🔹جلسه هشتم #فقه-مدرسه: انتخاب علم برتر در برنامه ریزی درسی 🔸دلیل محوری: «فَبَشِّرْ عِباد* الَّذينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِكَ الَّذينَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِكَ هُمْ أُولُوا الْأَلْباب‏ (زمر :17 و 18) 🔸مرسلاتی که تبیین کننده هستند: ◽️قالَ النَّبِيُّ؟ص؟ «الْعِلْمُ‏ أَكْثَرُ مِنْ‏ أَنْ‏ تُحْصَى‏ فَخُذُوا مِنْ‏ كُلِ‏ شَيْ‏ءٍ أَحْسَنَه‏». تنبيه الخواطر و نزهة النواظر (مجموعة ورّام)‏، ج2، ص15. در این روایت، حضرت به مولویت ارشاد کرده اند! توضیح در صوت. ◽️«الْعِلْمُ‏ أَكْثَرُ مِنْ أَنْ يُحَاطَ بِهِ، فَخُذُوا مِنْ كُلِّ عِلْمٍ أَحْسَنَهُ». تصنیف غررالحكم و دررالكلم، ص98. ◽️«الْعُمْرُ أَقْصَرُ مِنْ أَنْ تَعَلَّمَ کُلَّ مَا یَحْسُنُ بِکَ عِلْمُهُ، فَتَعَلَّمِ الأهَمَّ فَالأهَمَّ». شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد، ج20، ص262. ◽️قوْلَ أَمِيرِالْمُؤْمِنِينَ؟ع؟ إِذْ قَالَ‏ «خُذُوا مِنْ کلِّ عِلْمٍ أَرْوَاحَهُ وَ دَعُوا ظُرُوفَهُ، فَإِنَّ الْعِلْمَ کثِیرٌ وَ الْعُمْرُ قَصِیرٌ». نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، ص9. ◽️قال علی؟ع؟ «خُذوا مِن كُلِّ عِلمٍ أحسَنَهُ، فإنَّ النَّحلَ يَأكُلُ مِن كُلِّ زَهرٍ أزيَنَهُ، فيَتَولَّدُ مِنهُ جَوهَرانِ نَفيسانِ: أحَدُهُما فيهِ شِفاءٌ لِلنّاسِ و الآخَرُ يُستَضاءُ بِهِ». تصنیف غررالحكم و دررالكلم‏، ص46. ادامه👇👇👇 🔹@feqahat

«أَوْلَى‏ الْعِلْمِ‏ بِكَ‏ مَا لَا يَصْلُحُ‏ لَكَ‏ الْعَمَلُ‏ إِلَّا بِهِ‏ وَ أَوْجَبُ الْعِلْمِ عَلَيْكَ مَا أَنْتَ مَسْئُولٌ عَنِ الْعَمَلِ بِهِ وَ أَلْزَمُ الْعِلْمِ لَكَ مَا دَلَّكَ عَلَى صَلَاحِ قَلْبِكَ وَ أَظْهَرَ لَكَ فَسَادَهُ وَ أَحْمَدُ الْعِلْمِ عَاقِبَةً مَا زَادَكَ فِي عَمَلِكَ الْعَاجِلِ فَلَا تَشْغَلَنَّ بِعِلْمِ مَا لَا يَضُرُّكَ جَهْلُهُ وَ لَا تَغْفُلَنَّ عَنْ عِلْمِ مَا يَزِيدُ فِي جَهْلِكَ تَرْكُه». عدة الداعي و نجاح الساعي، ص77 🔹دلالت ادله بر: 🔸1. در انتخاب علوم، علم برتر را انتخاب کن؛ 🔸2. در هر علم نیز، مفاهیم و اطلاعات برتر آن را انتخاب کن؛ 🔸3. در هر علمی، اصل و ریشه علوم باید مقدم شود؛ نه حواشی آن؛ متاسفانه امروز در آموزش علوم و گرایش‌ها، اطناب و حواشی زیاد داریم؛ چه در حوزه و در دانشگاه. برای نمونه اگر اصول اصلی ادبیات عرب و خواندن قرآن، درست تعلیم داده می‌شد؛ در نظام آموزش و پروش بعدسالها آموزش، این مقدار جوان‌های ما از صحیح خوانی قرآن فاصله نداشتند. 🔸4. آنچه باید در نظام آموزشی مقدم باشد: آموزش نسبت به آنچه دانش آموز نسبت به آن مسئولیت دارد؛ آنچه موجب اصلاح قلب او می‌شود؛ آنچه عمل‌های واجب آن وابسته به دانستن آنهاست؛ 🔸5. درنتیجه انتخاب علم برتر در برخی مراتب واجب است. این حکم طریقی است. یعنی طریق برای انجام کارهای واجب. 🔸6. اتلاف وقت و مال در مراتب قابل توجه، حرام می‌تواند باشد؛ درنتیجه آموزشی که سبب اتلاف وقت و مال دانش‌آموزش شود، مکروه یا حرام است. البته چون نسبت به مال و وقت دیگران است، می‌توان گفت تمام مراتب پایین نیز در صورت عدم رضایت دانش آموز، حرام است. 🔸7. آیا تحصیل علم برای دنیا حرام است؟ این علوم دو دسته هستند: 7ـ1. تعلیم علم دین و توحید برای دنیا، کراهت دارد؛ اگر برای تغییر دین و غلو و ... حرام است. اما گرفتن هدیه در تعلیم آن در سیره بوده و اشکالی ندارد. 7ـ2. اما تعلیم علوم و فنونی که برای معاش لازم است، نه تنها کراهت ندارد که مقدمه انجام وظایف و تقدیر معیشت است. درنتیجه یادگیری آن به نیت کسب دنیا ایرادی ندارد؛ چون مقدمه کسب و کاری است که نسبت به آن مسئولیت دارد. بنابراین می‌تواند رجحان نیز داشته باشد! 🔹درنتیجه: در نظام موضوعات آموزشی اولویت: 🔸در بعد بینش: آنچه برای انجام وظایف، دانستنش لازم است؛ 🔸در بعد گرایش: آنچه برای اصلاح قلب لازم است؛ 🔸در بعد رفتار: عمل واجب متوقف بر دانستن آن باشد. ◽️البته این سه بعد تنها ناظر به وظایف و واجبات امروز یک دانش آموز نیست؛ بلکه وظایف آینده آنها نیز باید مورد توجه قرار گیرد؛ مانند ازدواج. ◽️سند 2030 ناظر به میدانی است که غرب تعریف کرده است؛ اما ما سند ناظر به میدانی که اسلام تعریف کرده نداریم!! 🔸برای عموم دانش آموزان باید هسته علوم آموزش داده شود! نه حواشی! حواشی برای کسانی است که رشته تخصصی آن را انتخاب کرده اند. 🔹@feqahat

📝#یادداشت فرهنگ بی‌پدر! مرگ انسانیت! اگر بشنوید که رنه روبر عکاس معروف ۸۴ ساله فرانسوی، دو روز پیش فوت کرده، لابد می‌گویید که بر اثر کرونا فوت کرده یا ... اما شاید کمتر احتمال دهید که این فرد برای قدم زدن در مرکز پاریس رفته بود و ناگهان از هوش رفت و به زمین افتاد. اما نکته این است که وی به مدت ۸ ساعت! روی زمین و در برف افتاده بود! او با حال وخیم افتاده بود و نیاز مبرم به رسیدگی پزشکی داشت؛ اما هیچ یک از رهگذران و ساکنان آن منطقه از پاریس به او کمک نکردند!! این یعنی انسانیت در پاریس مرده است! در جامعه‌ای که بخش قابل توجهی از آن حتی نمی‌دانند پدر واقعی آنها کیست، مهربانی، انتظاری بی‌خود است! #حلال_زادگی #مرگ_غرب @feqahat

🔹#فقه_مدرسه جلسه نهم 🔹اغتنام فرصت در برنامه ریزی درسی 🔸اغتنام، سود بردن از آنچیزی است که پیشتر مالک آن نبوده است. و اتلاف از ماده تلف به معنای نابود کردن است. درنتیجه اغتنام فرصت، بعد زمانی و کمی و بعد کیفی دارد. درنتیحه وسیع‌تر از قاعده سرعت در خیر است. سرعت در خیر تنها بعد زمانی داشت. اغتنام فرصت یک مفهوم مشکک است و درجات دارد و نسبی است. 🔸اغتنام فرصت دانش آموز به معنای سودبردن و بهینه‌سازی اوقات دانش آموزاست. در مقابل تلف کردن آن است. اغتنام فرصت در کل دوره آموزش و اغتنام فرصت در هر درسی را شامل می‌شود. 🔹ادله اغتنام فرصت دانش آموز: 🔸دسته یکم. روایات مذمت کننده اتلاف وقت ▫️1. مرسله: [امير المؤمنين علی ؟ع؟] إِنَ‏ أَوْقَاتَكَ‏ أَجْزَاءُ عُمُرِكَ فَلَا تُنْفِدْ لَكَ وَقْتاً فِي غَيْرِ مَا يُنْجِيكَ‏. غرر الحكم و درر الكلم، ص243 ▫️2. ... أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ؟ع؟ أَنَّهُ قَالَ: الْمَغْبُونُ‏ مَنْ‏ غَبِنَ‏ عُمُرَهُ‏ سَاعَةً بَعْدَ سَاعَةٍ. ، معاني الأخبار، ص342. ▫️3. قَالَ الصَّادِقُ ؟ع؟‏ مَنِ‏ اسْتَوَى‏ يَوْمَاهُ‏ فَهُوَ مَغْبُونٌ‏ وَ مَنْ كَانَ آخِرُ يَوْمَيْهِ شَرَّهُمَا فَهُوَ مَلْعُونٌ وَ مَنْ لَمْ يَعْرِفِ الزِّيَادَةَ فِي نَفْسِهِ كَانَ إِلَى النُّقْصَانِ أَقْرَبَ وَ مَنْ كَانَ إِلَى النُّقْصَانِ أَقْرَبَ فَالْمَوْتُ خَيْرٌ لَهُ مِنَ الْحَيَاةِ. الأمالي، ص668. لعن به معنای دور بودن از رحمت است؛ اما در قرآن گفت در روایات منصرف به معنای عذاب است و دلالت بر حرمت و دلالت بر حرمت دارد. اما در این روایت بر اساس تناسب حکم و موضوع، دلالت بر کراهت دارد. 🔹@feqahat

▫️4.مرسله نهج البلاغة وَ قَالَ ؟ع؟‏ مِنَ‏ الْخُرْقِ .. الْأَنَاةُ بَعْدَ الْفُرْصَة وسائل الشيعة، ص84 وَ قَالَ ؟ع؟‏ إِضَاعَةُ الْفُرْصَةِ غُصَّة وسائل الشيعة، ص84 برای استفاده از نهچ البلاغه در فقه، باید سند آنها در دیگر کتب روایی به‌دست آورد. غصه در بیان شارع،میتوانددر مورد امور دنیایی نیز باشد درنتیجه دلالت بر حرمت نمی‌تواند داشته باشد. درنتیجه: اتلاف وقت کراهت دارد. مگر آنجا که اتلاف وقت دیگران باشد که بر اساس عناوین دیگر حرمت داشته باشد. 🔸دوم. روایات اغتنام فرصت 1. فَقَال‏ [رسول الله] ...یا أَبَا ذَرٍّ،اغْتَنِمْ خَمْساً قَبْلَ خَمْسٍ: شَبَابَكَ قَبْلَ هَرَمِكَ، وَ صِحَّتَكَ قَبْلَ سُقْمِكَ، وَ غِنَاكَ قَبْلَ فَقْرِكَ، وَ فَرَاغَكَ‏ قَبْلَ‏ شُغْلِكَ‏، وَ حَيَاتَكَ قَبْلَ مَوْتِكَ. ... كُنْ‏ عَلَى‏ عُمُرِكَ‏ أَشَحَ‏ مِنْكَ‏ عَلَى دِرْهَمِكَ وَ دِينَارِكَ. النص، ص 526 و 527.م اغتنام برای چیزی است که تلاشی برای کسب آن نشده است. مانند غنیمت جنگی. ما برای کسب عمر، زحمتی نکشیدیم؛ درنتیجه اغتنام فرصت گفته می‌شود. 2. مرسله نهج البلاغة: وَ الْفُرْصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ فَانْتَهِزُوا فُرَصَ الْخَيْر. وسائل الشيعة، ص84 3. [امير المؤمنين‏؟ع؟] خُذْ مِنْ نَفْسِكَ لِنَفْسِكَ وَ تَزَوَّدْ مِنْ يَوْمِكَ لِغَدِكَ وَ اغْتَنِمْ‏ عَفْوَ الزَّمَانِ‏ وَ انْتَهِزْ فُرْصَةَ الْإِمْكَانِ. عيون الحكم و المواعظ، ص241. 4. وَ كَانَ[الحسن بن علي] عَلَيْهِ السَّلَامُ : ... يَا ابْنَ آدَمَ إِنَّكَ لَمْ‏ تَزَلْ‏ فِي‏ هَدْمِ‏ عُمُرِكَ‏ مُنْذُ سَقَطْتَ مِنْ بَطْنِ أُمِّكَ، فَخُذْ مِمَّا فِي يَدَيْكَ [لِمَا بَيْنَ يَدَيْكَ‏] فَإِنَّ الْمُؤْمِنَ يَتَزَوَّدُ، وَ الْكَافِرَ يَتَمَتَّعُ. نزهة الناظر و تنبيه الخاطر، ص79. هدم عمر همان اتلاف است. 🔸درنتیجه برای خود دانش آموز اتلاف وقت کراهت دارد مگر منجر به عناوین دیگر شود.اغتنام فرصت، برپایه تناسب حکم و موضوع، استحباب دارد. حداقل آن، عدم اتلاف وقت است و حداکثر آن، سودبردن بیشتر از زمان تحصیل است. 🔸ادله سندی ضعیف داشتند اما تعدد آنها برپایه قاعده ضم احادیث، می‌توان از آنها حکم را برداشت کرد. 🔸اما برای کسی که برنامه ریزی درسی میکند، اتلاف وقت دانش آموز حرام است. درنتیجه هرچند آموزش دانش آموز مستحب است اما اتلاف وقت او حرام است!! درنتیجه برنامه‌ ریزهای درسی بسیار باید دقت کنند! 🔸اغتنام فرصت کلی داریم و اغتنا فرصت جوانی که آکد است. 🔹سه بعد بیان شده در برنامه ریزی درسی: 🔸اغتنام فرصت به ویژه اغتنام فرصت جوانی 🔸سرعت و از سویی، اتقان و زمنیه‌سازی و تانی و تثبت. توجه همزمان به هر سه. 🔸تقدم علمی که مقدمه انجام وظایف دانش آموز در امروز و آینده زندگی اوست. ▫️کتب درسی مدرسه ما توجه بیشتری به بعد بینشی دارد؛ اما به بعد گرایشی و رفتاری ـ مهارتی توجه بسیار کمی شده است. مهارتهایی که مقدمه انجام وظایف است، در آموزش و پروش توجه نشده است. در حالی در روایات از علوم واجب دانسته شده است. 🔹@feqahat

📝#یادداشت ایراد این است که رونالدو را نمی‌شناسند! در کلیپی دیدم که کریستیانو رونالدو، فوتبالیست معروف، گریم کرد و لباسی شبیه بی‌خانمان‌ها پوشید. به یکی از خیابان‌های مادرید رفت و در یک فضای عمومی شروع کرد با توپ‌بازی کردن آن‌هم بامهارت بالا! اما کسی به او توجه چندانی نداشت. نزدیک به 45 دقیقه گذشت و خبری از توجه چندان مردم به او نبود. فقط گاهی افرادی چند لحظه به او نگاه می‌کردند... همین! تازه حتماً بسیاری با خود می‌گفتند این کارها به چه دردی می‌خورد؟ که چه؟ این آدم چه بیکار است! رونالدو با کودکی شروع کرد به فوتبال بازی کردن. مقداری که بازی کرد، توپ را برداشت، بر آن امضا کرد. بعد گریم خود را کند و یک‌لحظه افراد متوجه شدند در کنار رونالدو هستند! یکی گریه کرد؛ دیگر به دوستش تماس گرفت که الآن من نزدیک فلانی هستم... جمعیت با گوشی‌ و در حال عکس گرفتن، دورش جمع شد! این فرد، همان رونالدو بود؛ اما مردم چون او را نمی‌شناختند، توجهی به او نداشتند! ▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️ وقتی در خبرها می‌آید که مرجع تقلیدی از دنیا رفته است، گاهی افرادی در ذهنشان این می‌آید که مگر او چه کرده است؟ به چه دردی خورده؟ این علما و آخوندها چه می‌کنند؟ اگر جرئت کند حتی این حرف‌ها را بر زبان هم جاری می‌کنند، اما... اما حتماً اگر این بزرگواران و خدمتی که این عزیزان به شیعیان بلکه به انسانیت کرده‌اند را می‌دانستند؛ همچون تشییع کنندگان آن مرجع می‌شدند که پشت تابوت ایشان اشک می‌ریختند؛ از تشییع جنازه عکس می‌گرفتند و به دوستانشان در تماس، افتخار می‌کردند که در آنجا هستند! ▫️آنها که اهل خودنمایی نیستند؛ اما دستگاه‌های فرهنگی باید، با زبان و هنر مردم فهم، آقایی و قهرمان بودن این بزرگان را نمایش می‌دانند و آنها را می‌شناساندند... اما آنچه باید را نکردند! 🔹@feqahat

📝#یادداشت استاد دانشگاهی می‌گفت: دختری دانشجو نزدیک من شد. گفت: سوالی دارم. گفتم بفرمایید. گفت: خدا رو برام ثابت کن! ظاهری مذهبی نداشت و گمانم واقعا نتوانسته بود از عمق وجودش خدا را اثبات کند؛ اما حتما به دنبال حقیقت بود که این پرسش را داشت. این فراز از دعای ماه رجب را برایش خواندم و ترجمه کردم: يا مَنْ يُعْطى‏ مَنْ سَئَلَهُ، يا مَنْ يُعْطى‏ مَنْ لَمْ يَسْئَلْهُ وَ مَنْ لَمْ يَعْرِفْهُ‏ تَحَنُّناً مِنْهُ وَ رَحْمَةً؛ ای کسی که از روی بخشش و مهرورزی، به کسانی عطا می‌کنی و می‌دهی که نه از چیزی خواسته‌اند و نه حتی تو را می‌شناسند! دختر دانشجو گفت: تا به حال کسی خدا را برایم اینگونه معرفی نکرده بود! ▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️▫️ دعا، فضایی عاشقانه و نیایشی را بین ما و خدا ایجاد می‌کند. به همین علت مسیحیت و بسیاری از ادیان دیگر که زحمت نماز را به خود نمی‌دهند؛ اما خود را از لذت دعا محروم نکرده‌اند. ماه رجب، ماه دعاست. التماس دعا. یکی از اولویت‌های فعالیت‌های فرهنگی میان افرادی که ارتباط کمتری با محتوای دینی دارد؛ اما عاطفی هستند مانند دختران جوان و هنرمندان، استفاده از دعا و مضامین آن است. زیرا دعا از روش‌هایی است که ارتباط با گرایش و عاطفه انسانی برقرار می‌کند. @feqahat

📝#یادداشت 🔹سند روایت لیلةالرغائب 🔸از کتبی که در دست ماست، سید بن طاووس در الإقبال بالأعمال الحسنة، ج‏3، ص: 185 اولین فرد از علمای شیعه است که روایت لیلة الرغائب را آورده‌اند. ایشان درباره سند آن بیان داشته‌اند: «وجدنا ذلك في كتب العبادات مرويّا عن النبي صلّى اللّه عليه و آله، و نقلته أنا من بعض كتب أصحابنا رحمهم اللّه، فقال في جملة الحديث عن النبي صلّى اللّه عليه و آله في ذكر فضل شهر رجب ما هذا لفظه: و لكن لا تغفلوا عن أوّل ليلة جمعة منه، فإنّها ليلة تسمّيها الملائكة ليلة الرغائب، و ذلك انّه إذا مضى ثلث الليل لم يبق ملك في السماوات و الأرض الّا يجتمعون في الكعبة و حواليها، و يطّلع اللّه عليهم اطلاعة فيقول لهم: يا ملائكتي سلوني ما شئتم، فيقولون: ربنا حاجتنا إليك ان تغفر لصوّام رجب، فيقول اللّه تبارك و تعالى: قد فعلت ذلك. ثم قال رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله ...» 🔸گروهی از فقیهان معاصر شیعه همچون میرزا جواد تبریزی و فاضل لنکرانی انجام اعمال این شب را به امید مطلوبیت، راجح دانسته‌اند. (تبریزی، صراط النجاة فی اجوبة الاستفتائات، ۱۳۹۱، ج۱۰، ص۳۴۰؛ فاضل لنکرانی، جامع المسائل، انتشارات امیر قلم، ج۲، ص۱۷۲؛ صافی گلپایگانی: معارف دین، ۱۳۹۱، ج۳، ص۲۵۸). 🔸آیت الله مکارم شیرازی سه راه برای اثبات مشروعیت انجام اعمال لیلة الرغائب ارائه کرده است:‌ یک راه این است که کسی قائل به این باشد که تسامح در ادله سنن معتبر است یعنی روایات مرسل و غیر صحیح در این گونه موارد حجت است و می توان به استحباب آن فتوا داد. حتی اگر این روایات در کتب اهل سنت باشد. راه دوم این است که احادیث «مَن بَلَغ» را برای اثبات استحباب حجت ندانیم ولی در روایت است که اگر کسی آنها را «رجاءً» به امید دریافت پاداش‌ یا در خواست ثواب انجام دهد، آن ثواب به آنها داده می شود. راه سوم این است که به سراغ اطلاقات ادله نماز و دعا رویم. عموماتی وجود دارد که نماز مستحب است و هر کس می‌خواهد زیاد و هر کس که می خواهد کمتر بخواند.بنابراین می‌توان به قصد قربت مطلقه که همان قصد عمومات است، اعمال لیلةالرغائب را به جا آورد.(بيانات در ابتدای درس خارج فقه در تاریخ ۱۳۹۶/۰۱/۱۹، سایت مدرسه فقاهت). 🔸دیدگاه نگارنده این است که: پذیرش قاعده تسامح در ادله سنن با وسعتی که برخی فقها فرموده‌اند به راحتی ممکن نیست و بخش وسیعی از معارف و نظام معرفتی شیعه را برپایه غیر استوار بنا خواهد کرد! مگر گفته شود این قاعده تنها درباره انجام اعمال عبادی با قصد رجاء، جریان دا رد که حرفی پذیرفته است. 🔹@feqahat

🔹برنامه ریزی درسی: روش‌های آموزشی در #فقه_مدرسه 🔸این روش‌ها به دو نوع به دست می‌آید: ▫️یکم. بر اساس نگاه کارشناس + قواعد کلی فقهی روش‌هایی که کارشناسان تربیتی می‌گویند و شامل عناوین کلی مانند اتقان است. این روش‌ها ناظر به شرایط زمانی و مکانی ممکن است تغیر کند. مانند روش‌های: توضیحی؛ سخنرانی؛ پیش سازمان‌دهنده؛ نمایشی (نمایش عملی)؛ حفظ و تکرار؛ یادیارها؛ مسأله‌ای؛ بارش فکری؛ واحد پروژه؛ بیان فکر؛ اکتشافی؛ مشارکتی؛ بدیعه‌پردازی؛ ایفای نقش؛ آزمايشي؛ پرسش و پاسخ؛ بحث گروهی. البته برخی از این روش‌ها در روایات نیز تصریح شده‌اند. ▫️دوم. روش‌های مصرح در روایات: 🔸1. خطابه روایاتی مانند مرسله: وَ قَالَ ع خُذُوا الْعِلْمَ مِنْ أَفْوَاهِ الرِّجَالِ عوالي اللئالي (العزيزية في الأحاديث الدينية، ج‏4، ص: 78) قول تنها کلامی نیست که از زبان خارج شود؛ بلکه دیدگاه افراد را نیز شامل می‌شود که از طریق نگارش به دست ما رسیده. اما دلیل اصلی سیره اهل بیت است. 🔹@feqahat

🔸2. گفتگوی گروهی علمی (مذاکره علم) ▫️اینجا نیز سیره ویژه وجود دارد. 🔸سه احتما در استفاده از سیره در روش‌ها: ▫️الف) سیره دلالت بر اباحه دارد اما با تناسب حکم و موضوع دلالت بر رجحان دارد؛ ▫️ب) سیره حتی اگر دلالت بر اباحه دارد نیز قابل برداشت در استفاده از روش است؛ زیرا مهم این است که آن روش را بتوان انجام دارد. دلالت بر اباحه یعنی استفاده از آن روش نادرست نیست و همین کافی است. ▫️ج) سیره در مواردی که اهل بیت به آن اهتمام داشته‌اند دلالت دارد بر رجحان دارد. اما مثلا در تعدد زوجات، زیاد انجام می‌شده ولی ممکن است بیان شود که مورد اهتمام اهل بیت نبوده و رجحانی ندارد. اما جلوس گروهی و مذاکره علمی و خطابه مورد اهتمام اهل بیت بوده است که دلالت بر رجحان و حتی آکدیت در رجحان دارد. ▫️روایات مذاکره علم: ▫️صحیحه عبدالله ابن سنان: ... إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ تَذَاكُرُ الْعِلْمِ بَيْنَ عِبَادِي مِمَّا تَحْيَا عَلَيْهِ الْقُلُوبُ الْمَيْتَةُ إِذَا هُمُ انْتَهَوْا فِيهِ إِلَى أَمْرِي. الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏1، ص: 41 ▪️ممَّا تَحْيَا عَلَيْهِ الْقُلُوبُ الْمَيْتَةُ دلالت بر رجحان دارد و اینکه این خبر در مقام انشا است. ▫️... أَبَا جَعْفَر ؟ع؟ يَقُولُ‏ تَذَاكُرُ الْعِلْمِ‏ دِرَاسَةٌ وَ الدِّرَاسَةُ صَلَاةٌ حَسَنَةٌ. الكافي، ج‏1، ص41. ▫️... «يَا أَبَا ذَرٍّ الْجُلُوسُ سَاعَةً عِنْدَ مُذَاكَرَةِ الْعِلْمِ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ قِرَاءَةِ الْقُرْآنِ كُلِّهِ اثْنَيْ عَشَرَ أَلْفَ مَرَّةٍ عَلَيْكُمْ بِمُذَاكَرَةِ الْعِلْمِ فَإِنَّ بِالْعِلْمِ تَعْرِفُونَ الْحَلَالَ مِنَ الْحَرَام‏». جامع الأخبار، ص37، 38. ▫️دو جنبه از این روایات برداشت می‌شود: حکم طریقی مذاکره و خطابه. حکم طریقی است برای به دست آوردن حلال و حرام. 🔸نکته مهم : حکم دیگر، جنبه نفسی خود این روش‌هاست. همینکه خود این روش استفاده شده، جنبه نفسی نیز دارد. چرا دیگر روش‌ها و طریق‌ها استفاده نشد؟ درنتیجه خود اینها جدای از طریقیت، دارای جنبه نفسی نیز هستند. این دو روش مورد اهتمام اهل بیت بوده است اما مذاکره و گفتگوی علمی در آموزش و پروش، روش مورد اهتمام نیست! هرچند به آموزش حضوری و اجتماع در روایات تاکید شده، اما مثلا آموزش مجازی برای برخی مانند خانم‌های متاهل روش خوبی است؛ درنتیجه می‌توان گفت اولویت با حضور و اجتماع است؛ مگر برخی موارد. روشهای مصرح دیگر در جلسه بعد... ان شاالله 🔹@feqahat

🔹بررسی فقهی جهاد تبیین 🔸 چرا رهبر انقلاب «جهاد تبیین» را یک فریضه‌ قطعی برشمردند؟ 🔸موضوع جهاد تبیین این‌روزها دو بار از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی مطرح شده است، حال سؤال اینجا است که آیا تبیین واجب است یا در فقه نیز از آن سخن گفته‌اند؟ ادله این مسئله در فقه چیست؟ آیا پس از انقلاب این ادبیات در فقه آمده یا این فریضه ریشه در فقه شیعه دارد؟ تبیین فقهی در: 🔹http://fna.ir/6o9zd #یادداشت #فقه_جهادتبیین

🔹مکتب فقهی امام خمینی ره 🔹فاصله ولایت فقیه در دیدگاه امام خمینی تا ولایت فقیه در قانون اساسی 🔸سیر جاگذاری اصل ولایت فقیه و اصلاح آن در قانون اساسی 🔸آیا قانون اساسی فعلی با ولایت مطلقه فقیه سازگاری دارد؟ 🔸چه کسانی با اصل ولایت فقیه در قانون اساسی مخالف بودند؟ 🔸امام به آنها چه گفت؟ 🔸چرا امام خمینی در اصلاح قانون اساسی تاخیر فرمودند؟ 🔹@feqahat #سخنرانی