‍ ✳️ تفریح یک‌ماهه برای شاه و فرح در خارج واجب است! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ پیش از ظهر روز 15 دی 1345 شاه و فرح و باقی اعضای خاندان سلطنت از جمله «رضا پهلوی» به سنّت همه‌ساله برای سفر تفریحی عازم اتریش می‌شوند و به مدت حدود یک ماه در خارج به گشت و گذار و تفریح می‌پردازند. این سفر که ابتدا گفته شده بود سه هفته طول خواهد کشید بیش از یک ماه به طول می‌انجامد و شاه و دیگر اعضای خاندان سلطنت 23 بهمن 1345 به کشور باز می‌گردند. سفر طولانی تفریحی به خارج بی‌شک سؤالات فراوانی در افکار عمومی ایجاد می‌کند و اینجاست که روزنامه‌ها و رسانه‌های وابسته به حکومت وظیفه می‌یابند که این سفرِ تفریحی را برای بقای کشور ضروری القا کنند! به عنوان نمونه روزنامه «اطلاعات» در سرمقاله شماره 23 بهمن 1345 می‌نویسد: امروز شاهنشاه و شهبانوی ایران به وطن باز می‌گردند. سفر اخیر یک سفر خصوصی بود جهت استراحت و تمدد اعصاب که در زمان ما مخصوصا برای رهبران کشورها کمال ضرورت و حتى وجوب را حائز است؛ چنان‌که خوانندگان ما می‌دانند، رؤسا و زمامداران ممالک مختلف بر حسب همین ضرورت هر چند ماه یک بار در نقطه‌ای حتی‌الامکان آرام به استراحت می‌پردازند و حتی پیشامدهای فوق‌العاده مانع انجام این برنامه نمی‌شود؛ زیرا در جایی که ثابت شده افراد عادی نیز برای تعهد مسئولیت‌های کاملا عادی به استراحت نیاز دارند طبیعی است به همان نسبت که درجه مسئولیت و فعالیت تشدید می‌شود لزوم استراحت تا سر حد وجوب بالا می‌رود.[1] #شرح_عکس #محمدرضا_پهلوی ، #فرح_دیبا ، رضا و فرحناز پهلوی در سفر تفریحی به سن موریس سوئیس (۱۹ ژانویه ۱۹۶۷م/ ۲۹ دی ۱۳۴۵) پي‌نوشت: [1] . روزنامه اطلاعات، 23 بهمن 1345. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ توصیف بازنشسته ارتش شاهنشاهی از اعتبار پهلوی در خارج پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛  امام خمینی در 4 آبان 1343 و در اعتراض به #کاپیتولاسیون سخنانی ایراد کردند که نگاهی به سخنان وابستگان به پهلوی صحت این بیانات را تأیید می‌کند. بنیان‌گذار جمهوری اسلامی در این سخنرانی تاریخی تأکید کردند: «اگر چنانچه کسی سگ آمریکایی را زیر بگیرد، بازخواست از او می‌کنند؛ اگر شاه ایران یک سگ آمریکایی را زیر بگیرد، بازخواست می‌کنند و اگر چنانچه یک آشپز آمریکایی شاه ایران را زیر بگیرد، مرجع ایران را زیر بگیرد، بزرگ‌تر مقام را زیر بگیرد، هیچ کس حق تعرض ندارد». در یک سند ساواک به تاریخ 13 شهریور 1341، یعنی دو سال پیش از تصویب کاپیتولاسیون و سخنان امام خمینی، می‌خوانیم: «یک نفر مسافر ایرانی که تازه از لندن به تهران آمده اظهار داشته: سرتیپ بازنشسته سیف‌اله ضرابی که مدتی است در لندن اقامت نموده، بین ایرانیان مقیم انگلستان و حتی خارجی‌هایی که با او آشنا هستند، چنین شایع نموده است: شاه ایران در خارج، خصوصا انگلستان اعتباری ندارد. یک رفتگر انگلیسی ارزشش از شاه بیشتر است. شاه به هیچ‌وجه به فکر ملت نیست. پول‌ها و مکنت خود را به عناوین مختلف از ایران خارج می‌نماید. هر وقت به اروپا یا خارج مسافرت می‌نماید، جز خوش‌گذرانی و عیاشی منظور دیگری ندارد. من (سرتیپ ضرابی) عار دارم که در خارجه خود را ایرانی معرفی نمایم؛ حتی حاضرم در انگلستان، شاغل پست‌ترین کارها باشم و نگویند که یک نفر ژنرال ایرانی هستم.» [1] #شرح_عکس محمدرضا پهلوی در حال دست‌بوسی ملکه انگلستان پی‌نوشت: [1] . بدون شرح به روایت اسناد ساواک، ج 2، ص 13. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ من منصور را نخست‌وزیر می‌کنم! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛  دخالت قدرت‌ها در امور داخلی ایران در دوره پهلوی آن چنان گسترده بود که آمریکا و انگلیس نخست‌وزیر تعیین می‌کردند یا لیستی از افرادی که باید به عنوان نماینده به مجلس راه یابند از طریق سفارتخانه‌های خارجی ارائه می‌شد. در این زمینه اسناد ساواک گویای بسیاری از واقعیات است. در یک سند ساواک به تاریخ گزارش 13 بهمن 1342 می خوانیم: سناتور سیدجلال‌الدین تهرانی، به یکی از دوستانش که روز جمعه گذشته (11 بهمن 1342) به ملاقاتش رفته بود، اظهار داشته: دخالت خارجی‌ها چقدر در امور کشور ما علنی شده. وزیر مختار سفارت آمریکا، که از مستأجرین #حسنعلی_منصور ، دبیرکل #حزب_ایران_نوین ، است و با او سَروسِرّی دارد، علنا گفته است که: من منصور را به نخست‌وزیری خواهم رساند؛ همان‌طوری که دکتر علی امینی را نخست‌وزیر کردم. (گفتنی است نخستین جلسات کانون مترقی زمانی تشکیل شد که رئیس دفتر سیا در ایران یک آمریکایی یوگسلاوی‌الاصل به نام گراتیان یاتسویچ بود... او اجاره‌نشین حسنعلی منصور هم بود. منصور بی‌پروا پیوند خود با یاتسویچ را به رخ دیگران می‌کشید.)[1] #شرح_عکس حسنعلی منصور، نخست‌وزیر، به اتفاق جمعی از اعضای کابینه خود در مجلس شورای ملی شماره آرشیو: ۱-۶۹-۲۲۹م پی‌نوشت‌: [1] . کابینه حسنعلی منصور به روایت اسناد ساواک، ج 1، ص 99. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ مدل حکومتی #رضاخان پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ #عمیدی_نوری در خاطرات خود به مدل حکومتی رضاخان اشاره می‌کند و می‌نویسد: «عیب کار او این بود که چون مردی بود نظامی و بی‌سواد، در اداره نمودن کشور هم خوی سپاهی‌گری‌اش حکومت می‌نمود. از رژیم حکومت مشروطه جز ظواهر آن، که چند روزنامه‌ای باشد و مجلسی که هر دو قوه، ابزار بلا اراده‌اش باشند خبری نبود».[1] پی‌نوشت: [1] . مختار حدیدی و جلال فرهمند، یادداشت‌های یک روزنامه‌نگار (تحولات نیم‌قرن تاریخ معاصر ایران از نگاه عمیدی نوری)، ج 1، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1381، ص 303. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ پناه بردن از گرانی به قبرستان! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛  گرانی افسارگسیخته در دوره پهلوی سوژه مجلات طنزنویس از جمله «توفیق» می‌شد که این مصیبت همه‌روزه را در قالب شعر به گوش مسئولان وقت برسانند؛ گوش‌هایی که نمی‌شنید. مجله طنز «توفیق» در شماره 18 تیر 1343 به قلم یک شاعر طنزسرا از کاشان به نام «ح. جهادی» نوشته بود: نرخ آب و نان گران شد، ای پسر بیدار شو دیپلمت بنداز دور و گوشه‌ای در کار شو ... گر که می‌خواهی تنت سالم بماند سال‌ها همدم سرسخت تریاک و هر و سیگار شو توفیق در یک مطلب طنز دیگر در همین شماره به گرانی پرداخته و می‌نویسد: به قبرستان گذر کردم صباحی برآمد از ته قبری صدایی به من گفتا عمو! با این گرانی هنوزم از گروه زنده‌هایی؟! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ اندک‌سالاری در نظام اداری پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در سال 1353، 45 خانواده در ایران 85 درصد شرکت‌هایی را که سود ناخالص بیش از صدمیلیون ریال داشتند، کنترل می‌کردند. بخشی از این خانواده‌ها، گروهی از کارمندان دولتی بودند که توانستند از طریق پس‌انداز یا فساد اداری، پول‌های هنگفتی گرد آوردند. این گروه جزء لاینفک مستخدمان دولت ایران بودند. جزئیات چگونگی گردآوری پول از این طریق توسط کارمندان دولتی که نظامی و غیرنظامی را در بر می‌گیرند، در دست نیست، ولی تردیدی نیست که فساد در ایران عصر پهلوی دوم یک پدیده فراگیر بود.[1] پی‌نوشت: [1] . فرد هالیدی، دیکتاتوری و توسعه در ایران، ترجمه فضل‌الله نیک‌آیین، تهران، امیرکبیر، 1358، ص 161. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ #ساواک و کارد به استخوان پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشکده تاریخ معاصر؛ سناتور #جمال‌_امامی‌ ، یکی‌ از نمایندگان‌ #مجلس‌_سنا بود که‌ به‌ مخالفت‌ با لایحه‌ تشکیل ساواک در مجلس پرداخت و قانون‌ تشکیل‌ ساواک‌ را عاملی‌ برای‌ بروز شورش و نارضایتی‌های عمومی‌ ذکر کرد و گفت‌: «امروز باید تمام‌ کوششمان‌ را بکنیم‌ که‌ مردم‌ را راضی‌ نگه‌ داریم‌، توی‌ سر مردم‌ نزنیم‌، تا وقتی‌ که‌ مردم‌ تخطی‌ نکردند با آنان‌ برخورد نکنیم‌. همه می‌دانیم‌ که‌ مردم‌ ایران‌ سرشتشان‌ این‌ است‌ که‌ خطاکار نیستند، ولی‌ وقتی‌ کارد به‌ استخوانشان‌ رسید جنب‌ و جوش‌ می‌کنند؛ کارد را به‌ استخوانشان‌ نرسانید». سال‌های‌ بعد صحت‌ گفته‌های‌ او ثابت‌ شد و با ظلم‌ و جنایاتی‌ که‌ رژیم‌ بر مردم‌ تحمیل‌ کرد و به‌ قول‌ جمال‌ امامی‌ «وقتی‌ کارد به‌ استخوان‌ مردم‌ رسید» همه‌ اقشار مردم‌ علیه‌ شاه‌ به‌ پا خاستند و رژیم‌ پهلوی‌ را سرنگون‌ کردند.» [1] #شرح_عکس جمال امامی شماره آرشیو: 3026-۴ع پی‌نوشت: [1] . مذاکرات مجلس سنا، جلسه 207، اظهارات جمال امامی. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ گوشت گران است، مردم به سیب‌زمینی قناعت کنند! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛  کمبود گوشت و گرانی آن در دوره پهلوی یکی از تیترهای ثابت جراید بود. گاهی از ترکیه گوسفند خریداری می‌شد تا کمبود گوشت برخی نقاط کشور جبران شود و روز دیگر شهرداری برای گران شدن گوشت حد و حدود تعیین می‌کرد و باز این گرانی‌ها برطرف نمی‌شد، تا جایی که روزنامه‌ها دست به دامن وزیر کشاورزی شده و وزیر از مردم خواست که مثل مردم آلمان پس از جنگ جهانی، به جای گوشت، سیب‌زمینی بخورند! سپهبد ریاحی، وزیر وقت کشاورزی، 30 فروردین 1343 طی سخنانی که روزنامه «اطلاعات» همین روز آن را منتشر کرده بود، اظهار داشت: من تصور می‌کنم که در سال جاری باید همه مردم گوشت کمتری بخورند. این کار را من از چندی پیش در خانه خود اجرا کرده‌ام. از طرف دیگر با توسعه مرغداری در مملکت نگرانی کمبود گوشت تقریبا از بین می‌رود؛ زیرا درحالی‌که می‌توان با همان قیمت گوشت از مرغ استفاده کرد نباید ناراحت بود.[1] فردای همین روز «اطلاعات» با وزیر کشاورزی مصاحبه کرد و ریاحی در این مصاحبه گفت:‌ پس از جنگ جهانی گذشته تنها غذای ملت آلمان سیب‌زمینی بود. مردم آلمان سال‌ها این وضع را با بردباری تحمل کردند.[2] #شرح_عکس #اسماعیل_ریاجی شماره آرشیو: 192-۱۱۳ر پی‌نوشت‌ها: [1] . اطلاعات، 30 فروردین 1343، صص 1 و 13. [2] . همان، 31 فروردین 1343، صص 1 و 15. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ صنعتی‌سازی ناموفق پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛  #فرد_هالیدی تجربه حمایت دولت از صنایع تحت عنوان استراتژی جایگزینی واردات را تجربه كاملا ناموفق و ناكارآمدی در ایران برشمرده و معتقد است در بخش صنعت ایران حتی در صنایع جدید تحت حمایت دولت نيز اتلاف در درجه بالایی وجود داشته و به دلیل کمبودهای جدی در این حوزه دولت مجبور به وارد كردن بسیاری از قطعات از خارج بوده است و از اين جهت تولیدات صنعتی ایران بیشتر جنبه مونتاژ به خود گرفت و ایران از این بابت فاقد تکنولوژی مستقل گردید. ضمن اینکه کارایی نیز بسیار پایین و هزینه تولید صنعتی بسیار بالا بوده و محصولات صنعتی تولیدی بسیار گران‌تر از محصولات مشابه خارجی در می‌آمدند. از نظر هالیدی صرفا تعرفه‌های بسیار زیاد گمرکی بوده که موجب حفظ این بخش‌ها شده است درحالی‌که هدف از اين تعرفه‌ها باید فراهم ساختن فرصتی موقت برای جان گرفتن این صنایع باشد و اگر بنا باشد كه تعرفه‌ها صنایع ایران را از تأثیر رقیبان خارجی به طور دائمی حفظ كند دیگر چنین وضعی قابل توجیه نيست. بدین سان به نظر می‌رسد وضع تعرفه‌های حمایتی دولت صرفا به ایجاد صنایع مونتاژی آن هم با قیمت بالاتر و كیفیت بسیار پایین‌تر از سطح جهانی منجر شده است. یک گزارش رسمی آلمان غربی كه در سال 1974 منتشر شده است، برآورد هشداردهنده‌ای از اعمال چنین سیاستی برای صنایع ایران می‌دهد و می‌نویسد: «در مواردی كه هدف جانشین کردن واردات به منظور صرفه‌جویی در ارز خارجی بوده، تأسیس تشكیلاتی محدود به تكنولوژی ساده مراحل نهایی تولید مانند مونتاژ اتومبیل، رادیو، و وسایل الكتریکی باعث افزایش بی‌تناسب نیازهای وارداتی اجزای لازم شده است».[1] پی‌نوشت: [1] . فرد هالیدی، ایران: دیکتاتوری و توسعه، ترجمه علی طلوع و محسن یلفانی، تهران، نشر علم، 1358، ص 149. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ بررسی دوره ریاست جهانگیر تفضلی بر اداره کل مطبوعات؛ دستپخت تفضلی برای مطبوعات #مقاله #چکیده فرهنگ سانسور در دوره پهلوی دوم و به‌ویژه در سال‌های آغازین دهه 1340 به واسطه شروع موج جدیدی از اعتراضات و مخالفت‌های عمومی علیه برنامه‌های مدرنیزاسیون شاه تشدید شد. در این میان جهانگیر تفضلى در مقام سرپرستى تبلیغات و انتشارات، روش خشن و تندى را اتخاذ کرد؛ به طوری که در این سال‌ها  سانسور و یا ممنوعیت چاپ شامل محدودیت دسترسی نیز گردید. کاهش تیراژ روزنامه‌ها به‌ویژه در تهران، تعطیلی تعداد زیادی روزنامه و نشریه، انتقال اجباری مکان انتشار برخی روزنامه‌ها و نشریات به شهرستان‌ها، سانسور محتوای مطبوعات مطابق نظر مأموران سانسور و... از جمله مهم‌ترین محدودیت‌هایی بود که در سایه تصویب‌نامه تیراژ، بار دیگر فعالیت روزنامه‌نگاران و مطبوعات را در تنگنایی شدید قرار داد. #شرح_عکس #اسدالله_علم ، نخست‌وزیر، و اعضای کابینه وی پس از جلسه هیئت وزیران در کاخ نخست‌وزیری. در تصویر #جهانگیر_تفضلی نیز مشاهده می‌شود شماره آرشیو: 3406-۱۱ع متن کامل را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ اختلافات شاه و سازمان کنفرانس اسلامی بر سر اسرائیل؛ مسیری که #محمدرضا_پهلوی برگزید! #مقاله #چکیده ✅ در سال 1973م بود که جنگ سوم اعراب و اسرائیل آغاز شد و اکثر کشورهای اسلامی به تحریم اسرائیل روی آوردند، اما محمدرضا پهلوی که اهداف خود را دنبال می‌کرد مسیر جداگانه‌ای در پیش گرفت و همین امر نقش ایران را در سازمان کنفرانس اسلامی به حداقل رساند. در واقع محمدرضا پهلوی از میان فروش نفت به اسرائیل و دنبال کردن برنامه‌های خود همچون توسعه اقتصادی و خرید تسلیحات از غرب یا درآمد حاصل از فروش نفت از یک طرف و حمایت از کشورهای عربی و اسلامی از سوی دیگر گزینه اول را انتخاب کرد و همین مسئله سبب شد نقش ایران در سازمان همکاری اسلامی به حداقل برسد و سردی روابط میان طرفین تا سال‌ها ادامه پیدا کند. ✅ این روند در دهه 1350ش با شدت و حدت بیشتری ادامه پیدا کرد و ایران به نوعی تضمین‌کننده و تأمین‌کننده نفت اسرائیل شد و به نوعی یکی از بزرگ‌ترین فروشندگان نفت به اسرائیل به‌شمار می‌آمد. این روند تا جایی ادامه پیدا کرد که ایران در سال 1354ش متعهد شد تمام نیازهای نفتی اسرائیل را تأمین کند. البته در این زمینه تلاش می‌شد تا با پنهان‌کاری ابعاد و اشکال ماجرا چندان روشن نشود و طرفین را درگیر حاشیه نسازد. این روند تا پیروزی انقلاب اسلامی در ایران ادامه داشت و معادلات سیاسی و اقتصادی در منطقه بر این اساس استوار بود. #شرح_عکس ملاقات محمدرضا پهلوی با فرستاده رژیم اشغالگر اسرائیل به ایران (دهه 1340) شماره آرشیو: 722-121پ متن کامل را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir

✳️ کشمکش‌های درونی جبهه ملی ایران در آستانه انقلاب اسلامی؛ چرا جبهه ملی چهارم ناکارآمد بود؟ #مقاله #چکیده در دوره‌ سوم فعالیت #جبهه‌_ملی (جبهه‌ ملی چهارم) یعنی دوره‌ مبارزه برای انقلاب اسلامی، سیر حوادث، برتری نیروهای مذهبی در میان انقلابیون، بروز دیدگاه‌های متفاوت در شیوه مبارزه و در نتیجه فقدان یک برنامه مبارزاتی مشخص و واحد سبب گردید که تجربه اختلافات درونی بار دیگر جبهه ملی را تضعیف کند. دودستگی و رهبری نامنسجمی که نمی‌توانست جامعه پرتشنج آن روز را به آرمان‌ها و شعارهای جبهه ملی متمایل کند، سبب شد جبهه ملی در واپسین ماه‌های سلطنت پهلوی از اقدامی مؤثر بازماند و بیش از پیش از متن رویدادها به حاشیه رانده شود. متن کامل را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ دستور خصوصی آمریکایی‌ها به شاه؛ به فرانسه نرو! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر  ؛ درباره وابستگی سیاست خارجی پهلوی به آمریکا زیاد گفته شده است، ولی هیچ گفته و شنیده‌ای رساتر از اسناد ساواک نیست که این وابستگی را به تصویر می‌کشد. آمریکایی‌ها چنان در سیاست خارجی محمدرضا پهلوی ورود و نفوذ داشتند که حتی در سفرهای او به کشورهای متحد از جمله فرانسه نیز مداخله می‌کردند و این مداخله را نه از طریق مستقیم که با واسطه متحدان خود به شاه ابلاغ می‌کردند. در این زمینه یک سند ساواک به تاریخ 30 بهمن 1342 گویاست. در این سند می‌خوانیم: «به طوری که مطلعین به امور سیاسی اظهار می‌دارند... آرام، وزیر امور خارجه ایران که در مسافرت پاکستان بوده، به طور خیلی محرمانه به اروپا احضار و از ایشان خواسته می‌شود وسیله ملاقات معاون وزارت امور خارجه آمریکا را که در ایتالیا به سر می‌برد، با اعلیحضرت همایون شاهنشاه فراهم و گویا این ملاقات نیز صورت می‌گیرد... . در ملاقاتی که آرام، وزیر امور خارجه ایران، در پاکستان با پرزیدنت ایوب‌خان نموده، رئیس‌جمهوری پاکستان نامه خصوصی برای اعلیحضرت همایون شاهنشاه نوشته و از معظم‌له خواسته که از رفتن به فرانسه و ملاقات با ژنرال دوگل خودداری فرمایند. چون آمریکایی‌ها نسبت به این موضوع حساسیت داشته و ممکن است به ضرر دولت ایران تمام شود و روی همین اصل، ذات ملوکانه از مسافرت به فرانسه خودداری می‌فرمایند».[1]   #شرح_عکس #محمدرضا_پهلوی پس از وقوع کودتای 28 مرداد در سال  1332، هنگام سفر به آمریکا و دیدار با مقامات ارشد این کشور شماره آرشیو: 6838-۷ع پی‌نوشت: [1] . کابینه حسنعلی منصور به روایت اسناد ساواک، ج 1، ص 106. ‍ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ اعتراف ساواک به دموکراسی نمایشی شاه! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ مهرماه 1351 گزارش‌های بسیار مأیوس‌کننده‌ای از بحران داخلی حاکم بر رهبری و مدیریت حزب مردم ارائه و هشدار داده می‌شد که هرگاه دراین‌باره چاره‌ای جدی اندیشیده نشود، در آینده نزدیک دیگر امیدی به بقا و تداوم حیات حزب اقلیت مردم نخواهد بود. مدت کوتاهی قبل از آن، شاه که از انتقادات علینقی کنی، دبیر کل حزب مردم، از حزب ایران نوین به‌شدت عصبانی شده بود، در یک اقدام همایونی!! دستور برکناری او را از دبیر کلی حزب اقلیت مردم صادر کرده بود! در 23 آبان 1351 ساواک گزارشی درباره وضعیت حزب مردم ارائه داد که به خوبی نشان‌دهنده ماهیت احزاب و فرمایشی بودن نقش آنها در آن برهه از تاریخ ایران است: «احتراما با اشعار اینکه پس از انقلاب شاه و مردم پیوسته سیستم کشور بر دو حزب ایران نوین و مردم متکی و در طول این مدت به طور نسبی حزب مردم با عهده‌داری رُل اقلیت و انتقاد از دولت و سازمان‌های کشوری به نحو مطلوبی نقش خود را ایفا کرد که این امر در جامعه کنونی و نیز از نظر بین‌المللی دارای حسن اثر بوده و رژیم ایران را به عنوان سیستم دموکراسی و دارای احزاب متعدد تلقی نمود، متأسفانه در شش ماه اخیر با کناره‌گیری علی‌نقی کنی، دبیرکل حزب، و چنددستگی و اختلاف در سطوح مختلف و نیز کناره‌گیری پاره‌ای از اعضای مؤثر کمیته‌های شهرستان حزب مردم را از حالت جدی خود خارج و در حال حاضر فقط نامی از اقلیت را دارد. با عرض اینکه در اجلاسیه جدید مجلس صرف‌ نظر از طرح و تصویب مسائل عادی، موضوع برنامه عمرانی پنجم و مسئله بودجه مطرح خواهد شد بجا خواهد بود از نظر حفظ ظاهر هم که شده، یک اقلیت متشکل در این زمینه انتقادات و راهنمای‌‌های لازم را به عمل آورد. لکن با وضع و ترکیب این حزب و تشتتی که در ارکان آن حاکم و از یک دبیرکل وارد و مقتدر نیز برخوردار نمی‌باشد بعید به نظر می‌رسد حزب مذکور بتواند به نحو مطلوب ایفاگر این نقش مهم و اساسی باشد. بدیهی است این تزلزل حزبی اثرات منفی چه در داخل و چه خارج به‌وجود آورده و چنین تعبیر خواهد شد که رژیم ایران به سوی سیستم یک‌حزبی گام برمی‌دارد. بجا خواهد بود از هم اکنون که فرصت کافی در اختیار است، در این زمینه اقدامات لازم از جانب مسئولین امر به عمل آید. مراتب استحضارا از عرض می‌گذرد».[1]   #شرح_عکس #علینقی_کنی دبیرکل حزب مردم شماره آرشیو: 3325-۵ع پی‌نوشت:   [1] . مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، پرونده حزب مردم. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ تازه‌ترین کتاب‌های پژوهشکده تاریخ معاصر در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران عرضه می‌شود به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ پژوهشکده تاریخ معاصر با بیش از 120 عنوان کتاب، که تازه‌ترین کتاب‌های منتشرشده را هم در برمی‌گیرد، در سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، که از 20 تا 30 اردیبهشت‌ماه 1402 در مصلای بزرگ امام خمینی(ره) برگزار می‌شود، حضور خواهد داشت. کتاب‌های «سرمایه‌داران بهائی در عصر پهلوی»، «ماه عسل رژیم پهلوی و بهائیان پس از کودتای 28 مرداد»، «هویدا، بی‌نقاب، بی‌روتوش»، کتاب پنج‌جلدی «گزیده ادبیات مقاومت علمای شیعه در پنج قرن اخیر»، «تشکیل دولت پهلوی اول و تأثیر آن در فروپاشی نظام ایلی»، «قیام عشایر عرب و خوزستان» و... از جمله کتاب‌هایی است که توسط پژوهشکده تاریخ معاصر در نمایشگاه ارائه شده است. بدین‌وسیله مقدم همه اندیشمندان، صاحب‌نظران، پژوهشگران و علاقه‌مندان را برای بازدید از غرفه پژوهشگاه (شبستان اصلی، درب 13، راهروی 22، غرفه 22) گرامی می‌داریم. گفتنی است علاقه‌مندان علاوه بر حضور در محل نمایشگاه (ساعت 10 تا 20 ) می‌توانند از طریق وبگاه ketab.ir به‌صورت مجازی کتاب‌های پژوهشکده را تهیه فرمایند. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ نگاهی به حزب ایران نوین؛ پشت پرده جابه‌هایی‌های حزب اکثریت #مقاله #چکیده رقابت‌های سیاسی داخلی، بهره‌گیری از جایگاه سیاسی و منافع مالی مهم‌ترین ویژگی‌های درونی #حزب_ایران_نوین بود که به در مدت‌زمان اندکی زمینه‌های بروز نوعی جنگ قدرت در میان سران حزب را فراهم کرد. این وابستگی و انتصاب جایگزین شایستگی و انتخاب گردید بنا بر مستندات تاریخی، بسیاری از اعضای حزب علاقه‌ای به حزب نداشتند و به‌رغم برخورداری از امکانات مالی و مدیریتی، بیشتر به دلیل دستیابی به مناصب و مشاغل اداری عضویت در آن را پذیرفته بودند. مجموعه این عوامل به‌تدریج سبب بروز فساد و نارضایتی گسترده در حزب گردید و سرانجام حزب ایران نوین در اسفند ۱۳۵۳ش در پی تأسیس حزب رستاخیز، منحل و در این حزب ادغام شد. متن کامل مقاله را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ بررسی دلایل عدم مشروعیت پهلوی اول؛ چرا مردم از «ناجی خود»! حمایت نکردند؟ #مقاله #چکیده پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ #رضاشاه در سال 1320 و توسط متفقین از قدرت برکنار شد. علت برکناری او از قدرت، سرپیچی از دستورات متفقین بود. متفقین مدعی بودند رضاشاه با عوامل جاسوسی آلمان در ارتباط است؛ ادعایی که رضاشاه همواره آن را نفی می‌کرد. البته برکناری رضاشاه توسط متفقین، موضوعی دور از ذهن نبود؛ زیرا او توسط متفقین روی کار آمده بود و مردم در به قدرت رسیدن او نقشی نداشتند. با این حال آنچه برای بسیاری جای سؤال است این است که چرا به‌رغم ادعاهای مبنی بر اقدامات سازنده رضاشاه، در آن زمان هیچ گروهی به کمک او نشتافت؟ به عبارتی بسیاری معتقدند رضاشاه ناجی کشور بعد از دوران مشروطه بود. اگر این فرضیه درست است چرا مردم از ناجی خود حمایت نکردند؟ پاسخ این سؤال موضوعی است که در این نوشته به آن پرداخته شده است. متن کامل مقاله را در این لینک بخوانید! متن کامل مقاله را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ مبارزات روحانیون در خارج از کشور؛ پیام‌آوران انقلاب در آن سوی مرزها #مقاله #چکیده روحانیون با مبارزات خود در خارج از مرزها توانستند یک شبکه مبارزاتی گسترده را تشکیل دهند. این شبکه نقش مهمی در ایجاد ارتباط میان افراد و گروه‌های مبارز داشت. به نوعی می‌توان این شبکه را رابط میان مبارزان داخلی و خارجی دانست؛ رابطی که با پیوند افراد و گروه‌های مختلف با یکدیگر باعث گسترده شدن کانون‌های مبارزاتی شد و از این طریق نیروهای سرکوبگر امنیتی را در شناسایی آنان با مشکل مواجه ساخت. #شرح_عکس #شهید_آِیت_الله_بهشتی  در حال سخنرانی در مرکز اسلامی هامبورگ آلمان متن کامل مقاله را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ سوءاستفاده اقتصادی و معافیت‌‌های گمرکی خاندان پهلوی؛ گستره فرار مالیاتی و معافیت گمرکی والاحضرت‌ها #مقاله #چکیده سوءاستفاده‌‌های اقتصادی خاندان پهلوی منحصر به مؤسسات مالی، بانکی، صنعتی و تجاری نبود، بلکه این خاندان راه‌‌های فرار از پرداخت مالیات و حقوق و عوارض گمرکی و رشوه‌‌خواری و رانت‌‌خواری را تحت پوشش بنیادهای خیریه، ازجمله بنیاد پهلوی، و مهم‌تر از همه به پشتوانه قانون و تصویب‌‌نامه‌‌های هیئت وزیران انجام می‌‌دادند تا فعالیت خود را رسمی و قانونی جلوه دهند. هرجا نشانی از ثروت و دارایی در کشور بود، حتما یکی از اعضای خانواده سلطنتی یا عوامل آنان حضور داشتند. گسترش فساد در ابعاد گوناگون در بین دستگاه حاکمیت امیدی برای اصلاح آن باقی نگذارد و سرانجام با خشم انقلابی مردم طومار عمر سلطنت پهلوی آن درهم‌پیچیده شد و به یک‌عمر فساد و رانت‌‌خواری پایان داد. #شرح_عکس ملاقات دبیران سازمان زنان با #اشرف_پهلوی در کاخ سعدآباد شماره آرشیو: 299-۱۱۲ز متن کامل مقاله را در این لینک بخوانید! eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ آنچه شاه می‌خواهد! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ #عبدالمجید_مجیدی در خاطرات خود به غفلت از اجرای درست قانون اساسی اشاره می‌کند و می‌گوید: زمانی که مسئول جناح پیشرو در حزب رستاخیز بودم با دوستانم طرحی با عنوان دیدگاه‌های شش‌گانه جناح پیشرو تهیه و آن را در تیرماه 1356 اعلام کردیم. مطابق با این طرح متذکر شدیم لازمه جامعه ایران آن روز، عملکرد صحیح قوای سه‌گانه بود. شاه از این مسئله ناراحت شدند و گفتند: منظورتان از این عملکرد قوای سه‌گانه چیست؟ گفتم روشن است که سه قوه مجریه، مقننه و قضا باید درست عمل کنند تا در نتیجه جامعه به طور صحیح اداره شود. شاه گفت: نخیر، مگر حزب رستاخیر وجود ندارد، مگر نمایندگان حزب رستاخیز و مسئولین حزب رستاخیز نمی‌توانند ناظر اجرائیات دولت باشند. آنها که خیلی زودتر می‌توانند نظرشان را به دولت بگویند تا اینکه مجلس یا نمایندگان مجلس... قانون اساسی آن چیزی است که ملت می‌خواهد و من می‌خواهم؛ یعنی که آن ورقه که در آن قانون اساسی نوشته شده آن‌قدر مهم نیست. واقعا که قصد و اراده ملت و شاه مهم است. خوب این گفتنش قشنگ است و فکرشان هم خیلی خوب است، ولی در عمل باید دید که ملت به چه طریق می‌تواند اظهار نظر بکند. وقتی که مجلسش ساختگی است، وقتی که حزبش در واقع حزب تحمیلی است، در واقع یعنی ملت فقط هیچ چیز و می‌ماند آنچه که شاه می‌خواهد».[1] #شرح_عکس #عبدالمجید_مجیدی در حال صحبت با #محمدرضا_پهلوی شماره آرشیو: 820-754و #منبع [1] . سیما دبیر آشتیانی، اکبر اعتماد، مصاحبه با عبدالمجید مجیدی، بی‌تا، بی‌نا، ص 23. eitaa.com/iichs_ir

✳️ محرومیت مضاعف زنان در دوره همایونی! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ اکثر مردم ایران در دوره پهلوی از سواد محروم بودند. محمدرضا پهلوی از اوایل دهه 1340 با تبلیغات زیاد و با تأسیس «سپاه دانش» تلاش داشت تا نشان دهد که به سوی محو بی‌سوادی حرکت می‌کند، ولی این تلاش‌ها هرچند که اندکی از بی‌سوادی را تخفیف داد، ولی در سال 1357 باز اکثر مردم بی‌سواد بودند و فراتر از این، محرومیت مضاعفی نیز به زنان ایرانی تحمیل شده بود؛ به این معنا که نسبت بی‌سوادی در بین زنان بیشتر از مردان در آن دوره و حتی در روزهای پایانی عمر پهلوی بود؛ برای نمونه جهانشاهی، وزیر وقت فرهنگ، در روز 7 تیر 1343 طی سخنانی در جمع فرهنگیان گفته بود: در اثر کوشش‌هایی که در چند سال اخیر شده است مدارس زیادی به‌وجود آمده، ولی مطلبی را که باید به آن اشاره کرد این است که پیشرفت دختران به قدر پسران نبوده است و تعداد دخترانی که برای آنان امکان رفتن به مدرسه فراهم بوده است به اندازه پسران نبود.[1] گفتنی است این تبعیض در سال 1357 و در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی نیز برقرار بود. در سال 1355 در جمعیت مردان 15 سال و بیشتر ایران حدود 5/ 9 میلیون نفر ثبت شده است که از این تعداد 5/ 4 میلیون یعنی حدود 9/ 47 درصد باسواد بوده‌اند. این شاخص بیانگر آن است که در سال 1355 بیش از نیمی از مردان 15 سال به بالا محروم از سواد بوده‌اند. در همین سال، جمعیت زنان برابر 2/ 9 میلیون نفر و تعداد باسوادان 2/ 2 میلیون نفر بوده است که نشان‌دهنده 24 درصد میزان باسوادی در این قشر می‌باشد. این آمار نشان‌دهنده ظلم و تبعیض مضاعفی است که به زنان نسبت به مردان در دوره پهلوی تحمیل می‌شد. #شرح_عکس مدارس در دوره محمدرضا پهلوی پی‌نوشت: [1] . روزنامه «اطلاعات»، 8 تیر 1343، صص 1 و 13. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug