هدایت شده از زبانشناسی همگانی
✅ زبانشناسی، زباندانی، زبانآگاهی
فرق این سه در چیست؟
🔸«زبانشناسی» شاخهای از علم است که به مطالعۀ علمی زبان میپردازد، رشتهای تحصیلی است که دانشجویان در آن تحصیل میکنند، حوزهای است که کتابهای تخصصی در زمینهاش نوشته میشود، و ساختهای مورد مطالعهاش آواشناسی، ساختواژه، نحو، معناشناسی و گفتمان است. زبانشناسی لزوماً زبانویژه نیست، یعنی آنچه در درجۀ اول مورد مطالعه قرار میدهد زبان در معنای عام آن است و در درجۀ بعد قواعد و ساختارهای زبانی را بر روی زبانهای مشخص بررسی میکند.
🔸«زباندانی» معانی متعدد دارد. مثلاً به کسی که بر زبانهای متعدد تسلط داشته باشد زباندان میگویند. اما منظور من از زباندانی تسلط بر ظرایف و زیر و بمِ یک زبانِ مشخص است. پس، با این تعریف، زباندانی زبانویژه است. محمد قاضی در ترجمۀ دن کیشوت زباندانیاش را نشان میدهد، در سبکی که برگزیده است، یا در معادلگذاریهای فارسیاش برای ضربالمثلهای غیرفارسی. یا مثلاً زباندانی داریوش آشوری را، علاوهبر نثر خاصش، در واژهسازیهایش میتوانیم مشاهده کنیم. زباندانها همانهایی هستند که قابلیتهای یک زبان را بهخوبی میشناسند و میتوانند آثاری خلق کنند که کاربران آن زبان را حیرتزده کنند. ادبا معمولاً در این دستهاند. چهبسا کسی زبانشناس مقبولی باشد، اما زباندان قابلی نباشند و چهبسا زباندان قابلی که از زبانشناسی چیزی نداند؛ بعضی پیران روستایی زباندانانی هستند که سواد خواندن و نوشتن هم ندارند چه رسد به دانستن زبانشناسی.
🔸اما جذابتر از دو تای قبل «زبانآگاهی» است. زبانآگاهی یک فرایند است، طریقه و مسیر است، حرکت از زبان و با زبان بهسمت خودِ زبان است و ممکن است در لایههای متفاوتی ظهور و بروز پیدا کند و از همین رو اعم از زبانشناسی و زباندانی است، مثلاً وقتی کسی زبانشناس میشود بهنوعی زبانآگاه هم میشود، چون به قواعدِ ریز و پیچیدهای که در زبان به کار میبرده و از آن غافل بوده آگاهی پیدا میکند؛ کسی که با خواندن متون نظم و نثرِ کهن قابلیتهای زبانی خود را افزایش میدهد بهنوعی زبانآگاه میشود؛ یا ویراستاری که به واژهها و عبارات زبان حساس و دقیق میشود زبانآگاه است و هر چه حساسیت و دقت زبانیاش بیشتر باشد زبانآگاهتر است.
🔸همۀ اینها سطوحی از زبانآگاهی است، اما به نظر میرسد لایههای عمیقتری هم داشته باشد: زبانآگاهی طریقی است که نتیجهاش درک و دریافت هر چه بیشترِ ظرایف جهانهای ذهن و روان و خارج و رابطۀ میان این جهانها با یکدیگر است. بسیاری از اختلالات روانی و مشکلات ذهنی با بالارفتن سطح زبانآگاهی حل میشود. ذهنآگاهی نیز از خلال سکوت میان کلمات و فواصل کلامی جوانه میزند و رشد میکند. اگر همچون هایدگر به موضوع بنگریم، از آنجا که هیچ مفهومی بدون نامگذاری پا به عرصۀ وجود نمیگذارد، هر چه مفاهیم و بازنماییهایش در جهان ما بیشتر میشود، ناشناختهها شناخته میشوند. دستآخر اینکه اتساع وجودی در انسان با زبانآگاهی است که محقق میشود. فرد هر چه زبانآگاهتر باشد دایرۀ اندیشهاش وسیعتر است و به تبع آن ظرف وجودیاش اتساع بیشتری دارد. چهبسا زبانشناس یا زباندانی که به این معنا زبانآگاه نباشد، اما نکتۀ قابل توجه این است که زباندانی میتواند جادۀ زبانآگاهی را هموارتر کند و زبانشناسی تحلیل علمیتری از آن ارائه دهد.
🔸سطوح و لایههای مختلف زبانآگاهی را میتوان بهصورت زیر نشان داد:
۱. از زباننشناسی ← به زبانشناسی
۲. از زبانندانی ← به زباندانی
۳. از روان ناخودآگاه ← به روان خودآگاه
۴. از ذهن ناسالم ← به ذهن سالم
۵. از ناهشیاری ← به بهشیاری
۶. از جامعۀ کمترپیشرفته ← به جامعۀ پیشرفته
۷. از کمدانشی ← به بیشدانشی
۸. از جهان ناشناخته ← به جهان شناختهشده
۹. از ظرف وجودی نامتسع ← به ظرف وجودی متسع
🔸در همۀ این لایهها زبان نقشی جدی و پررنگ دارد و اساساً حرکت میان آنها بدون زبان شدنی نیست.
منبع: کانال تلگرامی زبانشناسیک
🇮🇷 @linguiran
فراخوان همایش «زبان و خط فارسی گفتاری» منتشر شد.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی بهحکم وظیفهای که در پاسداری از زبان و خط فارسی برعهده دارد و با توجه به گسترش روزافزون صورتهای غیرمعیار زبان و خط فارسی و بروز سلیقههای گوناگون و متضاد در این زمینه، بر آن است همایشی را با هدف ساماندهی به دستور خط و فرهنگ املایی فارسی گفتاری برگزار نماید.
آخرین مهلت دریافت نسخۀ کامل مقاله سیام آبان ۱۴۰۳ است. نتایج ارزیابی آثار رسیده سیام آذر ۱۴۰۳ اعلام خواهد شد.
متن کامل فراخوان را در وبگاه فرهنگستان به نشانی زیر بخوانید:
https://apll.ir/?p=16700
🇮🇷 @linguiran
کلاههای طریقتهای مختلف صوفیه
ردیف بالا از چپ به راست:
شاخهی جراحیه از طریقت خلوتیه، آهیان، مولویه، دسوقیه، شاخهی سنبلیه از طریقت خلوتیه.
ردیف وسط از چپ به راست:
بکتاشیه، شاخهی شعبانیه از طریقت خلوتیه، نقشبندیه. خلوتیه.
ردیف آخر از چپ به راست:
شاذلیه، قدیریه، سعدیه، رفاعیه، بدویه.
#حسین_جاوید
https://t.me/virastaar
🇮🇷 @linguiran
دوره آموزش ویراستاری
از طریق این لینک مشاهده کنید:
https://leeko.net/%d9%84%db%8c%da%a9%d9%88-%d8%a2%da%a9%d8%a7%d8%af%d9%85%db%8c/%d8%af%d9%88%d8%b1%d9%87-%d8%a2%d9%85%d9%88%d8%b2%d8%b4-%d9%88%db%8c%d8%b1%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c/
🇮🇷 @linguiran
یازدهمین مدرسه تابستانی انجمن زبانشناسی ایران
شنبه و یکشنبه ۱۷ و ۱۸ شهریور ۱۴۰۳
همدان،
دانشگاه بوعلی سینا
🇮🇷 @linguiran
این روزها مدام در رسانهها میخوانیم «واکنش ایران میتواند در فلان تاریخ رخ بدهد»!
در منابع این اخبار «could» به معنی «ممکن بودن» و «احتمال داشتن» است، نه «توانستن». بنابراین، فرضاً جملهی
«Iran could attack Israel in less than 24 hours»
را باید چنین ترجمه کرد:
«احتمال دارد ایران طی بیست و چهار ساعت آتی به اسرائیل حمله کند.»
#حسین_جاوید
https://t.me/virastaar
🇮🇷 @linguiran
کتاب توئیتر، سیاست و جامعه در ایران
این کتاب، پروژه پایاننامه دکترای من بوده است که در سال ۱۳۹۸ انجام شد. بنا بود این کتاب توسط یک انتشاراتی در ایران منتشر شود که بعد از گذشت چند سال محقق نشد. به سیاق انتشار آنلاین کتاب قبلیام، مقدمهای بر علوم اجتماعی محاسباتی، این کتاب را هم بهطور رایگان و برای استفاده علاقهمندان منتشر میکنم. لازم است اشاره کنم که از زمان انجام این تحقیق تاکنون، تحقیقات توئیتر و به تبع تحقیقات خود من تا حد بسیار زیادی دچار دگرگونی و تحول شدهاست. منتها نه تنها نظریهها و روشهای بهکار رفته و معرفیشده در این کتاب کماکان کارا و مفید است، بلکه با توجه به خلا چنین تحقیقاتی در ایران میتواند اهمیت مضاعف نیز داشته باشد. مانند دفعات پیشین، تنها خواسته من امانتداری و ارجاع مناسب در صورت استفاده از مطالب کتاب است. هر چند من شخصا مشکلی با عدم ارجاع هم ندارم و ارجاع به این کتاب تنها از نظر اخلاقی برای من مهم است وگرنه از نظر علمی تفاوتی برایم نمیکند، باید اشاره کنم که کپیبرداری از آثار دیگران بزرگترین ضربهاش را به فرد کپیکننده میزند و آن هم کشتن خلاقیت و قدرت تفکر است. اگر پیشرفت علمی و فکری برایمان مهم است، همیشه باید در راه درست حرکت کنیم هر چند بشود با شارلاتانبازی علمی و غیرعلمی به منافع خاصی رسید آن هم در یک فضای مسموم علمی.
برای دانلود کتاب به لینک زیر بروید:
https://www.researchgate.net/publication/373337156_twyytr_syast_w_jamh_dr_ayran
#حسین_کرمانی
https://t.me/SocialMediaResearch
🇮🇷 @linguiran
هدایت شده از زبانشناسی همگانی
تنهایی، عجب دردیست...
چند اربعین است که تو هم تنهایی؟
#اللهم_عجل_لولیک_الفرج
🇮🇷 @linguiran
اینترنت بلای جان زبان فارسی است.
گفتوگو با #منوچهر_بدیعی، مترجم پیشکسوت در آستانه 86سالگی
نام منوچهر بدیعی در تاریخ ترجمه ادبی ایران، بدون اغراق و مبالغه در کنار زندهیاد #ابوالحسن_نجفی، جای دارد. او در حال حاضر بزرگترین مترجم زنده ایران است؛ از نسلی که دیگر جایگزین ندارد و در تاریخ ادبیات تکرار نمیشود. منوچهر بدیعی معمولاً اهل گفتوگو با رسانهها نیست اما وقتی صحبت از سخن زبان فارسی و نظرات زندهیاد ابوالحسن نجفی و شیوه و ریزهکاریهای ترجمه میشود، مانند هر مترجم زبده دیگر سر ذوق میآید. با او درباره شکستن دیکته فارسی در دیالوگ، متنهای اینترنتی و تبلیغاتی و نظر دیگر زبانشناسان در اینباره صحبت کردیم. بدیعی معتقد است که شکستن دیکته یک عادت شده و از فضای مجازی به زندگیها رسوخ کرده است. گفتوگوی ما را با مترجم «چهره مردم هنرمند در جوانی» و مترجم آثار «روژه مارتن دوگار» بخوانید.
بدیعی علاوه بر اینکه زبان فارسی را به غایت روان صحبت میکند، به دو زبان فرانسه و انگلیسی هم مسلط است.
این گفتوگو را در پیوند زیر بخوانید:
https://newspaper.hamshahrionline.ir/id/228080
🇮🇷 @linguiran
1724097995405_شرایط و شیوه ثبت نام.pdf
79.5K
یازدهمین مدرسه تابستانی انجمن زبانشناسی ایران
همدان، ۱۷ و ۱۸ شهریور ۱۴۰۳
ثبتنام زودهنگام از ۲۹ مرداد تا ۵ شهریور ۱۴۰۳
اعضای انجمن: ۱ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان
سایرین: ۱ میلیون و ۵۵۰ هزار تومان
ثبتنام دیرهنگام از ۶ تا ۱۲ شهریور ۱۴۰۳
اعضای انجمن: ۱ میلیون ۵۵۰ هزار تومان
سایرین: ۱ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان
جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۰۹۰۲۹۵۹۹۴۴۲ تماس حاصل فرمایید.
🇮🇷 @linguiran