✅ #مصاحبه
⏪ خبرگزاری #ایکنا
🔶 با آیت‌الله ملک زاده
✅ استاد سطح عالی و خارج حوزه بیان کرد:
🔶 نبود #نظام_جامع_مسائل و #روش‌شناسی دقیق؛ ضعف عمده #پژوهش‌های_حوزوی
⏪ استاد سطح عالی و خارج حوزه با بیان اینکه در بحث شناخت نظام احتیاجات و نظام مسائل شبکه منسجم، دقیق و منظومه‌ای نداریم، گفت: محققان توانمندی وجود دارند، ولی چون روشمند نیستند، گاهی جای مسائل غیرضروری و ضروری عوض می‌شود و به برخی معماها و مسائلی می‌پردازند که قبلاً عده‌ای آن را حل کرده‌اند.
⏪ حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین ملک‌زاده، استاد حوزه علمیه، در گفت‌وگو با ایکنا؛ در آسیب‌شناسی پژوهش‌ها در حوزه علمیه با بیان اینکه پژوهش در حوزه با عنوان تحقیق شناخته می‌شود و این مسئله صرفاً تغییر عنوان نیست بلکه به معنای تلاش برای یافتن حقیقت است، اظهار کرد: براین اساس، تحقیق #استفراغ_وسع برای به کارگیری همه توان و نیرو برای یافتن حقیقت است و #محقق بنا ندارد مطالبی را از جاهای مختلف کپی کند؛ چیزی که متأسفانه بلیه #دانشگاه‌ها و حتی #حوزه_علمیه شده و با روح تحقیق در تضاد است.
⏪ وی افزود: محقق باید دنبال حقیقت باشد، نه اینکه بخواهد پژوهشی بر پژوهش‌های موجود بیفزاید؛ از این رو در #مکتب_اسلام تحقیق، #تکلیف_اسلامی است، نه موضوعی برای #رفع_تکلیف علمی.
✅ دو نگاه #کارکردگرا و #تکلیف‌گرا
⏪ ملک‌زاده با ذکر اینکه دو نوع نگاه به دین وجود دارد و برخی نگاه کارکردگرایانه و ابزاری به دین دارند و معمولاً دنبال نتیجه هستند، ولی برخی تکلیف‌گرا هستند، تصریح کرد: در نگاه دینی به دنبال #تکلیف‌گرایی #نتیجه‌گرا هستیم؛ یعنی به سمت نتیجه حرکت می‌کنیم و استفراغ الوسع(بذل نهایت سعی و تلاش) داریم، ولی نتیجه را به خداوند واگذار می‌کنیم.
⏪ استاد سطح خارج حوزه علمیه با اشاره به اینکه در این نوع نگاه به پژوهش، حُسن فعلی و فاعلی مطرح است، اظهار کرد: در #حسن_فعلی، نتیجه‌گرایی و در #حُسن_فاعلی تکلیف‌گرایی مطرح است و رسیدن به حقیقت، در پرتو حُسن فاعلی و حُسن فعلی به دست می‌آید و این سنت اصیل، در گفتمان فکری و فرهنگی عالمان اسلامی در طول تاریخ وجود داشته است.
⏪ ملک‌زاده با پرداختن به اینکه تحقیقات در حوزه در سه عرصه #فقه، #کلام و #تفسیر بیش از سایر عرصه‌ها وجود داشته است، ابراز کرد: در فقه در میان تمام علوم اسلامی شاهد تحقیقات جدی‌تر و پرشمارتر هستیم و دنبال کشف شریعت اسلامی به عنوان حقیقت عند الله هستیم؛ این موضوع چون با عمل مکلف به صورت مستقیم و ادای تکالیفی که سعادت دنیا و آخرت فرد را به دنبال دارد همراه است، اهمیت بیشتری دارد.
✅ مفسر تفسیر موضوعی؛ کاشف شریعت
⏪ وی افزود: تحقیقات فقهی ابتناء بر منابع و ادله #عقل و #نقل دارد و نقل هم شامل قرآن و سنت و سیره است، در ادله نقلی باید سراغ #قرآن برویم و در اینجاست که پای #تفسیر به عرصه تحقیق باز می‌شود و کاشف شریعت، مفسر #تفسیر_موضوعی است؛ مثلاً برای کشف احکام حج سراغ آیات قرآن می‌رود و یا در مورد جهاد بیش از ۶۰۰ آیه مرتبط در قرآن وجود دارد که تقریباً یک‌دهم آیات قرآن است.
⏪ ملک‌زاده با بیان اینکه فقیه فقه الجهاد باید سراغ قرآن برود و با نگاه کلان دیدگاه قرآن در مورد جهاد را استخراج کند، اضافه کرد: لذا تحقیقات فقهی، فارغ از قرآن و روایات نیستند و تحقیقات صرف کلامی و تفسیری هم در رده بعدی قرار دارند. البته بعد از انقلاب، #فلسفه و #عرفان هم جای خوبی در بدنه تحقیقات حوزه پیدا کردند و #اخلاق هم شاید بیش از آن دو جایگاه داشته است.
✅ کمبود #دانشمند #روشمند
⏪ استاد سطح عالی و خارج حوزه علمیه در پاسخ به این سؤال که مشکل عمده در تحقیقات حوزوی چیست بیان کرد: ما دانشمندان زیادی داریم ولی دانشمند روشمند خیلی نداریم یعنی کسانی را داریم که از دانش بسیار زیادی در رشته‌های تخصصی خود برخوردار هستند و می‌توان به برخی از آنان عنوان «دایرة المعارف» داد ولی وقتی قرار است قواعد و روش‌های بالا دستی بر کار آنان حکمفرما شود دچار ضعف جدی می‌شوند.
⏪ ملک‌زاده با بیان اینکه بنده برای رفع این مشکل، #نظام_جامع_دستیابی_به_معارف_اسلامی را که شامل ۵ مرحله و دارای خرده نظام‌های متعدد است پیشنهاد داده‌ام، گفت: شناخت پایه از اسلام، نظام انتظارات، نظام احتیاجات، نظام مسائل و استنباط دیدگاه‌های دینی ۵ مرحله در تحقیق روشمند برای استخراج نظریه از دین است.
⏪ وی افزود: در میان این مراحل، در بحث شناخت نظام احتیاجات و نظام مسائل شبکه منسجم، دقیق و منظومه‌ای نداریم و سلسله مراتب و فوریت‌ها و کلی و جزئی آنان به روشنی وجود ندارد و تا زمانی که این رتبه‌بندی و #اولویت‌بندی صورت نگیرد مشکلات باقی خواهد بود. باید #مسائل_وارداتی از مسائل ریشه‌ای در نظام مسائل سامانه ۵ مرحله‌ای مشخص شوند و آن وقت خواهیم توانست به سمت حل مسائل برویم.
✅# نقطه_ضعف تحقیقات حوزه
⏪ ملک‌زاده اظهار کرد: جدی نگرفتن روش و
✅ #بیان_نکته
⏮ مکتب فلسفی #شهید_صدر
👤 آیت الله ملک زاده
🔶 شهید صدر در #فلسفه و #کلام قائل به #نظریه_سلطنت بود و معتقد بود نظریه جبر و اختیار، پاسخگو نیست، در اینجا هم دیدگاه اهل فلسفه و هم دیدگاه متکلمین را رد میکند.
🔶 متأسفانه حجم زیادی از کلمات ایشان در این باب به ما نرسیده تا بتوانیم در باب دیدگاه ایشان داوری کنیم.
🔶 ایشان در اواخر عمر مشغول به نوشتن یک دور فلسفه اسلامی بر اساس اجتهاد خودشان کرده بودند که در آنجا مکتبی غیر از مکاتب فلسفی موجود تا آن زمان تاسیس میکردند و نقدهای جدی به #حکمت_متعالیه، #مشاء و #اشراق داشتند.
🔶 متأسفانه در یورش صدامیها همۀ نوشتههای ایشان نابود شد و از بین رفت.
🗓 زمان: ۱ بهمن ۱۴۰۲
http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9