در اشتقاق یک اتفاق نادری داریم و آن این است که واضع دچار توهم شود و یک مناسبت در لغت موجب شود که وی لفظی را از ترکیب حروف زائد و حروف اصیل یک لفظ بسازد.
مثال معروفش این است که طبق نظر برخی از بزرگان، عرب از «ک و ن» لفظ مکان را بر وزن مَفْعَل ساخته است و بعد چون اوزان مَفْعَل و فَعال هر دو رایج بوده توهم کرده که حروف اصلی «م ک ن» است و چند تا لغت هم با این مبنای توهمی ساخته است مثل تمکن و استمکن.
نمونه دیگر که مورد ادعای بنده است و احتمال می دهم کلمه تمدّن است که ظاهراً از مَدینة ساخته شده است بنابر توهم آن که فَعيلة باشد یعنی با حروف اصلی «م د ن» در حالی که گفته است مَدینة بر وزن مَفْعِلَة است از ماده «د ي ن» به معنای خضوع و یا قانون.
نکته ای که اینجا برداشت می شود اهمیت مسئله قانون‌گرایی در تکون تمدن‌ها است. یعنی این وضع قوانین پیشرفته و پذیرش عمومی آن ها و خضوع در مقابل آنها است که جامعه ای را به تمدن می رساند.
نکته ای را نیز از المیزان نقل می کنم:
و قوله: «من بعد ما أهلكنا القرون الأولى» أي الأجيال السابقة على نزول التوراة كقوم نوح و من بعدهم من الأمم الهالكة و لعل منهم قوم فرعون، و في هذا التقييد إشارة إلى مسيس الحاجة حينئذ إلى نزول الكتاب لاندراس معالم الدين الإلهي بمضي الماضين و ليشار في الكتاب الإلهي إلى قصصهم و حلول العذاب الإلهي بهم بسبب تكذيبهم لآيات الله ليعتبر به المعتبرون و يتذكر به المتذكرون. (الميزان في تفسير القرآن، ج16، ص: 49)
نقش کتب آسمانی در پیدایش برخی تمدن ها و یا حفظ سلسله تمدن های بشری که غایت خلقت انسان و نظام کون است جای برسی بسیار دارد و اهتمام حق تعالی به این مسئله شواهد بسیار دارد.
#اشتقاق
#ادبیات
#بصیرتی
تمرین 472
https://drive.google.com/file/d/1s4xCEJ7jZXpBnVoCUMTTC0obgaL7xnEr/view?usp=share_link
#پاسخ_تمرین
برای این تمرین یک پاسخ دیگر سابقا تولید شده بود👇
http://nomov.ir/fa/elmi/adbiate-arab/nahv/tahgigi-pazuheshi/bahjat-marziye/%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%A7-%D9%87%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D9%88%DB%8C%D8%AF
e-w-48.docx
41K
پاورقی فایل محتوی نظر جدیدی است. خوشحال می شویم دوستان اهل ذوق نظر بدهند.
🔵 تمرین صدو هفتاد و ششم
✳️ #اصول:
✅ برای مشاهده #پاسخ_تمرین به فایل e-o-79 در سایت نمو رجوع کنید.
📱کانال «کاربرد علوم حوزوی»:
🔗 https://eitaa.com/karbordeelm
🔵 تمرین ششصد و چهل و نهم
✳️ #اصول:
✅ برای مشاهده #پاسخ_تمرین به فایل e-o-78 در سایت نمو رجوع کنید.
📱کانال «کاربرد علوم حوزوی»:
🔗 https://eitaa.com/karbordeelm
🔵 تمرین پنجم
✳️ #نحو و #منطق:
✅ برای مشاهده #پاسخ_تمرین به فایل e-w-47 در سایت نمو رجوع کنید.
📱کانال «کاربرد علوم حوزوی»:
🔗 https://eitaa.com/karbordeelm
🔵 تمرین پانصد و چهل و یکم
✳️ #صرف:
✅ برای مشاهده #پاسخ_تمرین به فایل e-s-105 در سایت نمو رجوع کنید.
📱کانال «کاربرد علوم حوزوی»:
🔗 https://eitaa.com/karbordeelm
🔵 تمرین ششصد و پجاهم
✳️ #اصول:
✅ برای مشاهده #پاسخ_تمرین به فایل e-o-346 در سایت نمو رجوع کنید.
📱کانال «کاربرد علوم حوزوی»:
🔗 https://eitaa.com/karbordeelm
فرض کنید در یک حجره یا درون یک خانواده کسی مسؤول شستن لباس یا فرش یا ظروف است و مقلد مرجعی است که در تطهیر نظرش اکتفا به یک بار است.
در همان محیط مرجع تقلید نفر دیگر دوبار را شرط می‌داند.
تأمل کنید و برای حل مشکل این دو پیشنهاد بدهید.
#فقه
#نکات_اخلاقی
#اهمیت_استاد_دیدن
💠 «آن آقا شذوذ داشت؛ چون استاد کم دیده بود و به فکر خودش متکی بود»
🔹 کج فهمی یک عیب بسیار بزرگ ونقمت بزرگی است. انسان روی مسائل فکر می‌کند، ولی آنها را کج می فهمد. یک وقتی خدمت مقام معظم #رهبری بودیم، صحبت از یکی از علمای قریب عصر شد، ایشان از فرد دیگری در مورد فقه آن عالم پرسیدند، گفت: بد نبود.
🔸 اما خودشان فرمودند: «نه، آن آقا شذوذ داشت؛ چون #استاد کم دیده بود، و به فکر خودش متکی بود». معمولاً کسانی که استاد نمی بینند و خودشان زود حالت استقلال پیدا می‌کنند، دارای حرف‌های شاذ و نادر می‌شوند؛ زیرا از اصحاب نظر و پخته‌های در فن، حرف را نشنیده‌اند و خودشان یک چیزهایی به ذهنشان می آید که به اشکالاتش نیز نمی توانند توجه بکنند و قهراً دچار شواذ و نوادر می‌شوند.
📚 درس خارج فقه آیت الله #شب‌زنده‌دار (سال 1394)
👈 نکات #اخلاقی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
النحو العربى- إبراهيم إبراهيم بركات.pdf
71.2K
اخیرا در پاسخی که برای تمرین های 474 و 601 خدمتتان ارائه گشت بحثی مطرح شد در مورد منع حذف منعوت اگر نعت، جمله و شبه جمله باشد.
بعدا مطلبی را در برخی منابع دیدم که جهت تکمیل بحث آن دو محتوا مفید است اگرچه ظاهرا در پاسخ تمرین اثری ندارد.
آن مطلب را برای دوستان ارسال می کنم.
گمانم در منابع درسی ادبیات حوزه، این نکته نیست.
https://fa.wikifeqh.ir/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84
مطلب مفیدی است خصوصا جمع بندی از موارد مستقبل شدن فعل مضارع که جای دیگر سراغ نداشتم
#ادبیات
♻️ الفصل الخامس في أن الشيء ما لم يجب لم يوجد
(بداية الحكمة، ص: 47)
♻️ صفت چهاردهم: عجب و خود بزرگ بينى و مذمت آن
و آن عبارت است از اينكه: آدمى خود را بزرگ شمارد به جهت كمالى كه در خود بيند، خواه آن كمال را داشته باشد يا نداشته باشد. و خود همچنان داند كه دارد. و خواه آن صفتى را كه دارد و به آن مىبالد في الواقع هم كمال باشد يا نه.
و بعضى گفتهاند: عجب آن است كه صفتى يا نعمتى را كه داشته باشد بزرگ بشمرد و از منعم آن فراموش كند.
و فرق ميان اين صفت و كبر، آن است كه: متكبّر آن است كه خود را بالاتر از غير ببيند و مرتبه خود را بيشتر شمارد. ولى در اين صفت، پاى غيرى در ميان نيست بلكه معجب آن است كه كه به خود ببالد و از خود شاد باشد و خود را به جهت صفتى، شخصى شمارد و از منعم اين صفت فراموش كند.
پس اگر به صفتى كه داشته شاد باشد از اين كه نعمتى است از خدا كه به او كرامت فرموده و هر وقت كه بخواهد مىگيرد و از فيض و لطف خود عطا كرده است نه از استحقاقى كه اين شخص دارد، عجب نخواهد بود.
(معراج السعادة، متن، ص: 265)
❇️ با استفاده از جهان‌بینی فلسفی فوق برای علاج رذیله عجب نسخه استنباط کنید.
#فلسفه
#اخلاق
#فکر
♻️ قوله: «ثُمَّ لَآتِيَنَّهُمْ مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ وَ مِنْ خَلْفِهِمْ وَ عَنْ أَيْمانِهِمْ وَ عَنْ شَمائِلِهِمْ» بيان لما يصنعه بهم و قد كمن لهم قاعدا على الصراط المستقيم، و هو أنه يأتيهم من كل جانب من جوانبهم الأربعة.
و إذ كان الصراط المستقيم الذي كمن لهم قاعدا عليه أمرا معنويا كانت الجهات التي يأتيهم منها معنوية لا حسية و الذي يستأنس من كلامه تعالى لتشخيص المراد بهذه الجهاد كقوله تعالى: (يَعِدُهُمْ وَ يُمَنِّيهِمْ وَ ما يَعِدُهُمُ الشَّيْطانُ إِلَّا غُرُوراً»: النساء: 120، و قوله: «إِنَّما ذلِكُمُ الشَّيْطانُ يُخَوِّفُ أَوْلِياءَهُ»: آل عمران: 175 و قوله: «وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ»: البقرة: 168، و قوله: «الشَّيْطانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَ يَأْمُرُكُمْ بِالْفَحْشاءِ»: البقرة 268 إلى غير ذلك من الآيات الكثيرة هو أن المراد مما بين أيديهم ما يستقبلهم من الحوادث أيام حياتهم مما يتعلق به الآمال و الأماني من الأمور التي تهواه النفوس و تستلذه الطباع، و مما يكرهه الإنسان و يخاف نزوله به كالفقر يخاف منه لو أنفق المال في سبيل الله أو ذم الناس و لومهم لو ورد سبيلا من سبل الخير و الثواب.
و المراد بخلقهم ناحية الأولاد و الأعقاب فللإنسان فيمن يخلفه بعده من الأولاد آمال و أماني و مخاوف و مكاره فإنه يخيل إليه أنه يبقى ببقائهم فيسره ما يسرهم و يسوؤه ما يسوؤهم فيجمع المال من حلاله و حرامه لأجلهم، و يعد لهم ما استطاع من قوة فيهلك نفسه في سبيل حياتهم.
و المراد باليمين و هو الجانب القوي الميمون من الإنسان ناحية سعادتهم و هو الدين و إتيانه من جانب اليمين أن يزين لهم المبالغة في بعض الأمور الدينية، و التكلف بما لم يأمرهم به الله و هو الذي يسميه الله تعالى باتباع خطوات الشيطان.
و المراد بالشمال خلاف اليمين، و إتيانه منه أن يزين لهم الفحشاء و المنكر و يدعوهم إلى ارتكاب المعاصي و اقتراف الذنوب و اتباع الأهواء.
(الميزان في تفسير القرآن، ج8، ص: 31)
❇️ با استفاده از تمارین فکری ارتباط «بَيْنِ أَيْدِيهِمْ» و «خَلْفِهِمْ» و «أَيْمانِهِمْ» و «شَمائِلِهِمْ» را با تطبیقات مرحوم علامه توضیح بدهید.
#فکر
♻️ حيث ان كل مفهوم منعزل بالذات عن المفهوم الآخر بالضرورة فوقوع المفهوم على المصداق لا يختلف عن تحديد ما للمصداق بالضرورة و هذا ضروري للمتأمل و ينعكس إلى أن المصداق الغير المحدود في ذاته وقوع المفهوم عليه متأخر عن مرتبة
ذاته نوعا من التأخر و هو تأخر التعين عن الإطلاق.
و من المعلوم أيضا أن مرتبة المحمول متأخر عن مرتبة الموضوع و حيث أن الوجود الواجبي صرف فهو غير محدود فهو أرفع من كل تعين اسمي و وصفي و كل تقييد مفهومي حتى من نفس هذا الحكم فلهذه الحقيقة المقدسة إطلاق بالنسبة إلى كل تعين مفروض حتى بالنسبة إلى نفس هذا الإطلاق فافهم.
و معنى ما ذكرناه في الفصول السابقة متكرر في الكتاب و السنة فمنها الآيات الكثيرة الدالة على ان للّه ما في السموات و الأرض و للّه ملك السموات و الأرض و له ما سكن في الليل و النهار
(الرسائل التوحيدية، ص: 6)
❇️ ارتباط دلالت این چند آیه را با آن مدعای فلسفی با استفاده از تمارین فکری تبیین کنید.
#فکر
گزیده مباحث مربوط به فکر در جلسات آبعلی.pdf
763.9K
متن پیاده شده سخنرانی های حاج آقای علیپور با محوریت فکر
#فکر
جاء رجل إلى على بن حسين فسأله عن رجل قال ان تزوجت فلانة فهي طالق قال ليس بشيء بدأ الله بالنكاح قبل الطلاق فقال يا أيها الذين آمنوا إذا نكحتم المؤمنات ثم طلقتموهن
❇️ احتجاج امام سجاد علیه السلام به آیه با اسالیبی که ما در منطق و اصول خوانده ایم، مطابقت دارد یا خیر؟
#فکر
في الدر المنثور، أخرج ابن سعد عن صالح بن كيسان قال": نزل حجاب رسول الله على نسائه في ذي القعدة سنة خمس من الهجرة.
به نظر می رسد اصطلاح حجاب اینجا به معنای رایج یعنی پوشش در مقابل نامحرم نیست بلکه به معنای محرومیت و محدودیت ازدواج مردان با همسران رسول الله صلی الله علیه و آله بعد ایشان است.
#اصطلاحات_فقه