#محرم
🌑 رویارویی "اُموی - علوی" در آفریقا؛
از «تمخریت» اُموی تا «تعجبون» تیجانی!
✍ حجت الاسلام سید علی بطحایی
◾️ساکنان شمال و غرب قاره آفریقا شبیه شمال سرسبز ایران، اسلام آوردن خود را مدیون فتوحات مسالمت جویانه علویان و مهاجرت و مجاهدت فرهنگی آنها می دانند. برای خنثی سازی این دستاورد تاریخی، اُمویان و اتباع فکری آنان با طراحی رسمی خرافی با اسم تمخریت (Tamkharit) در روز عاشورا سعی در کم فروغ سازی، این مشعل فروزان کردند. در یادداشت پیش رو به بیان نکاتی در مورد رسم «تمخریت اُموی» در شب و روز عاشورا به عنوان رسمی مجعول و پادزهر آن یعنی رسم علوی «تعجبون» که توسط فرقه های صوفی بویژه تیجانیه و شاخه نیل ازرق آن اجرا می شود اشارتی خواهیم داشت.
◾️ یکم. در شمال این قاره بویژه کشورهای مغرب عربی، سودان، بورکینوفاسو، سنگال و... روز عاشورا اشتهار به «تَمخَریت» دارد. این واژه به «ولوف» و به معنی پایان دوستی با اهل بیت (ع) و یا سرکشی نسبت به دوستی آنان ترجمه و برای روز عاشورا در آن مناطق علم شده است. برگزاری یک سری برنامههای غیرمشروع که هر بیننده منصفی یقین می کند که تمام این مراسم ها، برای دوری مردم از واقعه کربلا و کم فروغ کردن نهضت حسینی است.
🔸 به عنوان نمونه در شب عاشورا پاره ای از جوانان لباس زنانه پوشیده و زنان نیز البسه مردانه به تن می کنند و به طور گروهی در کوی و برزن گردهم آمده و به رقص و پایکوبی وشادی می پردازند. طنازی های دلقک ها و دزدی و باور به اینکه در عاشورا دزدیدن حلال است (رفع القلم) به کوچه و خیابان آمده و اموال مردم را به شوخی و جدی سرقت می کنند و در پایان دزدان غنیمت شماری می کنند!!!
🔹 ذبح گاو، کتک زدن آن و حتی در مواردی نادر احتراز از آب دادن پیش از ذبح در جلوی مساجد از رسوم عجیب در آن مناطق است که هیچ وجه شرعی برای آن بویژه آزار شدید مذبوح پیش از ذبح وجود ندارد. نکات فوق گوشه ای از آداب غیر اسلامی تمخریت اموی است که گزارش های اسف بار دیگری در برپایی این مراسم وجود دارد. این رسم به صورت جسته و گریخته در برخی کشورهای آفریقا اجرا و علمای طراز اول اهل سنت هرگز بدان روی خوشی نشان نمی دهند و از این رو قاطبه اهل سنت از آن بیزارند.
◾️دوم:
از آن سو تحت تأثیر جنبش های اصلاحی و تلاشهای احیاگران در قرن جدید و واکنش های تصوف در جایگزینی و حذف این رسم غلط اموی در حال برگزاری است. به عنوان یک نمونه پاره ای از دانش آموختگان مؤسسات قرآنی مشهور به «دارا» با راه انداختن تجمعات و با تأکید بر ذکر جلی «تعجبون» و استعانت مالی از مردم برای کمک به نیازمندان و اطعام فقرا در روز عاشورا، صحنه های انفاق به نیازمندان و تعجب از برپایی این رسم را جایگزین آن کرده اند. امروزه «تعجبونی های علوی» با کوبیدن درب منازل و تکرار پربسامد این ذکر جلی، کمکهای مردمی را برای مستمندان جمع آوری میکنند. در مورد وجه تسمیه رسم «تعجبون» دو گزارش نقل شده است؛
یکم؛ پافشاری بر عبارت قرآنی تعجبون اشاره به آیه نهم سوره کهف که میفرماید: (أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحابَ الْکَهْفِ وَالرَّقیمِ کانُوا مِنْ آیاتِنا عَجَباً) محدثین شیعه و سنی برآنند که این آیه ای است که رأس مبارک امام حسین ع بر فراز نیزه در کوفه تلاوت فرمودند. ذکر بلند «تعجبون»، مردم را به یاد واقعه کربلا میاندازد. البته این سخن و ذکر مبتنی بر آن است که این مردم از واقعه عاشورا اطلاعاتی داشته باشند و اگر از جنایت کربلا اطلاع داشته باشند، اعمال دیگر از قبیل رقص و شادی را انجام نخواهند داد.
دوم: این اصطلاح اشاره به آیه ۵۹ سوره «نجم» دارد؛ چون تعجبونی ها در ابتدای مراسم خود این سوره را میخوانند و وقتی به آیه {أفَمِن هَذا الحَدیثِ تَعجَبُون}میرسند، کلمه «تعجبون» را بلند تکرار کرده و به صورت گروهی در کوی و برزن حرکت خود را آغاز میکنند.
◾️سوم
آنچه اشاره شد، گوشه ای از این رویارویی دو جریان در قاره سیاه است. نقش تیجانیه در جایگزینی رسم جدید بی بدیل است. تصوف با بن مایه های محبت به اهل بیت (ع) هر رسم مخالف با بی احترامی به آنها را اصلاح می کند.
منبع: مُسْلِمْنا
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
#محرم
#لطایف_معارف
🌑 شهادت امام﴿؏﴾ در کربلا بود یا در #سقیفه؟!
⏎ ضياء الدين ابن اثیر جزری از علمای برجسته اهل سنت می گوید:
🔺 ← واعلم ان الحسین لم یقتل فی یوم کربلا و انما قتل فی یوم السقیفة
🔻← بدان که حسین در کربلا کشته نشد بلکه در روز سقیفه کشته شد.
📕 الوشی المرقوم ص 383
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
کربلا هفت شهر فنا.pdf
735.7K
#اختصاصی
#پرونده_عرفان_عاشورا
🌗 كربـلا، هفـت شهر فنـا 🚩
✍️دکتر مهدي افتخار
🔻درآمد
كجاييد اي شهيدان خدايي
بلاجويان دشت كربلايي
كجاييد اي سبكروحان عاشق
پرندهتر ز مرغان هوايي
كجائيد اي شهان آسماني
بدانسته فلك را در گشایي
كجائيد اي در زندان شكسته
بداده وامداران را رهايي
❇️ امیرالمؤمنین علي(ع) در سفري به مدائن چون از سرزمين كربلا ميگذشت، پياده شد و فرمود: «... مُنَاخُ رِكَابٍ وَ مَصَارِعُ عُشاقِ شُهَدَاءَ...؛ اينجا محل گام نهادن سواران و زمين خوردن عاشقاني شهيد است.»
🌴هفت شهر فنا
عرفان بدون امام و امامت، و عشق و شهادت، بيمعناست؛ و كربلا نماد همة اين معاني است. كربلا ميداني است براي كسانيكه در كشتي ولايت و عشق حسينبنعلي(ع) نشستند و با او راهي سفر فناي فيالله گرديدند. اين سفر ظاهري دارد كه همان انجام وظيفه ديني در نهي از منكر و مبارزه با ظلم است؛ و البته باطني دارد كه ميتوان در آن مراحل هفتگانة «طلب»، «هجرت»، «عشق»، «مستي»، «معرفت»، «توحيد» و «فناي فيالله» را مشاهده کرد.
❇️ ادامه مطلب در فایل pdf
📚منبع: نشریه معارف 99.
🌐 کانال نشریه معارف| عضو شوید🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
نخستین جلسه از نشستهای عاشوراپژوهی مرکز پژوهشهای تاریخ اسلام
دوشنبه ۹ مرداد
ساعت ۱۸
ارائهدهنده: استاد محسن رنجبر
🌑 موضوع: نقش عوامل سیاسی اجتماعی در شکلگیری قرائتهای مختلف از واقعهٔ عاشورا
شرکت به صورت حضوری و مجازی
مکان: قم، خیابان دورشهر، کوچه ۱۵، پلاک ۴
لینک شرکت مجازی در جلسه:
https://aparat.com/CHSIQS/live
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
🔺لوگوی همایش ملی "شیخ شهید"
1⃣ زیر عنوان: فقیه تهران، دیدهبان ایران
2⃣ بزرگداشت فقیه سربدار حضرت آیت الله شیخ فضل الله نوری (ره)
💥برگزاری مراسم: روزهای دهم یازدهم و دوازدهم مردادماه ۱۴۰۲ در تهران، قم و نور
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
🔰 دعوتنامه
💥 همایش بزرگداشت آیتالله شهید حاج شیخ فضلالله نوری در تهران
🔹زمان: سهشنبه ۱۰ مرداد ۱۴۰۲؛ س ۹ تا ۱۸
🔹مکان: #تهران، میدان بهارستان، نرسیده به چهارراه سرچشمه، انتهای کوچه شهید صیرفیپور، یادمان شهدای هفتم تیر، مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی.
♦️دستاندرکاران همایش افتخار دارند، ظهر نیز میزبان شرکتکنندگان در کنگره هستند.
1⃣ لینک پخش زنده
2⃣ لینک دریافت کارت دعوت دیجیتال
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
🌑 "حسین" اسم اعظم الهی!
مرحوم آیت الله حاج آقا نصرالله شاه آبادی:
🔹یک روز عصر یکی از علاقهمندان مرحوم پدر _ که نامش را فراموش کرده ام _ به همراه مرحوم حاج اسماعیل وفابخش _ برادر خانم پدر ما _ برای پرداخت وجوه نزد مرحوم پدر آمد و عرض کرد: «حاج آقا، من دو سال است که به مسجد شما نیامده ام. علت آن را نمیپرسید؟»
مرحوم پدر گفتند: «اگر به شما گفته بودم بیا و نمیآمدی، میپرسیدم، ولی چون برای آمدنت دعوت نکردم، از رفتنت هم نمیپرسم». او گفت: «علت نیامدنم این بود: شبی پای منبر شما بودم. وقتی از مسجد بیرون رفتم، شخصی از روحانیون از من پرسید: کجا بودی؟ گفتم: مسجد آقای شاهآبادی. گفت: آنجا میروی؟! آقای شاهآبادی توحید میگوید! و به گونهای گفت که من خیال کردم شما کفر میگویید؛ از آن شب دیگر نیامدم.
🔸 تا اینکه چندی قبل خواب دیدم قیامت بر پا شده و عدهای در جهنم که مانند استادیومهای ورزشی پله پله بود، قرار داشتند و ردیف تا بالا نشستهاند و حلقههای آهنین به گردنشان بود و افرادی بودند که من آنها را میشناختم. در این حال وحشت و رعب، یکی از آنهایی که در آنجا بود و مرا میشناخت
و من هم او را میشناختم، گفت: فلانی، به دادمان برس. گفتم: اینجا چه کار میتوانم بکنم؟ گفت: پیش آقای شاهآبادی برو و از ایشان ذکری بگیر که ما را نجات دهد. گفتم: آقای شاهآبادی را از کجا پیدا کنم؟ گفت: آن طرف باغ آقای شاهآبادی است.
دیدم باغ بزرگی است و وسط آن ساختمانی قرار دارد. وارد شدم، دیدم در اتاق بزرگی حضور دارید. سلام کردم و قضیه را برای شما نقل کردم.
🔹 شما یک قدری فکر کردید و سر بلند کرده، فرمودید: «به آنها بگو من ذکری اعظم از ذکر «یا حسین» سراغ ندارم.
برگشتم و به آنها گفتم. همین که جمعیت شنیدند، همه با هم «یا حسین» کشیدند و از غل و زنجیر و گرفتاری نجات پیدا کردند.
در همین حال، از وحشت از خواب بیدار شدم». مرحوم پدر به آن شخص فرمودند: هیچ بُعدی ندارد که یکی از اسامی اعظم پروردگار، «یا حسین» باشد.
📚سیره فرزانگان، عبدالحسن بزرگمهرنیا، نشر سامان دانش، به نقل از:
حدیث نصر، ص ۱۹۳، خاطرات آیت الله نصرالله شاه آبادی، نشر موسسه کتاب شناسی شیعه.
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
#اختصاصی
#محرم
🌑 معیشت، عبودیت و حریت؛ مفاهیم متداخل
✍ حجت الاسلام حسین ثنایی/پژوهشگر دینی و از همراهان نشریه معارف
▪️انسان را موجود دو وجهی، ترکیبی، معجون و دارای دوسازه جسم و جان خوانده اند که به تناسب آن دو، دارای تمایلات خاکی از یکسو و کشش های متعالی از سوی دیگر است. کشش متعالی آدمی برای آنکه بی آسیب بماند و خود تعالی بیابد و تداوم و استمرار پذیرد، نیازمند عبور از معابری است که آن معابر، همان نیازهای خاکی و جسمانی انسان است و در فروماندگی نیاز های خاکی و نابرآوردگی آن از شور و شوق انسان برای سیر او موافق و مطابق جذبات روحانی و کشش های ماورایی و ملکوتی کاسته خواهد شد و چه بسا که به محاق رود.
▫️در میان روان شناسان تربیتی در جهان معاصر، نام آبراهام مازلو که "هرم نیازها" از ابداعات و ایده های اوست، فراوان شنیده می شود؛ که با سطح بندی نیازهای انسان معتقد شد تا سطح اول نیازها و طبقه نخست آن برآورده نشده و بدان پاسخ داده نشود، نیازهای سطوح بعدی عملا ناکامیاب خواهد بود.
او از نیازهای اولیه مانند خوراک و آنچه که زیست انسان بدان وابسته است ،شروع می کند و آن را در طبقه نخست جاسازی می نماید. نیازهای سطح بعدی که عالی است، نیاز به امنیت است. پس از آن نیاز به عشق، همدلی و دلسپاری و نیازهای عاطفی را می نشاند و سپس نیاز به احترام و سرانجام نیاز به خودشکوفایی.
🔹در منطق مازلو نمی توان از انسانی که حرمت و عزت نمی بیند و این دسته از نیازهای او خوار و خفیف شمرده می شود، خودشکوفایی و برآوردن آن را انتظار برد. به سخن دیگر در فقدان عزت نفس و حرمت نفس انسان است که استعداد ها و داشته های انسان برای بالندگی و شکوفایی دچار مرگ و ایستایی می شود و نه از فردی که حرمت و احترام نمی بیند، می توان خودشکوفا شدن را به انتظار نشست (و نه از جامعه ای که در فقدان عزت نفس و احترام می سوزد، شکوفاسازی را شاهد خواهیم بود).
🔸همچنین از منظر او، اگر نیاز نانِ فرد پاسخ داده نشود، به نیاز جانِ او پاسخ داده نخواهد شد و نمی توان عشق ورزی و حس تعلق را در جمع و فرد گرسنه - که هنوز در گیرو دار پاسخ گویی به نیازهای دسته اول اند- به تماشا نشست.
▪️سعدی علیه الرحمه قرن ها پیش، این سخن مازلو را در بیتی به اشتراک و به یادگار نهاده که:
چنان قحط سالی شد اندر دمشق
که یاران فراموش کردند عشق!
وقتی گرسنگی و قحط سالی پدید آید و دشواری ها، اندک اندک مساحت سفره را برباید و قوم را درگیر برآوردن نیاز آب و نان و نیازهای همسو با آن نماید، انتظار رونق عشق و استحکام خانه همدلی ها و تعلقات عاطفی، از دانایان امر شگفتانه ای خواهد بود.
▫️قرآن کریم در سوره قریش مردم را به نیاز برتر، یعنی عبودیت فرا می خواند:"فَليَعبُدوا رَبَّ هٰذَا البَيتِ" اما بلافاصله متذکر می شود که همان خدایی را بپرستید که نیاز های فروتر شما را برآورده کرده و جالب آنجاست که اول از نیاز به آب و نان سخن گفته که آن را برآورده نموده و سپس نیاز به " امنیت" را فرایاد آورده که برآورده شده است: "الّذی أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ".
▪️امام سجاد علیه السلام در دعای ۲۵ صحیفه سجادیه که برای فرزندان است از خدا می خواهد که:
"أَدْرِرْ لِي وَ عَلَى يَدِي أَرْزَاقَهُمْ وَ اجْعَلْهُمْ أَبْرَاراً أَتْقِيَاءَ بُصَرَاءَ سَامِعِينَ مُطِيعِينَ لَكَ..."
امام نیازهای دسته اول و طبقه اول را در آغاز می نشاند و خدا را می خواند که به دست او، سفره فرزندان خوش رمق باشد تا جانشان برای پارسایی و بینایی و پیوستن به ابرار و اطاعت از کردگار رونق و خجستگی بیابد.
▫️در همه این ایده هایی که از زبان دین یا اندیشوران بیان شد، نیازها از خاکی به عالی است، تو گویی راه آسمان از زمین می گذرد و سخن پیامبر که فرمود " فَلَولاَ الخُبزُ ما صَلَّينا و لا صُمنا" نشان می دهد انتظار دینداری از فرد و جمعی که ذهن و ضمیرشان در کاستی آب و نان بسوزد، انتظار روایی نیست.
تردیدی نیست که این سخن مثل قاعده علمی "آب در صد درجه به جوش می آید" نیست که نتوان مورد خلاف را برای آن رصد و ردیابی نمود. لذا می توان " سور و کم" قضیه را در آن به تناسب شرایط و اقتضاءات، تغییر پذیر یافت.
▪️امام حسین علیه السلام نیز بین معیشت و حریت ارتباط قریب در می افکند و این دو مفهوم را بر مدار همبستگی قرار می دهد؛ که اگر معیشت انسان دچار آلودگی و شکم از ناپاک پر شد، حریت به مسلخ می رود و آدمی در شنیدن حقایق، گرانجانی نشان می دهد.
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
#ارباب_معرفت
🌑 شهید صدر و مطالعه
❓کسی از استاد شهید آیتالله سید محمدباقر صدر میپرسد: اگر کسی از شما بپرسد که سید محمدباقر صدر چطور سید محمدباقر صدر شد، چه پاسخی میدهید؟
🔹 شهید صدر: محمدباقر صدر یعنی ۱۰ درصد مطالعه و ٩٠ درصد اندیشیدن.
❓شما در روز چند ساعت مطالعه میکنید؟!
🔹شهید صدر: این طور نپرس. بپرس: در شبانهروز چند ساعت را با کتاب سپری میکنی؟
❓این دو سؤال چه فرقی با هم دارند؟
🔹شهید صدر: اگر از من بپرسی در روز چند ساعت مطالعه میکنی، خواهم گفت روزی ٨ یا ١٠ ساعت. اما اگر از من سؤال کنی که چند ساعت با کتاب هستی، خواهم گفت: در تمام مدت بیداری با کتاب هستم؛ وقتی در خیابان راه میروم، وقتی در مغازه گوشتفروشی منتظرم، وقتی سر سفره غذا نشستهام، وقتی در بسترم و میخواهم بخوابم، در همه این حالات مسئلهای در ذهنم هست و به حل آن فکر میکنم. بنابراین من همیشه با کتاب هستم؛ کتاب با من زندگی میکند و من هم با کتاب زندگی میکنم.
📚 السیرة والمسیرة فی حقائق و وثائق، ج٢، ص٢٩٢
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
سفینه الحسین.pdf
1.68M
#اختصاصی
#پرونده_عرفان_عاشورا
🌗سفینةُ الحسینِ اَسرع
🔻درآمد
هر کسی خواسته باشد به خدایی برسد
باید از کشتی تو راهنمایی برسد
نه فقط فطرس پر سوختة تو، حتی
بیتو جبریل محالست بهجایی برسد
🔸توسل به حضرت سيدالشهدا(ع)، راهميانبر قربالهي است. به تعبیر عبدصالح خدا مرحوم حاج محمداسماعیل دولابی(ره) که خود مستِ فیضِ ویژه حسینی(ع) بود: «محبت و عزاداري براي امام حسين(ع) انسان را زود به مقصد ميرساند؛ "كلنا سفن النجاة و سفينة الحسين اسرع": همة ما اهلبيت(ع) كشتيهاي نجاتيم، ولي كشتي امام حسين(ع) سريعتر است؛ و وقتي حركت ميكند، ساير كشتيها كنار ميكشند و راه را براي آن باز ميكنند. [حرکت] امام حسين(ع) رو به خدا سريع است؛ تجلي خدا هم به سوي او سريع است. راه خدا سخت است؛ اما با امام حسين(ع) خيلي آسان و كمكار است. تجلي امام حسين(ع) هم دوش تجلي خداست.» البته میفرمود: « از راه ساير ائمّه(ع) هم ميتوان به مقصد رسيد، ولي راه امام حسين (ع) خيلي سريع انسان را به نتيجه ميرساند. چون كشتي امام حسين(ع) در آسمانهاي غيب خيلي سريع راه ميرود، هركس در سير معنوي خود حركتش را از آن حضرت آغاز كند، خيلي زود به مقصد ميرسد».
❇️ ادامه مطلب در فایل pdf
📚منبع: نشریه معارف 99.
🌐 کانال نشریه معارف| عضو شوید🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
دومین جلسه از نشستهای عاشوراپژوهی مرکز پژوهشهای تاریخ اسلام
سهشنبه ۱۰ مرداد
ساعت ۱۸
ارائهدهنده: استاد محمد اسفندیاری
🌑 موضوع: ماجرای کتاب شهید جاوید
شرکت به صورت حضوری و مجازی
مکان: قم، خیابان دورشهر، کوچه ۱۵، پلاک ۴
لینک شرکت مجازی در جلسه:
https://aparat.com/CHSIQS/live
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
#نشست
🔸 «نشست شاخصهای عرفان شیعی فقاهتی»
🔹بنیاد علمی فرهنگی هاد با همکاری کمیته علمی همایش سالک الی الله برگزار میکند:
➕ بیستویکمین پیشنشست همایش سالک الیالله.
▫️ سخنران: استاد واسطی
▫️ دبیر: حجتالاسلام صدرایی
▫️ چهارشنبه ۱۱ مرداد ۱۴۰۲، ۹ صبح
📌 مشهد، سالن هتل ولایت
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
#محرم
#نقد_حال
🌑 پژوهش تاريخی در عاشورای حسینی را از کجا بايد آغاز کرد؟
✍️دکتر حسن#انصاری (دانشگاه پرینستون)
🔹با وجود اينکه سالانه دهها کتاب درباره واقعه کربلا و قيام حضرت ابا عبد الله (روحي له الفداء) در ايران و جهان تشيع و اسلام منتشر می شود اما متأسفانه هنوز پژوهش تاريخی درباره عاشوراء چنانکه بايد در همه ابعاد آن گسترش پيدا نکرده است.
🔸يکی از اين موارد بازسازی مقاتل کهن است، نوشته اخباریان و مؤرخان سده های دوم و سوم قمری. تاکنون مقتل ابومخنف به شکل ناقصی بازسازی شده منتهی همين کار را بايد درباره ساير مقاتل انجام داد. نويسنده اين سطور اين توفيق را داشت که تعدادی محدود از مقاتل امام حسين (ع) را از سده های دوم و سوم بازسازی و منتشر کند (مانند مقتل ابو عبيد قاسم بن سلام. او از روايت ابو معشر بهره برده) که در کتاب "المتبقي من التراث المفقود" منتشر شد و در فضای مجازی هم در سايت کاتبان در دسترس هست. به تعدادی از مقاتل، آنچه به ويژه وسيله روات مشهور اماميه و شيعه نوشته شده نجاشي و طوسي در فهارس خود اشاره کرده اند. مابقی را در فهرست ابن نديم و برخی منابع تراجم نگاری می توان ديد. از مقتل جابر بن يزيد جعفي گرفته تا کتاب های ابن الکلبي، واقدي، ابوعبيده معمر بن المثنی، نصر بن مزاحم، مدائني، ابن ابی الدنيا، ابراهيم ثقفي، محمد بن زکريا الغلابي و تعدادی ديگر.
🔹يکی از عادات مؤرخان کتاب های تاريخی بعد از دوران اول که بيشتر عصر اخباريان بود اين بود که روايات اخباريان و راويان اوليه را با هم ترکيب می کرده و سند ترکيبی به آنچه روايت می کردند به دست می دادند. بنابراين گاهی تفکيک روايات منابع اولیه و از جمله روایات ابو مخنف و ابن الکلبی و واقدی و مدائني و غيره ممکن نيست. با اين وصف با مقايسه همه متن های تاريخی با يکديگر و آنچه از هر کدام از اين اخباريان اوليه در منابع نقل شده می توان تا اندازه زيادی به تفکيک مقاتل اوليه دست يافت. برخی از منابع واسطه تنها از ابومخنف و ابن الکلبي روايت کرده اند و برخی علاوه بر آن دو روايات واقدي و مدائني و یا دیگران را هم نقل کرده اند. طبعا يکی از منابعی که بايد مورد توجه قرار داد تاريخ طبري است که سندهای روشن می دهد. اما علاوه بر آن برای روايات واقدي طبعا طبقات کاتب او، ابن سعد منبع مهمی است. بلاذري هم که از ابن سعد و واقدي به واسطه ابن سعد استفاده کرده. بلاذري متأسفانه در بيشتر بخش مقتل از روايات ترکيبی استفاده کرده اما از اسنادی که به دست می دهد می دانيم که کدام منابع در اختيار او بوده. او حتی از ابو مخنف هم بهره برده. ابو الفرج هم چند روايت را با هم ترکيب کرده اما در مجموع منابعش روشن است. او به کتاب نصر بن مزاحم دسترسی داشته و از آنجا از ابومخنف روايت می کند. تقريبا در بيشتر منابع از واقدي رواياتی در مقتل نقل شده. روايات او از اين جهت مهم است که واقدي صرفا يک اخباری و مؤرخ نيست. او فقيه مهمی هم بوده و بنابراين جريان فقهی را هم تا اندازه ای نمايندگی می کند (متکلمان امامی اصولا در نقل روايات تاريخی به روايات واقدی خيلی اهتمام داشتند؛ کسانی مانند ابن رستم طبري، شيخ مفيد، شريف مرتضی و شيخ طوسي). ارشاد شيخ مفيد در اين ميان خيلی مهم است. او از جمله از ابن الکلبي و مدائنی استفاده کرده و بايد گفت که مقتل کتاب ارشاد از بهترين ها و مستند ترين هاست. روايات مقتل ابن ابی الدنيا را معمولا نويسندگان اهل سنت در دوره های بعد بيشتر مورد توجه قرار دادند؛ چرا که مواضع سنيان را در اين زمينه بيشتر نمايندگی می کرده. ابن تيميه هم در منهاج السنة از آن ستايش کرده. به هرحال اين متن را هم می شود بازسازی کرد. کتاب های تذکرة خواص الأمة از سبط ابن الجوزي، تاريخ ابن عساکر (بخش مربوط به امام حسين عليه السلام)، مقتل خوارزمي (اين يکی بايد بر اساس نسخه ثقة الاسلام تبريزی از نو منتشر شود. چاپ های موجود بر اساس نسخه های بسيار متأخری صورت گرفته) و امالی های شيخ صدوق، ابوطالب هاروني و مرشد بالله تعدادی از روايات کهن و مقاتل ياد شده در بالا را در سنت های روايی مختلف در خود جای داده اند. اخبار الطوال دينوري به عادت خودش روايتی ترکيبی به دست داده که برای مقايسه متن ها مراجعه به آن لازم است. کتاب ابن اعثم در اين ميان اهميت کمتری دارد. از کتاب های مسانيد اهل سنت هم گاهی می شود راهی پيدا کرد به روايات کهن مقاتل. مانند معجم طبراني که بخش امام حسين (ع) آن مستقلا هم منتشر شده.
🔸با بازسازی متن مقاتل اوليه و تفکيک روايات و شناسایی سنت های مختلف نقل مقتل در سده دوم قمری می توان راهی پيدا کرد به روايات مختلف و تصويرهای متفاوتی که در فاصله صد سال بعد از واقعه کربلا از اين حادثه عظيم تاريخی وجود داشته. تحليل های تاريخی بايد از اينجا آغاز شود.
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
May 11
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#محرم
🌑 دو غصه ای که حضرت اباعبدالله(ع) را از پا انداخت!
◾️واعظ متعظ و ربانی مرحوم آیت الله حاج شیخ میرزا احمد سیبویه از مُصیبت جانسوز اسیری بی بی السیّدة زینب سلام الله علیها می گوید و روضه جانکاه آن حضرت (سلاماللهعلیها).
◾️حاج شیخ جعفر شوشتری(ره) می فرمود: دو غصه بود که حضرت اباعبدالله(ع) را از پا انداخت:
غصه تشنگی بچه ها؛
و غصه اسیری اهل بیت(ع).
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
قبض و بسط.pdf
246.9K
#اختصاصی
#پرونده_عرفان_عاشورا
🌗قبض و بسط در منظومة عاشورايي عمان
✍️استاد محمدعلی مجاهدی(پروانه)
🔻درآمد
واقعة شگرف عاشورا از آغاز وقوع تاكنون قرائتهاي متفاوتي را به دنبال داشته كه نمايانگر ابعاد فراواني است كه در اين حادثة خوننگار ملاحظه ميشود، و هر گروهي بر اساس مشرب فكري و ذوقي خود روايتي را از فرهنگ گرانسنگ عاشورا ارايه كردهاند كه هر كدام از آنها نياز به تجزيه و تحليل جدي دارد؛ تا نقاط ضعف و قوت هر يك به مدد متون متين روايي و منابع متقن تاريخي باز شناخته شوند. اهم قرائتهاي مختلفي كه از فرهنگ عاشورا ارائه شده و ميشود، عبارتند از:
قرائت ماتمي و عاطفي محض، قرائت خرافي و اساطيري، قرائت حماسي، قرائت براندازي، قرائت معرفتي و اخلاقي، قرائت عدالتمحوري و مردممداري، قرائت ظلمستيزي صرف، قرائت احياي امر به معروف و نهي از منكر، و قرائت عرفاني، كه واكاوي همهجانبه آنها فرصت موسعي را ميطلبد كه در اختيار ما نيست و عنوان جامع (قرائتهاي مختلف از فرهنگ عاشورا) ميتواند در دستور كار پژوهشگران متعهدي قرار گيرد كه قلب آنها به عشق حسيني ميتپد و پالايش متن ذو ابعاد قيام كربلا از مطالب محرّف و گزافهآميز و خرافي از آرزوهاي ديرينة آنهاست.
❇️ ادامه مطلب در فایل pdf
📚منبع: نشریه معارف 99.
🌐 کانال نشریه معارف| عضو شوید🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
⚫️ همایش ملی شیخ شهید در قم؛ بزرگداشت آیت الله شیخ فضل الله نوری (ره)
👈 پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با مشارکت نهادهای علمی و فرهنگی کشور برگزار می کند.
👈 با پیام تصویری مرجع عالیقدر حضرتآیت الله العظمی جعفر سبحانی دامت برکاته
🎙و سخنرانی حضرات آیات و حجج اسلام، دانشوران:
1⃣ محمدجواد فاضل لنکرانی
2⃣ سیدهاشم حسینی بوشهری
3⃣ علـی اکبــر رشـــــاد
3⃣ مهدی انصاری
📆 چهارشنبه یازدهم مردادماه ۱۴۰۲، ساعت ۱۶
🕌 قم، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، واقع در بلوار پانزده خرداد (شاه سید علی)، خ شهید میثمی.
🔹 مشروح خبر و جزئیات همایش 🔹
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
سومین جلسه از نشستهای عاشوراپژوهی مرکز پژوهشهای تاریخ اسلام:
چهارشنبه ۱۱ مرداد
ساعت ۱۸
ارائهدهنده: دکتر مصطفی صادقی کاشانی
🌑 موضوع: بررسی نظریه شهادتطلبی امام حسین در کتاب لهوف
شرکت به صورت حضوری و مجازی
مکان: قم، خیابان دورشهر، کوچه ۱۵، پلاک ۴
لینک شرکت مجازی در جلسه:
https://aparat.com/CHSIQS/live
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
#بسته_ویژه
🔖 بسته ویژه به مناسبت سالروز شهادت آیتالله شیخ فضلالله نوری
🔘 شیخ فضلالله نوری؛ شهید پیوند دین و قانون/ محسن اسماعیلی
🔘 ولایت فقیهان از دیدگاه شیخ فضل الله نوری و نقد دیدگاه مخالف/ علی احمدیخواه
🔘 ویژگیهای نظام سیاسی مطلوب در آرای شیخ فضلالله نوری/ سید محمدجواد قربی
🔘 «ولایت فقهاى جامع الشرایط» در نگاه شیخ فضلالله نوری/ علی ابوالحسنی منذر
🔘 سهگام تا شناخت اندیشه سیاسی شیخ فضلالله نوری/ مظفر نامدار
🔘 خطر شیخ ابراهیم زنجانیها همیشه وجود دارد!/ محمدصادق ابوالحسنی
🔘 ساختارهای مشروطیت در بلاد غربی و تحقیر فرهنگی اسلامی/ محمد صالحی
🔘 مشروطه در ذات خود غیر مشروع بود/ حمید پارسانیا
🔘 تفاوت روحانیت مشروطهخواه و مشروعهخواه/ احمد رهدار
🔘 در چالش شرع و قانون باید کدام سو ایستاد؟/ محسن اسماعیلی
🔘 نکاتی درباره اعدام شیخ فضلالله
🔘فقیهان عصر مشروطه و مسائل مستحدثه سیاسی
🔘مشروطه؛ آزمون مسئولیتپذیری فقها و روشنفکران/ سید علی متولی
🔘فرجام مشروطیت باعث انزوای روحانیت شد/ عبدالوهاب فراتی
🔘تجدد، عقبماندگی و مفهوم تمدن در انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی/ رسول جعفریان
🔘 معمای مشروعه، مغازله کفر و ایمان/ یحیی نوری وکیلآباد
🔘 قانونگذاری در آرای «شیخ فضلالله نوری» و «میرزای نائینی»/ سیدجواد ورعی
🔘 خوانشی نو از «حدیث نامکرر مشروطه»/ محمدحسن رجبی، موسی حقانی
🔘 اسباب اختلاف بین مواضع آخوند با شیخ فضلالله/ محمدصادق ابوالحسنی
🔘مهمترین دغدغه شیخ فضلالله/ محمد ملکزاده
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
🔺سلسله نشستهای علمی درآمدی به اخلاق قرآنی_فصل سوم (انجمن علمی معارف دانشگاه شهید بهشتی و آکادمی اخلاقپژوهی روشمند)
🌑 عنوان: ماهیت اخلاق قرآنی و مباحث مربوط به مسئولیت غیرمسلمانان
✔️دکتر علیرضا بوجانی؛ استادیار اخلاق اسلامی و الهیات دانشگاه بیرمنگام انگلستان
📅زمان: چهارشنبه ۱۱ مرداد؛ ساعت ۱۳:۳۰
👈لینک ورود:
https://webinaronline.ir/Link/S2331137627
ترجمه نشست را خانم دکتر اکرم پورعلی فرد بر عهده خواهند داشت.
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
🔺سلسله نشستهای علمی روایت اخلاقی از قیام حسینی (انجمن علمی معارف دانشگاه شهید بهشتی و آکادمی اخلاقپژوهی روشمند)
🌑 عنوان: زیباییهای اخلاقی و رفتاری در کربلا؛ تفسیر "انی ما رایت الا جمیلا"
✔️دکتر محمدتقی سبحانی نیا؛ دانشیار اخلاق دانشگاه قرآن و حدیث
📅زمان: چهارشنبه ۱۱ مرداد؛ ساعت ۱۷
👈لینک ورود:
https://webinaronline.ir/Link/S2331137627
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
✅ سلسله نشست های علمی "روایت اخلاقی از قیام حسینی" فصل اول (آنلاین)
🌑 برگزارکننده: انجمن علمی معارف اسلامی دانشگاه شهید بهشتی و آکادمی اخلاقپژوهی روشمند
☑️ با حضور 40 استاد داخلی و خارجی
📅زمان: 11 مرداد تا 15 شهریور ماه (محرم و صفر)
👈سامانه ثبت نام (رایگان): https://survey.porsline.ir/s/O5QAxrp
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌑دأب علمای ربانی هنگام فعالیت علمی
🎙 آیت الله جوادی آملی
🔹 خاطره گویی حکیم جوادی آملی از استادش آیت الله العظمی شیخ محمدتقی آملی و دأب علمای ربانی نجف در کتابت عبارت «بسم الله الرحمن الرحیم یاصاحب الزمان ادرکنی»، در ابتدای نوشته هایشان.
🌐 کانال نشریه معارف🔻
https://eitaa.com/maarefmags_ir