#نمودار_فراوانی_آثار_کلامی_امامیه
✍️#دوره‌بندی_علم_کلام بر اساس تعداد آثار کلامی تولید شده در هر قرن، یکی از روش‌های دوره‌بندی تاریخ علم است که کمتر مورد توجه #تاریخ‌نگاران علم قرار گرفته است.
🔹بر اساس نمودار بالا، می‌توان گفت، ناموزون‌ترین نمودار توزیع آثار علمی، مربوط به علم کلام است.
🔹بیشترین آثار کلامی تولید شده مربوط به قرون 3 تا 5 و دورۀ معاصر است. از جمله دلایل #رشد_آثار_کلامی در قرون مذکور می‌توان به این موارد اشاره کرد:
آغاز #غیبت_صغرا و سرازیر شدن سیل #شبهات علیه باورهای شیعی، ظهور #کلام_اشعری، رشد علوم عقلی، #تکثرگرایی_فرهنگی آل‌بویه، ظهور #ستیزهای فرقه‌ای در عرصه اجتماع و افزایش #منازعات_معرفتی بین جریان های فکری.
🔹در قرن اخیر اما شاهد #احیای_علم_کلام و افزایش چشم‌گیر تدوین آثار کلامی با رویکردهای متفاوت هستیم، که مهم‌ترین دلیل آن مواجهه با #مدرنیته و علم و #فلسفه_غربی و #مسائل و #شبهات ناشی از آن است.
🔹اما #افول_پژوهش‌های_کلامی از قرن 6 تا 14 به استثنای قرن 8 و 11، به دلیل رقابت و ادغام کلام در فلسفه، کمرنگ شدن #تعاملات_علمی با #اهل_سنت و همچنین زمینه‌های نامناسب سیاسی با حضور مغول بوده است.
👈نکته: تحولات علم کلام، علوم متعددی چون #فقه، #اصول، #تفسیر و #تاریخ را تحت تاثیر قرار می‌دهد. و #تحولات_ضروری برخی از علوم مثل فقه بدون تحول در علم کلام امکان‌پذیر نخواهد بود.
#جامعه‌شناسی_معرفت
#جامعه‌شناسی_کلام
✍️#ابراهیمی‌پور
https://eitaa.com/ghebrahimipour
چالش‌های پیش روی جامعه فقهی در غیبت اجتماعی علم کلام
🔻دلیل فزونی گاف‌های #مجریان، #مداحان، #سلبریتی‌ها و #مسئولین #مناسک‌گرا چیست؟
1. #فرهنگ از علوم مختلف در کنار عناصر متنوع دیگری تغذیه می‌شود. اما این که کدام علوم و با چه نسبتی، حضور فرهنگی پیدا می‌کنند در #تعالی یا #انحطاط_فرهنگی موثر است.
2. حضور پر رنگ #طب در لایه‌های مختلف فرهنگ را در ایام #کرونا شاهد بودیم. #علوم_طبیعی نیز حضور جدی و تا حدی پنهان در فرهنگ دارند. اما آنچه به #فرهنگ_شیعی ایران عمق و غنا بخشیده، علومی چون #حکمت، #عرفان، #کلام، #اخلاق و #فقه است.
3. فرهنگ مبتنی بر کلام عقلی در عصر #آل‌بویه، #بازار_عرفانی در قرن پنجم، اعتلای فرهنگی در عصر خواجه‌نصیر و علامه حلی تحت تاثیر فقه مبتنی بر #کلام_فلسفی و اصلاحات سیاسی و اجتماعی محقق کرکی با حضور فقه مبتنی بر #کلام_عقلی در عصر #صفویه شاهد تاریخی #نیاز_فقه_به_پشتوانه‌های_نظری است.
۴. اما اکنون با #غیبت_علم_کلام و حضور فقه بدون پشتوانه‌های نظری در عرصه فرهنگ روبرو هستیم. در چنین شرایطی است که آگاهی بسیاری از افراد عمق ندارد و کمی #شهرت، #قدرت یا #ثروت به راحتی افراد را دچار انحراف و #مناسک‌گرایی را بر جامعه حاکم می‌کند.
۵. شاهد این سخن را در میان افرادی که پس از انقلاب به این منابع نادر دست یافتند جست‌وجو کنید. دلیل شکست امثال #شیخ-فضل‌الله نیز تکیه به چنین افرادی بود و الا در میان کوخ‌نشینان که امام بر آنها تکیه داشت از این‌گونه ریزش‌ها کمتر مشاهده می‌شود.
✍️#ابراهیمی‌پور
https://eitaa.com/ghebrahimipour