«منصور حافظ: غزل‏‌سرای گمنام مذهبی شیراز و مدح احمدبن موسی(ع) » یکی از شاعران شاخص مذهبی در تاریخ شعر شیراز حدود ۱۰۰۰ غزل با موضوع ستایش رسول(ص) و امام علی(ع) و دیگر مضامین دینی و عرفانی سروده، منصور حافظ است. از اشعار منصور حافظ این‏‌چنین بر می‏‌آید که محیط زندگی‏‌اش، نزدیک مرقد احمدبن موسی(ع) بوده؛ او در اشعارش از ممدوحی به نام توران‏‌شاه نام برده که شاید قطب‏‌الدین تهمتن توران‏‌شاه از سلاطین جزیره‌ی هرمز 747تا 779 ه.ق.) یا جلال‏‌الدین توران‏‌شاه وزیر شاه شجاع(ف.786ه.ق) بوده باشد( دیوان منصور حافظ، 1378: نه تا دوازده)که از این منظر، بعید نیست برخی از اشعار منقبتی منصور حافظ پیش از شاه‏‌داعی و حتی در اواخر سده‌ی هشتم سروده شده باشد. منصور حافظ، از معدود شاعرانی است که تقریباً تمام سروده‏‌هایش را با مضامین مذهبی سروده، او در این اشعار بیش از همه به ستایش حضرت رسول(ص) و پس از او علی(ع) پرداخته و به‏‌ندرت از دیگر شخصیت‏‌های دینی یاد کرده است. او همچنین با استفاده عنوان‏‌های «شاه/ سلطان» و همچنین اسم «چراغ» صفت‏‌هایی متعدد برای رسول(ص) و علی(ع) ساخته است؛ چون: چراغ ازل، چراغ اولوالعزم، چراغ جسم و جان، چراغ چشم عالم و...(همان:489) برای رسول(ص) و سلطان نجف، شاه لافتی، شاه ولایت، شاه مردان و... (همان: 501-502) برای علی(ع). با این حال در حدود هزار غزل دیوان او، حتی یک‏بار به عنوان «شاه‏چراغ» اشاره نشده؛ هرچند نوع القاب دیوان او می‏‌تواند موید این باشد که به‌مرور زمینه‏‌های فرهنگی، عرفانی و ادبی برای ساخته شدن لقب «شاه‏چراغ» در شیراز فراهم شده است. او اولین شاعری است که با استفاده از عنوان شاه از آن حضرت یاد کرده و لقب‏‌های «شاه جهان» و «شه اولیا» را در خطاب ایشان به کار برده است: بهشت باقی ای منصور و عمر جاودان دریاب مزار احمد موسی رضا، شاه جهان دریاب (همان: 56) رو در مزار احمد موسی رضا نهد و آن‏جا تضرعی به شه اولیا کند (همان: 199) در اشعار منصور حافظ، عنوان «احمدبن موسی‏‌الرضا» بارها تکرار شده که نشان‏‌دهنده‌ی عمق ارادت شاعر به کرامات و آستان آن حضرت بوده است.(همان، 4، 109و378) او همچنین، بارها از حضور در مرقد مطهر حضرت و طلب استمداد و روشنی روح از آن مقام سخن گفته است(همان: 286). نکته‏‌ای که تاییدکننده‌ی رواج زیارت مرقد مطهر در زمان اوست: خاندان مصطفی هست از حرم دارالسلام روضه‌ی رضوان مزار احمد موسی رضا‌‌ (همان:12) همچنین شیراز را روشن از نور آن امام‏زاده‌ی جلیل می‏‌داند؛ نکته‏‌ای که شاید به نوع عمارت مرقد نیز اشاره داشته باشد: شیـراز اگـر ز ظلمت ظلـم است تیـره باز روشـن ز نـور احمـد مـوسی رضا شود (همان: 239) #منصور_حافظ #شعر_دینی #شاه_چراغ @mmparvizan

"بررسی ریشه‌های روایتی عامیانه، درباره‌ی کشف مرقد حضرت شاهچراغ" درباره‌ی چگونگی و زمان کشف مرقد حضرت احمدبن‌موسی(ع)، دو روایت متفاوت وجود دارد. نخست نقلی تاریخی که زمان پیداشدن مکان دفن ایشان را دوران اتابکان(قرن هفتم) می‌داند و در کتاب‌های شیرازنامه و شدالازار و هزارمزار به آن اشاره شده است و در خلال این روایت، از نقش آل اینجو در رونق جایگاه این مکان مذهبی سخن رفته است. روایت دوم که از اواخر دوران صفوی در میان عامه‌ی شیراز رواج یافته و در دوران قاجار جزیی‌تر و مبسوط شده، تاریخ کشف مدفن را زمان عضدالدوله‌ی دیلمی(قرن چهارم) می‌داند و نقش پیرزنی خرابه‌نشين را در پیداشدن پیکر احمدبن موسی(ع) نشان می‌دهد. در این مقاله، پس از نقد سندشناسانه‌ی روایت دوم، ریشه‌های تاریخی و ادبی شکل‌گیری این داستان عاميانه تحلیل شده است. #محمد_مرادی #تاریخ_محلی #شیراز_شناسی #ادبیات_عامه #شاه_چراغ #عضد_الدوله #تاشی_خاتون #شیخ_خفیف https://eitaa.com/mmparvizan

السلام علی سید السادات الاعاظم احمدابن موسی الکاظم. سالروز شهادتش را تسلیت عرض می نمایم. در هر طرف نشانه ی تو می کشاندم یک دست،با بهانه ی تو می کشاندم آرامش کرانه ی تو می کشاندم مهر پیمبرانه ی تو می کشاندم فیروزه های گنبد تو ساده و نجیب پیوند باد و پرچمت آرام و دلفریب گلدسته ات نشسته در آرامشی عجیب تا خلوت شبانه ی تو می کشاندم مثل چراغ و پرتو خورشید هشتمین در اهل بیت فاطمه اینجا رضاترین حتی شب سه شنبه ی سیدعلاالدین تا عطر آستانه ی تو می کشاندم در حافظیه از نفس گل پرم ولی از بوی رازقی و گلایول پرم ولی از آیه های شعر و تفال پرم ولی گلخند شاعرانه ی تو می کشاندم بوی حدیث سلسله می آید از درت باب الرضاست ،پنجره فولاد زائرت پیچیده در ضریح تو بوی برادرت شاید که او به خانه ی تو می کشاندم شیراز را به کوی تو زنجیر کرده اند در سرنوشت پاک تو تقدیر کرده اند ما را به سفره ی تو نمک گیر کرده اند احسان جاودانه ی تو می کشاندم #شاه_چراغ #احمد_ابن_موسی #شیراز #سیده_اعظم_حسینی ....................... کانال اشعار دکتر سیده اعظم حسینی @SayyedeAzamHoseini1