#آسیب_شناخت 🌗جریان‌های مدعی مهدویت در حوزه معاصر عراق 🎤حجت‌الاسلام محمد جعفری، مدیر گروه کلام پژوهشگاه مطالعات اسلامی جامعه الزهرا(س) 🔸در چند سال اخیر جریان خطرناکی در شیعه به خصوص در ایران به نام احمدالحسن پدید آمده و متأسفانه برخی طلاب هم فریب خورده‌‌اند. افرادی به سبب ترویج افکار این فرقه، زندانی شده‌اند. آن‌ها حتی وقتی چند روز به مرخصی می‌روند، نیز به تبلیغ این افکار شنیع می‌پردازند! طرفداران این فرقه با صراحت در فضای مجازی فیلم و عکس منتشر می‌کنند و این مسئله خیلی ریشه‌دار شده و جای تعمق و تفکر دارد، لذا درست نیست که بگوییم یک مدعی پیدا شده و موضوع اهمیت چندانی ندارد زیرا مسئله حادتر از این حرف‌هاست. 🔹سابقا در ایران مدعی یکسری مقامات (مانند ادعای بروجردی) داشتیم ولی جریان‌ساز نبودند ولی در دو سه دهه اخیر در عراق قبل از احمد الحسن بیش از هفت جریان وجود داشته است. آیت‌الله کورانی در کتاب فتنه دجال یکسری از جریانات را اینگونه بیان کرده است: 1️⃣ جریان سلوکیه به رهبری شیخ حازم السعدی و عائد الصدری(از مریدان شهید صدر) بودند و در زمان حیات ایشان مدعی مهدویت شهید صدر شدند، ولی ایشان با آن‌ها مقابله کرد و همان زمان از بین رفت. 2️⃣ جریان المنتظرون که آن نیز توسط شاگردان شهید صدر ایجاد شد. این جریان هم در زمان شهید صدر بود و با مقابله ایشان، در نطفه خفه شد. 3️⃣ حرکت الجندالمولی که مراد از مولا، سیدمحمدصادق صدر، (پدر مقتدی صدر است) و معتقد بودند حضرت ولی‌عصر(عج) در پدر مقتدی صدر حلول و تجلی یافته که البته خیلی جریان‌ساز نشد. 4️⃣ جنبش فاز عبدالحسین المرسومی که مدعی دریافت الهام و شهود و ارتباطات معنوی بود. 5️⃣ جنبش مختار که رهبری آن با حبیب‌الله ابوعلی‌المختار است که هنوز هم وجود دارد و با سحر و جادو طرفدارانی را به خود جذب کرده است. 6️⃣ اصحاب القضیه. این‌ها دو شعبه هستند یکی می‌گوید: حرکت امام خمینی(ره) از یک فرد عادی امکان‌پذیر نیست لذا ایشان همان مهدی موعود است و معتقدند ایشان از دنیا نرفته بلکه غایب شده است؛ مانند واقفیه که چنین باوری پیدا کردند. 7️⃣ جریان «نبا العظیم» که مقتدی صدر را مهدی می‌دانند، برخلاف جریانی که پدر ایشان را مهدی می‌دانستند. این طیف به‌خصوص بعد از حمله آمریکا جدی شد و نام جیش‌المهدی که روی طرفداران مقتدی صدر گذاشته‌اند متأثر از این مسئله است؛ اینها در مسجد سهله و کوفه هم پایگاه احداث کرده بودند و کارهای تبلیغی می‌کردند، ولی بعد از مدتی جمع شد. 8️⃣ جندالسماء، رهبری آن با ضیاء عبدالزهره بود که خود را فرزند حضرت امیر(ع) می‌دانست و معتقد بود وی از نطفه آسمانی امام علی(ع) پدید آمده است. البته این فرد کشته شد. 9️⃣ جریان احمد الحسن، که مبلغ اصلی آن شیخ حیدر بوده است؛ او جریانی را مطرح کرد که مورد اقبال قرار نگرفت و وقتی احمد الحسن کار خود را شروع کرد، وی اولین مبلغ او شد و به این جریان پیوست. 🔹آیت‌الله علی کورانی نقل کرده است: در منزل مشغول مطالعه بودم، شیخ حیدر دو نامه آورد و گفت: یکی برای شما و دیگری برای رهبر انقلاب است. نامه حاوی دعوت احمدالحسن بود. به این فرد گفتم: اگر شما مدعی هستید که از جانب امام زمان(عج) آمده‌اید نشانه و علامتی بدهید. محاسن من سفید شده اگر کراماتی داری محاسن مرا سیاه کن. او وقتی با این درخواست مواجه شد منزل مرا ترک کرد! 🔸آیت‌الله کورانی می‌گوید: از او پرسیدم احمد الحسن کیست؟ گفت: یمانی. به او گفتم: یمانی که از یمن است و اول هم برای اهل یمن تبلیغ خواهد کرد نه عراق! شما مقداری از تاریخ جلوتر هستید زیرا ابتدا باید از یمن شروع کنید تا به عراق و ایران برسید! کانال نشریه معارف🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#محرم #آسیب_شناخت 🌑 لاتسمعوا الاقاويل الفاسده! ▪️سخنان قابل تامل مرجع محقق و فقیه فقید آیت الله العظمی میرزا جواد آقا تبریزی، در حرم مطهر حضرت رقیه (سلام الله علیها) در دمشق سوریه. 🌐 کانال نشریه معارف🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#آسیب_شناخت 🌑 "پژوهش" یا "متن"؟ تا می توانيد "متن" بخوانيد! ✍️دکتر حسن#انصاری (دانشگاه پرینستون) 🔹يکی از پديده هایی که در سال های اخير در ميان برخی طالب علمان حوزه مطالعات اسلامی ديده می شود اتکای بيش از حد بر پژوهش ها به جای تلاش برای آشنایی مستقيم با متون است. البته طبعا هر پژوهشگری در تحقيقات تاريخی و متنی خود نيازمند هر دو جنبه است و در اين سخنی نيست. اما آنچه متأسفانه ديده می شود محدود شدن دايره آشنایی مستقيم با متون و در قياس با آن اعتماد بيش از اندازه به پژوهش ها و سابقه آنهاست. 🔸يکی از دلائل اين امر، فزونی روزافزون تحقيقات به ويژه به زبان های اروپایی در حوزه مطالعات اسلامی است؛ و همزمان دليل ديگر انتشار انبوهی از متون تاريخی و دينی و فکری و ادبی در مقياس ده ها برابر نسبت به اوائل قرن بيستم است. 🔹بنابراين هم آشنایی و مراجعه به عمده متون مرتبط در هر پژوهش مثلا در حوزه مطالعات قرآنی و يا حديثی بسيار وقتگيرتر، مشکل تر و نيازمند حوصله و دقت بيشتری است و هم به دليل وجود پژوهش های گسترده و آسانياب تر در اين زمينه ها برخی ترجيح می دهند به جای متن ها به اين نوع از پژوهش ها بسنده کنند. 🔸طبعا مراجعه به هر دو نوع ادبيات (يعنی متون و همچنين پژوهش های جديد) هم لازم است و هم اهميت آن برای بسياری امری بديهی و روشن است. منتهی سخن بر سر اين است که اندازه و وزن و حجم هر کدام بايد چقدر باشد و اولويت ها کدام است؟ 🔹به تجربه يافته ام که پژوهشی که بيش از آنکه متکی بر مراجعه مجدد به متن ها و بازخوانی آنها باشد اعتماد بر پژوهش های ديگران را مبنا قرار می دهد، حتی اگر خيلی هم ظاهری آراسته و عالمانه و پر ارجاع داشته باشد در مقام بازبينی و دقت معلوم می شود تا چه اندازه از اين نا آشنایی و عدم توجه به متون در معرض بد فهمی ها و تکرار اشتباهات ديگران و يا کليات گویی قرار گرفته است. 🔸اما من اينجا بيشتر خطابم به نسل جوان و علاقمند به مطالعات اسلامی است: تا می توانيد متن بخوانيد. هر نوع متنی: ادب عربی و فارسی، متون رشته های مختلف علوم دينی و خاصه متون تاريخی و روایی. بدون آشنایی عميق و بازخوانی متون و به ويژه متون کهن در هر رشته ای کار پژوهش به سامان نمی رسد. عادت کنيد اگر يک کتاب و مقاله از حوزه مطالعات غربی در حوزه اسلام و ايران می خوانيد در مقابل ده و بل صد متن مهم از متون کهن را به دقت بخوانيد. کتاب را دست بگيريد و بخوانيد. هر چقدر متن بخوانيد به تدريج متوجه می شويد که از پژوهش های سطحی و در عين حال بلند پروازانه و پر ادعا بی نيازتر می شويد. 🔹البته بی گفتگو آشنایی با پژوهش های عميق و کلاسيک و سرنوشت ساز ضروری است و مکمل مطالعه متن است اما اندازه و قدر هر کدام را در جای خود قرار دهيد. ساده انگاری است که با صرف خواندن پژوهش های جديد بی آنکه با متون و با سنت های قدمایی از نزديک آشنایی حاصل کنيم می توانيم سخنی از سر تحقيق و نه صرف تقليد برای ديگران داشته باشيم. 🌐 کانال نشریه معارف🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#آسیب_شناخت 🌗 پروژۀ بدن! ✍️دکتر محسن عزیزی ابرقویی/ روانشناس 🔹پروژۀ بدن نام کتابی است از Joan Jacobs Brumberg که در سال ۱۹۹۷.م چاپ شده است. برومبرگ در این کتاب توضیح می دهد که گرچه قرن بیستم در ظاهر دانش و آزادی بیشتری برای دختران به ارمغان آورده است، اما نگرش ها نسبت به خود را دگرگون ساخته است و این بسیار مخاطره آمیز است. 🔸او می گوید که روانشناسان مدرسه باید به دختران نوجوان توضیح دهند که بدن آنها مهمترین بعد وجودی شان نیست و زیبایی ظاهری هم بازتابی از انسان بودن ایشان نیست. برومبرگ می گوید دختران امروزی، «ظاهر خوب» را معیار کمال زنانه می دانند، در حالی که قبلا «کارهای خوب» چنین جایگاهی داشت. 🔹او ادامه می دهد که «مشغلۀ ذهنی دختران با بدن شان» تبعات سنگینی بر جای گذاشته است. بررسی نگرش های دختران امریکایی در ۱۰۰ سال اخیر گویای این مطلب است که دختران امریکایی، پیشتر برای اصلاح خود، بر مطالعه کردن بیشتر و خوش رفتاری/خوش اخلاقی تمرکز داشتند و در چند سال اخیر معیار اصلی آنها برای اصلاح خود تغییر بدن و زیباسازی ظاهر جسمانی شده است. 🔸آنگر (۱۹۷۹) و ولف (۱۹۹۱) نیز نگرانی های مشابهی را ابراز کرده اند. ایشان می نویسند در حالی که پیشتر «دلبستگی به خانه و زندگی/کارهای خانه» معیار جذابیت زنان بود، اما امروزه «جنسی و شهوانی بودن» معیار جذابیت آنها شده است! منابع: Brumberg, J. J. (1997). The Body Project: An intimate history of American girls. New York:Vintage. Unger, R. K. (1979). Female and male. New York: Harper & Row. Wolf, N. (1991). The beauty myth: How images of beauty are used against women. New York: Anchor Books. https://www.amazon.com/stores/Joan-Jacobs-Brumberg/author/B000AP7TO0?ref=ap_rdr&store_ref=ap_rdr&isDramIntegrated=true&shoppingPortalEnabled=true 🌐 کانال نشریه معارف🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#محرم #آسیب_شناخت 🌑 ریشه یابی برخی جملات منسوب به امام حسین(ع) 🎙استاد محمدهادی یوسفی غروی 1⃣«إنْ كان دينُ محمدٍ لَمْ يَستقِمْ إلا بقتلي، يا سُيوف خُذيني» 2⃣«إنّ الحياةَ عقيدةٌ وجِهادٌ» ◾️این دو جمله علیرغم آنچه مشهور است که به عنوان سخنانی از امام حسین(ع) به ایشان نسبت داده می شود اما در واقع بریده‌هایی است از دو شعر، از دو شاعر متأخر. ● معنای جملۀ اول این است: «اگر دین پیامبر برپا نمی گردد مگر با کشتن من، ای شمشیرها مرا بگیرید!» این جمله، بیت شعری است از مرحوم ملّا محسن أبوالحَب کربلایی، یکی از خطبای منبری که معاصر حاج سید مهدی بحرالعلوم بوده و دیوان اشعارش هم چاپ شده است. مرحوم حاج سید محسن امین عاملی در «الدرّ النضيد في مراثي السبط الشهيد» که اشعاری از 150 دیوان در آن گلچین کرده این قصیدۀ مرحوم ابوالحبّ را نیز آورده است. در کتاب «مَعالي السبطين» اثر شیخ محمد مهدی حائری مازندرانی نیز بسیاری از اشعار میرزا محسن أبوالحَب کربلایی آورده شده است. در این قصیده تصویری از امام(ع) ترسیم می شود که انگار نفس امام آمادۀ معرکه و قتال نبوده و امام با خود کلنجار می رفته است. به همین خاطر بعضی از علما به معنای این شعر اشکال نموده‌اند. ابیات منتهی به جملۀ مشهور، چنین است: في يوم ألقى للمهالكِ نفسَه * كيما تكون وقايةً للدين و بيوم قال لنفسه من بعد ما * أدّى بها حقّ المعالي بِيني أعطيتُ ربي موثقاً لا ينقضي * إلا بقتلي فاصعدي وذريني إن كان دينُ محمدٍ لمْ يستقمْ * إلا بقتلي يا سيوفُ خُذيني ◽️ و اما جملۀ دوم: «إنّ الحیاةَ عقیدةٌ وجِهادٌ» این جمله نیز مصرعی است از یک بیت از یک شاعر سنی مصری، به نام احمد شوقي. بیت کاملش این است: قِفْ دونَ رأيك في الحیاة مجاهداً *** إنّ الحیاةَ عقیدةٌ وجِهادٌ یعنی: بر سر رأی و عقیدۀ خویش مجاهد و رزمنده بایست که [ارزش و حقیقتِ] زندگی، عقیده داشتن و جهاد [در راه آن عقیده] است! در پایان کتاب «سُموُّ المعنی في سمو الذات أو أشعةٌ من حياة الحسين» اثر شیخ عبدالله العلايلي نیز چند قصیده در رثای امام حسین(ع) [و به عنوان زبان حال ایشان] آمده است که یکی از آنها همین قصیده است. حتی مرحوم امام خمینی هم یک بار این جمله را نقل نمود و به اشتباه آن را به امام حسین(ع) نسبت داد. مرحوم ‌شهید دکتر مفتح در بزرگداشت مرحوم شهید مطهری می گفت: «شهید مطهری اصرار عجیبی داشت که بگوید این جمله نه از امام حسین(ع) است و نه از هیچ معصوم دیگری. و وقتی از ایشان سؤال شد که چه ضرورتی دارد بر نفی این جمله اصرار کنید؟ فرمود: چون انحراف فکری به وجود می آورد و دستاویز گروههای منحرف شده است.» به قول مرحوم میرزای نوری و شهید مطهری، برای برخی ساده‌انگارها یکی از بهترین ملاکهای مستند بودن یک کلام به معصوم، زیباییِ آن کلام است. و اصولاً طرز فکری در میان شیعه رواج دارد که می گویند مگر امکان دارد فلان خبر با این زیبایی در بیان از امام معصوم نباشد؟! یا مثلاً می گویند این حرف با این بلاغت جز از امام معصوم نمی تواند صادر شود! این طرز فکر اشتباه است و منشأش ضعف بلاغتِ خود این افراد و نرسیدنشان به مراد نهاییِ آن عبارات است. 🌐 کانال نشریه معارف🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#اختصاصی #آسیب_شناخت 🌗 دغدغه‌های بی نمازی یا کاهل نمازی ✍🏻 دکتر حمید ایماندار عضو هیات علمی دانشگاه شیراز/ از همراهان فرهیخته کانال نشریه 🔸 کار فرهنگی و رسانه‌ای گسترده در رفع محکمات و اصول شبهات شایع و البته سست فضای مجازی و ابطال‌ مستمرِ شبهات (ولو پرحجم و تکراری) در فضای رسانه‌ای غیر منصفانه و پر بسامد کنونی، امری ضروری و شفابخش ویروس‌های شبهه‌افکن اذهان عوام است و نباید ساده‌اندیشانه از آن شانه خالی کرد؛ چنان‌که قرآن کریم با تطبیق اصل تصریف‌القول و بیان‌ یک مطلب در قالب‌های گوناگون، انگیزاننده انقلاب فکری و عاطفی در عقول و قلوب بشری است. 🔹 برخی از آسیب‌هایی که ممکن است تصور شود منجر به بی‌نمازی یا کاهل نمازی جوانان می شود عبارت است از: 1️⃣ شبهه شایع خلط میان انگیزه و انگیخته؛ بد دینداری کردن برخی از ما ربطی به بد بودن دین و مناسک دینی ندارد و دلیل موجهی برای بی‌نمازی نیست. این شبهه در نگاه اول سست و بی پایه می‌نماید اما گستردگی و دستمایگی پردامنه آن در فتنه انگیزی دین‌ستیزان، بی‌بدیل است. 2️⃣ شبهه زندگی خوب بی‌نمازها و بی‌دین ها؛ پاسخ روشن اینکه قواعد دین برای کسانی اجرا می‌شود که برایشان اتمام حجت شده و در زمین خدا بازی می‌کنند. برخی اساسا حرف دین را نشنیده‌اند و معذورند و برخی نخواسته اند در زمین خدا بازی کنند و به سنت املا و استدراج مهمل هستند و واگذار شده اند لذا زندگی به ظاهر آسوده و دل بی غمشان محظوری در رویکرد دینی ندارد. 3️⃣ اجتناب از راهبردهای سلبی؛ از دیگر ضروریات مهم فضای فعلی است که در چارچوب اصل دینی و عقلایی تدرج و تفکیک باید پیگیری شود. 4️⃣ گاه نوجوانان یا جوانانی به سبب سیطره فضای رسانه مسموم، ظرفیت پذیرش مبانی مترقی انقلاب را در برهه‌ای خاص ندارند. سرکوفت زدن به این قشر نه چندان معدود، گاه آن‌ها را از تقید به اصول تخلف ناپذیر دین همچون نماز و روزه محروم خواهد نمود. باید به این قشر فرصت داد تا با فرهنگ‌سازی و ظرفیت‌سازی به اصول مترقی نظام اسلامی نیز معتقد گردند. 5️⃣مبنای تفکیک میان اساس دین و ضروریات آن در تاریخ صدر اسلام نیز محقق گردید؛ جایی که امام علی ع به مصلحت حفظ اساس دین کنار زدن پاره‌ای از بدعت‌های آشکار را به تعویق انداخته و آن را موکول به فضایی مناسب و بی آسیب نمود. 🔸نتیجه: به جوانانی که احیانا اهل نماز و روزه‌اند اما کم و بیش با اصول مترقی نظام اسلامی زاویه دارند باید مبتنی بر اصل تفکیک و تدرج فرصت ظرفیت‌سازی و شبهه‌زدایی داده و به بهانه عدم تمامیت اعتقادی بهای سنگین بی‌نمازی آ‌ن‌ها را نپرداخت؛ عسی الله ان یجعل بیننا و بینهم موده والله قدیر والله غفور رحیم. 🌐 کانال نشریه معارف🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#آسیب_شناخت 🌗 گزارش مسعودی از جنگ تبلیغاتی معاویه 🔻مسعودی در گزارشی تاریخی می نویسد: يكى از دوستان ما كه اهل علم بود مي گفت: 🔹در انجمنى در شام درباره ابوبكر، عمر، علی و معاويه سخن مي گفتيم و سخنان اهل علم را ياد مي كرديم؛ جمعى از عامه مي آمدند و سخنان ما را مي شنيدند. 🔸يكى از آنان كه از ديگران خردمندتر بود و ريش بزرگتری داشت، روزى به من گفت: چقدر در باره على و معاويه و فلان و فلان حرف مي زنيد! 🔹گفتم: تو در اين باب چه نظر دارى؟ گفت: در باره كى؟ گفتم: درباره على چه مي گویى؟ گفت: مگر او پدر فاطمه نيست؟ گفتم: فاطمه كى بود؟ گفت: زن پيامبر و دختر عايشه و خواهر معاويه بود. گفتم حكايت على چگونه بود؟ گفت: در جنگ حنين با پيامبر كشته شد.😳😭 📗مسعودی، مروج الذهب، ج2، ص33. 🌐 کانال نشریه معارف🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#آسیب_شناخت 🌗 فساد علمی و تقلب به مرحله حادّ رسیده است 🎤 دکتر حسین بابایی مجرد، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی: 🔹 تقلب علمی برای پژوهشگران، اندیشوران، دانش‌آموزان و دانشجویان در کشور ما امری دور از ذهن نیست و بسیاری از ما در دوره‌ای با چنین موضوعی مواجه‌ بوده‌ایم. تقلب علمی ناظر به این معناست که ما نسبت به مالکیت فکری و اینکه هر فردی صاحب فکر و اندیشه خود است دچار تشکیک و تردید شویم؛ بدین معنی که یک فرد یا مجموعه حقوقی، سندی علمی را تهیه و آن را برای انتفاعی به دیگری واگذار کند. این شکل از واگذاری می‌تواند الکترونیک یا غیر الکترونیک باشد، اما دیگری آن کار را مستند به اقدامات خودش کند. 🔸 پس در تقلب علمی فردی که سند به نام او خورده صاحب سند و آورده علمی نیست، بلکه کار توسط دیگری انجام شده است. این کار در فضای دانشی و پژوهشی ما و در دانشگاه‌ها، مؤسسات پژوهشی و نهادهای علمی و نیز مؤسسات آموزشی در مقاطع دبیرستان و راهنمایی و تحصیلات تکمیلی تا حدی شمولیت پیدا کرده و بلیه‌ای است که نظام علمی ما را فراگرفته است. 🔹 مرکز پژوهش‌های مجلس به دلیل موقعیت و نسبتی که با نهاد قانونگذاری دارد، به آمارهای مختلف در کشور دسترسی دارد و شاید نتوان چندان در این آمارها تشکیک کرد، اما شاید بتوان در مورد رویه و روش بحث کرد. البته در همین آمار گفته شده است که دچار نزول شده‌ایم و این میزان در سال ۱۳۹۹ رقم ۴۷ درصد بود که در سال ۱۴۰۱ به ۴۱ درصد رسید. 📝 متن کامل: http://ihkn.ir/?p=34490 _ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🌐 کانال نشریه معارف🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#آسیب_شناخت 🌗 غرب به قرائت فردید 🎥 دو فیلم کوتاه و کمتر دیده‌شده از دکتر سید احمد فردید (۱۲۸۹ – ۱۳۷۳ ش) متفکر بخصوص و مشهور منتقد غرب. 1️⃣ غیبت خدا در 500 سال تاریخ غرب 🔹گلایه هایدگر [فیلسوف بزرگ مکتب اگزیستانسیالیسم] این بود که خدا در ۵۰۰ سال تاریخ غرب، غایب است. و تنها خداوند متعال است که شما را از این نیستنگاه ظلمات نجات می‌دهد. 2️⃣ غربزدگی و راه نجات از آن 🔸 اگر ماهیات مسائل (مثل مسئله دموکراسی غربی) را برای جوانان و مردم تفسیر نکردیم، دیگران تفسیر خواهند کرد. 🔸بزرگترین مشکل در دوران دموکراسی‌خواهی، "فتنه الدهماء" است. برخی طوری دموکراسی را تفسیر می‌کنند که مردم [به قول امیرالمومنین (ع)، در حالت] همج رعاع باشند. 🔸غربزدگی نتیجه غور نکردن در ماهیات [و عدم پرسش از شعارهای روزمد و ظاهر فریب است] و همچنین موجب افتادن در دام پدیده‌ای به نام مارکسیسم اسلامی است! 🔸راه نجات از غربزدگی، خودآگاهی است و راه خودآگاهی، غور در ماهیّات اشیاء است. 🌐 کانال نشریه معارف🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#آسیب_شناخت #شیعه_شناخت 🌗 تفاوت ویلفرد مادلونگ و محمدعلی امیرمعزی! 🎤 دکتر سعید طاووسی مسرور؛ هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی 🔹غربیان تا پیش از مادلونگ هرطور ‌خواستند با قرآن رفتار کردند، مثلا بخش‌هایی از قرآن را قابل استناد و بخش‌هایی را غیر قابل استناد می‌دانستند اما مادلونگ مطرح می‌کند که قرآن سند تاریخی است و حتی چینش آن موضوعیت دارد و نمی‌شود هر کس به میل خودش در قرآن دست ببرد. اما مادلونگ که از دنیا رفت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی قصد داشت مراسمی برای بزرگداشتش برگزار کند. روزی که جلسه بود گروه‌هایی آن را تعطیل کردند و گفتند عنوان «بزرگداشت» برای ایشان استفاده نشود! آثار مادلونگ را که نگاه ‌کنید روحیه علمی و حق‌طلبی را در او می‌بینید و اتفاقا ایشان تاثیرات جدی بر مطالعات اسلامی غربیان گذاشت. 🔸در پژوهش‌های غربی اساسا به حدیث استناد نمی‌کردند و رویکردهای بدبینانه‌ای به مجموعه احادیث داشتند در حالی‌که مادلونگ نشان می‌دهد حدیث مانند گزارش‌های مورخین گزارش تاریخی است و هم قابل بررسی است و هم قابل رد است و هم قابل استناد؛ و نباید آن را کنار بگذاریم و این کار درستی نیست. 🔹باید در زمینه مستشرقان یک گونه‌شناسی و جریان‌شناسی انجام دهیم. مثلا پژوهش‌هایی که توسط مراکز رژیم صهیونیستی انجام می‌شود انگیزه‌های سوء دارد و بعضا این مسئله کاملا در آن مشهود است. مثلا ویلیام تاکر کتابی به نام «مدعیان مهدویت و هزاره‌گرایان» دارد که به فارسی هم ترجمه شده است. این کتاب خیلی قابل استفاده است و هر کس ادعای مهدویت کرده مورد بررسی قرار گرفته است. انتهای این کتاب فصلی درباره احمدی‌نژاد و حزب‌الله لبنان دارد و کل کتاب را برای همین بخش نوشته که بگوید اینها هزاره‌گرا و مدعیان دروغین هستند. 🔸جریان‌شناسی و گونه‌شناسی کار لازمی است چون در پژوهش‌های مربوط به رژیم صهیونیستی چنین فضایی را شاهد هستیم ولی بعضا می‌بینیم پژوهشگرهای مستقلی هم هستند که وابسته به جای خاصی نیستند. یکی از مسائلی که باید رویش کار شود و در گونه‌شناسی لحاظ شود مسلمانان و شیعیانی هستند که در فضای غرب کار می‌کنند. 🔹خطری که قلم محمدعلی امیرمعزی دارد دیگران ندارند چون ایشان در غرب به عنوان شیعه شناخته می‌شود و می‌گویند این تصویری است که یک پژوهشگر شیعی از تشیع می‌دهد. 🔸کتاب «التحریف و القرائات» در اثبات تحریف قرآن توسط یکی از غلات بصره نوشته شده و یک‌سوم روایاتی که در زمینه تحریف قرآن وجود دارد از همین کتاب است که آقای امیرمعزی با همکاری ایتان کلبرگ آن را تصحیح و تحقیق و منتشر می‌کنند به عنوان اینکه ما آثار شیعیان متقدم را منتشر کردیم! در حالی‌که شیخ صدوق در قرن چهارم می‌گوید از اعتقادات ما عدم تحریف قرآن است. به این صورت انگاره تحریف قرآن به عنوان باور شیعی در فضای آکادمیک غرب غالب می‌شود. بنابراین جا دارد روی این افراد هم حساس شویم. 🔹رویکرد ما به مطالعات غربیان انفعالی است و زمانی‌که برایمان مسئله ایجاد می‌کند سعی می‌کنیم جوابی آماده کنیم. پژوهش‌های آن‌ها خیلی متنوع و در عرصه‌های مختلف است. به عنوان مثال، در مطالعات قرآنی طرف یک نسخه قرآن پیدا کرده که دو کلمه آن پاک شده و دو کلمه دیگر نوشته شده و به استناد همین یک صفحه مدعی می‌شود این تحریف است و از همین یک صفحه، صد صفحه مطلب درمی‌آورد. اصلا این پژوهش‌ها دیده نمی‌شوند تا پاسخ داده شوند ولی اثرشان را می‌گذارند. 🔸جالب اینجاست که بسیاری از شبهات و حرف‌هایی که بین ما مطرح است در غرب رد شده ولی ما هنوز سرگرم ادعاهای پنجاه سال پیش آن‌ها هستیم؛ چون خیلی از فضای مطالعات روز دنیا عقب‌تر هستیم و ترکش‌های آن به ما می‌رسد و تا بخواهیم جواب دهیم مطلب جدیدی به ما عرضه می‌کنند! در یک کلام از نظر گستره مطالعات اسلامی در غرب با میدان وسیعی روبرو هستیم و باید کار کنیم. کانال نشریه معارف🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#آسیب_شناخت 🌗بی‌توجهی ما به مفهوم انتحال! 🎤دکتر رضا محمدزاده؛ عضو هیئت علمی و دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات دانشگاه امام صادق(ع) 🔹در زبان عربی اصطلاحی با عنوان «انتحال» وجود دارد که در بحث‌های پژوهشی کشورهای عربی از آن استفاده می‌شود. در زبان انگلیسی نیز کلمه «plagiarism» در مباحث پژوهشی، اصطلاح فراگیری است و زیاد از آن استفاده می‌شود، اما متأسفانه در زبان فارسی واژه‌ای نداریم که شامل تقلب، سرقت، کپی‌برداری، جعل، تحریف و تعدی به حقوق فردی شود که مالکیت ادبی، معنوی، مفهومی و علمی نسبت به امری دارد. این امر نشان‌دهنده آن است که پدیده سوءرفتار پژوهشی در کشور ما چندان مورد توجه قرار نگرفته است! 🔸ما عموما برای چیزهایی که اهمیت دارد اصطلاح خاصی را به کار می‌‌بریم و روی چیزهایی که اهمیت ندارد اسم نمی‌گذاریم لذا اولین معضل ما این است که به این پدیده به خوبی توجه نکرده‌ایم! 🔹«انتحال» در زبان عربی آنقدر وسعت معنایی دارد که اگر در جایی شخصی خالق یک تعبیر، اصطلاح، ادعا و حتی یک تصویر است و فرد دیگری بدون منبع از آن استفاده کند، نیز آن را دربرمی‌گیرد. بنابراین پدیده انتحال فقط مختص علوم انسانی نیست، بلکه همه این موارد را دربرمی‌گیرد. مثلاً گاهی در فیلم یا موسیقی یا تئاتر، برداشتی از آن در یک برنامه شبکه‌های تلویزیونی پخش شده و کسی‌که این کار را انجام داده اشاره‌ای به حقوق معنوی خالق اولیه این طرح یا برنامه نکرده باشد؛ در حالی‌ که اگر بدون ارجاع و استناد آن را به عنوان اثر خودش معرفی کند، در چارچوب انتحال قرار می‌‌گیرد که متأسفانه این معضل از قدیم در مجامع علمی اتفاق می‌افتاده است. 🔸نکته‌ای که اهمیت انتحال را در یکی دو سده اخیر بیشتر کرده تأسیس دانشگاه است. از آن زمان اصل مهمی مبنای شکل‌گیری مؤسساتی شد که ماهیت دانشگاهی دارند که آن اصل را امروز در روش‌های تحقیق به دانشجویان آموزش می‌دهیم و آن این است که هیچ پژوهشی تحقق پیدا نمی‌کند مگر اینکه حرفی تازه و جنبه‌ای نوآورانه و مبتکرانه داشته باشد. لذا خالقیت از عناصر مهم پژوهش به معنای مصطلح کلمه است و در ابتدا باید بررسی کنیم که نوآوری این پژوهش چیست. 🔹متأسفانه عواملی باعث می‌شود که همه افراد در یک سطح مساوی از مقوله ابتکار و نوآوری بهره‌مند نباشند. لذا برخی در این زمینه سرآمد، برخی متوسط و برخی در سطح پایین و برخی حتی آمادگی خلاقیت و نوآوری را ندارند. از سوی دیگر به دلایلی، کسانی‌که در سطوح پایین ابتکار هستند در شرایطی مجبور می‌شوند دست به کاری بزنند که ادعایشان این است که در آن ابتکار وجود دارد، در حالی‌ که واقعاً این‌گونه نیست و در واقع نتیجه کاری است که توسط دیگران انجام شده و این افرادِ ناتوان به عمد یا غیرعمد از کار دیگران استفاده کرده‌اند و وانمود می‌کنند که کار خودشان است! 🔸به نظر من مقوله پیشگیری در این معضل پژوهشی مهم‌تر از این است که صبر کنیم تا این اتفاق رخ دهد و سپس به دنبال شناسایی افرادی باشیم که این تخلفات در کارهای پژوهشی آنها انجام شده است. 🔹وقتی استادی سر کلاس مباحثی را برای دانشجو بیان می‌کند که صرفاً حاصل مطالبی است که از افراد و کتاب‌های مختلف گرفته و خودش چیزی برای طرح ندارد و خالی از نوآوری است، آیا می‌تواند الگویی برای نوآوری دانشجویان باشد و می‌‌تواند به خوبی در مورد رساله و پایان‌نامه دانشجویان اظهار نظر کند؟! 🔸متأسفانه تعدادی از اساتید همه چیز از جمله طراحی و نوشتن پایان‌نامه را به دانشجو واگذار می‌کنند و فقط سر جلسه دفاعیه حضور می‌یابند و در نهایت نمره‌ای به دانشجو داده می‌شود. لذا سایه استاد بر سر این کار علمی چندان مشخص نیست، در حالی‌ که بر اساس آئین‌نامه‌های وزارت علوم، استاد یکی از عناصر و مقومات مهم پایان‌نامه و رساله است که نقشی کلیدی در تحقق این کار علمی دارد. بنابراین حتی اگر دانشجو آمادگی خوبی برای کار مبتکرانه نداشته باشد، کسی که باید ظرفیت و استعداد دانشجو را به فعلیت برساند استادش است، چون دانشجو دستیار استاد محسوب می‌شود. کانال نشریه معارف🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#معارف #آسیب_شناخت 🌑 لاتسمعوا الاقاويل الفاسده! ▪️سخنان صریح مرجع محقق و فقیه فقید آیت الله العظمی میرزا جواد آقا تبریزی(ره)، در حرم مطهر حضرت رقیه (سلام الله علیها) در دمشق سوریه. 🌐 کانال نشریه معارف🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir