💎 فلسفه مسئولیت های بزرگی بر دوش دارد #رهبرمعظم انقلاب: امروز حوزه نباید در صحنه‌هاى متعدد فلسفى و فقهى و کلامى در دنیا غائب باشد. این همه سؤال در دنیا و در مسائل گوناگون مطرح است؛ پاسخ حوزه چیست؟ نباید غائب باشد، نباید منفعل باشد؛ هر دو ضرر دارد. فکر نو لازم است، پاسخ به نیازهاى نوبه‌نو لازم است که دارد مثل سیل در دنیا مطرح می شود؛ باید شما برایش جواب فراهم کنید. جواب شما باید ناظر باشد به این نیاز، و نیز ناظر باشد به پاسخهایى که مکاتب و فرقه‌هاى گوناگون می دهند. اگر از جواب های آنها غافل باشید، پاسخ شما نمی تواند کار خودش را انجام دهد. باید پاسخ قوى، منطقى و قانع کننده بیاورید وسط. باید پاسخ ها در دنیا مطرح شود. دایم بایستى صادرات قم - همان طور که عرض کردیم، این قلب معرفتى دنیاى اسلام - پمپاژ بشود. امروز خوشبختانه وسایل ارتباطىِ سریع در اختیار همه هست. شما می توانید اینجا اقدامى بکنید، در آن طرف دنیا در همان ساعت از شما بشنوند و استفاده کنند. در زمینه‌هاى گوناگون، امروز نیاز وجود دارد؛ هم براى نظام اسلامى، هم در سطح کشور، هم در سطح جهان. تبیین #معرفت_شناسی اسلام، تفکر اقتصادى و سیاسى اسلام، مفاهیم فقهى و حقوقى‌اى که پایه‌هاى آن تفکر اقتصادى و سیاسى را تشکیل می دهد، نظام تعلیم و تربیت، مفاهیم اخلاقى و معنوى، غیره، غیره، همه‌ این ها باید دقیق، علمى، قانع کننده و ناظر به اندیشه‌هاى رایج جهان آماده و فراهم شود؛ این کار حوزه‌هاست. با اجتهاد، این کار عملى است. اگر ما این کار را نکنیم، به دست خودمان کمک کرده‌ایم به حذف دین از صحنه‌ زندگى بشر؛ به دست خودمان کمک کرده‌ایم به انزواى روحانیت. این، معنى تحول است. این حرکت نوبه‌نوى اجتهادى، اساس تحول است. یک مسئله، مسئله درس فلسفه و رشته‌ فلسفه است. توجه بکنید؛ اهمیت #فقه و عظمت فقه نباید ما را غافل کند از اهمیت درس فلسفه و رشته فلسفه و علم فلسفه؛ هر کدام از اینها مسئولیتى دارند. رشته فقه مسئولیاتى دارد، فلسفه هم مسئولیت های بزرگى بر دوش دارد. پرچم فلسفه اسلامى دست حوزه‌هاى علمیه بوده است و باید باشد و بماند. اگر شما این پرچم را زمین بگذارید، دیگرانى که احیاناً صلاحیت لازم را ندارند، این پرچم را برمی دارند؛ تدریس فلسفه و دانش فلسفه مى‌افتد دست کسانى که شاید صلاحیت های لازم را برایش نداشته باشند. امروز اگر نظام و جامعه ما از فلسفه محروم بماند، در مقابل این شبهات گوناگون، این فلسفه‌هاى وارداتى مختلف، لخت و بى‌دفاع خواهد ماند. آن چیزى که می تواند جواب شماها را بدهد، غالباً فقه نیست؛ علوم عقلى است؛ فلسفه و کلام. این ها لازم است. در حوزه، این ها رشته‌هاى مهمی است. رشته مهم دیگر، تفسیر است؛ انس با قرآن، معرفت قرآنى. ما نباید از تفسیر محروم بمانیم. درس تفسیر مهم است، درس فلسفه مهم است؛ این ها رشته‌هاى بسیار باارزشى است. _ بیانات در دیدار طلاب و اساتید حوزه علمیه قم / مهر ۱۳۸۹‌‌ ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

آیت الله العظمی #جوادی_آملی: 🔸 علوم فراوان است ولی خطوط کلی و اصلی علم سه رشته است: آیه محکمه، فریضه عادل و سنت قائمه 🔸 الحمدلله بخشی از این رشته ها به نام #فقه و #اصول در حوزه رایج است. 🔸 اما بخش عظیم آن که آیه محکمه و #تفسير و فلسفه و #کلام و بحث های عمیق مناظره ای است، در حوزه یا نیست یا بسیار اندک است. 🔸 این سه رشته همه اش که فقه نیست. 🔸 مگر بدون فلسفه و کلام و #جهان_بينى قوى مى توان آن پنجاه اشکالی را که درباره اثبات خدا مطرح است پاسخ داد؟! 🔸 آن ها می گویند جهان پایان پذیر است ولی ما می گوییم جهان پایان ندارد. آن ها می گویند انسان با مردن می پوسد ولی ما می گوییم انسان با مردن از پوست به در می آید و مهاجرت می کند. 🔸 آیا این گونه اشکال ها را فقه حل می کند؟! 📔 حوزه و روحانیت در آثار آیت الله جوادی آملی، ص۲۶ ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

💎 ضرورت پرداختن به فلسفه و علوم عقلی علامه #مصباح_یزدی : حوزه علميه، كه مى خواهد پرچمدار ترويج اسلام و عقايد اسلامى و مبارزه با انحراف عقيدتى باشد و فرهنگ اسلام و انقلاب را صادر كند، بايد بتواند ايدئولوژى اسلام را در دنيا اثبات و تمام عقايد مخالف را ابطال كند. اين كار به وسيله روحانيان، مردان فكر و تحصيل كردگان علوم دينى، انجام مى گيرد. حوزه، براى تربيت چنين افرادى كه مى خواهند با ساير فيلسوفان مكاتب عالم دست و پنجه نرم كنند تا افكار آنها را ابطال نمايند، چه برنامه ايى تدارك ديده است تا بتواند رسالت خود را بخوبى انجام دهد؟ بنابراين فقط با خواندن #ادبیات_عرب، #فقه و #اصول ، قدرت پاسخگويى به نيازها حاصل نخواهد شد. اين بدان معنا نيست كه دروس فقه و اصول كم اهميت است، بلكه بايد، در كنار دروس حوزه، به دروس ديگر نيز توجه شود. گذشته از نيازهاى فقاهتى، جامعه نيازهاى ديگرى نيز دارد و در درجه اول نيازهايى است كه محور آنها عقايد اسلامى مى باشد. فقه اصطلاحى به فروع دين مربوط است. پس براى تكميل برنامه هاى حوزه، بايد مواد درسى ديگرى، دست كم، براى گروه خاصى وجود داشته باشد وگرنه ما دچار سيلى از شكوك و شبهات مربوط به عقايد خواهيم شد كه پاسخگويى در بين روحانيت و حوزه هاى علميه ندارد. اگر سؤال شود كه فلسفه تحليل زبانى و پوزيتيويسم يعنى چه و از چه مسائلى بحث مى كند جز عده معدودى از آن اطلاع ندارند. با اين حال، چگونه مى توان با انواع مكاتب فلسفى مبارزه كرد؟ 📒 مباحثی درباره حوزه، ص ۹۸و۹۹ ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

استاد #یزدان_پناه 🔴 چه کسی گفته فقط #فقه بخوان؟! 🔴 نیاز جدی به مجتهد در #عرفان و #معرفت 🔴 چرا فقط در استنباط احکام، اجتهاد می کنید؟! ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

💎 اهمیت علوم عقلی و کاربرد آن در سایر علوم حوزوی تا چه حد هست؟ 🔴 پاسخ استاد #فنایی_اشکوری (استاد مسلّم فلسفه و عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی) : 🔶 مهمترین بعد دین عقاید دین است. در حوزۀ عقاید به ویژه در اصول دین تقلید راه ندارد. عقاید دین در  علوم عقلی بررسی می شوند، نه در فقه به معنای خاص آن که امروز رایج است. علم شریف #فقه از کتاب طهارت تا دیات عهده دار بیان وظیفۀ شرعی مکلف است، نه خدا شناسی و انسان شناسی و معاد شناسی. 🔶 عقاید در قرآن و سنت بیان شده است، اما همانطور که فقه عهده دار تبیین و اجتهاد در حوزۀ احکام است، کلام و حکمت الاهی هم عهده دار تبیین و اثبات عقاید دینی و شرح و تفسیر اجتهادی معارف اعتقادی و تثبیت بنیان های نظری آن است.   همچنین پاسخ به شبهات عقلی در حوزۀ عقاید در قلمرو علوم عقلی است، نه در قلمرو فقه.   🔶 اگر کسی با شبهات در زمینه عقاید آشنا باشد می داند که این شبهات بی شمار است و روز به روز در حال توسعه است. اگر عالمان علوم عقلی برای پاسخ به این شبهات اقدام نکنند و مؤسساتی در این زمینه فعالیت نکنند، شک و تردید در زمینه باورهای دینی روز به روز توسعه می یابد و بسیاری از ایمان ها متزلزل می گردد. 🔶 در دهه های قبل دیدیم که مارکسیسم وارد ایران و برخی کشور های اسلامی شد و چگونه جمع بسیاری از جوانان و تحصیل کردگان و روشنفکران مسلمان را جذب و از دین خارج کرد. 🔶 چه کسانی در مقابل این جریان ایستادند و از کیان اندیشۀ دینی دفاع کردند؟ غیر از امثال علامه #طباطبایی و #مطهری که سرآمدان علوم عقلی بودند؟ 🔶 شبهه های مارکسیست ها درباره واجبات و محرمات و طهارت و شکیات نبود، بلکه درباب مسائلی همچون خدا و عالم ماورای طبیعت و حیات پس از مرگ بود.      🔶 عجیب است که مخالفان علوم عقلی با فلسفه های مادی و ماتریالیستی و ضد دینی که در دانشگاه های دنیا از جمله در دانشگاه های کشور های اسلامی رایج است هیچ مخالفتی ابراز نمی کنند و فلاسفۀ مادی را مورد حمله قرار نمی دهند؛ بلکه با فلسفۀ اسلامی و حکیمان مسلمان که در صددد تحکیم بنیان های عقیدتی دین و پاسخ دادن به شبهات ضد دینی هستند مخالفت می کنند و درس و تحقیق دربارۀ آن را تحریم می کنند. اگر نظر آنها عملی شود راه برای فلسفه های مادی هموار می شود و آن که در این میدان بازنده خواهد بود تفکر دینی است. 🔶 مخالفت با پرداختن حوزه های علمیه به علوم عقلی خالی کردن میدان برای ورود و نفوذ افکار مادی و ضد دینی است. 🔶 با فقه نمی توان با فلسفه های مادی مقابله کرد. این سخن به معنای ضعف فقه نیست، بلکه رسالت فقه چیز دیگری است و موضوعش متفاوت با این موضوعات است. آنچه در اینجا نیاز داریم فلسفه و کلام است که روش آن عقلی و نقلی است و در بخش عقلی آن از فلسفه استفاده می کند. 🍃 کانال استاد در سروش: https://sapp.ir/dreshkevari ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

استاد سید یوسف #ابراهیمیان ( شاگرد علامه #حسن_زاده_آملی و مدرس #اسفار ) : اگر حوزویان به #فقه و #اصول اکتفا کنند و به فلسفه و علوم عقلی نپردازند، ذهنشان "کودن" بار می آید. ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

آیت الله العظمی #جوادی_آملی: 🔸 علوم فراوان است ولی خطوط کلی و اصلی علم سه رشته است: آیه محکمه، فریضه عادل و سنت قائمه 🔸 الحمدلله بخشی از این رشته ها به نام #فقه و #اصول در حوزه رایج است. 🔸 اما بخش عظیم آن که آیه محکمه و #تفسير و #فلسفه و #کلام و بحث های عمیق مناظره ای است، در حوزه یا نیست یا بسیار اندک است. 🔸 این سه رشته همه اش که فقه نیست. 🔸 مگر بدون فلسفه و کلام و #جهان_بينى قوى مى توان آن پنجاه اشکالی را که درباره اثبات خدا مطرح است پاسخ داد؟! 🔸 آن ها می گویند جهان پایان پذیر است ولی ما می گوییم جهان پایان ندارد. آن ها می گویند انسان با مردن می پوسد ولی ما می گوییم انسان با مردن از پوست به در می آید و مهاجرت می کند. 🔸 آیا این گونه اشکال ها را فقه حل می کند؟! 📔 حوزه و روحانیت در آثار آیت الله جوادی آملی، ص۲۶ ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

💎 دست اکثریت حوزویان در علوم عقلی خالی است. آیت الله #جوادی_آملی : اين نكته را عزيزان حوزوی و دانشگاهی بايد بيشتر توجه كنند. حوزه از نظر عقلانيّت و علم الآن دستش خالی است. #فقه دارد كه فقه احكام فرعی را دارد، #کلام در آن نيست، #فلسفه در آن نيست، #تفسیر در آن نيست، #نهج_البلاغه نيست، صحيفه سجاديه نيست. ما بخواهيم به مردم بگوييم شما انقلابی باشيد، آقايان! انقلابی بودن با سفارش و موعظه حلّ نمی شود. انقلابی بودن مثل درس‌ های مجلس ترحيم و مجلس فاتحه نيست كه انسان با سفارش حلّ كند. انقلاب، حداقل يك علم قوی غنی می خواهد؛ مثل نهج ‌البلاغه. اين نهج ‌البلاغه هم بايد در دو سطح: يك عده كسانی كه رسائل و مكاسب می ‌خوانند، بخشی از نهج‌ البلاغه را بخوانند، يك عده كسانی كه كفايه و قسمت دوم نهج‌ البلاغه، اين گروه دوم يقيناً نهج‌ البلاغه بفهم نمی شوند. نهج ‌البلاغه يك علم جان ‌گيری دارد؛ ولی آن مقداری كه برای اداره كشور كافي باشد، اين مقدار را می توانند بفهمند، وگرنه نهج‌البلاغه بدون علوم عقلی، بدون كلام غنی و قوی قابل حلّ نيست. وقتي در نهج ‌البلاغه شما می ‌خوانيد «وَ كُلُّ قَائِمٍ فِي سِوَاهُ مَعْلُول» طرفِ شما يكی #دکارت است يكی #کانت است، اين دارد عليّت را ثابت مي‌كند. حضرت امير در اين خطبه می فرمايد چيزی كه هستیِ او عين ذات او نيست، الاّ ولابد علّت می ‌خواهد، شانس و بخت و اتفاق و طبيعت و اينها همه باطل است. اگر كسی بخواهد اين بخش از نهج‌البلاغه را بفهمد اين با كفايه و مكاسب و اينها حلّ نمی ‌شود. اين طرف مقابلش مستقيم با دكارت درگير است و كانْت است و مانند آن. در بخش‌ های اصولی انسان شبهه كعبی را نقل می ‌كند، گذشت آن زمانی كه شبهه رسمی حوزه، شبهه عبائيه بود، الآن شبهه كانْت و دكارت است. اين را مطئمن باشيد كه نهج‌البلاغه در حدّ كفايه و مكاسب قابل فهم نيست، حواسّ شما جمع باشد؛ اما براي ضرورت اين است كه نهج‌ البلاغه را دو قسمت بكنند: يك قسمتش خطبه و نامه و كلماتي تا حدودی نرم‌ تر اين برای رسائل ‌خوان، آن بخش دومش يك مقدار دشوارتر هست برای كفايه و كسی كه بخش دوم مكاسب و اينهاست، همراه با بدايه و نهايه و منظومه و #اسفار و اين ها. 🍃 درس اخلاق- ۱۳۹۶/۰۲/۰۷ ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

استاد #یزدان_پناه 🔴 چه کسی گفته فقط #فقه بخوان؟! 🔴 نیاز جدی به مجتهد در #عرفان و #معرفت 🔴 چرا فقط در استنباط احکام، اجتهاد می کنید؟! ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

علامه #جوادی_آملی : بر فرض شما در #فقه و #اصول الآن سی‌هزار یا چهل‌هزار شیخ انصاری داشته باشید، این مشکل شما را حل نمی‌کند شبهه‌ی راسل و امثال راسل را که مکاسب حل نمی‌کند. ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

🔴 وقتی مایه علمی نباشد صاحب شبهه را تکفیر می کنیم 🔴 اکنون دست ما از کلام، فلسفه، حدیث و تفسیر خالی است آیت الله #جوادی_آملی : آزاد اندیشی یک فضای آزاد می خواهد، کسی که در قفس است در همان محدوده قفس می تواند پرواز کند. ما نباید در محدوده #فقه و #اصول خود را محصور کنیم بلکه باید این محدوده را وسیع کرد؛ اکنون دست ما از کلام، فلسفه، حدیث و تفسیر خالی است و در نتیجه ما آن مایه و ابزار علمی لازم برای آزاد اندیشی را در اختیار نداریم. نتیجه خالی بودن دست ما از مایه علمی لازم این می شود که با شبهه مخالفت می کنیم در حالی که ما «شر بالذات» در عالم نداریم، حتی بیماری سرطان در عین بیماری بودن برکات بسیار علمی دارد! لذا شبهه از مقدس ترین امور است که به علم عمق و گسترش می دهد پیامبر اکرم می فرماید: طلب العلم فریضه این تای فریضه، تای مبالغه است؛ یعنی خیلی خلیی طلب علم واجب است! همین دینی که این همه طلب علم را واجب می داند و آن را سفارش کرده است به ما گفته چه بخوانیم، فرمود «إِنَّمَا الْعِلْمُ ثَلَاثَهٌ آیَهٌ مُحْکَمَهٌ أَوْ فَرِیضَهٌ عَادِلَهٌ أَوْ سُنَّهٌ قَائِمَهٌ» اما ما آیه محکمه و فریضه عادله و سنت قائمه، هر سه را فقه و اصول دانستیم در حالی که آیه محکمه، تفسیر، حکمت و کلام است. سنت قائمه، فقه است و فریضه عادله، اخلاق و حقوق است اگر #معرفت_شناسی خود را از حسی و تجربی بالاتر نیاوریم فضای علمی خود را محدود کرده ایم آنگاه به جای استقبال از شبهه صاحب شبهه را تکفیر می کنیم. حوزه باید این «إِنَّمَا» را احیاء و پربار کند تا دیگر از طرح شبهه نگرانی نداشته باشد ♦️حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

❇️ علوم عقلی به جای فقه و اصول تکراری علامه #طباطبایی در زندگی نامه شان می‌گویند : من آمدم قم اول شروع کردم #فقه و #اصول و این ها ، بعد از یه مدت گفتم تو چه کاره ای تو این عالم ؟ اسلام ، شیعه ، مردم به چی احتیاج دارن و چی کم دارن ، فقه و اصول رو که خب همه دارن میگن ! تکراریش رو هم همه دارن میگن ، اجتهاد هم کمتر میکنن چی روی زمین مانده ؟ برگشتم دیدم توی جامعه ما ، ملت ما ، همه اصلا دستشان از قرآن و تفسیر و #استدلال_عقلی و این ها همه کوتاه است و ما داریم از اینجا ضربه میخوریم الان ! کسی نمیاد با ما بحث فقهی اصولی مستقیم بکنه الان ! انجا آمدن #اصل_دین و عقل و اخلاق و نقل و حکومت دینی و احکام و شریعت،همه رو بردن زیر سوال که آقا این ها همه خرافه است و مزخرف است و قران چیه ! فلان چیه ! آقای طباطبایی میگن : دیدم این جامعه یکی به تفسیر احتیاج داره ، یکی ام باید طلبه هایی تربیت کنیم که این ها بتوانند #استدلال_فلسفی کنند با مخالف ، گفتم هر چی میخوام پشت سر من بگن ، بگن ! بگن آقا این آخوند بی سواده ، نمیدانم عوام است ، با عوام میپره ، من مگه برای اینها دارم کارمیکنم ؟ طرف ما خداست... #رحیم_پور_ازغدی @Ostad_Rahimpour_Azghadi ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

💎 ضرورت پرداختن به فلسفه و علوم عقلی علامه #مصباح_یزدی : حوزه علميه، كه مى خواهد پرچمدار ترويج اسلام و عقايد اسلامى و مبارزه با انحراف عقيدتى باشد و فرهنگ اسلام و انقلاب را صادر كند، بايد بتواند ايدئولوژى اسلام را در دنيا اثبات و تمام عقايد مخالف را ابطال كند. اين كار به وسيله روحانيان، مردان فكر و تحصيل كردگان علوم دينى، انجام مى گيرد. حوزه، براى تربيت چنين افرادى كه مى خواهند با ساير فيلسوفان مكاتب عالم دست و پنجه نرم كنند تا افكار آنها را ابطال نمايند، چه برنامه ايى تدارك ديده است تا بتواند رسالت خود را بخوبى انجام دهد؟ بنابراين فقط با خواندن #ادبیات_عرب، #فقه و #اصول ، قدرت پاسخگويى به نيازها حاصل نخواهد شد. اين بدان معنا نيست كه دروس فقه و اصول كم اهميت است، بلكه بايد، در كنار دروس حوزه، به دروس ديگر نيز توجه شود. گذشته از نيازهاى فقاهتى، جامعه نيازهاى ديگرى نيز دارد و در درجه اول نيازهايى است كه محور آنها عقايد اسلامى مى باشد. فقه اصطلاحى به فروع دين مربوط است. پس براى تكميل برنامه هاى حوزه، بايد مواد درسى ديگرى، دست كم، براى گروه خاصى وجود داشته باشد وگرنه ما دچار سيلى از شكوك و شبهات مربوط به عقايد خواهيم شد كه پاسخگويى در بين روحانيت و حوزه هاى علميه ندارد. اگر سؤال شود كه فلسفه تحليل زبانى و پوزيتيويسم يعنى چه و از چه مسائلى بحث مى كند جز عده معدودى از آن اطلاع ندارند. با اين حال، چگونه مى توان با انواع مكاتب فلسفى مبارزه كرد؟ 📒 مباحثی درباره حوزه، ص ۹۸و۹۹ ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

💎 نتیجه ی مخالفت با علامه #طباطبایی از زبان #رهبرمعظم انقلاب #رهبرمعظم انقلاب: 🔶 در گذشته در حوزه‌ی قم با فلسفه و وجود مرحوم آقای «#طباطبایی» مخالفت می شد. می دانید درس اسفار ایشان به دستور تعطیل گردید و ایشان مجبور شد شفا تدریس کند. در دوره‌ی اخیر، قم مرکز حوزه‌ی فلسفی ما بوده است؛ آقای طباطبایی هم انسان کاملاً متشرّع، مواظب، دائم‌الذّکر، متعبّد، اهل تفسیر و اهل حدیث بوده؛ از آن قلندرمآبهای آن‌طوری نبوده است - البته جلسات خصوصی را کاری نداریم - مراتب علمی و #فقه و اصولش هم طوری نبوده که کسی بتواند آنها را انکار کند؛ 🔶 درعین‌حال کسی مثل آقای طباطبایی که جرأت کرد و فلسفه را ادامه داد و عقب نزد، این‌طور مورد تهاجم قرار گرفت. 🔶 نتیجه چیست؟ نتیجه این است که امروز سطح تفکّرات و معرفت فلسفی ما در جامعه و بین علمای دین محدود است. با بودنِ استادی مثل آقای طباطبایی، جا داشت امروز تعداد زیادی استاد درجه‌ی یک از تلامذه‌ی ایشان در قم و دیگر شهرستانها داشته باشیم. آقای طباطبایی فرد فعّالی بود؛ بنابراین جریان فلسفی‌ای که به وسیله‌ی ایشان پایه‌گذاری شد، باید به شکل وسیعی گسترش پیدا میکرد، که نکرده است. البته ما همان وقت مقلّد آقای «بروجردی» بودیم و الان هم با چشم تجلیل و تعظیم به ایشان نگاه میکنیم؛ اما بالاخره هرچه بود، نتیجه‌اش این شد. 🔶 این نباید تکرار شود. 🍀 ديدار اساتید علوم عقلی حوزه علمیه قم- ۸۲/۱۰/۲۹ ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

آیت الله #جوادی_آملی: 🔸 علوم فراوان است ولی خطوط کلی و اصلی علم سه رشته است: آیه محکمه، فریضه عادل و سنت قائمه 🔸 الحمدلله بخشی از این رشته ها به نام #فقه و #اصول در حوزه رایج است. اما بخش عظیم آن که آیه محکمه و #تفسير و #فلسفه و #کلام و بحث های عمیق مناظره ای است، در حوزه یا نیست یا بسیار اندک است. این سه رشته همه اش که فقه نیست. 🔸 مگر بدون فلسفه و کلام و #جهان_بينى قوى مى توان آن پنجاه اشکالی را که درباره اثبات خدا مطرح است پاسخ داد؟! 🔸 آن ها می گویند جهان پایان پذیر است ولی ما می گوییم جهان پایان ندارد. آن ها می گویند انسان با مردن می پوسد ولی ما می گوییم انسان با مردن از پوست به در می آید و مهاجرت می کند. 🔸 آیا این گونه اشکال ها را فقه حل می کند؟! 📔 حوزه و روحانیت در آثار آیت الله جوادی آملی، ص۲۶ ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

💎 ضرورت پرداختن به فلسفه و علوم عقلی علامه #مصباح_یزدی : حوزه علميه، كه مى خواهد پرچمدار ترويج اسلام و عقايد اسلامى و مبارزه با انحراف عقيدتى باشد و فرهنگ اسلام و انقلاب را صادر كند، بايد بتواند ايدئولوژى اسلام را در دنيا اثبات و تمام عقايد مخالف را ابطال كند. اين كار به وسيله روحانيان، مردان فكر و تحصيل كردگان علوم دينى، انجام مى گيرد. حوزه، براى تربيت چنين افرادى كه مى خواهند با ساير فيلسوفان مكاتب عالم دست و پنجه نرم كنند تا افكار آنها را ابطال نمايند، چه برنامه ايى تدارك ديده است تا بتواند رسالت خود را بخوبى انجام دهد؟ بنابراين فقط با خواندن #ادبیات_عرب، #فقه و #اصول ، قدرت پاسخگويى به نيازها حاصل نخواهد شد. اين بدان معنا نيست كه دروس فقه و اصول كم اهميت است، بلكه بايد، در كنار دروس حوزه، به دروس ديگر نيز توجه شود. گذشته از نيازهاى فقاهتى، جامعه نيازهاى ديگرى نيز دارد و در درجه اول نيازهايى است كه محور آنها عقايد اسلامى مى باشد. فقه اصطلاحى به فروع دين مربوط است. پس براى تكميل برنامه هاى حوزه، بايد مواد درسى ديگرى، دست كم، براى گروه خاصى وجود داشته باشد وگرنه ما دچار سيلى از شكوك و شبهات مربوط به عقايد خواهيم شد كه پاسخگويى در بين روحانيت و حوزه هاى علميه ندارد. اگر سؤال شود كه فلسفه تحليل زبانى و پوزيتيويسم يعنى چه و از چه مسائلى بحث مى كند جز عده معدودى از آن اطلاع ندارند. با اين حال، چگونه مى توان با انواع مكاتب فلسفى مبارزه كرد؟ 📒 مباحثی درباره حوزه، ص ۹۸و۹۹ ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

علامه #جوادی_آملی : بر فرض شما در #فقه و #اصول الان سی‌هزار یا چهل‌هزار شیخ انصاری داشته باشید، این مشکل شما را حل نمی‌کند شبهه‌ی راسل و امثال راسل را که مکاسب حل نمی‌کند. ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

#رهبرمعظم انقلاب: ... اما امروز، این گونه نیست. امروز، حوزه‌ی علمیه از زمان خودش خیلی عقب است. حساب یک ذرّه و دو ذرّه نیست. مثل این است که دو نفر سوار بر اسب، در وادی ای همراه یکدیگر بروند و یکی اسبش از دیگری تندروتر باشد و آن‌که اسبش کندروتر است، بعداً به اتومبیل دست پیدا کند. طبیعی است آن‌که اسبش تندروتر است، به گرد او هم نمیرسد. الان وضعیت این گونه است. در حال حاضر، امواج #فقه و فلسفه و #کلام و حقوق، دنیا را فرا گرفته است. ما وقتی به خودمان برگردیم، خیلی فاصله داریم.   حتّی در «اخلاق» هم این گونه است. یکی از اَعلام حوزه (عَظم‌اللَّه بقائه) - که الان در این‌جا تشریف دارند - چند سال قبل از این، سفری به انگلستان کرده بودند و در آن‌جا کتابخانه‌ای را دیده بودند. به من فرمودند: «یک طبقه از این کتابخانه، کتب اخلاقی بود که فرنگیها در چند سالِ اخیر نوشته‌اند»! در آن چند سال، حوزه‌ی علمیه‌ی قم، چند کتاب اخلاق بیرون داده بود؟ یک هزارم آن؟ یک ده هزارم آن؟ گمانم هنوز هم کمتر از این مقدار است! این تازه اخلاق است که میدانید غرب با اخلاق، چندان سرآشتی ندارد. البته کتب اخلاقی آنها بیشتر، فلسفه‌ی اخلاق و ردّ اخلاق و بیان اخلاقِ غیرمعنوی و اخلاق مادّی است. ما بعد از «معراج السعادة» و «جامع السعادات»، در حوزه هایمان، چه کتابی نوشتیم؟ البته بعدها در چند سال اخیر، چند کتاب اخلاق نوشته شده است؛ چیزی که بشود به عنوان یک کتاب علمی ارائه کرد.   عین همین قضیه در «حقوق» هم مشاهده میشود. شما ببینید چقدر در باب حقوق مدنی، حقوق جزا و انواع و اقسام مباحث حقوقی، تحقیقات گوناگون شده است. این کار، هم در غرب و هم در دنیای اسلامِ غیرشیعه شده است. ما در این زمینه ها انصافاً باید بگویم خیلی عقبیم. حال، این رشته‌ی تخصّصی ماست و بیشترِ تخصّصِ حوزه‌ها تقریباً فقه است.   چقدر در زمینه‌ی فلسفه و کلام و #کلام_جدید و #فلسفه_دین و مباحث دین شناسی و سایر زمینه‌ها، مطلب نوشته‌اند و چقدر کار کرده‌اند! ممکن است همه‌ی اینها هم غلط باشد؛ اما بالاخره یک متاع فکر و موج فکری است که بخشی از فضای ذهن جامعه را اشغال خواهد کرد. شما در حال حاضر کجایید؟ چطور میخواهید با اینها مقابله کنید؟ کجاست آن «عبدالجلیل رازی قزوینی» که «النقضِ» مناسب این زمان را هم بنویسد و نه یک کتاب، بلکه ده هزار کتاب در این زمینه ها نوشته شود.   امروز دنیا، دنیای امواج است. با امواج و رایانه، همه‌ی مفاهیم از این طرف به آن طرفِ دنیا منتقل میشود. الان دورترین کتابخانه‌های دنیا میتوانند در ظرف مدّت پنچ دقیقه، مطالب کتابی را که در کتابخانه‌ی کنگره‌ی امریکاست، روی صفحه‌ی کاغذ خود چاپ کنند! این گونه، مطالب منتقل می شود. ما از این دنیا عقبیم؛ دیگر چرا این را منکر شویم!؟ این یک عیب قطعی است که حوزه‌ی امروز ما، آن را دارد.   عیب دوم که احتمال میدهم این عیب هم مخصوصِ ما باشد و در گذشته نبوده است، این است که از موجودی انسانی کنونی حوزه، استفاده‌ی بهینه نمیشود. همین حالا در همین حوزه‌ی علمیه‌ی قم، هزاران استعداد برجسته و طلاّب فاضل و جوانان خوب وجود دارد که اگر اندکی به آنان توجّه شود و در جای خود قرار گیرند و کار بایسته‌ای از آنان خواسته شود و از تضییع وقتشان به زواید، جلوگیری شود، هر کدامشان خواهند توانست بخشی از این خلأ را پر کنند.   البته این عیب، زمانِ ما هم بود. آن زمان که ما ساکن حوزه بودیم، همین عیب وجود داشت؛ اما احتمال میدهم که در گذشته ها این گونه نبوده است. مثلاً «علاّمه‌ی حلّی»، مدرسه‌ی سیار درست کرده بود و با «الجایتوی خدابنده» به اطراف راه میافتاد و طلبه ها را با خودش به مدرسه می‌برد. بعضی از قضایای تاریخی، واقعاً انسان را به شک میاندازند که شاید در آن وقت، واقعاً از موجودىِ انسانىِ خود، استفاده‌ی درست می کردند. ☘ http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3962  ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

💎 رکود و رکون سدگانی در دین پژوهی آیت الله #رشاد : ⭕️ سده ها است که در قلمرو #مباحث_کلامی، گرفتار رکود و رکون شده ایم، طی چند قرن گذشته، از قله های مکتوب در قلمرو #الاهیات، تنها تجرید الاعتقاد خواجه را می شناسیم که ده ها شرح و تعلیقه نیز بر آن نگاشته شده است و شوراق هم قله ی دیگری است که در دیدرس ماست. اما پیش تر که می آئیم، هر چه افق را نگاه می کنیم جز چند مورد انگشت شمار، کار برجسته ای به چشم نمی خورد، تا این که در روزگار ما، فرزند برومند و آبرومند حوزه، استاد شهید #مطهری با عرضه ی مجموعه ی رساله های #جهان_بینی اسلامی و رساله ها و مقاله های دیگر، " #کلام نو" ایران را بنیان نهاد. (نمی گویم" #کلام_جدید "، چون از این تعبیر، تلقی های متفاوت بلکه متعارضی در اذهان تداعی می شود). ⭕️ در #فلسفه نیز- از روزگار #صدرالمتالهین تا عهده علامه ی #طباطبایی سه قرن تعلیقه نگاری و تکرار بر تعالیم صدرا و اصرار بر طرح غیرکاربردی حکمت، پشت سر نهاد تا مردی از حوزه برخاست و در همین قم مقدس، رکود و رکون را شکست و فلسفه ی اسلامی را نو کرد. مرحوم علامه طباطبایی با نگاشتن اصول فلسفه و روش رئالیسم، فلسفه ی نوصدرایی را بنا نهاد و رکود در قلمرو فلسفه را شکست، به رغم آن که هر آن چه پیش از او نوشته می شد، تعلیقه و تحشیه، ذیل و شرح بر متون پیشین به ویژه فلسفه ی صدرایی بود، و کسی سخنی معتنابه عرضه نمی کرد. ⭕️ طی قرون، در #فقه و #اصول، افت و خیز بسیار بوده است و از نقش و سهم بزرگانی چون آخوند در اصول و شیخ اعظم در اصول و فقه و صاحب جواهر در فقه که بگذریم، وضع چندان مطلوب نیست. به خصوص از زمانی که امواج #مدرنیسم، مرزهای جهان اسلام را درمی نوردد و حیات مدرن به صورت ناقص الخلقه خود را بر مناسبات مسلمانان تحمیل می کند، نیازهای جدید و مسائل نو پدید بی شماری، خود را برابر فقه می نهد، و چندان پاسخ در خور دریافت نمی کند، فقه به نحو مضاعف از زمان فاصله می گیرد. ⭕️ من به قلمرو #اخلاق اشاره نمی کنم، که رکود در بحث های نظری در حوزه ی دانش های اخلاقی دوچندان بوده است. به رغم این که منابع ما آکنده از مفاهیم بلند و دقیق و ارزشمندی است، در مسائل اساسی و بنیانی اخلاق کار در خوری نکرده ایم. من حتی نمی توانم از گذشته های دور هم مصادیق برجسته ی متعددی را که بتوان گفت کاری است کارستان، نام ببرم. ⭕️ تربیت پژوهی نیز که رکن چهارم معرفت دینی است مطلقاً مغفول مانده است، رسالت اساسی دین، فردسازی و جامعه پردازی است و بدون آن دین به غایت مطلوب خود نمی رسد.  📜 پژوهش و حوزه: ش ۱۲، زمستان ۱۳۸۱ ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

💢 حوزویان وقت و انرژی خود را به جای هدر دادن در زوائد و لاطائلات اصول، صرف علوم عقلی کنند. #رهبرمعظم انقلاب: 🔶 بنده طرفدار #اصول به عنوان يك علم مستقل نيستم! و این را خيلى براى حوزه مفيد نمی‌دانم! يكى از كارهاى مهم اين است كه ما علوم را طبقه بندى كنيم- كه بعضى از آقايان هم گفتند- اولويت بندى كنيم، رتبه بندى كنيم، ارزشگذارى كنيم، با نيازها بسنجيم. اگر با نيازهاى امروز سنجيده شود، من مي ترسم نتيجه جور ديگرى در بيايد. به هر حال آنچه كه مسلّم است، اين است كه در حوزه، علم #فقه و اصول- كه دنباله‌ى فقه است- مبناى كار حوزه است؛ اما بنده طرفدار اختصاص يافتن به مسئله ى اصول به عنوان يك علم مستقل نيستم و خيلى براى حوزه مفيد نمي دانم؛ اصول بايد در خدمت فقه باشد. خود فقها و اصوليون هم معترفند كه بعضى از مباحث اصولى هيچ خدمتى به فقه نميكند، ارتباطى هم با فقه ندارد. اصول بايد در كنار فقه باشد؛ 🔶 آن وقت به رشته‌هاى مهم ديگر، مثل فلسفه، تفسير و كلام بايد اهميت داد. ما چقدر امروز به رشته‌ى كلام احتياج داريم. همه‌ى اين رشته ها لازم است. 🍃 ديدار جمعى از اساتيد، فضلا و طلاب نخبه حوزه علمیه قم ۸۹/۸/۲ ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

علامه #جوادی_آملی : بر فرض شما در #فقه و #اصول الآن سی‌هزار یا چهل‌هزار شیخ انصاری داشته باشید، این مشکل شما را حل نمی‌کند؛ شبهه‌ی راسل و امثال راسل را که مکاسب حل نمی‌کند. ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

‍💢 متاسفانه همیشه هجوم فرهنگی از سوی دشمن بوده است و ما فقط حرکتی انفعالی انجام داده ایم 💢 نباید به اسفار و شفا اکتفا کرد 💢 باید تلاش کرد تا علامه طباطبایی های دیگری ساخته شوند 💢 با تنبلی نمی‌توان علم را پیشرفت داد. علامه #مصباح_یزدی: متأسفانه هميشه هجوم فرهنگى از سوى دشمن بوده است و ما فقط براى مقابله و دفع آن حركتى انفعالى انجام داده ايم. با اين حال جاى شكر باقى است كه اين حركت در قم، به وسيله مرحوم علامه #طباطبایی (رحمه الله) و پيشنهاد و همكارى امثال مرحوم شهيد #مطهری (رحمه الله) انجام شد و به طرح مسائل عقلى كه در جهان غرب مطرح شده پرداخت و موجب شد كه طلاب جوان حوزه علمیه با مسائلى غير از #فقه و #اصول سنّتى نيز آشنا شوند. بتدريج، در اثر ارتباط با دانشگاه ها، زمينه فعاليت فرهنگى وسعت يافت و معلوم شد كه اگر وجود مجتهد و فقيه جامع الشرايط براى پاسخگويى به نيازهاى فقهى ضرورت دارد، وجود كسانى كه بتوانند جوابگوى شبهات اعتقادى و ساير مسائل باشند نيز ضرورت دارد. اكنون حركت فرهنگى در جامعه ما، بحمدالله، تحقق پيدا كرده است و روحانيان بايد آن را پی گيرى كنند و همانگونه كه امثال مرحوم علامه #طباطبایی و شهيد #مطهری به اسفار و شفا اكتفا نكردند، و نگفتند كه با وجود اسفار و شفا به چيز ديگرى نياز نداريم، بلكه آستين ها را بالا زدند و مشكلات را مطابق زمان پاسخ دادند؛ اكنون نيز روحانيان نبايد فكر كنند كه هر چه مرحوم علامه طباطبایی و شهيد مطهری نوشته اند حرف آخر است. نه، آن‌ها نيز مانند بقيه انسان بودند؛ بايد تلاش كرد تا علامه هاى ديگرى ساخته شوند. خداوند علم را وقف يك نفر يا يك نسل نكرده است و به هر كسى، به نسبت خود، عقل، فراست و هوش داده است. بايد كارى كرد كه هر روز نظرات بهتر و پخته ترى ارائه دهيم، بخصوص كه نيازها نو به نو مطرح مى شود. امروز مسائل جديدى مطرح مى شود كه در عصر مرحوم علامه #طباطبایی مطرح نبوده است. گروهى از روى خامى و يا شايد خودخواهى، فكر مى كنند كه با خواندن همين كتب فلسفه رايج به هر سؤالى كه مطرح شود، مى توان پاسخ داد و ديگر نيازى به تحقيقات بيشتر نيست. خير، چنين نيست؛ مستشكلان نيز بشرند و از عقل برخوردارند. به فرض اينكه ۹۹% از آنچه در كتابهاى فلسفى #غرب نوشته شده باطل باشد ولى، دست كم، يك درصد از آن مطالب صحيح است. به دليل وجود همان ها ارزش دارد كه انسان آن كتابها را مطالعه كند. اگر كسى بخواهد علم پيشرفت كند با تنبلى نمى تواند، بايد وقت صرف كرد و تلاش نمود. صِرف داشتن منابع غنى كافى نيست، ابزار و آمادگى ذهنى لازم است. 📔 مباحثی درباره حوزه، ص۱۰۴ و ۱۰۵ ♦️ کانال حوزه و فلسفه: ✅ @feghheakbar

💢 حوزه باید این "انّما" را احیاء و پربار کند تا دیگر از طرح شبهه نگرانی نداشته باشد علامه #جوادی_آملی: آزاد اندیشی یک فضای آزاد می خواهد، کسی که در قفس است در همان محدوده قفس می تواند پرواز کند. ما نباید در محدوده #فقه و #اصول خود را محصور کنیم بلکه باید این محدوده را وسیع کرد؛ اکنون دست ما از کلام، فلسفه، حدیث و تفسیر خالی است و در نتیجه ما آن مایه و ابزار علمی لازم برای آزاد اندیشی را در اختیار نداریم. نتیجه خالی بودن دست ما از مایه علمی لازم این می شود که با شبهه مخالفت می کنیم در حالی که ما «شر بالذات» در عالم نداریم، حتی بیماری سرطان در عین بیماری بودن برکات بسیار علمی دارد! لذا شبهه از مقدس ترین امور است که به علم عمق و گسترش می دهد پیامبر اکرم می فرماید: طلب العلم فریضه این تای فریضه، تای مبالغه است؛ یعنی خیلی خلیی طلب علم واجب است! همین دینی که این همه طلب علم را واجب می داند و آن را سفارش کرده است به ما گفته چه بخوانیم، فرمود «إِنَّمَا الْعِلْمُ ثَلَاثَهٌ آیَهٌ مُحْکَمَهٌ أَوْ فَرِیضَهٌ عَادِلَهٌ أَوْ سُنَّهٌ قَائِمَهٌ» اما ما آیه محکمه و فریضه عادله و سنت قائمه، هر سه را فقه و اصول دانستیم در حالی که آیه محکمه، تفسیر، حکمت و کلام است. سنت قائمه، فقه است و فریضه عادله، اخلاق و حقوق است اگر #معرفت_شناسی خود را از حسی و تجربی بالاتر نیاوریم فضای علمی خود را محدود کرده ایم آنگاه به جای استقبال از شبهه صاحب شبهه را تکفیر می کنیم. حوزه باید این «إِنَّمَا» را احیاء و پربار کند تا دیگر از طرح شبهه نگرانی نداشته باشد ♦️حوزه علمیه تمدن‌ساز: ✅ @feghheakbar

‍💢 متاسفانه همیشه هجوم فرهنگی از سوی دشمن بوده است و ما فقط حرکتی انفعالی انجام داده ایم 💢 نباید به اسفار و شفا اکتفا کرد 💢 باید تلاش کرد تا علامه طباطبایی های دیگری ساخته شوند 💢 با تنبلی نمی‌توان علم را پیشرفت داد. علامه #مصباح_یزدی: متأسفانه هميشه هجوم فرهنگى از سوى دشمن بوده است و ما فقط براى مقابله و دفع آن حركتى انفعالى انجام داده ايم. با اين حال جاى شكر باقى است كه اين حركت در قم، به وسيله مرحوم علامه #طباطبایی (رحمه الله) و پيشنهاد و همكارى امثال مرحوم شهيد #مطهری (رحمه الله) انجام شد و به طرح مسائل عقلى كه در جهان غرب مطرح شده پرداخت و موجب شد كه طلاب جوان حوزه علمیه با مسائلى غير از #فقه و #اصول سنّتى نيز آشنا شوند. بتدريج، در اثر ارتباط با دانشگاه ها، زمينه فعاليت فرهنگى وسعت يافت و معلوم شد كه اگر وجود مجتهد و فقيه جامع الشرايط براى پاسخگويى به نيازهاى فقهى ضرورت دارد، وجود كسانى كه بتوانند جوابگوى شبهات اعتقادى و ساير مسائل باشند نيز ضرورت دارد. اكنون حركت فرهنگى در جامعه ما، بحمدالله، تحقق پيدا كرده است و روحانيان بايد آن را پی گيرى كنند و همانگونه كه امثال مرحوم علامه #طباطبایی و شهيد #مطهری به اسفار و شفا اكتفا نكردند، و نگفتند كه با وجود اسفار و شفا به چيز ديگرى نياز نداريم، بلكه آستين ها را بالا زدند و مشكلات را مطابق زمان پاسخ دادند؛ اكنون نيز روحانيان نبايد فكر كنند كه هر چه مرحوم علامه طباطبایی و شهيد مطهری نوشته اند حرف آخر است. نه، آن‌ها نيز مانند بقيه انسان بودند؛ بايد تلاش كرد تا علامه هاى ديگرى ساخته شوند. خداوند علم را وقف يك نفر يا يك نسل نكرده است و به هر كسى، به نسبت خود، عقل، فراست و هوش داده است. بايد كارى كرد كه هر روز نظرات بهتر و پخته ترى ارائه دهيم، بخصوص كه نيازها نو به نو مطرح مى شود. امروز مسائل جديدى مطرح مى شود كه در عصر مرحوم علامه #طباطبایی مطرح نبوده است. گروهى از روى خامى و يا شايد خودخواهى، فكر مى كنند كه با خواندن همين كتب فلسفه رايج به هر سؤالى كه مطرح شود، مى توان پاسخ داد و ديگر نيازى به تحقيقات بيشتر نيست. خير، چنين نيست؛ مستشكلان نيز بشرند و از عقل برخوردارند. به فرض اينكه ۹۹% از آنچه در كتابهاى فلسفى #غرب نوشته شده باطل باشد ولى، دست كم، يك درصد از آن مطالب صحيح است. به دليل وجود همان ها ارزش دارد كه انسان آن كتابها را مطالعه كند. اگر كسى بخواهد علم پيشرفت كند با تنبلى نمى تواند، بايد وقت صرف كرد و تلاش نمود. صِرف داشتن منابع غنى كافى نيست، ابزار و آمادگى ذهنى لازم است. 📔 مباحثی درباره حوزه، ص۱۰۴ و ۱۰۵ ♦️ حوزه علمیه تمدن ساز: ✅ @feghheakbar

علامه #جوادی_آملی: 🔸 برخی از عبارات نهج البلاغه به مراتب از "لا تنقض الیقین بالشک" سنگین تر است. لاتنقض الیقین بالشک را یک طلبه بعد ۸ سال با استاد استصحاب برایش روشن می شود. ولی "کل قایم فی سواه معلول" را یک طلبه درس خارج خوان نمی تواند ترجمه کند تا چه رسد به شرح. 🔸 ما درس خوان زیاد داریم ولی عالم ربانی نه. چون درس هایی که می خوانیم مال چه کنیم و چه نکنیم است ولی علومی که در مورد جهان شناسی و انسان شناسی و رابطه انسان با جهان است نمی خوانیم.  این ها در #فقه و #اصول نیست این ها در قرآن و نهج البلاغه است. 🔸 موعظه با اخلاق فرق دارد. سخنرانی و موعظه، علم نیست. #اخلاق، علم است علم فلسفی است. اخلاق یعنی عقل نظری را بدانی و مراتب آن و زیرمجموعه آن را بدانی. تجرد روح و نفس و مراتب آن (عقل و وهم و خیال) را اثبات کنی. عقل عملی و زیرمجموعه آن را بدانی. تفاوت عقل نظری (بخش اندیشه و جزم) و عملی عملی (بخش انگیزه و عزم و اراده) را بدانی. 🔸 مومن آبرویش مال خودش نیست. مال خداست. می شود اولیا دم از قاتل فرزند خود بگذرند اما مساله ی آبرو مال خود ما نیست مال خداست و امانت خداست. مومن در مساله آبرو امین الله است. آدم نباید حرفی بزند تا دیگران بخندند. این ذلت است. امام علی علیه السلام به فرزندش می فرماید: مبادا در جمع کاری کنی یا حرفی بزنی که دیگران بخندند. این کار تو را کوچک می کند. 🌿 فرازهایی از جلسه اخلاق ۱۹ بهمن ۹۶ ♦️ حوزه علمیه تمدن ساز: ✅ @feghheakbar