیدگاه های چندگونه، یکی را برگزیده است...
در این پایگاه با کوشش ها و کاوش های گوناگونی روبرو می شوید که در کار بسترسازی برای زایاندن دانش انسانی، ولی سازگار با بومسازگان آموزه های اسلامی است. زایاندن دانش انسانی اسلامی، همان پیکره بندی تازۀ مسایل دانش ها، در هماهنگی با آموزه های اسلام گرانقدر است. بخشی از این خواستۀ سترگ، در «طلوع مهر»، دنبال شده است. هر آنچه در این پایگاه، آمده، نسخۀ آزمایشیِ اندیشه های رجایی است؛ مگر اینکه گفته شده باشد که نگاشته از آن دیگری است. در طلوع مهر کوشش بر این است که هر آنچه نوآورده شده، با باریک بینی در فرهنگنامه بازنموده شود. هر اصطلاح تازه و نوآمد، پیوندی رنگین دارد که خواننده را به شناسۀ آن در فرهنگنامۀ رجاء رهنمون می شود.
حمید رجایی
🆔 @tolooemehr
🔆طلوع مهر🔆
✅ خط مشی طلوع مهر
طلوع مهر، یک «پایگاه علمی» است. تلاش ما این است که همه چیز در اینجا عالمانه و بی طرفانه مورد بررسی قرار گیرد. روش گویشی و ارتباطی ما با پیرامون، مبتنی بر #اصل_ادب است. احساسات و صمیمیت در خدمتِ مفاهمۀ بیشتر است. طلوع مهر یک پایگاه سیاسی و جناحی نیست. یک پایگاه اسلامی و شیعی است و نگارنده و همه یاری دهندگان داوطلب، به اصل اصیل و رکن رکین #ولایت_فقیه نظراً و عملاً پایبند هستند و به اینکه سرباز حضر آیت الله العظمی امام خامنه ای رهبر عظیم الشان انقلاب اسلامی حفظه الله هستند، افتخار و مباهات می کنند.
✅ شعار ما
شعار طلوع مهر این است: «دیگر علوم در کتاب ها و نسخه های برکاغذ جا نمی شود» علت این امر را باید در گسترش روزافزون علم و ظهور علوم بین رشته ای جستجو کرد. بنابراین باید گفت علم را فقط در «سپهر معرفت» می توان یافت. بهترین وضعیت برای تقریر علم، نسخه های برخط و قابل تدوین و در معرض نقد افراد بسیار است. اگر چه سپهر معرفت چون آسمانی بیکران است، اما فقط قرآن و عترت، خورشید درخشان آن است نبی اکرم صلوات الله علیه و آله، مدینۀ علم و علی باب آن و فاطمه زهرا سلام الله علیها، نور و جانِ جانِ همه سپهر معرفت است. تمام علوم بدست آمده بشری، قطره ای از اقیانوس علوم اهل بیت علیهم السلام است.
✅ یاری کنید
درخواست ما از همه خوانندگان عزیز این است که با درج نظرات خود، ما را در بهینه سازی طلوع مهر یاری فرمایند. با اندک بررسی متوجّه خواهید شد که انبوهی از نوآوری در طلوع مهر وجود دارد و اساسا پیکربندی تازه ای را برای علوم پیشنهاد نموده است. همواره نوآوری در نسخه های آزمایشی پرخطاست. دیگر اینکه طلوع مهر در آغاز راه است و خامی های بسیار دارد. اما در همین آغاز توانسته مخاطبین زیادی را به خود جلب نماید. امکانات تارنمای طلوع مهر در حال ترمیم و تکمیل است. در صورت تمایل می توانید به عنوان «همکار افتخاری» با طلوع مهر در این زمینه ها همکاری نمایید.
آدرس پایگاه:
Hamid-rajaei.com
@tolooemehr
حمید رجایی
🔆 طلوع مهر 🔆
📚 فرهنگنامه رجاء
#ماهیت_رقیقه (ه.ش / جا.ش) سنخی از ماهیت است که متصف به رقت وجود است. ماهیت رقیقه، یک چیستی برای یک هستی است که (آن چیستی) شدت و استحکام چندانی ندارد. مانند روح بخاری، عوارض غیر مستقر در نفس مانند شادی یا غم لحظه ای و گذرا و…
توضیح: هم وجود و هم ماهیت هر دو می توانند شدت و ضعف داشته باشند (مثلاً وجود حق تعالی در غایت شدت است) ماهیات نیز ممکن است شدت و ضعف داشته باشند. مثلاً ماهیت انسانیت در افراد انسانی ممکن است شدید یا ضعیف باشد. همچنین در پدیده های دیگر مثلاً یک شی ملتهب که مستعد شعله ور شدن است ماهیت رقیقۀ آتش را دارد.
جوامع بشری و گروه های اجتماعی و تشکل های انسانی و حتی افرادی که در یک مکان گردهم می آیند و با هم تعامل فکری و روحی دارند، بطور برآیندی یک ماهیت رقیقه را محقق می کنند. جامعه خود یک ماهیت رقیقه است که به دلیل همین تحقق ماهوی واجد حقیقت وجودی هم می شود. چون ماهیت تاصلی ندارد و همین که ماهیتی در جایی کشف شد حاکی از تحقق وجود است. بنا به تعریف ما، پدیده هایی چون جامعه، فرهنگ، تمدن و اندیشه ها و… واقعا دارای ماهیت و وجود هستند و صورت برزخی قابل رصدی دارند.
حمید رجایی
پاییز 95
@farhangerajaei
@tolooemehr
www.hamid-rajaei.com
🔆 طلوع مهر 🔆
📚 فرهنگنامه رجاء
#نظریه (ش.ش) عبارت است از نگرشی علمی و جمع بندی شده که می تواند، یک یا چند سلسله پدیده متفرق در عالم ذهن یا عین را در قالب یک دیدگاه جامع و منسجم، تبیین و توجیه کند. نظریه باید و شاید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
♠️ انسجام درونی و بیرونی (خود نقیض و دیگر نقیض نباشد)
♠️ حتی المقدور ساده و حتماً صرفه‌جو باشد (در توضیح خود)
♠️ قابل اثبات و چالش پذیر باشد
♠️ جلو رونده باشد (جلو رفتن از نتایج نظریه‌های قبلی)
نظریه ها، در ساحات خود، در برابر موارد استثناها و آنچه از روح نظریه تخلف دارد، مسؤول اند. بخلاف دیدگاه برخی، لازم نیست نظریه، کاربردی باشد. نظریه ها همه، هم وزن نیستند. مثلا نظریه هایی که از راه استقراء فراهم می آیند، احتمالاً ارزش کمتری دارند تا نظریه ای که مبتنی بر امور عقلی و بویژه وحیانی است. نظریه بخودی خود نافی قطعیت نیست و دلالت بر محتمل بودن ندارد.
مثال
♠️ نظریه معجزه بودن قرآن
♠️ نظریهٔ بی نظمی و آنتروپی
♠️ نظریه تعادل نش
و نظریات نگارنده که آستان بوس اندیشمندان مومن است:
♠️ #نظریه_ظهور_رجاء
♠️ #نظریه_معرفت_شناسی_رجاء
♠️ #نظریه_جامعه_شناسی_رجاء
حمید رجایی
پاییز 95
@farhangerajaei
@tolooemehr
www.hamid-rajaei.com
🔆طلوع مهر🔆
📚 #فرهنگنامه_رجاء
✅ نظریه ذره ای کهکشان سان بودن علم
نظریه ذره ای کهکشان سان بودن علم (به انگلیسی: The Galaxy-like & Partial match, Epistemological theory) به دیدگاهی اشاره دارد که کل دستآوردهای علمی بشر را یکپارچه و در تعامل با هم در نظر میگیرد. این نظریه را حمید رجایی (۱۹۸۰) در حوزه فلسفه علم مطرح نموده است.
🔴پیشینۀ نظریه
در حوزه نسبت و تعامل علوم بویژه علوم بشری و معارف دینی نظریات گوناگونی مطرح شده است که مهمترین آن عبارتند از:
۱٫ نظریه تعارض
۲٫نظریه توازی
۳٫نظریه گفتگو و همگرایی
۴٫ نظریه یکپارچگی [۴]
هر یک از دیدگاه های فوق طرفدارانی دارد که بر اساس رویکردهای خود آن را تقریر نموده اند. نظریه کهکشان سان بودن علم، معتقد است که علوم اگر چه به لحاط روش، منبع، ساحت و هدف متمایز هستند؛اما نظر به اینکه همه آیینه ای در برابر جهان عین هستند به حقایقی یک پارچه و سازگار با هم می انجامند.
🌕 اصول نظریه
اساس نظریه کهشکان سانی علم را می توان اینگونه خلاصه نمود:
۱٫ جهان عین جهانی یکپارچه و بی تناقض است.
۲٫ علوم در کار تبیین و بازنمایی جهان عین هستند. حال به هر شیوه ای و در هر ساحتی.
۳٫ شکل هنجاری و بایسته علوم این است که همه شاخه ها ورشته های علمی در حس مشترک عالمان و محققان بتوانند به سازواری مداوم و هم نمایی کامل دست یابند.
۴٫ از انجا سامانه ادراکی همه دانشمندان کمابیش یکسان علم میکند و همه شیوه های تجربی، عقلی و شهودی و تاریخی از اصول مشابهی استفاده میکنند علم به صورت فراکتالی تولید میشود.
۵٫ عصر دیجیتال ساختار کهکشان سانی علم را عیان تر کرده است و دیگر علوم در کتابها نمیگنجند بلکه علوم را وبگاه های برخط و دیالوگهای مستمر بشری میتوانند حمل کنند.[۷] وی معتقد است این نظریه به رشد علم بطور خلاقانه کمک میکند.
وی دیدگاه خود را چنین توصیف میکند: «یکپارچگی علوم، هنجار علم است و عبارت است از «تعامل درست همسود و ژرف علم ساختی» با مشارکت ذرّه¬ای و خوشه¬ای علوم، در ساخت مفاهیم علومی ریز و درشت در کهکشان ذهن جمعی عالمان. این هنجار، خواه ناخواه رخ می دهد. ساختار علوم، ذرّه ای کهکشان سان است و تعاملات مفاهیم، بسیار گسترده است. این همان یکپارچگی علم در دیدگاه ما است. علوم، در مقام تحقّق، اگر یکپارچه نیستند، در سیر استکمال، ولی رو به یکپارچگی دارند. ثوابت ابدی و ازلی معرفت نیز در این کهکشان بسیارند. زیرا کنش و واکنش مفاهیم، اعم از شکستن درستی گزاره ها است… علوم در «تعامل علم ساختی» بسیار گسترده، پیوسته، مباشر و مشرف بر یکدیگر قرار دارند. در این داد و ستد گسترده، «مفاهیم علومی» بسیار فربه و پیچیده¬ای زاده می¬شود. علوم، بواسطۀ این مفاهیم علومی، یافته¬های خود را به اشتراک می¬گذارند و یکدیگر را فهم می¬کنند. علوم، به گنجانۀ «حس مشترک» دانشمندان سرازیر می¬شود. می¬توان گفت در این دوره، علوم، پیوسته در پی تامین «انسجام فراگیر» هستند و در این دوره علوم، بدرستی در کتاب¬ها نمی¬گنجد و بیشتر در «سپهر معرفت» یافت خواهد شد.» دیدگاه تعامل و داد و ستد شدید میان علوم موافقان زیادی دارد.
@farhangerajaei
@tolooemehr
www.hamid-rajaei.com
🔆طلوع مهر🔆
📚 #فرهنگنامه_رجاء
✅ دیگر علم در کتاب ها نمی گنجد
✅ از آنجا که نظریه ذره ای کهکشان سانی بودن علم، قائل به این است که علوم موجود در دانش سراهای جهان کهکشان سانی است و از آن جا که علوم، بی انتهاء و در حال تحول هستند و اگر چه بدیهیات اولیه پایداراند باید گفت که دیگر علم در کتاب ها و نسخه های کاغذی نمی گنجد. شعار بنیان گذار این نظریه یعنی حمید رجایی این است: «دیگر علوم در کتاب ها و نسخه های برکاغذ جا نمی شود.» علت این امر را باید در گسترش روزافزون علم و ظهور علوم بین رشته ای جستجو کرد؛ بنابراین باید گفت علم را فقط در «سپهر معرفت» می توان یافت. بهترین وضعیت برای تقریر علم، نسخه های برخط و قابل تدوین و در معرض نقد افراد بسیار است. به همین رو رجایی، بهترین حاملان علم را در زمان حاضر دانشنامه های برخط می داند. چرا که ساختار مغز انسان شبکه ای عمل می کند و این مساله در تعاملات علم ساختی و فرهنگ ساختی نمودی تمام و کمال می یابد. اگر چه سپهر معرفت چون آسمانی بیکران است، اما فقط قرآن و عترت، خورشید درخشان آن است نبی اکرم صلوات الله علیه و آله، مدینۀ علم و علی باب آن و فاطمه زهرا سلام الله علیها، نور و جانِ جانِ همه سپهر معرفت است. تمام علوم بدست آمده بشری، قطره ای از اقیانوس علوم اهل بیت علیهم السلام است.
نگا:
http://iranurl.ir/0xxD
@tolooemehr
🔆طلوع مهر🔆
📚 #فرهنگنامه_رجاء
#برونجست = #برون_جست (انگ. wreak : روان.ش/جا.ش/ ارت.ش) وضعیت، امکانیت و زمینه ای است که انسان ها می توانند آمال و آرزوها و ارادۀ خویش را به نوعی حقیقی یا مجازی در دنیای پیرامون خود محقق کنند. مثلاً ثروت، قدرت و تکنولوژی، انسان ها را در وضعیتی قرار می دهد که می توانند آرمان های ذهنی و استعدادهای حقیقی و موهوم خود را در جهان عین (مانند ساخت و استفاده از تجهیزات) یا ذهن (جهان ذهنی سینما) محقق کنند. مثلاً در آرمان ذهنی انسان ها، تسلط و شکل دهی مواد و عناصر برای رفاه بخشی، سرعت بخشی و ارضاء حس زیبایشی وجود دارد؛ اما همین که تکنولوژی و سرمایه در اختیار او قرار می گیرد این آرمان ها و مطالبات نهان و گاه بسیار نهان، به بیرون می جهد و انسان ها آن را محقق می کنند و اگر چه بسیار زشت و ناپسند باشد. اخلاق، ایمان به غیب، امر به معروف و ولایت #امام و نایب او (نگا #ولایت_فقیه) می تواند برونجست های فردی واجتماعی را هدایت نماید.
#Wreak (sociological rajterm) Is a Context, condition, and underlying possibility, in which human being can somehow realizes and fulfills his real or imaginary dreams, wishes, and aspirations in the world around him. For example, wealth, power and technology allow people to be in a condition where they can mold and project their mentality, dreams, and talents in the real world (as it is by creating and making new equipments and tools) or in a virtual world (as it is in the intellectual cinematic world)
جستارهای مرتبط
فیلم کره یا sphere (محصول سال ۱۹۹۸ و به کارگردانی بری لوینسون)
حمید رجایی 95
@farhangerajaei
@tolooemehr
www.hamid-rajaei.com
🔆 طلوع مهر 🔆
📚 فرهنگنامه رجاء
#سخت_زایی. (ش.ش/ جامعه شناسی شناخت)، وضعیتی است در روال، میزان روزآمد شوندگی و مواجهه با فهم نو در فرد یا جامعه که به علت ایستارهای ذهنی منطقی یا روانشناختی، مبتلایان را دچار دیرفهمی و سنگینی در نوفهمی و نوآوری می کند. بسته بودن ذهن، سیطره ی منطق خشک ارسطویی، منطق “فهمیدم و تمام شد” و کج فهمی و کژکارکرد گزاره های دینی-فرهنگی (و بطور کلی ایدئولوژیک) کم سوادی عالمان (ربّ عالم قد قتله جهله) و.. از جمله زیرساخت های نحس سخت زایی هستند.
حمید رجایی
1395 زمستان
@farhagerajaei
@tolooemehr