هدایت شده از مناهج 🇵🇸🇮🇷
#یادداشت_مهمان
🌀 طلاب خواهر و بحران تجرد
📝 آفات ایدهآلگرایی مفرط
🖋 زهرا ابراهیمی
🔹 هشتگها گاهی باعث میشوند لابلای اندوختههای ذهنیمان چرخی بزنیم و آنچه دغدغهی فکریمان بوده را مورد واکاوی مجدد قرار دهیم.
از دیشب که هشتگ #ازدواج_آسان به مناسبت پیوند آسمانی حضرت زهرا سلاماللهعلیها و حضرت علی علیهالسلام در فضای مجازی پررنگ شد، موضوع ازدواج، آن هم بین طلاب ذهنم را به خود مشغول کرد.
بالا رفتن سن ازدواج مسألهای است که نمیتوان از آن چشمپوشی کرد؛ اما وجود چنین معضلی در میان خواهران طلبه کمی تعجببرانگیز است.
🔹 به نظر میرسد برادران طلبه به محض ورود به حوزه به استحباب امر مقدس ازدواج بیش از سایر امور پی میبرند و اهتمامشان بر جامهی عمل پوشاندن به این مستحب بسیار مشهود است. به همین دلیل در بین برادران طلبه با مشکل بالارفتن سن ازدواج کمتر روبهرو هستیم. البته شاید دلیل آن این باشد که آنها مطابق با سنت و عرف جامعه دست به انتخاب میزنند و حق تقدم برای گزینش و انتخاب دارند چرا که آنها باید برای ازدواج پیشقدم شوند.
🔹 تفهیم امر ازدواج و تبیین معیارهای لازم برای یک ازدواج موفق در بین خواهران طلبه و لابلای دروس اخلاق و خانواده، آنها را به این سمت کشانده است که باید طرف مقابل معیارهای لازم برای ازدواج را به طور تمام و کمال داشته باشد. شاید تزریق نگاه ایدهآلگرایانه و کمالگرایانه به آنها منجر شده که تنها افرادی که بالاترین مراتب لازم در معیارهای مدنظر را داشته باشند، مورد انتخاب قرار دهند .
اگرچه برای بانوان طلبه اکثراً معیارهای مادی و ظاهری از درجهی اهمیت کمتری برخوردار است، اما از آن سو اهمیت بسیار زیادی که به معیارهای معنوی میدهند به حدی است که به افرادی که کمتر از تصورات ذهنیشان دارای آن معیارها باشند، "بله" نمیگویند .
🔹 ازدواج امر مقدسی است و برای آنها که اهل تدینند، معیار ایمان و اخلاق به عنوان معیارهای اصلی ازدواج مد نظر گرفته میشود. اما قطعاً ایمان و اخلاق دارای مراتب است. اگر کسی در حد معمول از مرتبهای از ایمان و اخلاق برخوردار باشد شایستگی تشکیل زندگی و خانواده را دارد. اما دختران طلبهی ما دچار چنین طرز تفکری شدهاند که لزوماً باید طرف مقابل حد بالایی از ایمان و اخلاق را داشته باشد و تمام مصادیق اعتقادی و اخلاقی را چه در ظاهر و چه در باطن یکجا و به شکل کامل دارا باشد.
🔹 تزریق این طرز تفکر در ذهن خواهران طلبه، باعث شده که آنها در انتخاب دچار وسواس شوند و به اصطلاح سختپسند گردند. توجه به معیارهای معنوی در امر ازدواج دستور آموزههای اسلام است اما حساسیت بیمورد در رابطه با مصادیق جزئی این معیارها، حاصل آموزش غلط و یا عدم تبیین صحیح این موضوع در حوزههای علمیه است.
بیرون راندن اکثر آدمها از دایرهی تعاریف اعتقادی و اخلاقی خود، بلایی است که در همهی امور اثر نامطلوبی بجا گذاشته است و در امر ازدواج نیز خود را به شکل بالارفتن سن ازدواج نشان میدهد.
@Manahejj
هدایت شده از مناهج 🇵🇸🇮🇷
#یادداشت_مهمان
🌀 خواهران طلبه و بحران تجرد ۲
📝 ضعف مهارتآموزی در حوزه علمیه خواهران
🖋 زهرا ابراهیمی
🔹 در یادداشت پیشین در رابطه با یکی از عوامل مؤثر در مسألهی تجرد طلاب خواهر صحبت کردیم. دراین یادداشت قصد داریم به عامل دیگری که در ایجاد این مسئله مؤثر است اشاره کنیم. ازدواج امر مقدسی است و لازمه ی چنین امری، انتخاب میباشد. مؤلفهی انتخابشدن یا گزینش کاملا طبیعی است و حتی در سنتیترین ازدواجها نیز مشهود هست.
🔹 یک دختر یا به واسطهی ویژگیهای ظاهری مورد انتخاب قرار میگیرد یا به واسطهی توانمندیها و استعدادهایی که به منصهی ظهور میرساند، دیده میشود. دیدهشدن از لوازم لاینفک، انتخاب است. متأسفانه امروزه به دلیل رواج تبرج و خودنمایی برخی از دختران در جامعه، دخترانی که قصد رعایت عفت و حیا در پوشش و رفتار را دارند مورد انزوا قرار میگیرند. خواهران طلبه نیز از این گروه مستثنی نیستند. دختران طلبه در جامعه ترجیح میدهند که بدون تبرج حاضر شوند. آنها با رعایت حجاب کامل و بدون ذرهای خودنمایی و آرایش در اجتماع ظاهر میشوند و قطعاً رعایت چنین اصلی برای دختران و زنان مؤمن لازم و واجب است.
🔹 اما مشکل زمانی ایجاد میشود که این دختران به واسطه ی محجبه بودن و عدم خودنمایی، شانس گزینش را برای خود پایین میآورند وهمین مسئله باعث کمتر دیدهشدن آنها میشود. قطعا پیشنهاد دین برای انتخابشدن، رو آوردن به تبرج نیست چرا که تبرج با تدین، همخوانی ندارد. حال سؤال اینجاست که چه چیزی می تواند جایگزین تبرج گردد؟
🔹 یکی از معضلاتی که در حوزههای علمیه خواهران وجود دارد این است که حوزه با ارائهی دروس متعدد، دختران طلبه را از حیث علمی تقویت میکند، اما از لحاظ کشف استعدادها و ایجاد توانمندی و مهارتهای لازم تلاش محسوسی ندارد.
با توجه به اینکه دروس حوزه به اندازهی کافی وقتگیر است، فرصت کشف استعداد در خارج از حوزه نیز برای این دختران محدود میشود. این در حالی است که دختران طلبهی ما وجودشان مملوّ از استعدادهای متعدد است اما فرصت کشف و بروز آنها را از دست میدهند. بخصوص اینکه در عصر انقلاب اسلامی بانوان طلبه قادرند نقشهای ویژهی اجتماعی ایفا کنند تا زنان جامعه به تراز مد نظر انقلاب اسلامی نائل آیند. طلاب خواهر بعد از فارغ التحصیل شدن باید وارد عرصهی تدریس و تبلیغ شوند و اگر کسی نتواند و یا نخواهد در این فضاها فعالیت کند، خواه ناخواه گرفتار انزوا میشود.
🔹 به نظر میرسد آنچه وظیفهی حوزه است این است که دختران طلبه را به عنوان دخترانی اثرگذار در جامعه و محیط اطراف خود تربیت کند و نه صرفا اهل علم و بیثمر در جامعه. در واقع خَلق جسارت اثرگذاری در اجتماع بر عهدهی حوزه است، که فقط از طریق کشف استعداد و دادن فرصت برای ظهور و بروز آنها امکانپذیر خواهد بود.
🔹 اگر کشف استعدادهای بانوان طلبه جدی گرفته نشود ما تنها بعد از درسخواندن با بانوانی خانهنشین روبرو هستیم که جسارت لازم برای حضور در اجتماع را ندارند و یکی از مهمترین عوارض این خانهنشینی از دستدادن فرصتهای لازم برای ازدواج خواهد بود. حتی اگر حوزه ها به این آسیب به شکل جدی توجه نکنند و دغدغهای برای تأثیرگذاری طلاب خواهر در اجتماع نداشته باشند در آینده ای نه چندان دور خواه ناخواه با ریزش طلاب روبه رو خواهند شد.
🔹 تحصیل بدون کسب مهارت و خلاقیت، نتیجهای جز انزوا نخواهد داشت و راه برون رفت از این معضل باورپذیری استعدادهای طلاب خواهر، پرهیز از نگاه حداقلی به حوزههای علمیه خواهران، دوری از شیوهی آموزشی انبوهخوان و حفظ محور و اهمیت به برنامههای مهارتبخش است. حتی اگر برخی خواهران طلبه نخواهند حضور اجتماعی داشته باشند؛ جامعه از آنها انتظار دارد حداقل مهارتهای همسرداری و تربیت فرزند را آنهم منطبق با آموزههای اسلامی دارا باشند؛ نه اینکه محتوای آموزشی حوزههای خواهران کاملا با این مسائل بیگانه باشد.
#بحران_تجرد
@Manahejj
هدایت شده از مناهج 🇵🇸🇮🇷
#یادداشت_مهمان
🌀 تواضع و خدمت روحانیت به مردم
📝 میراث هزار سالهی روحانیت
🖋 سلمان ابراهیمی
🔹 بزرگترین توفیقات معنوی میتوانند به شدیدترین چالش اخلاقی و رفتاری نیز بدل شوند. بطور مثال ورود به حوزهی علمیه یکی از فرصتهای نورانی و ارزشمندی است که خداوند متعال در اختیار انسان میگذارد. یکی از اموری که در حوزههای علمیه نیز بهشدت روی آن مانور داده میشود، این است که خداوند توفیقی خاص و منحصر بفرد به طلاب داده است و تو گویی طلاب انتخابشده از جانب خدای مهربانند برای تبلیغ دینش. این جملات آشنا را در اولین سخنرانیها بعد از پذیرش طلبه ها در حوزه، از جانب مدیران و مسئولان حوزوی زیاد شنیدهایم.
🔹 البته که سخن حقی است و توفیق علمآموزی آن هم از جنس معارف الهی توفیقی است که در روایات نیز بسیار بدان اشاره و تأکید شده است. «عالِمُ ینْتَفعُ بِعِلْمِهِ افضَلُ مِنْ سَبْعَینِْ اَْلفَ عابِد؛ دانشمندی که از دانش او بهره ببرند، از هفتاد هزار عابد برتر است». اما رفتار شایستهی این طرز تلقی، باید بگونهای باشد که طلبه در درون و باطن خویش خود را متواضع در برابر مردم و موظف به تبلیغ بداند. و همچنین دائما با خود مرور کند که تفاوت من با دیگران بدین معناست که مسئولیتی عظیم به واسطهی این انتخاب بر عهدهی من گذاشته شده است و بازتاب بیرونی این طرز تلقی نیز باید به صورت تواضع و انجام وظیفه نمود پیدا کند؛ تا جایی که طلبه خود را همسطح سایر مردم دانسته و هرگز خود را یک سر و گردن برتر و بالاتر نداند.
🔹 عجب، غرور علمی، برتر دانستن خویش درامور عبادی و معنوی، منحصر کردن عنایت خداوند و اهل البیت علیهم السلام به خویش، بیاشکال دانستن انجام یک اشتباه برای خود و در عین حال تکفیر دیگران بابت انجام همان اشتباه، از جمله عوارضی است که ممکن است در صورت عدم مراقبت از نفس برای طالبان علوم دینی به وجود آید.
🔹 تقدس حوزه نه از نامش بلکه به دلیل کثرت تربیتیافتگانی است که بر مبنای معارف دین و منطبق با خصیصههای اخلاقی رشد یافتهاند. باید بپذیریم که تقدس حوزه، تقدسی مطلق نیست که با صِرف ورود به آن خود را مبرا از هر خطا بدانیم.
🔹 اگرچه عالمان، عابدان، مجتهدان و عارفان زیادی با دود چراغ همین حوزهها و حجرهها تربیت شدند و هم خود راه سعادت را پیمودند و هم دیگران را به مسیرحق دعوت نمودند و اگر چه برخی عمامه ها توهمزدا هستند و توهم خودبرتربینی را از صاحبانش دور کرده و تعبد و بندگی را در وجودشان به تصویر کشیده است؛ اما برای برخی که کمتر مراقب نفسانیات خویش بودهاند همین عمامه که بالاترین وسیله کسب نورانیت بوده است موجب خلق توهم شده است!! تمسک به شئون و وجاهتهای خودساخته، خود را تافتهی جدابافته دانستن از دیگران و در یک کلام مرزبندی بین خود و سایر خلق، آسیبی است جدی که همواره حوزههای علمیه را مورد تهدید قرار میدهد و در صورت عدم مراقبت چه بسا موجب تنزل اعتماد مردم به روحانیت خواهد شد.
لذا همیشه باید مراقبت صفا، صداقت، تواضع و اخلاصی که میراث هزارسالهی روحانیت است باشیم و این امانت را به درستی و طهارت کامل به نسلهای آینده تحویل دهیم.
#تلنگر_معنوی
@Manahejj
هدایت شده از مناهج 🇵🇸🇮🇷
#یادداشت_مهمان
🌀 دغدغه معیشت و فقدان مهارت
🖋 زهرا ابراهیمی
🔹 در حوزههای علمیه اولویت اصلی با درسخواندن است و بحق نیز باید چنین باشد؛ چون حوزه قرار است بستر تربیت طلاب باشد تا آنها را برای ترویج معارف الهی درجامعه مهیا سازد. لذا طلبه را هرگز نمیتوان جدا از علمآموزی تصور کرد. روح طلبه به طلب علم گره میخورد و تحصیل و کسب علم برایش تعبد محسوب میشود.
🔹 اگرچه در علوم و معارف الهی طلبه به خوبی درمییابد که رزاق حقیقی خداوند است و قناعت را نیز با زهد عجین مینماید؛ اما دغدغهی معیشت باز هم بخشی اجتنابناپذیر از زندگی طلاب است. گاهی فشارهای اقتصادی به حدی زندگی یک طلبه را تحت تأثیر قرار میدهد که ناخواسته اولویتها برای او تغییرمیکند و کسب معاش، جای خود را به درس میدهد!! این چالش، طلبه را سر دو راهی قرار میدهد: طلبه یا باید در کنار درس به کاری نیز مشغول گردد و یا قید درس را زده و به همان میزانی که خوانده اکتفاء نماید و وارد بازار کار شود.
🔹 درست است که طلبه خودش در مسیر علمآموزی قدم نهاده است و از همان ابتدا به سختی راه واقف بوده است، اما طبیعتا درسخواندن نیازمند تمرکز و آرامش فکر است و اگر دغدغهی بحران معیشت حل نشود، ذهن و فکر هم آمادگی لازم برای کسب علوم را نخواهد داشت.
🔹 از طرفی برخی به شدت معتقدند تنها، پرداختن به تدریس، تبلیغ و تحقیق و پژوهش از وظایف یک طلبه است و طلاب نباید به اموری غیر ازاین رو آورند. این تفکر باعث میشود که اینگونه افراد نسبت به طلابی که در کنار درس کار میکنند، معترض بوده و رفتار آنها را دور از شأن طلبگی قلمداد نمایند. از سوی دیگر، همه طلاب شغل پارهوقت آخوندی -در راستای تبلیغ و تدریس و تحقیق- که مکفی حداقلیات معیشت باشد سراغ ندارند.
🔹 طولانی بودن دورههای عمومی دروس حوزوی باعث میشود که طلاب، تازه بعد از سال ها درس بتوانند وارد مباحث تخصصی شوند و در این مدت نیزمهارتی کسب نکنند و ندانند که دقیقا چه آینده ای در انتظارشان است.
🔹 لذا امروز به شدت جای خالی یک برنامه مدون در حوزه احساس میشود. برنامهای که ازهمان سالهای ابتدایی ورود به حوزه در کنار دروس عمومی، تخصص محوری را نیز پیاده سازد و همسو با نیاز جامعه، طلبه اهل علم و اهل مهارت تربیت نماید تا ازاین طریق هم به طلاب و هم به جامعه خدمت نماید.
🔹 آموزههای اسلام بسیار گسترده است و تمام جوانب زندگی فردی و اجتماعی انسان را در بر میگیرند، لذا علوم دینی پتانسیل لازم برای ورود به فضاهای متعدد اجتماعی را دارد. اما متاسفانه حوزه علمیه هم به مهارتآموزی و آموزش علوم کاربردی لازم برای حضور طلاب در نهادهای مختلف کمتر توجه کرده و هم پیگیر حضور طلاب در برخی از فضاهای اجتماعی نبوده است. فضاهایی همچون آموزش و پرورش، بیمارستانها، زندانها، بهزیستی ها، نهادهای مربوط به امور مددکاری، فعالیتهای اجتماعی حتی کانونهای ترک اعتیاد، مراکز مشاورهای، و دهها و صدها فضای دیگر که میتواند از حضور طلاب مهارت دیده در حوزه بهره ببرد.
🔹 امروزه جامعه بیش از پیش نیازمند در صحنه بودن طلاب است. حوزه علمیه باید با ایجاد فضای مهارتآموزی و تربیت طلبه برای فضاهای مشخص، کارآمدی و تأثیرگذاری طلاب را در جامعه بالا ببرد. ناگفته نماند که حیات علمی طلبه به حیات اجتماعی او گره خورده است و تفکیک بین این دو مسأله طلبه را به حالت احتضار خواهد کشاند.
#مهارت
#معیشت
@Manahejj
#یادداشت_مهمان
🌀 شهیدسازی از مخالفین پروتکلهای بهداشتی!!
🖋 زهرا ابراهیمی
🔹 سالها و سالهاست که واعظان دلسوز در مجالس خویش فریاد حق الناس سر میدهند و خود و دیگران را به این امر متذکر میشوند.
توصیه به رعایت حقوق مردم بخش مهمی از محتوای سخنرانیهای ماه محرم است.اما امسال موضوع رعایت حق الناس از اهمیت ویژهای برخوردار میباشد.
ازیک طرف وجود ما ذوب درعشق به وجود مقدس ابا عبدالله علیه السلام و برپایی مراسم عزاداری برای اوست و از سوی دیگر امسال به دلیل ویروس کرونا محدودیتهایی برای مجالس عزا اعمال شده است.
🔹 حالا این محدودیتها احساسات مذهبی را به گونهای تحریک میکند که عدهای بر خلاف نظر مراجع به برپایی عزاداری حتی به قیمت جان تاکید میکنند!! و توجه به مناسک عزاداری را تا حدی پررنگ میکنند که حتی کسانی که در این مسیر از دنیا بروند را شهید محسوب مینمایند.
گویا افراطیون خود را شیعهتر از سایرین میدانند و از این طریق میخواهند حب خویش به اهل البیت علیهم السلام را به دیگران اثبات کنند.
اما حقیقتا طرفداران این تفکر، پیرو چه مکتبی هستند و کدام امام را مورد پذیرش قرار دادهاند؟
مکتبی که امام حسین علیه السلام مظهرش هست، مکتبی است که توجه به حقوق مردم را به شهادت رجحان میدهد و اسلامی که افراطیون در صدد معرفی آنند مکتبی است که پا گذاشتن بر روی حقوق دیگران به اسم حفظ شعائر مانعی ندارد!!
🔹 مگر می شود نسبت به حفظ جان مردم بی مبالات بود و خود را پیرو امام دانست؟!!
حالا عدهای نیزبه توطئهی حذف مناسک استناد میکنند و دلیل اصرار بر محدودیتها را توطئهای میدانند از سوی دشمن و به این بهانه به دنبال تهییج مردم برای شرکت در عزاداری هستند.
وجالبتر اینکه از هم اکنون پروژهی شهیدسازی را استارت زدهاند تا جانبختگان احتمالی کرونا در مراسم عزاداری را شهید بنامند و اینچنین روش خویش را از هرگونه ملامتی تطهیر نمایند.
🔹 چگونه میتوان تناقض تضییع حقوق در مراسم عزا را به بهانهی شهادت حل نمود؟ آیا بهتر نیست به جای تبعیت از این افکار و بهانه دادن به دست دشمن، با حفظ محدودیتها و رعایت پروتکلهای بهداشتی نمونهی عینی شیعهی عملگرا باشیم؟!
#کرونا
#محرم
@Manahejj
@javadheidari110
هدایت شده از مناهج 🇵🇸🇮🇷
#یادداشت_مهمان
🌀 جای خالی حوزه خواهران در مسائل اجتماعی فرهنگی جامعه
🖋 زهرا ابراهیمی
🔹 امروزه حوزههای خواهران در کنار حوزههای علمیهی برادران جایگاه علمی و تاثیرگذار خود را پیدا کرده، اما به نظر میرسد همچنان دارای ضعفهای مهمی است که تلاش برای رفع آنها ضروری مینماید.
اگرچه به کرات در زمینههای مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی از سوی فعالین حوزهی خواهران واکنشهایی را شاهد بوده وهستیم، اما به نظر میرسد یکی از ضعفهای مشهود در حوزههای خواهران این است که موضعگیری و تبیین به موقع و مناسب هنگام مواجههی با جریانات متعدد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی از سوی این حوزهها بهشکل منسجم، هماهنگ و همراه با برنامه انجام نمیپذیرد.
🔹 چیزی که بیش از همه از حوزههای خواهران انتظار میرود این است که حداقل در زمینهی مسائل مربوط به «زنان، دختران و خانواده» پیشتاز بوده و با آسیبشناسی به موقع مسائل، به ارائهی برنامه و راهکار در آن زمینه بپردازند.
افکار نادرست و رفتارهای ناصحیح، زمانی که زمینه رشد برای خود را فراهم ببینند، بیشتر خودنمایی میکنند اما اگر با واکنشهای علمی و فرهنگی و به موقع روبرو شوند تأثیرگذاریشان نیز محدود خواهد شد.
🔻 #تحرکات_فمنیستی برخی فعالان اجتماعی، معضلاتی همچون ازدواج سفید و طلاقهای عاطفی، زیادشدن بیرویه آمار طلاق، چهارشنبههای سفید، همجنسگرایی و... درپسِ منفعل بودن زنان حوزوی، رنگ بیشتری به خود گرفته و این طیف فضا را برای اثرگذاری بیشتر، آماده میبینند.
عدم واکنش مناسب نسبت به جریانها و بعضا واکنشهای آنی و هیجانی ازجمله عوارضی است که اگر به آن توجه نشود در درازمدت حوزههای خواهران را به حاشیه خواهد راند.
🔹 آگاهیداشتن به زبانِ مسائل اجتماعى و سياست و تحليل مسائل گوناگون از ضرورتهایی است که باید بدان پرداخته شود و این امر جز در سایهی آموزش و برنامهریزی امکانپذیر نیست.
دربین اساتید خواهر، عدهای در این موضوعات، صاحبنظر و اهل علم هستند اما صِرف معلومات برای تاثیرگذاری در اجتماع کفایت نمیکند. حوزه علمیهی خواهران نیازمند تشکیلاتی است که در وهلهی اول شرایط اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جامعه زنان و دختران را رصد کنند و چگونگی شرایط موجود را به اطلاع اهل علم برسانند. این گروه رصد میتوانند از بین طلاب خواهر انتخاب شوند. حوزههای خواهران با بهره بردن از پتانسیل و ظرفیت موجود بین طلاب خواهر و تشکیل گروه رصد، قادر خواهند بود خوراک لازم از حیث سوژهیابی را در اختیار صاحبنظران قرار دهند و بدین شکل در حوادث و جریانات اجتماع، حاضر و موثر واقع شوند.
🔹 ایجاد تمدن نوین اسلامی که رهبر عزیز در بیانیهی گام دوم انقلاب به آن اشاره کردهاند در سایهی فعال بودن حوزهها عملی میگردد نه منفعلبودن.
بر همین اساس حوزههای خواهران باید به تأثیرگذاری خویش در جامعه واقف بوده و به توانمندی خود اعتماد داشته باشند و معضلات موجود در فضای جامعه نباید منجر به یأس و ناامیدی گردد.
#حوزه_خواهران
#زنان_دختران_جامعه
@Manahejj