🔖 #دریافت_مقاله واقعیت از نگاه [شهید سید] محمدباقر صدر و ملاصدرا
🖊 حسن لاهوتیان / جمال سروش
🌐 http://pfk.qom.ac.ir/article_1628_97e171e001e06cdefa4d679d151c0a56.pdf
✔️ #چکیده
شناسایی #واقعیت از نگاه #صدرالمتألهین که تساوی واقع با وجود را امری #بدیهی تلقی میکند، همان وجودشناسی است. اما شهید سید محمدباقر صدر با انکار #بداهت این تساوی، سعی میکند با استناد به صدق قضایایی که مطابَقی موجود در خارج ندارند، واقعیت را #اعم از وجود نشان دهد. اگرچه این ادعا، در اندیشۀ اسلامی طرفدارانی چون #معتزله را دارد، اما شهید صدر در انگیزۀ بیان این ادعا، هم در محتوای آن و هم در ادلۀ ارائه شده برای آن، از معتزلیان فاصله گرفته و دیدگاهی مُتقن عرضه کرده است. بههرحال نتیجۀ این اختلاف مبنایی میان #صدر و #صدرا، دو توصیف کاملاً متفاوت از #عالم_واقع است، اگرچه نسبت واقعیت با وجود، ماهیات، #معقولات_ثانی_فلسفی، #معدومات و مدرکات #عقل_عملی در این دو نگاه، قرابتهای زیادی نیز با هم دارند. پژوهش حاضر با نگاهی تطبیقی، ابتدا عالم واقعِ صدری را در کنار وجودشناسی صدرایی، تبیین و ارزیابی کرده است، سپس نشان داده که این دو متفکر با وجود اختلافات مبنایی در بداهت برخی گزارهها، روش مشابهی را در شناسایی واقعیت به کار بسته و در تعارض میان #برهان و بداهت، هر دو جانب برهان را گرفتهاند. در نهایت چرایی و چگونگی تجدیدنظر آنها در گزارههایی که بدیهی به نظر میرسیدند، تبیین شده و منشأ آن، تفاوت و مرز میان وجدان عدم و عدم وجدان، دانسته شده است.
@halqat
🔖 #دریافت_مقاله نگاهی معرفتشناختی به گزارههای متواتر در انديشه اسلامی
📚 مجله معرفت کلامی، سال چهارم، شماره دوم، پاييز و زمستان ۱۳۹۲
🖊 محمد حسينزاده / استادِ موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی رحمه الله
🌐 http://kalami.nashriyat.ir/sites/kalami.nashriyat.ir/files/2_5.pdf
🌐 http://kalami.nashriyat.ir/node/681
✔️ چکيده
#متواترات که گونهای از دليلهای نقلیاند، در دانشهايی همچون #کلام، #فقه، #تاريخ و ديگر دانشهای همگن که ادله نقلی در آنها کارآمدند هستند، نقشی بسيار دارند. در نوشتار حاضر، درباره گزارههای متواتر با نگاهی معرفتشناختی و از اين جهت که مفيد يقيناند و میتوانند مبدأ #برهان قرار گيرند، بحث میكنيم. پيش از آن، از باب مقدمه، لازم است درباره تعريف خبر يا گزاره متواتر بحث، و تعريفهای ارائه شده را ارزيابی کنيم و درباره شرايط اعتبار خبر متواتر بحث كنيم؛ سپس ببينيم متواترات چه معرفتی به ما میدهند: معرفت #ظنی يا #يقينی؟ و اگر يقينی، آيا نوعی معتبر است يا شخصی؟ سرانجام به مسئله اصلی، يعنی #بديهی و #مبدأ_برهان بودن آنها میرسيم. در اين باره، نقدهايی را که متوجه بداهت و بلکه يقينی بودنشان شده است طرح و ارزيابی میکنيم و بدين نتيجه رهنمون میشويم که درجه معرفتی آنها فروتر از يقين بالمعنی الاخص است.
⭕️ در این مقاله به مبنای #شهید_صدر رحمه الله در #تواتر و تفاوت آن با مبنای رایج میانِ منطقدانان اشاره شده است.
@halqat