eitaa logo
امتداد حکمت قرآنی و فلسفه الهی
1.4هزار دنبال‌کننده
529 عکس
151 ویدیو
26 فایل
حکمت قرآنی در اندیشه فیلسوفان انقلاب اسلامی: امام خمینی علامه طباطبایی شهیدان مطهری، بهشتی، صدر آیات علامه جعفری، مصباح یزدی، جوادی آملی و امام خامنه ای
مشاهده در ایتا
دانلود
📌رشد یافتگی جامعه ، رئیس جمهور رشید 📌سفاهت جامعه ، رئیس جمهور سفیه 📍بخش دوم: 🔹استاد مطهری در توضیح رشد می گوید: « 📌رشد یعنی اینکه انسان شایستگی و لیاقت اداره و نگهداری و بهره برداری یکی از سرمایه ها و امکانات مادی و یا معنوی که به او سپرده می شود داشته باشد. یعنی اگر انسان در هر ناحیه از نواحی زندگی که حکم یک شأن و وسیله ای را دارد، شایستگی اداره و نگهداری و بهره برداری از آن را داشته باشد، چنین شخصی در آن کار و در آن شأن، «رشید» است.» 🔹راهبری جامعه و مدیریت کلان مستلزم نوعی از رشد است؛ زیرا رهبری عبارت است از بسیج کردن نیروهای انسان ها و بهره برداری صحیح از نیروهای انسانی در جهت تعالی و ترقی ملت. انسان رشید هم سود و زیان را در آن موضوع درك می كند و هم ارزش موضوعات مربوط را درك می كند و هم قدرت حفظ و مدیریت سرمایه ها و امکانات رادارد.از این رو رشد یعنی درک مصالح ملت و اولویت گذاری آنها، حفظ سرمایه ها و قدرت مدیریت امکانات و سرمایه. و خلاصه یعنی «اینكه انسان شایستگی و لیاقت اداره و نگهداری و بهره برداری یكی از سرمایه ها و امكانات مادّی و یا معنوی كه به او سپرده می شود داشته باشد.» 🔸بنابراین یک رئیس جمهور شایسته و توانمد انسان رشد یافته ای است که بتواند نقطه ی مركزی جامعه ی اسلامی باشد و ذهن ها را آگاه سازد، روح ها را اداره كند و همه امکانات و گروه ها و ظرفیت ها را در مسیر پیشرفت و عدالت بسیج كند. ❇️انتخاب رئیس جمهور رشد یافته در گرو رشدیافتگی اجتماعی است استاد مطهری: 🔹«آن كه رشد مالی ندارد، قیم به جای او در مالش تصرف می كند و آن كه رشد خانوادگی ندارد ولیّ از قبیل حاكم شرعی اگر مصلحت بداند به جای او انتخاب می كند، اما ملتی كه رشد اجتماعی نداشته باشد یا رشد مذهبی نداشته باشد استعمار متولی او می شود و چه متولی ای كه او را برده خود می كند، همه چیزش را از او می گیرد، اسلامش را مسخ شده به او تحویل می دهد. علی هذا لازمه رشد نداشتن این است كه دیگران متولی ما و قیم ما بلكه مالك ما خواهند شد. فرق متولی و قیم با مالك این است كه متولی و قیم اداره می كنند امور مورد قیمومت یا تولیت را، ولی مالك او را از آنِ خود می داند. پس ما اگر نخواهیم برده و مملوك دیگران باشیم و آنها ما را در جهتی كه مایلند سوق بدهند، باید سعی كنیم رشد اجتماعی داشته باشیم.» «از طرفی مسئولیت اداره یك چیز مستلزم رشد است و رشد نیز به نوبه خود مستلزم مسئولیتهایی است. ولی بحث ما فعلاً در بخش اول است. مقصود تنها مسئولیت شرعی نیست، مسئولیت انسانی در خود و در برابر اجتماع نیز نوعی مسئولیت است و لااقل امروز مورد قبول است. انجام این مسئولیتها مستلزم رشد داشتن است. ما باید بدانیم كه دو راه بیشتر در پیش نداریم: یا باید رشید باشیم و خودمان زمام كار خود را در دست بگیریم و یا دیگران خواهند آمد و متولی ما و قیم ما و بلكه مالك ما خواهند شد، و العبد و ما فی یده كان لمولاه. ما یا باید رشید باشیم و آزاد و یا غیر رشید و برده. آزادی را با شعار و زنده باد و مرده باد نمی توان به دست آورد. عمده در آزادی، رشد و لیاقت و به قول نقی زاده در مقدمه كتاب آزادی و حیثیت انسانی كاراكتر شخصی است. ما یا باید رشید باشیم و مدیریت داشته باشیم و رهبری بكنیم و یا باید غیر رشید [باشیم ] و ما را اداره و رهبری بكنند.» ر.ک: مجموعه آثار شهید مطهری . ج3، ص: 313. یاداشت های استاد مطهری جلد چهارم . ج4، ص: 481 ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
📌وظیفه روحانیت در رشید بار آوردن ملت اسلام 📍فیلسوف انقلاب اسلامی آیت الله شهید مطهری: 🔹 روحانیت ما خیال می كند مسئولیتش فقط ابلاغ چند مسأله فرعی است، آنهم مسائلی كه هزارها بار زیر و رو شده و فقط به شكل سنتی و تكرار مكرر است و از باب اینكه تعبداً تقلید میت جایز نیست و مردم تعبداً باید از سلفی به خلفی مراجعه كنند، و حال آنكه اصلی اش ایجاد رشد و لیاقت و اعطای شناخت اسلام و فرهنگ اسلامی و سرمایه های اسلامی و تاریخ اسلام و معرفی مكتب اسلام به صورت یك مكتب و یك ایدئولوژی و جهان بینی اسلام است. یادداشتهای استاد مطهری، جلد چهارم ج4، ص: 481 ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
❖ بافتار تاریخی قرآن_1.mp3
31.21M
بافتار تاریخی قرآن درس‌گفتارهای سیر تاریخی نزول قرآن استاد محمدهادی یوسفی‌غروی درس‌گفتار اول جمعه‌، ۱۶ اپریل ۲۰۲۱ شب چهارم ماه رمضان ۱۴۴۲ مباحث مطرح شده: 02:00 - آیا ماه رمضان قرار بود اولین ماه سال اسلامی باشد؟ 12:35 - فاصله بین نبوت و رسالت پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) 24:45 - آیا وحی ۲۳ سال طول کشید یا ۲۰ سال؟ 38:50 - شروع نزول وحی با آیاتی از سوره علق بود یا با کل سوره فاتحه‌؟ 47:25 - قرآن در چه زمانی جمع و تدوین شد؟ 55:00 - آیا سوره فاتحه بخشی از قرآن بود؟ 59:00 - کیفیت وحی به چه صورت بود؟ انجمنهای مسلمانان شیعه دانشگاه نورث‌وسترن و موسسه فناوری ماساچوست @Yusufi_Gharawi
📌نیاز جهان به ملاصدرا و شیخ انصاری آیت الله العظمی خامنه ای: 🔹یکی از فضلای برجسته زمان ما که به‏طور کامل با فرهنگ جدید آشنا بود و چند زبان می‏دانست و سالها در دانشگاههای مختلف دنیا تدریس کرده یا تعلیم گرفته بود، پس از سفری که برای یک فرصت مطالعاتی به اروپا رفته و بازگشته بود، نوشته یا گفته بود که امروز ذهنیّت دنیای غرب، دیگر دنبال این زرق و برقها نیست؛ بلکه به دنبال «شیخ انصاری»ها و «آخوند ملّاصدرا»هاست! و این دیگر حرف منِ طلبه نیست. 🔸امروز این انسانهای معنوی هستند که از زیر انبار تهمتها می‏درخشند و مردمی را که در تاریکی مادیّت دست و پا می‏زنند، به خود جذب می‏کنند. و آخوند - یکی فقیه و دیگری حکیمِ عارف - هر دو در دنیای غرب، با خصوصیّت زهد و عبادت فراوان، به یاد ماندنی و تاریخی هستند. بیانات در دیدار جمعی از روحانیون۱۳۷۴/۰۹/۱۶ ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
📌نیاز جهان به ملاصدرا و شیخ انصاری آیت الله العظمی خامنه ای: 🔹از مرحوم دکتر زریاب که هم دانشگاهی مسلطِ خوبی بود، هم طلبه‏ ی خوبی بود- ایشان دوره‏ی طلبگی خوبی را گذرانده بود و با علوم اسلامی آشنا بود و شاگرد امام بود- یکی از دوستانمان نقل‏ می‏کرد- من خودم از ایشان نشنیدم- که یک فرصت مطالعاتی در اواخر عمرش گرفته بود و رفته بود اروپا، بعد که برگشته بود، گفته بود امروز آن چیزی که من در محیطهای عملیِ دانشگاههای اروپا مشاهده کردم، نیاز به ملّاصدرا و شیخ انصاری است. 🔸شیخ انصاری کارش در حقوق است، فقه است؛ حکمت الهی است. 🔹می‏گوید من می‏بینم امروز این‏ها تشنه‏ی و ‏اند. این برداشتِ یک استاد غرب‏شناسِ زبان‏دانِ مسلط به چند زبان اروپائی است که سالها هم در آنجاها زندگی کرده و درس خوانده بود و با علوم اسلامی هم آشنا بود. این، برداشت اوست، که برداشت درستی است. بیانات در دیدار اساتید و رؤسای دانشگاه‌ها‌۱۳۸۶/۰۷/۰۹ ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
📌خویشاوندی و اختلاف فلسفه اسلامی با فلسفه یونانی 📌اصول راهنمای تحلیل تاریخی فلسفه اسلامی 📍دکتر رضا داوری اردکانی: ۱. فلسفه یونانی ناظر به کمال وجود انسانی در مدینه و ره‌آموز تربیت اهل مدینه است. ۲. فلسفه موسوم به فلسفه اسلامی با دستکاری در آراء افلاطون و ارسطو و نوافلاطونیان پدید نیامده است بلکه اولین تلاقی بزرگ و مهم میان دو فرهنگ و فلسفه‌ای است که با روح جهان ایرانی- اسلامی پیوند دارد. ۳. فلسفه دوره اسلامی از آغاز استعداد آن را داشته است که به دین نزدیک شود و با این استعداد و تمایل بوده است که در جمع انحاء تفکر دینی با فلسفه سعی و اهتمام کرده است. این فلسفه با جلوه خدا به عنوان وجود مطلق یا مطلق وجود، آغاز می‌شود. درست است که در این آغاز بحثی از خدا نیست اما حضور و وجود و علم و قدرتش در مبادی و احکام مابعدالطبیعه و مثلاً در تعریف ماهیت و امکان و علیت و ضرورت مضمر است و بر اساس این تعاریف و اصول است که وجود خداوند و اسماء و صفات الهی اثبات می‌شود. ۴. فیلسوفان جهان اسلام فلسفه یونانی را با نظر به افقی که با اسلام گشوده شده بود، تفسیر کردند و البته در این تفسیر به حکمت نیاکان خود در ایران قبل از اسلام نیز بی‌اعتنا نبودند. ابن‌سینا از حکمت مشرقی می‌گفت و سهروردی جوهر فلسفه خود را فراگرفته از حکمت خسروانی می‌دانست و بالاخره در قوام فلسفه دوره اسلامی تفکر ایران باستان و تصوف و عرفان از ابتدا دخالت داشته و این دخالت و حضور به تدریج بیشتر شده تا جایی که وقتی آثار فیلسوفان متأخر جهان اسلام را می‌خوانیم نمی‌دانیم آنچه می‌خوانیم فلسفه است یا کتاب عرفان و تصوف. ۵. توجه مسلمانان به فلسفه یونانی و ترجمه و فراگرفتن آن و تأمل و تفکر در معانی و مضامینش یکی از بزرگترین حوادث فرهنگی در اتمام طول تاریخ است. با این حادثه پیوندی که از قدیم میان ایران و یونان وجود داشت در قلمرو فرهنگ و تفکر تثبیت شد و فلسفه قدمی به سوی غایت خود که وحدت جهان انسانی است برداشت. 6. اکنون که تجدد در سراسر روی زمین و در همه جهان گسترش یافته است و همه جهان یکی شده و تقدیر مردم مناطق جهان به هم بسته است، آشنایی با تجدد و اصول آن و درک وضع توسعه‌نیافتگی حتی از جهت اخلاقی نیز ضرورت و اهمیت دارد. این درک شاید مقدمه‌ای برای گشایش افقی در جهان پر از کدورت و تیرگی و دشمنی و هول و خطر باشد و من که خود را گهگاه در زمره ارسطوییان می‌بینم به پیروی از استاد معتقدم که جهان کنونی بیش از هر چیز به کیمیای نایاب دوستی نیاز دارد. ❇️منبع: پیام رضا داوری اردکانی رییس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران با عنوان «فلسفه اسلامی و ارتباط ایران و اروپا» به همایش بین المللی «فلسفه، دین و علم در زیست جهان اسلامی» در دانشگاه وین اتریش 1396 ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
📌دکتر رضاداوری اردکانی: ❇️ فلسفه اسلامی را باید با عشق و علاقه فراگرفت و در آراء و اقوال صاحبان آن تأمل و تحقیق کرد و مخصوصاً به مقام این فلسفه در جهان کنونی و به نسبت آن با فلسفه یونانی و فلسفه جدید اندیشید. ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
📌مگر به دلخواه ماست⁉️ 📌امتداد اجتماعی و سیاسی حکمت و فلسفه 📍دکتر رضا داوری اردکانی: 🔹از فلسفه بهره برداری نمی‌توان کرد و به فکر بهره‌برداری از فلسفه نباید بود. بلکه به آن دل باید سپرد. فلسفه اگر بهره‌ای داشته باشد بهره اش در پی این دل‌سپاری حاصل می شود. فلسفه چیزی نیست که با تدبیر و مصلحت‌بینی بتوان آن را دست‌کاری کرد. 🔸هیچ‌کس نمی تواند تصمیم بگیرد که فلسفه چه صورتی داشته باشد و به چه مسائلی بپردازد و وسیله رسیدن به کدام مقصد باشد. به عبارت دیگر، فلسفه تابع سیاست و حاصل میل و خواست اشخاص و گروه‌¬ها نیست، بلکه به فراهم شدن شرایط یک سیاست استوار و قوام خرد عملی کمک می کند و اگر نباشد، چه بسا که سیاست بی بنیاد می شود. 🔹اما اگر باشد، کار سیاست و اقتصاد و فرهنگ هم رونق می‌ گیرد و اهل تدبیر پیدا می شوند. مردمی که فلسفه دارند (و فلسفه داشتن با آموختن فلسفه و اطلاع داشتن از فلسفه¬‌ها تفاوت دارد) کم و بیش از خرد سیاسی هم بهره مندند و آنها که فلسفه ندارند، معمولاً درک و فهم سیاسیشان ضعیف است. 🔸اکنون جهان ِتوسعه‌نیافته چون فلسفه ندارد، بهره‌¬اش از خرد سیاسی بسیار اندک و گاهی هیچ است. به این جهت نه مستبد این جهان‌واره چندان قدرت استبداد دارد و نه دموکرات‌مآبش معمولاً چیزی از آزادی سیاسی می¬‌فهمد. او هم می تواند خشن، خودرأی و تهمت‌زن باشد. این عیب‌ها همه فرع دوری از تفکر است و نمی دانم چگونه دوران از تفکر می توانند فلسفه را به هر صورت که بخواهند درآورند و وسیله رسیدن به مقاصد خود کنند. 🔹فلسفه ای که همه بتوانند آن را دست‌کاری کنند و در خدمت خود درآورند چیزی در عرض حرف‌های مشهور و اهواء همگانی است. پس به جای اینکه بخواهیم فلسفه را با خواست‌های خود یا با رسوم سیاست و سیاست‌های مقبول میزان کنیم، اگر می توانیم به تفکر فلسفی اقبال کنیم، مسلماً یکی از آثار این اقبال ظهور خرد سیاسی است. 🔸اگر در غرب هم فلسفه به قول شما این‌جهانی شده است، این تحول نتیجه مصلحت‌اندیشی و تدبیر مصلحت‌بینان نبوده است. فیلسوفان جهان غربی، مردمی آزاد از سیاست (و غالباً بنیانگذار سیاست) بوده اند و از فکرشان نمی¬‌گذشته است که فلسفه را تابع مصلحت¬‌های جزئی و کلی کنند. پس من چگونه بگویم که در فلسفه اسلامی چه تغییری باید به‌وجود آورد و که هر تغییری را که بخواهیم در فلسفه پدید آوریم؟ ❇️فلسفه اسلامی را چگونه فرا گیریم که ما را مهیای رفتن به سوی آینده صلح و دوستی و سلامت و معرفت و اخلاق کند؟ 🔸فلسفه اسلامی را باید با و فراگرفت و در آراء و اقوال صاحبان آن و کرد و مخصوصاً به مقام این فلسفه در جهان کنونی و به نسبت آن با فلسفه یونانی و فلسفه جدید . ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
امام خمینی: وقتی شما فلسفه ارسطو که شاید بهترین فلسفه‏ ها قبل از اسلام باشد، ملاحظه کنید می ‏بینید که فلسفه ارسطو با فلسفه ‏ای که بعد از اسلام پیدا شده است فاصله‏ اش زمین تا آسمان است، در عین حالی که بسیار ارزشمند است، در عین حالی که شیخ الرئیس راجع به منطق ارسطو می ‏گوید که تاکنون کسی نتوانسته در او خدشه‏ ای بکند یا اضافه ‏ای بکند، در عین حال فلسفه را وقتی که ملاحظه می ‏کنیم فلسفه اسلامی با آن فلسفه قبل از اسلام زمین تا آسمان فرق دارد. صحیفه امام، ج 18، ص 263 ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
امام خمینی: سخنی که زبان زد بعضی است که این فلسفه از یونان اخذ شده، غلط است، کی فلاسفۀ یونان از این حرف¬ها سر در آورده و چه کسی سراغی از این حرف ها در کتب آنها دارد؟ این حرفها در کتب آنها نبوده و نخواهد بود. بهترین کتاب فلسفی آنها اثولوجیا است که دارای مختصری از معارف بوده و بقیه اش طبیعیات است، بلی شفای شیخ، فلسفۀ یونانی است و در آن هم از این حرف ها نیست. تقریرات فلسفه امام خمینی، ج1، ص 88-87) ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
❇️ عقل، فلسفه و پرسش از وضعیت امروز و فردای ما 🔹ضعف عقلانیت اجتماعی و غلبه احساسات بزرگترین خلا جامعه ایرانی است که موجب ضعف در طراحی آینده شده است. البته عقلانیت مدرن و ساختار آهنین (بروکراسی) غربی هم که ریشه در فرهنگ و هویت انسانی اروپایی دارد نتوانسته و نمی تواند این خلا را جبران کند بلکه بر تعمیق بحران افزوده و بیشتر خواهد افزود. 🔸امروز برای جبران این خلا، چاره ای جز تفکر و اندیشه فلسفی_انضمامی در موقعیت امروز و جهان اجتماعی جویای هویت نیست. دلسوزان و دغدغه مندان رسالتی بزرگ بر عهده دارند تا با تفکر فلسفی در تاریخ گذشته و هویت امروزی نظری به آینده کنند و از حرکت و پیشرفت جامعه جهانی و نسبت ما با بنیانهای فلسفی و تکنیک های روبنایی آن، نمایند. 🔹امروز، کسانی می توانند در این عرصه نقش افرین باشند که با فهم مشکل و باور بحران، از مشکل نگری گذر و به پرسش از خود و آینده و مسئله اصلی بار یابند و برای حل مسئله و پاسخ به پرسش های بنیادین تفکر کنند. پرسش دعوت به آغاز کردن راهی جدید و ساخت عالمی نوین است که اگر درست طرح گردد و جدی تلقی شود راهنمای آینده خواهد بود. 🔸تفکر در گرو فلسفه خوانی با عشق و تاریخ فهمی با دقت است تا با ابزار عقل و اندیشه با چشمی باز و ذهنی جستجوگر از کوچه پس کوچه های فرهنگ و زیست بوم داخلی و حرکت جهانی عبور کرده و آینده های ممکن را اندیشیده و نسبت خود را با گذشته و فرهنگ خود و تاریخ جهان انسان روشن سازد. مهمترین محصول این نوع از تفکر و اندیشه، خودآگاهی است که زیربنای علم و فرهنگ و پیشرفت است. 🔹 پرسش از وضع موجود و آینده ممکن، درگرو چشم پوشی از مشهورات و تعارفات موجود در فرهنگ و زبان است بخصوص فرهنگ و زبانی که آمیخته به قبیله گرایی سیاسی و جناحی و منافع حزبی و اقتصادی است. پرسش در ذیل فهمی عمیق از هستی ممکن است چرا در هستی، پیوست ها و گسست ها، اتصال ها و انقطاع ها، تغییرها و تحولها ظهور می یابد و امکان پرسش را فراهم می سازد. 🔸نقش فلسفه و حکمت به عنوان دانش "هستی شناسی برهانی مبتنی بر منطق و یقین" را نمی توان در این میدان انکار کرد. فلسفه برهانی عرصه رخ نمایی هستی و ظهور حقیقت است. "فلسفه یقین محور" ریشه ای برای درخت علم و بنیانی برای فرهنگ و ترسیم افقی برای زیستن است. اما نه فلسفه انتزاعی محض و محصور در کنج مدرسه، بلکه فلسفه ای در متن حیات انسانی که با انسان انضمامی و تاریخ انسانی و آینده جهانی نسبتی برقرار کند تا افقی را آشکار کند و راهی را فرا روی انسان رونده بگشاید. بنابراین آینده نسبتی با فلسفه دارد که گاه آشکار است و گاه در پس حجاب داده ها و معلومات فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی. امااین فلسفه است که از هستی آینده و شرایط امکان اشیا و افعال و طرح کلان حرکت بحث می کند. 🔹آنکه هر صورتی از فلسفه و حکمت مبتنی بر عقل، منطق و یقین را انکار می کند در واقع نسبت خود را با هستی و آینده قطع کرده و در کشاکش مکاتب و اندیشه ها خود را بی پناه ساخته و به موج پر تلاطم دریا افکنده است و از خود سلب اختیار و انتخاب کرده است. 🔸حکمت متعالیه یکی از صور تفکر و امکان فلسفی ایرانیان و سازنده تاریخ پنج سده اخیر ماست که می تواند راهنمای آینده ما باشد، به شرط آنکه پرسش آینده را بدان عرضه کرد و طلب پاسخ از آن داشت. آنکه اهل اندیشه و تفکر است خوب می داند که به راحتی نمی توان از کنار حکمت متعالیه گذشت و در تمنای تاسیس فلسفه ای دگر نشست و یا در حاشیه فلسفه های غربی، در آروزی ساخت هویت و افق گشایی آینده ماند. 🔹فلسفه و حکمت، ریشه در جان آدمی دارد که همواره خود را در ذهنها و فرهنگها نمایان کرده است و به میزان تعالی نفوس مشتاقان، پرده از رخ افکنده است و جلوه ای نمایان ساخته است. پس آنکه جویای فلسفه و حکمت است می بایست در جان خود و فرهنگ پیرامون، فلسفه و حکمت را سراغ گیرد و بدو پیوندد و در متن آن از نحوه هستی امروز و مسیر فردای رو به آینده دور دست پرسش کند و افق های ممکن را به نظاره بنشیند. سید مهدی موسوی ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
📌از کارهای سخت غفلت نباید کرد! آیت الله العظمی خامنه ای: 🔹عن عطاء بن یَسار، عن عائشة قالَت: قال رسولُ الله«صلی‌الله‌علیه‌وآله»: ما خُیِّرَ عمّارُ بن یاسر بین أمرَین الّا اِختارَ أشدَّهما.(امالی، صفحۀ 490.) 🔸این، روایتی است از پیغمبر در مدح و تمجید از جناب عمّار یاسر. راوی هم جناب عایشه، زوجۀ پیغمبر اکرم است. تقریباً یک معیاری را دست می‌دهد. 🔹می‌فرماید: هرگز عمّار بین دو کار مخیّر نشد یعنی دو کارِ نیک، دو کارِ خیر، مگر اینکه سخت‌ترینِ آن دو کار را انتخاب کرد. ❇️ضابطه کلی 🔸فرض بفرمایید انسان می‌خواهد مالی را صدقه بدهد، یک طور صدقه دادن کارِ آسانی است، مثلاً در صندوق صدقات یک پولی می‌اندازد. یک طور هم کارِ سخت‌تری است، و آن اینکه انسان می‌گردد، آن مستحِقِّ حقیقی را پیدا می‌کند و پول را به دست او می‌رساند. این، سخت‌تر است. اگر جناب عمّار بین این دو کار مخیّر می‌شد، کار سخت را انتخاب می‌کرد. یا فرض بفرمایید جناب عمّار هم در زمان پیغمبر که جوان بود، هم در زمان امیرالمؤمنین که پیرمردی شده بود، در جهاد شرکت می‌کرد. به دو صورت می‌شود در جبهه کار انجام داد؛ بعضی کارها آسان است، بعضی کارها سخت، او سخت‌تر را انتخاب می‌کرد. لذا در جنگ صفّین، جناب عمّار سخت‌ترین کار را انتخاب کرده بود یعنی هم می‌جنگید، شمشیر می‌زد، هم آن کسانی را که دچار وسوسه و تردید می‌شدند، با استدلال، با بیان وافی و شافی، آنها را هدایت می‌کرد و این، از جملۀ کارهای مهمی بود که جناب عمّار انجام می‌داد. 🔹 این، یک است که: انسان بالطبع، سهل‌گرا است، کارِ آسانتر را ترجیح می‌دهد. اگر از لحاظ زمانی هم دو کار در طول یکدیگر قرار داشته باشند، ما اوّل سراغِ آن کارِ آسان می‌رویم و آن را انتخاب می‌کنیم! امروز در مواجهۀ با جبهۀ عظیمی از دشمن که با انواع و اقسام ترفندها و ابزارها، ابزارهای سخت، ابزارهای نرم، در مواجهۀ با نظام اسلامی و با اسلام در واقع، با پرچم برافراشتۀ اسلام قرار گرفته است، بعضی از کارها کار آسانی است، بعضی از کارها سخت است، فکرکردن لازم دارد، مطالعه کردن و دقت کردن لازم دارد، فحص لازم دارد، پیدا کردن یاران و همکاران لازم دارد. اینها کارهای سخت است که ما معمولاً می‌رویم سراغ آسانترها! آن کاری که آسان است، آنرا انجام می‌دهیم. اگر رسیدیم به کار سخت، آنها را هم یا انجام می‌دهیم، گاهی هم انجام نمی‌دهیم. اما ترجیح می‌دهیم کارِ سهل را! یعنی سهل‌گرائی، آسان‌گرائی، دنبال کارهای آسان بودن. و این، غیر از سهل‌انگاری است، آسان‌گیری است. 🔸آسان‌گیری حرف دیگری است، کاری را که پیچیده است، انسان به پیچیدگیِ آن توجه نکند، آنرا با نگاه سطحی نگاه کند. این، سهل‌انگاری است. سهل‌گرائی این است که انسان دنبال کار آسان برود، کار سخت را رها کند! ❇️رسالت حوزه علمیه 🔹واقعاً امروز حوزه‌های علمیه بخصوص حوزۀ علمیۀ قم وظائف سنگینی دارند که کارهای سختی است. اینکه انسان مطالعه کند، درس بدهد، یک عدۀ شاگرد از او استفاده کنند؛ کار خوبی است اما از جمله کارهای آسانی است. در کنار این، کارهای سختی هم وجود دارد. من توصیه نمی‌کنم درسها را تعطیل کنند، مدرّسین درس نگویند و طلبه‌ها را محروم بگذارند!. نه، این هم کارِ لازمی است اما از کارهای سخت غفلت نباید کرد! نگاه کنیم، ببینیم امروز ابزار دشمن برای تغییر باورها چیست؟ این، یکی از کارهای مهم است. 🔸برویم سراغ اینکه در مقابل ابزار دشمن، چه ابزار سختِ او، چه ابزارِ نرم او، برای تغییر باورها، ما چکار می‌توانیم انجام بدهیم؟ این کار سخت را همه موظفند انجام بدهند. انجام دادنش هم به این نیست که ما بگوییم یا یک کتابی بنویسیم مثلاً در باب ولایت فقیه یا در باب لزوم جهاد؛ اینها آن کارهای آسان است. ❇️کار سخت چیست؟ 🔹کار سخت این است که: شیوۀ دشمن را بشناسیم، حیله‌های او را بفهمیم، راه‌های نفوذ دشمن را پیدا کنیم. 🔸امروز در کشور چند میلیون دانشجو داریم، علاوه بر دانشجویانی که در کشورهای اسلامی هستند، همۀ اینها حرف درستی را از یک جایی بشنوند! از ، یک ، یک را بشنوند. این کار، کار کیست؟ چه کسی باید این کارها را بکند؟ 🔹جناب عمّار اکتفاء به این کارهای معمولی و عادی و آسان نمی‌کرد، نگاه می‌کرد اگر می‌دید جمع بین کار آسان و سخت ممکن است، هر دو را انجام می‌داد، اما اگر می‌دید که ناگزیر باید یکی را انتخاب بکند، او سخت‌ترین را انتخاب می‌کرد. این، شد ضابطه، شد درس، معیار، این‌گونه باید حرکت کرد. ما خُیِّر عمّارُ بن یاسر بین أمرَین الّا اختار أشدَّهما ! این را پیغمبر دربارۀ عمار می‌فرماید، این تمجید پیغمبر از عمّار درسی است برای ما. درس خارج فقه صلوة مسافر جلسۀ 139 یکشنبه 1395/1/22 ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
📌تاملی در نسبت پیشرفت و عقلانیت 🔹ترقی و پیشرفت آرزوی هر جامعه ای است و اهالی جامعه سالم همواره در پی ساختن جامعه و فراهم کردن امکان زیست بهتر و بهره مندی بیشتر از نعمت های جهان هستند. 🔸پیشرفت، اسباب و شرایط پیشینی دارد و تا شناخته و فراهم مشود نمی توان پای در مسیر نهاد و حرکتی را آغاز کرد. 🔸سرمایه اصلی برای پیشرفت هر جامعه ای آن جامعه است که به صورت جمعی، ارزش استعدادها، منابع و سرمایه ها را می شناسند و در حفاظت از آن می کوشند و در مسیر پرورش و بهره وری از امکانات، استعدادها و سرمایه ها حرکت می کنند. 🔹مردمی برای پیشرفت سرمایه اند که به طور نمونه ارزش وقت و اهمیت زمان را درک می کنند، مسئولیت انتخاب را می پذیرند و خود را در برابر انتخابهای خود مسئول می دانند و قانون را نصب العین خود قرار داده و از مسیر عدالت خارج نمی شوند. شکرگذار و سپاسگذار اهل کرم و خدمت بی منت هستند. 🔸آن کسانی به چنین رشد یافتگی نایل می شوند که از سطوح بالای و برخوردار باشند. اینان بر پایه عقل و خرد به سنجش امور و انتخاب برتر دست می یازند و از غلبه اهوا و هوسها به دور می مانند. از مسیر تاریکی گریزان و از اطراف ناایمن پرتگاه ها در مراقبت هستند. 🔹بار یافتگان به مقام اجتماعی و عملی، با اطلاع از موقف تاریخی خود و توجه و تذکر به اصول و مبادی اندیشه و پرسش از وضع موجود به آینده های ممکن می اندیشند و درصدد تهیه بنیانی برای حرکت تکاملی و طرحی همبسته برای اقدام هستند. اینان از نگرش جزئی نگر و جزیره اندیشی رسته اند و به کل نگری و شبکه اندیشی اقبال داردند و بر همین اساس طرح آینده و نقشه حرکت را تدوین و عمل می کنند؛ اما اینان نه متوقف در نقشه اولیه بلکه همواره به بازخوانی انتقادی وضعیت ها و طرح های خود و بازسازی استکمالی آنها و سامان هر چه بهتر اوضاع می اندیشند. در مواجهه با هر سخنی، سنجیده عمل می کنند و از اطراف و اعماق آن پرسش می کنند تا گهرهای ممکن را اصطیاد و از پوسته آهکین آن جدا سازنند. باب گفتگو با صاحبان اندیشه را باز و از براهین و ادله آن تفحص کنند تا به حقیقت بار یابند نه آنکه در فضای نفاق پروری و اغواگرایانه مدعیان و سلطه ذائقه سازی و اجماع گری آنان (به بهانه اصلاح و یا تفاهم) حقیقت را فدای منفعت کنند و را با (زیبا جلوه شده) جابه جا سازند. 🔸این سرمایه بالقوه باید بالفعل شود و فعال شدن آن هم متوقف بر تربیت عمومی و رشد اجتماعی و کسب لیاقت آزادی و اختیار و انتخاب حکیمانه است. تمام اینها متوقف بر دانایی و تفکر، ملاحظه شرایط علمی و تحقیقی و بر فراهم کردن بستر اجتماعی و زمینه سازی اخلاقی و فرهنگی است. 🔹بدونه آگاهی از سرمایه، دانایی از شرایط پیشینی تحقق و زمینه سازی برای ایجاد شرایط، نه سرمایه شناخته می شود، نه از آن مراقبت می شود و نه پرورش می یابد. 🔸نقص کار پیشرفت در جامعه ایران را باید در گستره فرهنگ و سطوح بنیادین جامعه جستجو کرد از شرایط پیشینی امکان پیشرفت و باور حقیقی و نه شعاری به ایده پیشرفت پرسش کرد. ❇️ پرسش از از مهمترین مقدمات تامل در پیشرفت و شرایط پیشینی امکان پیشرفت است و تا در این مسئله به رای مستند و مصاب دست نیابیم گقتگو از سایر جوانب راه به جایی نخواهد برد. همانگونه که شیخ ، شیخ و به عنوان متفکران تمدن اسلامی بر عنصر عقلانیت و تقدم آن بر سایر عناصر تاکید کرده اند. ثقه الاسلام کلینی در آغاز کافی ج۱ ص۹می نویسد: «و أوّل ما أبدأ به و أفتتح به كتابي هذا كتاب العقل، و فضائل العلم، و ارتفاع درجة أهله، و علوّ قدرهم، و نقص الجهل، و خساسة أهله، و سقوط منزلتهم، إذ كان العقل هو القطب الّذي عليه المدار و به يحتجّ و له الثواب، و عليه العقاب، [و اللّه الموفّق‌].» سید مهدی موسوی ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
📌زرنگی و نازرنگی 📌دقت در موضوع شناسی و شناخت پرسش ها آیت الله العظمی خامنه ای: 🔹گاهی یک مسأله‌ای از ما سؤال می‌کنند، ظاهر مسأله یک مسألۀ خیلی عادی است، یک قدری که انسان دقّت می‌کند می‌بیند این یک مسألۀ فقهیِ محض نیست، ناظر به یک قضیه است، این شخص، زرنگی کرده و آن را بصورت یک استفتاء معمولی از ما سؤال کرده! ما اگر نازرنگی کنیم و همانطور که او جواب خواسته، به او جواب بدهیم، زرنگیِ او بر نازرگیِ ما خواهد چربید. 🔸باید بفهمیم که او چرا این سؤال را می‌کند، این مسأله، مسألۀ واضحی است، او یک اختلافی در مَحکمه‌ای، یک دعوای مفصّلِ میلیاردی مثلاً با کسی دارد، می‌خواهد این نامه را بگیرد بگوید بفرمایید! این مُهر و امضای فلانی، اینطوری حکم کرده. در حالی که حکم، به اصلِ مسألۀ فقهی است، ربطی به او ندارد. 📎 باید مراقبت کنیم، چه می‌گوییم، به چه کسی می‌گوییم، کجا می‌گوییم، چطور می‌گوییم. درس خارج فقه 8 /11 / 1391 ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
📌منظومه توحیدی آیت الله العظمی خامنه ای: ❇️منظومه‌ی فکری امام دارای خصوصیّات کامل یک مکتب فکری و اجتماعی و سیاسی است. 🔹 اوّلاً متّکی و مبتنی بر یک جهان‌بینی است که این جهان‌بینی عبارت است از توحید. همه‌ی فعّالیّت او، همه‌ی منطق او مبتنی بود بر توحید که زیربنای اصلی همه‌ی تفکّرات اسلامی است. 🔸خصوصیّت دیگر این منظومه‌ی فکری که آن را به‌صورت یک مکتب به معنای واقعی کلمه در می‌آورد، این است که منظومه‌ی فکری امام به‌روز بود؛ مسائل مورد ابتلای جوامع بشری و جامعه‌ی ایرانی را مطرح میکرد و مخاطبان، آن را حس میکردند. در مکتب فکری امام، ضدّیت با استبداد و ضدّیت با استکبار حرف اوّل را میزند؛ این آن چیزی است که ملّت ایران هم آن را حس میکرد، ملّتهای مسلمان دیگر بلکه ملّتهای غیر مسلمان [هم‌] آن را حس کردند؛ برای همین این دعوت گسترش پیدا کرد. 🔹 خصوصیّت دیگر این مکتب فکری این بود که زنده و پویا و پر تحرّک و عملیّاتی بود؛ مثل بعضی از اندیشه‌پردازی‌ها و تئوری‌سازی‌های روشنفکرانه نبود که در محفل بحث، حرفهای زیبا و قشنگی است امّا در میدان عمل کارایی ندارد؛ منطق امام، فکر امام، راه امام، عملیّاتی بود؛ قابل تحقّق در میدان عمل بود؛ به همین دلیل هم به پیروزی رسید و پیش رفت؛ این حرکت، مسیر تاریخ کشور ما را عوض کرد. بیانات در مراسم بیست‌ و ششمین سالگرد رحلت امام خمینی (رحمه‌الله) 14/3/1394. ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
جهاد در میدان پشتوانه دیپلماسی عزتمدار آیت الله خامنه ای: «عزیزان من! بعضی کسان از اسم جهاد می رمند! خیال می کنند که تأسیس یک کشور، ایجاد یک تمدّن، نظم در زندگی، پیشرفت در زندگی مادّی و معنوی و رفاه مشروع برای انسانها، با جهاد نمی سازد و جهاد ضدّ اینهاست! چه خطایی! چه غلطی! بدون جهاد، هیچ چیز به دست انسان نمی آید؛ نه دنیا و نه آخر ت . بدون جهاد، در مقابل گرگِ بی دست و پای بیابان هم نمی شود ایستاد؛ چه رسد به گرگهای بسیار بسیار خطرناک دنیای سیاست و دنیای اقتصاد و سرپنجه های خونینی که میلیون ها انسان را دریدند و نابود کردند و خوردند و بردند! مگر یک ملت بدون جهاد می تواند سرش را بالا بگیرد؟ مگر یک ملت بدون جهاد می تواند طعم عزّت را انّ الجهاد باب من»؟ بچشد؟ مگر یک ملت بدون جهاد می تواند در میان ملتهای دنیا شأن و موقعیتی پیدا کند همیشه همین طور است و جهاد دری است از درهای بهشت. هم خلد برین الهی؛ یعنی بهشت نشئه. «ابواب الجنّة آخرت، هم راحت در این دنیا؛ یعنی جهاد. در همه کشورها و میان همه ملتها هم این گونه است که اگر قرار باشد جهاد معنای حقیقی به خود بگیرد، بگیرد، باید در آن، موجودهای الگو و انسانهای نماد وجود داشته باشند؛ بدون نماد و بدون الگو نمی شود.» بیانات در مراسم صبحگاه لشکر سیدالشهداء( ع) 26/7/1377. ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
🔔 فراخوان مقالات همایش ملی «علامه مصباح یزدی فیلسوف علوم اجتماعی اسلامی» منتشر شد جزئیات بیشتر: hawzahnews.com/xb84p
مقاومت موجب عقب‌نشینی دشمن می‌شود، بر خلاف تسلیم. وقتی که دشمن به شما زور می‌گوید، اگر شما یک قدم به عقب برداشتید، او جلو می آید؛ بدون تردید. راه اینکه او جلو نیاید، این است که شما بایستید. ایستادگی و مقاومت کردن در مقابل زیاده‌خواهی دشمن و زورگیری دشمن و باج‌خواهی دشمن، راه جلوگیری از پیش آمدنِ او است؛ پس صرفه با مقاومت است. خود ما هم همین جوری هستیم و تجربه‌ خود ما در جمهوری اسلامی همین را نشان می‌دهد. من البتّه موارد زیادی را همین الان در ذهن دارم؛ ... به طور کلّی بگویم: هر جا ما ایستادگی کردیم و مقاومت کردیم، توانستیم پیش برویم؛ هر جا تسلیم شدیم و طبق میلِ طرف مقابل حرکت کردیم، ضربه خوردیم.
📌عقلانیت و اقتدار آیت الله العظمی خامنه ای: 🔸مبنای اقتدار در جمهوری اسلامی یک مبنای «عقلانیّتی» است؛ یعنی ما اقتدار را بر اساس احساسات و عواطف و توهّمات و مانند اینها دنبال نمی‌¬کنیم. محاسبه‌ اقتدار ملّی یک محاسبه‌ عقلانی است؛ یعنی یک محاسبه‌ِ درست و منطقی. حد و اندازه‌ی قدرت دفاعی، عرض و طول نیروهای مسلّح، چگونگی تقسیم مسئولیّت‌ها میان نیروهای مسلّح و تعیین انواع ابزارهای دفاعی، همه بر اساس محاسبات درست و منطقی است؛ یعنی بر اساس عقلانیّت است. 🔹عقلانیّت به معنای محاسبه‌ی درست است؛ محاسبه‌ی صحیح و درست و دستگاه محاسباتی سالم؛ عقلانیّت به این معنا است. بعضی‌ها اسم عقل و عقلانیّت را که می‌آورند، منظورشان از عقلانیّت ترسیدن است؛ وقتی میگویند عاقل باشید، یعنی بترسید، یعنی منفعل باشید، یعنی از مقابل دشمن فرار کنید! نه، [این درست نیست]؛ ترسوها حق ندارند اسم عقلانیّت را بیاورند. ترسیدن و فرار کردن و میدان را خالی کردن، اسمش عقلانیّت نیست، اسمش همان ترس و فرار و مانند اینها است؛ عقلانیّت یعنی محاسبه‌ِی درست. البتّه دشمن سعی میکند عقلانیّت به آن معنای غلط را تلقین کند، بعضی هم نادانسته گاهی حرفهای دشمن را تکرار می‌کنند. بیانات در ارتباط تصویری با مراسم مشترک دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه‌های افسری نیروهای مسلح 21/7/1399. ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
📌عقلانیت و عدالت آیت الله العظمی خامنه ای: 🔸اگر بخواهیم عدالت به معنای حقیقىِ خودش در جامعه تحقق پیدا کند، با دو مفهوم دیگر بشدت در هم تنیده است؛ یکی مفهوم عقلانیت است؛ دیگر معنویت. اگر عدالت از عقلانیت و معنویت جدا شد، دیگر عدالتی که شما دنبالش هستید، نخواهد بود؛ اصلاً عدالت نخواهد بود. عقلانیت به‌خاطر این است که اگر عقل و خرد در تشخیص مصادیق عدالت به‌کار گرفته نشود، انسان به گمراهی و اشتباه دچار میشود؛ خیال میکند چیزهایی عدالت است، در حالیکه نیست؛ و چیزهایی را هم که عدالت است، گاهی نمیبیند. بنابراین عقلانیت و محاسبه، یکی از شرایط لازمِ رسیدن به عدالت است. 🔹عقلانیت و محاسبه که میگوییم، فوراً به ذهن نیاید که عقلانیت و محاسبه به معنای محافظه‌کاری، عقل‌گرایی و تابع عقل بودن است. عاقل بودن و خرد را به کار گرفتن با محافظه‌کاری فرق دارد. محافظه کار، طرفدار وضع موجود است؛ از هر تحولی بیمناک است؛ هرگونه تغییر و تحولی را برنمیتابد و از تحول و دگرگونی میترسد؛ اما عقلانیت این‌طور نیست؛ محاسبه‌ی عقلانی گاهی اوقات خودش منشأ تحولات عظیمی میشود. انقلاب عظیم اسلامی ما ناشی از یک عقلانیت بود. این‌طور نبود که مردم همین‌طور بیحساب و کتاب به خیابان بیایند و بتوانند یک رژیمِ آن‌چنانی را ساقط کنند؛ محاسبات عقلانی و کار عقلانی و کار فکری شده بود. 🔹در طول سالهای متمادی - به تعبیر رایج امروز - یک گفتمان حق‌طلبی، عدالت‌خواهی و آزادیخواهی در بین مردم به وجود آمده بود و منتهی شد به این‌که نیروهای مردم را استخدام کند و به میدان جهاد عظیم بیاورد و در مقابل آن دشمن صف‌آرایی کند و بر آن دشمن پیروز کند. بنابراین عقلانیت گاهی منشأ چنین تحولات عظیمی است. [...] حالت خواب‌رفتگی و تن دادن به آنچه در جریان عمومىِ سیاسی و اقتصادی دنیا دارد میگذرد و تسلیم شدن به آن، خطر بزرگ جامعه‌ی ماست و اگر کسی درست بفهمد و بیندیشد، میفهمد که باید با یک تحرک و تحول، این وضع را دگرگون کرد؛ هم در زمینه‌ی مسائل اقتصادی، هم در زمینه‌ی مسائل سیاسی. بنابراین عقلانیت با محافظه‌کاری فرق دارد. محاسبه‌ی عقلانی را با محاسبه‌ی محافظه‌کارانه به هیچ‌وجه مخلوط نکنید؛ اینها دو چیز است. بیانات در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیأت دولت8/6/1384. ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121
📌حقیقت علم امام خمینی: ‏‏🔸در هر صورت، ای عزیز، تو در تمام عوالم برزخ و قبر و قیامت و درجات آن محتاجی به معارف حقه الهیه و علوم حقیقیه و اخلاق حسنه و اعمال صالحه. در هر درجه که هستی بکوش و اخلاص خود را زیادت کن و اوهام نفس و وساوس شیطان را از دل بیرون نما، البته نتیجه برایت حاصل می شود و راهی به حقیقت پیدا می کنی و طریق هدایت برای تو باز می شود و خداوند تبارک و تعالی از تو دستگیری می فرماید. خدا می داند که اگر با این علوم ضایعه باطله و این اوهام فاسده و کدورات قلبیه و اخلاق ذمیمه منتقل به آن عالم شویم چه ابتلا و مصیباتی در دنبال داریم و چه عقبات و درکاتی در پی داریم و این علوم و اخلاق برای ما چه ظلمتها و وحشتها و آتش ها فراهم می نماید.‏ شرح چهل حدیث (اربعین حدیث) صفحه 393 ایتا https://eitaa.com/hekmat121 بله https://ble.ir/hekmat121