🔸#روش_شناسی_فقاهت
✍استاد #رفیع_پور تهرانی
✔️اجتهاد #صناعت_محور و
اجتهاد #عرف_محور
🔆متد و روش اجتهاد فقها را به ملاکهای گوناگونی می توان تقسیم کرده و درباره آنها بحث کرد.. یکی از تقسیمات، تقسیم اجتهاد به صناعت محور و عرف محور است.
ملامحمد کاظم #خراسانی را رهبر شیوه اول و آقا سید محمد کاظم #طباطبائی (صاحب کتاب عروة الوثقی) را رهبر شیوه دوم دانستهاند. ( آیت الله دکترمحقق داماد، مکتب اجتهادی آخوند خراسانی ص108)
🔆مهمترین ویژگیهای هر یک از این دو مکتب/متد را به شرح ذیل بیان کرده اند:(همان منبع)
♻️ویژگی های اجتهاد #صناعت_محور:
1⃣تاسیس اصل و یا قاعده پیش از بررسی منابع اولیه.
2⃣سعی در انطباق مفاد ادله و مدارک اولیه با اصل و قاعده تأسیس شده.
3⃣اعمال قواعد اصول فقه و محور قرار دادن قواعد مزبور در استنباط احکام شرعیه.
4⃣به کارگیری قواعد فلسفی در تنقیح محل نزاع و دستیابی به نتیجه مطلوب با اتکا به آن قواعد.
5⃣نگارش فنی موجز و مختصر به گونه ای که برای فهم متون تهیه شده محتاج به شرح نگاری و بسط مطالب باشد.
6⃣توسعه قلمرو شریعت (دین حداکثری) و فراگیر نمودن آن در تمام جنبه های زندگی بشری اعم از فردی و اجتماعی از رهگذر "اجتهاد"
*
♻️ویژگی های اجتهاد #عرف_محور:
1⃣در بخش عبادات توجه به روایات و تعادل در اعمال قواعد اصولی و در بخش معاملات توجه به سیره عقلا و خرد جمعی و عرفی جامعه.
2⃣اعتقاد به اینکه اصل در موضع شارع در امور معاملات امضایی است نه تاسیسی.
3⃣توجه به قضایای واقعه و مستحدثه و مطالعه موردی و پاسخ به رخدادها بر اساس مقتضیات زمان.
4⃣عدم هراس از مخالفت مشهور در صدور فتوا.
5⃣صدور فتوای قاطعانه و کمتر ارجاع دادن به احتیاط.[همان منبع]
💢ملاحظات[استاد #رفیع_پور]:
❌درباره اجتهاد #صناعت_محور:
👈بند4، از مقومات این مکتب نیست و بزرگان آن نسبت به آن دو دیدگاه دارند.
👈بند5 از مقومات فکری مکتب صناعت محور نیست. بیشتر مربوط به شیوه نگارش است. گرچه مکتب فوق به دلیل استفاده از اصطلاحات و اصول نسبت به اجتهاد عرف محور، متون سخن فهم تری دارند.
👈درباره بند6، مگر قلمرو شریعت از منظر مکتب اجتهاد عرف محور، حداقلی است؟ حداکثری بودن منافاتی با عرفی بودن که ویژگی بارز مکتب دوم است، ندارد. ما میتوانیم عرف محور باشیم و حداقلی و عرف محور و حداکثری. برای مثال امام کاشف الغطاء با اینکه حتما از اتباع صاحب عروه و بزرگان مکتب اجتهاد عرف محور است، لکن قلمرو شریعت را هم حداقلی نمی داند.
❌درباره اجتهاد #عرف_محور:
👈بند اول، مگر مکتب اجتهاد صناعت محور در بخش عبادات چنین نیست؟ به نظر می رسد محل نزاع دقیق تبیین نشده است.
👈درباره بند2 مگر مکتب صناعت محور معاملات را تاسیسی می داند؟ اگر اینطور است باید این مساله را به عنوان یکی از ویژگیهای آن مکتب بر می شمردید چرا که بسیار مهم است. حق این است که نوع مواجهه اجتهاد صناعت محور با ادله معاملات اینطور تداعی می کند که گویا چنین دیدگاهی دارند هرچند تصریحی هم دراین باره به یاد ندارم. شاید آقای دکتر در جایی دیده باشند..
👈درباره بند3 مگر فقهای مکتب صناعت محور نمی توانند چنین باشند؟ بله به لحاظ تاریخی از غالب فقهای صناعت محور، آثار اصولی بیشتر باقي مانده تا فتوایی و از فقهای عرف محور آثار فتوایی بیشتر داریم تا اصولی. لکن این مساله از مقومات این دو دستگاه فکری نیست.
👈بند4 و 5 اولا به همدیگر باز میگردد و ثانیا اینهمه موارد احتیاطی که در خود عروة الوثقی_مهمترین متن مکتب دوم_ موجود است نقض ادعای فوق است گرچه مرحوم آیت الله سید محمد کاظم یزدی گاهی هم در مخالفت با مشهور فتوا صادر کرده است لکن ویژگی بارزشان نیست...
می ماند این سوال که ما در کجای این نزاع و اختلاف سبک ایستاده ایم؟ که برای جوابش باید در وقت مبسوط تري سخن گفت.(98/4/20_قم )
#روش_شناسی_اجتهاد
#مکتب_فقهی
منبع : @muslims_1
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
✅ #نکات_اصولی
#استاد_شب_زنده_دار
📚قرینیت وحدت سیاق⁉️
استاد شب زنده دار در درس خارج فقه مطرح نمودند:
وحدت سیاق در جمله، قرینه تعیین مراد نمی باشد ولی حتی اگر آنرا نیز بپذیریم قرینیت آن تنها در تعیین مراد استعمالی است ولی قرینه بر وحدت مراد جدی نمی باشد.
این مطلب استاد، در تالار علمی مطرح شد و مباحثی در تایید و نقد آن مطرح گردید
👇👇👇👇👇👇👇
http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=1126
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
📚 #معرفی_کتاب
#روش_شناسی_اجتهاد
💢کتابشناسی #روش_شناسی فقه و اصول
🔹معرفی ۲۵ کتاب و مقاله در حوزۀ #روش_شناسی فقهی و اصولی
👇👇👇👇
http://yon.ir/hRIhL
منبع @ijtihad
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
📚 #معرفی_کتاب
✅ کتاب هایی پیرامون #مکاتب_فقهی
🔸مکاتب فقهی-محمدحسن ربانی (دانشگاه علوم اسلامی رضوی95)
🔹پیش درآمدی بر مکتب شناسی فقهی - سعید ضیایی فر
🔸مکتب فقهی امام خمینی(ره) - سعید ضیایی فر
🔹مکتب اجتهادی آیت الله بروجردی - خانم اخوان صراف
🔸مکتب اجتهادی آخوند خراسانی - مصطفی محقق داماد
🔹مکتب اجتهادی سید طباطبایی یزدی - مصطفی محقق داماد
🔸درآمدی بر مکتب فقهی قم و نجف - حسین ایزدی (نشر: تیر 1398)
🔹درس خارج و گام های اجتهاد - احمد مبلغی (نشر: تیر 1398)
#روش_شناسی_اجتهاد
منبع : @ravesh_ejtehad
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
🔸ابتکار استفاده از حساب احتمالات در حجیت مراسیل ابن ابیعمیر توسط شهید صدر و آیتالله سیستانی
✔️تحقیق: دکتر علی الهی خراسانی
سخن از مراسیل ابن ابی عمیر به بخش «توثیقات عامه» و قاعده مشایخ ثقات در اصول علم رجال بر میگردد. عمل به مرسلات مشایخ ثلاثه یعنی محمد ابن ابی عمیر، احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی و صفوان بن یحیی همواره در طول تاریخ فقه و رجال الحدیث مورد قبول و رد بوده است.
سیر تطور دیدگاههای فقیهان شیعه در بهرهگیری از مراسیل ابن ابی عمیر و حجیت آن نیز گواه این مطلب است.
اما نسبت به تطبیق «حساب احتمالات» بر حجیت مراسیل ابن ابی عمیر پیش از تلاش شهید صدر در دروس خود، اثری از دیگران دیده نمیشود.
البته صادقانه و برای اولین بار باید گفت تنها آیتالله سیستانی دقیقاً همین مبنا را بیان و در رسالهای غیر منتشره نگاشته است.
زمان نگارش رساله آیتالله سیستانی -بنابر نسخهبرداری شاگرد ایشان آیتالله شیخ مهدی مروارید- سال 1382ق ذکر شده است و شهید صدر تقریبا در این ایام درس خارج فقه خود را شروع کرده بود.
بنابراین سخت مینماید که استفاده از حساب احتمالات برای حجیت مراسیل مشایخ ثقات بهویژه ابن ابی عمیر ابتدا از شهید صدر مطرح شده است یا قاطعانه گفت توسط آیتالله سیستانی برای اولین بار نگاشته شده است.
اما سه نکته شایان ذکر است: اول آنکه شهید صدر با تفصیل بیشتری این مبنا را بیان کرده است و دوم آنکه توجه ویژه و تام شهید صدر به حساب احتمالات در کتاب «الأسس المنطقیة للاستقراء» و دیگر آثار مکتوب ایشان بر کسی پوشیده نیست.
سوم آنکه باید گفت آیتالله سیستانی نیز از حساب احتمالات بطور گستردهای در علم اصول بهره گرفتند مانند حجیت اطمینان، علم اجمالی، حجیت احتمال تکلیف و ... .
در مقالهای به تفصیل کاربرد حساب احتمالات در حجیت مراسیل ابن ابیعمیر و چالشهای آن بهویژه نقدهای آیتالله شبیری زنجانی را نگاشتهام.
#حساب_احتمالات
#اصول_فقه_نوین
#نکات_اصولی
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
مهندسی استنباط.pdf
762.2K
📚 #معرفی_کتاب
🔹جزوه مهندسی استنباط
🔸 استاد حیدری فسایی
#الگوریتم
#روش_شناسی_اجتهاد
👈پیشنهاد دانلود و مطالعه🌹
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
4_5868371420349728679.mp3
1.08M
🎙بیانات مهم مرحوم آیت الله العظمی خویی: توصیه به طلاب و اهل علم
🔹 به زبان فارسی
#تذکر
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
✅ #نکات_اصولی
#استاد_قائینی
📚 عدم مرجحیت مخالفت با عامه ؟؟!!!
استاد قائینی می فرماید از روایت مقبوله عمربن حنظله مرجح بودن مخالفت عامه به تنهایی فهمیده نمی شود بلکه مخالف با عامهای که موافق با کتاب هم هست مرجح است.
تفصیل این مطلب در تالار علمی مطرح شده
👇👇👇👇👇👇👇
http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=1498
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
1_35464004.pdf.pdf
820.7K
📚 #معرفی_کتاب
🔹 روش حل مسئله فقهی
🔸 استاد حمید #درایتی
#روش_شناسی_اجتهاد
#الگوریتم_اجتهاد
منبع : eitaa.ir/osolion
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
4_5895591617401717451.mp3
1.28M
✅ #نکات_اصولی
🔶 پاسخ به اشکالی مشهور و بی مبنا به نظریه #منطقه_الفراغ
🔶 نفی #سکولاریسم در #حلقات
استاد ملک زاده
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
Ejtehad.mp3
27.26M
#فایل_صوتی کامل کرسی #الگوریتم_اجتهاد
#روش_شناسی_اجتهاد
استاد #عبدالحمید_واسطی
📅 سه شنبه 25 دیماه 97
🔹گزارشی از این نشست:
https://goo.gl/Pkbcxb
منبع: @iictchannel
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
✅ #نکات_اصولی
📚 امر مولوی و امر ارشادی؟؟
با توجه به این که مطالب مربوط به امر مولوی و ارشادی مباحثی کاربردی است در مورد آن سوالاتی مطرح است که تبیین آن اهمیت خاصی دارد.
تعریف امر مولوی و ارشادی چیست؟
با توجه به این تعریف می توان جواب سؤالهای زیر را پیدا کرد:
آیا خطاب مولوی، لزوماً به معنای اثبات ثواب و عقاب است؟
ملاکهای تشخیص مولوی بودن امر از ارشادی بودن آن چیست؟
اصل در مولوی و ارشادی بودن چیست؟(یعنی درجایی که دلیل نداریم که امر خاصی مولوی است یا ارشادی، چه باید کنیم؟).....
گفته شده است نهی ارشادی در معاملات مستقیماً دلالت بر فساد معامله می کند اما نهی مولوی در معاملات، نیازمند اثبات ملازمه بین نهی تکلیفی و نهی وضعی(فساد) است. آیا این سخن صحیح است؟ دلیل آن چیست؟
👇👇👇👇👇👇👇
http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=71&pid=6335#pid6335
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
✅ #نکات_اصولی
#استاد_شهیدی
📚 حرمت تشبه مرد به زن و بالعکس؟؟!!
تشبّه رجال به نساء را مشهور فرمودند حرام است
برخی مثل مرحوم امام پوشیدن یک لحظه لباس زنانه را برای مردان در خانه و... بنابر احتیاط حرام می دانند.
أدله حرمت
1- موثقه سماعه بود:.... سَمَاعَهَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: فِی الرَّجُلِ یَجُرُّ ثَوْبَهُ قَالَ إِنِّی لَأَکْرَهُ أَنْ یَتَشَبَّهَ بِالنِّسَاءِ
مناقشه
أولاً: کراهت أعم از حرمت است.
ثانیاً: به مناسبت تطبیق «تشبّه به نساء» بر جرّ الثوب، ما یصلح للقرینیه داریم که حرام نیست و مکروه اصطلاحی است زیرا در روایات جرّ الثوب مکروه شمرده شده است؛
2- ..... عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع ..... لَعَنَ اللَّهُ الْمُحَلِّلَ وَ الْمُحَلَّلَ لَهُ وَ مَنْ یُوَالِی غَیْرَ مَوَالِیهِ وَ مَنِ ادَّعَى نَسَباً لَا یُعْرَفُ وَ الْمُتَشَبِّهِینَ مِنَ الرِّجَالِ بِالنِّسَاءِ وَ الْمُتَشَبِّهَاتِ مِنَ النِّسَاءِ بِالرِّجَالِ وَ....
سند این روایت به جهت عمرو بن شمر ضعیف است.
3- ...... عَنْ عَلِیٍّ ع أَنَّهُ رَأَى رَجُلًا بِهِ تَأْنِیثٌ فِی مَسْجِدِ رَسُولِ اللَّهِ ص فَقَالَ لَهُ اخْرُجْ مِنْ مَسْجِدِ رَسُولِ اللَّهِ یَا مَنْ لَعَنَهُ رَسُولُ اللَّهِ ثُمَّ قَالَ عَلِیٌّ ع سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص یَقُولُ لَعَنَ اللَّهُ الْمُتَشَبِّهِینَ مِنَ الرِّجَالِ بِالنِّسَاءِ وَ الْمُتَشَبِّهَاتِ مِنَ النِّسَاءِ بِالرِّجَالِ
سند این روایت به نظر ما صحیح است.
مرحوم شیخ انصاری فرموده اند که «متشبّهین من الرجال بالنساء»ظاهر این است که مخنّث ها و أفرادی که به ظاهر مرد اند ولی رفتار جنسی زنانه دارند را بیان می کند؛
گفته می شود این معنا خلاف اطلاق «المتشبّهین من الرجال بالنساء» می باشد و اطلاق آن شامل لبس لباس زنانه نیز می شود و اختصاص به رفتار جنسی ندارد.
بله روایتی در کافی نقل می کند که اگر سند آن صحیح باشد بر این روایت حکومت داشته .....
تفصیل این مطلب در تالار علمی مطرح شد، شما نیز ضمن ملاحظه آن در تالار، در این بحث علمی شرکت کنید
👇👇👇👇👇👇👇
http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=1492&pid=6339#pid6339
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
💫دحو_الارض نابترین خلوت شب برای رجوع به درگاه الهی
✅اعمال دحوالارض
1⃣ روزه
روزه این روز که کفاره هفتاد سال است و جز روزههایی است که اهل بیت سفارش کردند.
2⃣ غسل
3⃣خواندن دو رکعت نماز
خواندن دو رکعت نماز در وقت ظهر، در هر رکعت بعد از حمد، پنج مرتبه سوره شمس بخواند و بعد از اتمام نماز بگوید: «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ، سپس بگوید: یَا مُقِیلَ الْعَثَرَاتِ أَقِلْنِی عَثْرَتِی یَا مُجِیبَ الدَّعَوَاتِ أَجِبْ دَعْوَتِی یَا سَامِعَ الْأَصْوَاتِ اسْمَعْ صَوْتِی وَ ارْحَمْنِی وَ تَجَاوَزْ عَنْ سَیِّئَاتِی وَ مَا عِنْدِی یَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرامِ»
4⃣ زیارت امام رضا (علیه السلام)
📚 ابن طاووس، اقبال الاعمال، 1377، ج2، ص27-29؛ طوسی، مصباح المتهجد، 1411، ص671 – 699
#دحوالارض
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
♻️ مقایسه مكاتب اجتهادى #نجف، #قم، #سامراء، #كربلا ... درمصاحبه با آیت الله #شبزندهدار
در این گفتگو ایشان به بررسى مكاتب فوق پرداخته و از مسائلى نظير رشد علمى، تفاوتها و بزرگان هر مكتب سخن به ميان آورده و در پايان روش فقاهتى #صاحب_جواهر را به طور خاص مورد بحث قرار می دهند.
👇👇👇👇👇👇
http://lib.eshia.ir/10257/67/7
#روش_شناسی_اجتهاد
@feghheumanism
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
روضه خوانی حاج منصور ارضی:
بی جهت گفتند روضه عامل افسردگیست
#تلنگر به #وزیر_بهداشت
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
📆 ۲۵ ذیقعده؛ زادروز نابغهای جامعالاطراف و درخشان
🔻 رهبر معظم انقلاب اسلامی:
مرحوم آیتالله شهید سید محمدباقر صدر (قدساللهروحه) بیشک نابغهای بهمعنای واقعی کلمه، اسلامشناس، فقیه و فیلسوف بزرگ اسلامی و یکی از چهرههای استثنایی تاریخ اسلام، سرمایهای بینظیر، شخصیتی جامعالاطراف و ستارهای درخشان بود... ما در زمینه مسائل فکری و اسلامی و در زمینه فقه و اصول و بقیه علوم، آدمهای پیشرفته زیاد داریم؛ منتها نابغه خیلی نادر است. ایشان جزء نادرهایی بود که حقیقتاً نابغه بود.
🔸 نابغه قرن؛ گزیدهای از بیانات رهبر معظم انقلاب درباره #شهید_صدر ، ص ۲۹
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye
الگوریتم آیت الله سند.docx
31.1K
✅ #الگوریتم اجتهاد آیت الله #سند
🔹 آیت الله سند: درباره اجتهاد چند #منهج_فقهی وجود دارد و این مناهج ناشی از #مراحل_استنباط است، این نکته مهم است که انسان بداند کدامیک از بزرگان در کدامیک از مراحل تمایز دارد؟
#روش_شناسی_اجتهاد
منبع : @ravesh_ejtehad
•┈••✾••┈•
کانال اصول شهید صدر :
@halgheysaniye