🔰 یادداشتهای قرآنی: حل مشکلات یا تصحیح جهت زندگی
✍ اصغر آقائی
______________________
🔻شاید اگر بخواهیم #دین را در یک جمله بیان کنید این چنین بتوان گفت: «دین امری الهی برای تصحیح نگرش انسان است». این جمله بدین معنا است که اگر کسی نماز بخواند، اما #نگرش او به هستی، صحیح نباشد او فردی حقیقتاً و کاملاً دیندار نیست؛ یا آنکه بهتر بگویم مرتبه مهمی از دین را ندارد، اما اگر فردی خطائی انجام میدهد، اما میداند این خطای او در جهت اهداف کلی هستی مانند رضایت الهی نیست و از این امر #پشیمان است، این فرد دیندارتر از نمازخوانی است که نماز، عادت او شده است، و توجهی به رضایت الهی ندارد.
🔻البته باید توجه داشت #تحلیلهای اخلاقی امری نظری است و نباید بر مبنای آن عمل ظاهراً صحیح دیگران را #قضاوت نادرست کرد و #برچسب منفی به او زد. لذا فردی که نماز میخواند، اصل بر آن است که هدف او رضایت الهی است و نباید گمان بد به او داشت.
🔻تحلیلهای اخلاقی برای #تصحیح اصول کلی ذهنی حاکم بر مسائل اخلاقی است، نه آنکه خود راهی برای عملی غیر اخلاقی، یعنی قضاوت نادرست دیگران، باشد.
🔻یکی از نگرشهای مهمی که باید در افراد ایجاد شود این است که «نابودی مشکلات» و «رسیدن به خوشی کامل» دو امر متلازم نیستند. این بدین معناست که نه با راحتی، آرامش میآید و نه #محو تمام #مشکلات ممکن است.
🔻خداوند در آیه 129 اعراف میفرماید:
💠 قَالُواْ أُوذِينَا مِن قَبْلِ أَن تَأْتِينَا وَمِن بَعْدِ مَا جِئْتَنَا قَالَ عَسَى رَبُّكُمْ أَن يُهْلِكَ عَدُوَّكُمْ وَيَسْتَخْلِفَكُمْ فِي الأَرْضِ فَيَنظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ
💠 گفتند: «پیش از آنکه به سوی ما بیایی آزار دیدیم، (هم اکنون) پس از آمدنت نیز آزار میبینیم! (کی این آزارها سر خواهد آمد؟)» گفت: «امید است پروردگارتان دشمن شما را هلاک کند، و شما را در زمین جانشین (آنها) سازد، و بنگرد چگونه عمل میکنید!»
🔻خداوند در این آیه به نقل از بنیاسرائیل بیان میکنند از آنجا که دیدگاه آنان این بود که #زندگی_بدون_مشکل هدف است، لذا وقتی #موسی علیه السلام مبعوث میشود، اما مشکلات آنان کاملاً از بین نمیرود، اساس #بعثت را زیر سؤال میبرند که هم پیش از آمدن و هم بعد از آمدن تو، ما در اذیّت بودیم و هستیم، و آمدن تو چه منفعتی برا ما داشت؟
🔻این #نگرش که اساس زندگی بر «زندگی بدون مشکل است» سبب شده بود که آنان در #نبوت نیز #تشکیک کنند. حال اگر آنان بر این عقیده و نگرش بودند که اساس زندگی بر مثلا جلب #رضایت الهی است، طبیعتاً رضایت حق را نه در نبود مشکلات که در #تبعیت از ولیّ خدا میدیند و این تغییر نگرش، به عمل ختم میشد و اتفاقاً آنچه آنان در پی آن بودند یعنی رفع مشکلات، با همراهی ولیّ خدا و پشتیبانی او، بهتر تحقق مییافت.
🔻نتیجه آنکه اگر نگرش افراد جامعهای تغییر نکند آن جامعه نه دیندار است و نه در مسیر دین و نه فواید دینداری به نحو اتمّ در آن جریان خواهد یافت.
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
#حیات_معقول
🆔 @hayatemaqul
🔰 رابطه ایمان و نجات: آیا نجات مختص شیعیان است؟
✍ اصغر آقائی
_________________
💠 #اميرالمؤمنين علیهالسلام فرمود:
لا نَجاةَ لِمَنْ لا ايمانَ لَهُ: کسی که ایمان ندارد، نجات نیابد.
🔻برای فهم این حدیث مقدماتی لازم است:
۱. اوصافی چون عقلانیت و ایمان و ولایت و عشق، و به طور کلی تمام #اوصاف_وجودی، هرچند در مفهوم مغایر یکدیگر هستند، اما در مصداق، به دلیل #وحدت_وجود، #اینهمانی دارند.
۲. بر اساس #تشکیک_وجود، تمام اوصاف وجودی، #مراتب دارند؛ لذا خداوند #المؤمن است در اعلی مراتبِ آن؛ و #الشاکر است به همین صورت.
🔻برخی نتائج حاصل این دو مقدمه:
✔️ هر عاقلی، مؤمن است؛
✔️ هر مؤمنی، عاقل است؛
✔️ هر عاقلی، ولایت دارد؛
✔️ هر ولیّیی، عاقل است؛
... و نتائج دیگر؛ مثلا: هر عاقلی، شاکر است. (تمام اوصاف وجودی در این نتایج به تناسب، موضوع و محمول واقع میشوند)
▫️نکته: اگر موجودی #ولایت_طاغوت را داشته باشد، هویت این ولایت چون #عدمی است، به هیچ عنوان با ولایت مطرحشده قابل قیاس نیست و نتایج گذشته را ندارد. مثلا #ولایت_شیطان، یعنی #عدم_ولایت_الله، لذا چنین ولایتی، نه #عقلانیت دارد، نه #شکرگزاری دارد، و نه اوصاف وجودی دیگر؛ لذاست که کسانی که ولایت شیطان را دارند، در روز قیامت، علیه خود و شیطان میشورند و #پشیمان میشوند؛ مگر میشود عقلانیت، پشیمانی بار آورد؟
🔻بر اساس دو اسم #الظاهر و #الباطن خداوند، تمام اوصاف گفته شده، هم ظاهری دارند و هم باطنی؛ و این مسئله نتائجی دارد، مانند:
✔️ #حجّتهای الهی، هم باطنی هستند و هم ظاهری.
✔️ تمام #حجتهای خداوند هم بر فرد و هم بر دیگران ولایتآور است. یعنی اگر مثلا #عقل کسی بر امری به صورت صددرصدی حکم کند، او باید سخن این ولیّ (همان حجّت) الهی را بپذیرد؛ و به همین منوال حجتهای بیرونی.
✔️ #حجت_ظاهری باید لااقل به مرتبهای از #حجت_باطنی، وابسته باشد، لذا پذیرش #پیامبران، بدون نوعی حجت باطنی، عبث است و بیفایده.
✔️ اگر کسی #حجت_باطنی را پذیرفته باشد، ولی حجت ظاهری به او نرسیده یا رسیده اما به دلیلی موجّه، #حجتبودن او را درک نکرده باشد، این فرد به دلیل #تبعیت از حجت باطنی یعنی عقل، در دائره ایمان باطنی قرار دارد، چه متدین به ادیان دیگر چون مسیحیت باشد و چه متدین نباشد، و یا اساسا خداباور نباشد، اما به حکم عقل، هیچگاه مثلا ظلم نمیکند؛ چنین فردی، مرتبهای از ایمان باطنی را دارد و آن مسیحی، علاوه بر ایمان باطنی، مرتبهای از ایمان ظاهری را نیز به دلیل پذیرفتن عیسی ع دارد.
✔️ کسی که به ایمان باطنی مؤمن است در #یوم_تبلی_السرائر، ایمانش آشکار میشود؛
✔️ کسی که به ایمان ظاهری مؤمن باشد، در روز قیامت، اگر ایمان باطنی نداشته باشد، کافر محشور خواهد شد؛ مانند منافق
✔️ هر فردی به هر میزان که عاقلتر، مؤمنتر، و ولایتمدارتر میشود، در حقیقت، ولایت اميرالمؤمنين علیهالسلام را پذیرفته است، و خلیفهی خلیفة الله میشود، لذا تبعیت از او و پذیرش سخن او نیز بر دیگران ضرورت بیشتری مییابد.
▫️ به طور کلی قاعده در این باب این است: به حکم دو اسم #الظاهر و #الباطن، هر آنچه در این دنیا است مظهر اسم الظاهر است، ولی قیامت مظهر الباطن، لذا فقط هر کسانی در قیامت، که "تبلی السرائر" است، مؤمن خواهد بود، که #ایمان_باطنی در دنیا داشته باشد.
✅ با توجه به توضیحات و مقدمات بالا، هر کسی در دایره عقلانیت، ایمان، و مانند آن وارد شود، به دلیل اینهمانی آنها با ولایت، در حقیقت #ولایت_امیرالمؤمنین علیهالسلام را پذیرفته است؛ و این معنای احادیثی است که میفرماید بدون ولایت کسی وارد بهشت نمیشود؛ که فرمود "هُنَالِكَ الْوَلَايَةُ لِلَّهِ الْحَقِّ" و در روز قیامت ولایت از آن "الله" است و طبیعتا ولایت از آن ولیّ نیز است؛ لذا ولایت اميرالمؤمنين علیهالسلام به همه عرضه میشود، و مثلا آنکه در دنیا به احکام حجّت باطنی عمل میکرد و سمعاً و طاعتاً به عقل میگفت - هرچند در ظاهر مسلمان نبود - در آنجا هم سمعاً و طاعتاً به حجّت ظاهری خواهد گفت.
✳️ و نتیجه این میشود:
وقتی اميرالمؤمنين علیهالسلام میفرماید مؤمن اهل نجات است، یعنی هر کسی به هر مرتبهای از ایمان، عقلانیت، و ولایت رسیده باشد، و ملتزم مقتضیات آن باشد، در دائره نجات است؛ پس هر چقدر مؤمنتر، ناجیتر است. پس نه تنها شیعیانی که ملتزم به مقتضیات ایمان هستند، در هر مرتبهای، اهل نجات هستند، بلکه هر مؤمنی به معنایی که عرض شد اهل نجات خواهد بود.
🔻 نکته پایانی: وقتی گفته میشود مؤمن اهل نجات است، باید گفت نجات از چه چیزی؟ قاعده کلی این است: هر کسی عقلانیت، ایمان و ولایت را در هر چیزی به کار برد، در همان چیز اهل نجات است، چه دنیوی چه اخروی؛ و البته مصداق تام این نجات، نجات از #عذاب_الهی است.
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
#حیات_معقول
@hayatemaqul