eitaa logo
مدیریت در اسلام
639 دنبال‌کننده
730 عکس
122 ویدیو
24 فایل
#مدیریت_در_اسلام رسانه بنیاد فقهی مدیریت اسلامی حوزه علمیه قم آشنایی با مجموعه: https://eitaa.com/madineyefazele/1935 کانال دروس: @d_bonyadfeghhi1386 قم، بلوار امین، کوچه ۸، خیابان شهید اسحاقی ۰۲۵۳۲۶۱۶۷۹۷ fiim.ir ارتباط: @mottahed_m
مشاهده در ایتا
دانلود
▪️رئیس اندیشکده حکمرانی شریف: شبکه‌های مردمی را احیا کنید «محمدصادق امامیان» در گفت‌وگو با تسنیم: جرقۀ اولیه مسائل اخیر بسیار هوشمندانه بود زیرا که سال‌ها بر مسئله حجاب سرمایه‌گذاری ویژه‌ای صورت گرفته بود و کمپین‌های مختلفی پیرامون آن شکل داده می‌شد. شخصاً اعتقاد دارم باید نهادهای اجتماعی مثل شبکه مدارس و بسیج محلاتمان را احیا کنیم به یک شبکۀ اجتماعی فرد به فرد برسیم. ما به دو علت از چنین شبکه‌های مردمی‌ای غافل شدیم... اینکه به حاکمیت چسبیدیم و گفتیم ما از بالا آموزش و پرورش و سایر حوزه‌ها را اداره می‌کنیم و از یک مقطعی به بعد امر بر ما مشتبه شد که رسانه مهمتر از این شبکه‌های مردمی‌است و ما اگر رسانه داشته باشیم می‌توانیم بیشتر تاثیرگذار باشیم که در این حوزه قدرتمان نچربید. این بازگشت به شبکه‌های مردمی در بسیاری از کشورهای دنیا در حال شکل‌گیری است، چون پلتفرم‌های امریکایی در حال غلبه هستند و بسیاری از دولت‌ها احیای شبکۀ مردمی را تنها راه حل می‌دانند. پی نوشت: سالهاست جریان خاصی با برجسته کردن بیش از حد اهمیت رسانه، نیروهای فعال و خلاق انقلابی را مشغول سایبری‌بازی، هشتگ‌بازی، بازی‌سازی، کدنویسی و اپلیکیشن‌بازی کرده است. همزمان، جریان مقابل، کمیته‌هایی برای عملیات محله‌محور، مبارزۀ مدنی، شعارنویسی، عمامه‌پرانی، آشوب و قتل‌های داعشی سازماندهی کرده است. یعنی میخواهند عرصۀ خیابانها و محلات را از دست ما خارج و ارتباط واقعی ما با مردم کوچه و بازار را قطع کنند. خودشان آرام آرام و پله پله از ذهن به عین می‌آیند و ما را از عین به ذهن می‌فرستند. @madineyefazele
✍️قبل از ظهر در بخش ماهان از توابع کرمان به عنوان آزمونه جدید مدیریت اسلامی نشستی در حوزه علمیه با حضور امام جمعه این شهر، امام جمعه محی‌آباد، مدیر حوزه، اساتید، طلاب و... تشکیل و مباحث مقدماتی الگوی جامع اتحاد امامت و امارت مطرح گردید و قرار بر تداوم ارتباط تا اجرای کامل الگو گذاشته شد. استاندارکرمان قبلا بر آزمونه شدن ماهان اشارت داشته است. @qavami
▪️پرسش: نقش‌ها و مأموریت‌های هیئت مذهبی در محله چیست؟ هیئت پس از مسجد و مدرسه، اصلی‌ترین نهاد فرهنگساز در محله است که نقش بسیار مؤثر و ماندگاری در تعلیم و تربیت دارد، چراکه عقل، نقل، عرف، سنت، آگاهی، احساس، استدلال و هیجان را با هم پیوند میزند و این شیوه در تثبیت هویت دینی در جوانان به مانند نقش فی الحجر عمل میکند. یک هیئت مطلوب و فرهنگ‌ساز هیئتی است که بتواند نقشهای زیر را به خوبی ایفا کند: ۱. هویت‌بخشی دینی و انقلابی به جوانان ۲. ارتقاء فضائل اخلاقی از جمله شجاعت و عفت در عامه مردم بخصوص جوانان ۳. ارائۀ آگاهی کامل و منظومه‌ای از اعتقادات، اخلاقیات و احکام اسلامی ٤. تزریق حب اهل بیت و ترویج ولایتمداری ٥. تزریق روح حماسه، شجاعت، جنگاوری و مجاهدت در جوانان ٦. زنده نگه داشتن و ترویج فرهنگ غیرت، ایثار و ازخودگذشتگی و امر به معروف و نهی از منکر ۷. کنترل شرارت در محله و تبدیل آن از تهدید به فرصت هیئت و حسینیه از متعلقات مسجد است و اگر جدا از مسجد باشد، مستعد انحراف میشود. هیئت باید مراقب باشد که شور و احساس را بر حساب و کتاب، حُب و عشق و امیدبخشی را بر خوف و خشیت و انذار، حسینیه را بر مسجد، مداح را بر عالِم، و روضه را بر منبر غلبه ندهد و همیشه اولویتها و تعادل را حفظ کند که امر ظریفی است و به هوش و دقت هیئت‌دار نیاز دارد. هیئت نباید از مسائل روز سیاسی و اجتماعی چه در سطح محلی، چه ملی و چه جهانی دور بیفتد. همچنین هیئت نباید دامنۀ مخاطب خود را محدود کند، بلکه باید به دنبال دعوت از تمام اقشار و گروه‌ها برود و زمینه‌ای برای رساندن صدای مردم به گوش مسئولان فراهم کند. @madineyefazele
✍قبل از ظهر امروز نشست اولیه امامت و امارت با امام جمعه و مسئولان شهر اندوهجرد از توابع شهداد کرمان برگزار شد. و قرار بر اجرای الگو. @qavami
✍قبل از مغرب در حضور مقامات بخش راین کرمان الگوی اتحاد امامت و امارت در این آرمونه آغاز بکار کرد. @qavami
انتقاد به دولت در تقسیم ناصحیح انفال.mp3
5.9M
▪️انتقاد آیت‌الله میرباقری از نحوۀ تقسیم اَنفال توزیع انفال بر اساس «الگوی توسعۀ سرمایه‌داری» خطرناک است @mirbaqeri_ir @madineyefazele
▪️ بخشی از بیانات مرحوم آیت الله مصباح یزدی در خصوص الگوی جامع اتحاد امامت و امارت @madineyefazele
1401-2آیت الله مصباح.pdf
595.2K
▪️مشروح بیانات مرحوم آیت الله مصباح یزدی در خصوص الگوی جامع اتحاد امامت و امارت @madineyefazele
هدایت شده از تدبیر نیوز
20170404085920-10108-7.pdf
270.8K
📮طرح تمدنی «اتحاد امامت و امارت»: روی آوردی نوین به مدیریت تمدن 🔸سید صمصام الدین قوامی 🔹مدرک تحصیلی: استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم 🔹رئیس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی 📌 بر همین اساس است که می توان ادعا کرد تمام مشکلات مدیریتی که جامعه ما با آن مواجه است.از این دو حال خارج نیست: یا ناشی از عدم تخصص است و یا ناشی از عدم تعهد بر کسی پوشیده نیست که برخی قوانین کشور چه در سطح کلان و چه در سطح خرد،اشکالاتی دارد که باید حذف یا اصلاح و یا قوانینی نوینی به آنها افزوده شود،در غیر این صورت شاهد وضعی بدتر از آنچه هست خواهیم بود.همچنین قانون خوب به تنهایی کافی نیست و پس از اصلاح قوانین،نیازمند مجریان و ناظرانی متخصص و متعهد هستیم.... 📌برنامه ریزی هاو پیش بینی های لازم در این زمینه انجام پذیرفته است. در این طرح قوانینی که به تصویب می رسد ضمانت اجرایی داشته و بر دقت،سرعت و حسن اجرای آنهانظارت می شود،و در صورت نیاز،یاری امام،مأمومان و مردم را به دنبال خواهد داشت. فایل تصویری توضیحات طرح 👇 https://www.aparat.com/v/wsTVv 📌علامه مصباح یزدی ره : « این طرح ها به منزله میوه های درختی است که به دست مرحوم امام کاشته شد.این طرح بسیار شبیه آن اصل طرحی است که امام بعد از پیروزی انقلاب می خواستند برای مدیریت کشور اجرا کنند.سعادت بنده بود که در آخر پیری موفق بشوم این پیشرفت ها در حوزه را ببینم و ان شاء الله با یک امیدی چشم به روی این دنیا ببندم .» منبع صحبت بالا 👇 https://eitaa.com/Analysis_admins/5728 بهترین راه حل عملی برای 👇 و ...‌ @Analysis_admins
✍امشب در جمع طلاب رامهرمز منزل آقای بوستان در شهرک مهدیه قم درشب میلاد حضرت زهرای اطهر بعد از منبر بنا بدرخواست حاضرین الگوی اتحاد امامت و امارت در قالب گفتمان و پرسمان طولانی تشریح شد و انشالله این شهر به عنوان آزمونه الگو در استان خوزستان فعال شود . @qavami
Z0000116.MP3
30.01M
ممتحنه-طلاب رامهرمز
▪️پرسش: آیا ایجاد نهاد امر به معروف یا صلح‌یاری در محله منجر به ایجاد تزاحم یا تضاد با نهادهائی مثل شورای حل اختلاف و محاکم رسمی نمیشود؟/وجوه تفاوت آنها چیست؟ فلسفۀ ایجاد نهادی مانند شورای حل اختلاف، کاهش حجم پرونده‌های ورودی به قوۀ قضائیه و تسریع در رسیدگی به آنها بود، اما در عمل و با گذشت چند سال، این نهاد از یک نهاد شبه‌قضائی به یک نهاد رسمی قضائی، با همۀ پیچیدگی‌های بوروکراتیک مرسوم تبدیل شد و نه تنها ورودی پرونده‌ها را کم نکرد، بلکه عملاً بر فربگی دستگاه رسمی قضائی افزود. یعنی در عمل به ضد خود تبدیل شد. اما نهاد صلح‌یاری با نهادی مثل حل اختلاف، تفاوت ماهوی دارد. این وجوه تفاوت عبارت‌اند از: ۱. نهاد صلح و سازش در محله بر اساس الگوی اتحاد امامت و امارت مانند دستگاه‌های رسمی موجود از الگوی ساختاری کشورهای بیگانه مانند فرانسه و ... تقلید نشده، بلکه بر اساس الگوی دینی برگرفته از سنت نبوی و فرهنگ و تاریخ ایران طراحی شده است، یعنی حل اختلافات در درون محلات، با محوریت مسجد و با نظارت شرعی امام محله انجام میشود. ۲. در این الگو نباید هیچ نوع کاغذ و مدرک و پرونده‌ای ایجاد شود، یعنی در یک محلۀ اسلامی-ایرانی امر حل اختلاف یا مقابله با جرائم و منکرات، از راه موعظه، مشاورۀ دین‌بنیان و امر به معروف و نهی منکر و به اصطلاح غربی paperless (بدون کاغذ) انجام میشود و تا زمانی که اختلافات و دعاوی در درون محله قابل حل و فصل باشد، قوۀ قضائیه نسبت به تشکیل پرونده و پذیرش دعاوی اقدام نخواهد کرد. ۳. شأن نهاد صلح‌یاری در محله مانند محاکم رسمی، صدور رأی و تعزیر و کیفر نیست، بلکه مأموریت آن بیشتر جنبۀ فرهنگی دارد و تلاش میکند زمینه‌های ایجاد اختلاف و جرم در محله را از طریق موعظه، مشاوره و امر به معروف و نهی از منکر از بین ببرد و از این راه به سبک شدن بار محاکم قضائی کمک کند. البته در افق درازمدت میتوان شأن صدور رأی را نیز برای آن متصور شد، اما حتی در آن صورت نیز نباید از طریق کاغذبازی‌های اداری و بوروکراتیک انجام شود و حکم امام بعنوان حاکم شرع در محله و روستا، به صرف صدور به شکل لسانی، باید به شکل تعینی نفوذ پیدا کند و کسی توان نقض و نسخ آن را نداشته باشد. ۴. در نهاد صلح‌یاری عاملیت با کارمندان حقوق‌بگیر حکومت نیست، بلکه با مردم و اهالی همان محله است. به این شکل که تمام اشخاص ساکن در محله که صاحب تحصیلات در رشته‌های مختلف حقوق، روانشناسی و مشاوره، تربیت، اخلاق و غیرهم هستند، میتوانند در فرایند ایجاد صلح و سازش و مقابله با جرائم نقش‌آفرینی کنند و امام محله را یاری دهند. در چشم‌انداز نهائی و آرمانی، بشرط شکل‌گیری کامل زنجیرۀ نهاد صلح‌یاری در محلات و روستاهای کشور، اساساً نیاز به وجود نهادهائی مانند شورای حل اختلاف برطرف میشود و ضرورت آن از بین میرود. از سوی دیگر، حجم پرونده‌ها در محاکم قضائی نیز رو به کاهش میگذارد و با برون‌سپاری بخش مهمی از وظائف دستگاه قضا به مساجد و امامان محلات، ساختار بوروکراسی قضائی سبک میشود. در نتیجه، دخالت حکومت در امر قضا، محدود به مسائل کیفری، اجراء حدود، تعزیر و قصاص خواهد شد، چراکه بسیاری از زمینه‌های تولید جرم و جنایت و اختلاف، با محوریت یافتن قدرتمندترین دستگاه فرهنگ‌ساز اسلام، یعنی مسجد و امام مسجد از بین میرود. @madineyefazele
✍رشد ۳۰۰درصدی مهاجرت از روستا با اجرای کامل الگوي اتحاد امامت وامارت معکوس می‌شود.
✍️ رامهرمز به عنوان آزمونه الگوی جامع اتحاد و امارت استان خوزستان در نظر گرفته شد.
✍نماینده محترم ولی فقیه در استان هرمزگان جزیره قشم را به عنوان آزمونه الگوی جامع اتحاد امامت وامارت تعیین فرمودند و یکی از شهرهای دیگراستان نیز با همکاری استانداری محترم به عنوان آزمونه دوم تعیین می‌شود. @qavami
✍بعد از ظهر امروز در همایش جهاد تبیین وزارت کشور در شورای اداری استان هرمزگان ضمنا الگوی جامع اتحاد امامت وامارت را تشریح نمودم که مورد استقبال واقع شد و انشالله بزودی آزمونه آن در استان را تعیین می‌کنند (به احتمال قوی شهرستان رودان علاوه بر قشم). این همایش با مشارکت مرکز ارتباطات دولت و حوزه و تسهیل گری مرکز آموزش مدیران دولتی به خوبی برگزارشد و فردا هم ادامه دارد. @qavami
🔻انفعال در مسجد، اغتشاش در محله (۳): مسجد به‌مثابه سرچشمۀ شبکه‌سازیِ انقلابی در محله 🖊 مهدی جمشیدی ۱. تا حدی و به‌صورت نسبی، روحانیّتِ در «متن زندگی» به روحانیّتِ در «محراب» تبدیل شده است؛ روحانیّتِ «خیابان‌گرد» و «محله‌نشین»، به روحانیّتِ «منبرنشین» و «اداری» فروکاهیده شده است؛ روحانیّتِ «گره‌گشا از مسأله‌های شخصی و خانوادگیِ مردمِ محله»، به روحانیّتِ «بیگانه» و «نامحرم» تنزّل یافته است. سهم مردمِ محله از حضور روحانیّت، همین اندازه است. او قادر نیست که امامت محله را بر عهده بگیرد و به «جریان‌سازی» در بافت محلی بپردازد؛ چون فرصت ندارد که در میان مردم باشد. «ساختارهای رسمی» و «جلسه‌های حاکمیّتی» و «مناسبات سیاسی»، تمامیّتِ امام جماعت را بلعیده‌اند و چیزی را برای «مردم» باقی نگذاشته‌اند؛ جز همان پیش‌نمازی که البتّه فایدۀ اجتماعی بر آن بار نخواهد شد. در واقع، مسجد از منزلتِ متعالیِ پیشینِ خویش ساقط شده است و دیگر اعتباری ندارد؛ همچون امری «فرعی» و «حاشیه‌ای» است که کارکردی ندارد و تنها دلیل بودن و ماندنش، خودش هست. در این حال، روشن است که امام جماعت نیز هویّت و حرکت خود را به مسجد گره نمی‌زند و آن را «اصل» و «اساس» نمی‌شمارد، بلکه به سوی «ساختارهای حاکمیّتی» می‌غلتد و می‌کوشد در آنها تثبیت شود. تمام قصّۀ مسجد، همان چند رکعت نماز است و البتّه چند حاشیۀ شکلی و تکراری نیز به‌عنوان کار تبلیغی و ترویجی به آن ضمیمه می‌شود تا کسی خُرده‌گیری نکند. این اندازه کار نیز از هر کسی و با هر میزانی از مشغله نیز ساخته است. (مقصود من، دفاعِ همدلانه از هویّت دیرینه و کارکرد‌های وسیعِ روحانیّت است که در اثر یک چرخشِ اجتماعیِ نامحسوس، از دورۀ مشروطیّت به این سو، رقیق شده‌اند، نه طعنه و تقابل). ۲. یکی از زمینه‌هایی که از مساجد، «کارکردزدایی» کرد و در قالب تقسیم‌کار، منزلت و اعتبار آن را زدود، «فرهنگ‌سراها» و «سراهای محله» هستند. فرهنگ‌سرا، برآمده از اندیشه‌ورزیِ «نیروهای تکنوکرات» در دولت سازندگی بودند که از سوی شهردار تهران راه‌اندازی شدند. نیروهای تکنوکرات، آگاهانه و عامدانه در پی «انقلاب‌زدایی» از شهر و محله‌ها بودند و می‌خواستند بافت شهر را به «تمدّنِ غربی» نزدیک سازند؛ به‌گونه‌ای که دیگر نباید ظاهر شهر، گویای شعارها و اندیشه‌های انقلابی باشد، بلکه دورۀ انقلابی به سر آمده است و باید از ارزش‌های انقلاب عبور کرد و به فضای «سازندگی» و «توسعۀ اقتصادی» و «سرمایه‌سالاری» و «ثروت‌اندوزی» وارد شد. در واقع، عالَمِ ارزشیِ انقلاب، سیاست‌های دولت سازندگی را - که بر مدار توسعۀ اقتصادی می‌چرخید - برنمی‌تابید و به همین دلیل، باید این ظواهر و جلوه‌ها کنار می‌رفتند تا زمینه برای «غلبۀ تکنوکراتیسم» فراهم می‌گردید. با برآمدنِ فرهنگ‌سراها، هرچه که در اختیار مسجد بود و یا ممکن بود که در امتداد خطّ فرهنگی ِانقلاب، از مسجد انتظار داشت و توان آن را در مسجد پدید آورد، از «مساجد» گرفته و به «فرهنگ‌سراها» سپرده شدند. به‌این‌ترتیب، مسجد از «شبکۀ نیروهای مبارز و نهضتی و سیاسی» به «محفلِ خلوت‌‌نشینانِ اسرار قُدسی»، و از «مرکز بسیجِ انقلابی برای جبهه‌ها» به «کانون سخنرانی‌های تکراری»، و از «سرچشمۀ تولیدِ نیروهای جوانِ مؤمنِ انقلابی» به «آرام‌کدۀ پیران و بازنشستگان» تبدیل شد. همچنین شیوعِ «حسِ دنیاطلبی» و «دیکتاتوری پول» و «غلیان ثروت‌های بادآورده» که جملگی برخاسته از سیاست‌های انقلاب‌گریزانۀ دولت سازندگی بودند، هرچه بیشتر موجبات «انزوا» و «عزلتِ» مساجد را فراهم کردند. ۳. ما محتاج «شبکه‌سازیِ اجتماعی» هستیم؛ یعنی باید ارزش‌های اسلامی و انقلابی به‌صورت «مویرگی» در عمق جامعه، به حرکت درآیند و جامعه با این ارزش‌ها، آمیخته شود. هر چند بخشی از این روند، وابسته به فضای مجازی است، اما نباید از «فضای واقعی» نیز غفلت کرد. در فضای واقعی، ما باید سطوحی از امکان‌ها را برای راه‌یابی به «ریزبدنۀ جامعه» و «لایه‌های خُردِ اجتماعی» بیابیم که یکی از مهم‌ترین آنها، مسجد است. مسجد، «حلقۀ وصلِ» همۀ قابلیّت‌های محلی و همچون «گرانیگاهِ قدسی» است. این «نقطۀ تقاطع»، چتری است که می‌تواند محله را از نظر غایات فرهنگی و سیاسی، صورت‌بندی و ساماندهی کند؛ به این معنی که می‌تواند زیر پوستِ محله، یک «شبکۀ ارتباطیِ به‌هم‌پیوسته» بسازد که از لحاظ تدبیرگریِ محلی، نقش «دولتِ نهان» را ایفا کند. در این حال است که «چسبندگیِ محلی» رخ می‌دهد و محله، «هویّتِ انقلابی» می‌یابد و از وضعِ «سیّالیّت» و «نوسان» و «واگرایی» خارج می‎‌شود. چنین شبکه‌هایی که معطوف به مسجد و مبتنی بر ارادۀ امام محله هستند، محلۀ «بی‌هویّت» و سرشار از «ناآشنایی» و «بیگانگی» را به یک بافتِ «شناسایی‌شده» و «مفصل‌بندی‌شده» تبدیل می‌کند که در آن، امکان تحرّک ضدّفرهنگی و ضدّامنیتی، به‌شدّت کاهش می‎‌یابد. https://eitaa.com/sedgh_mahdijamshidi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
▪️آیت الله اراکی: تخریب بافت‌های قدیمی و تاریخی در شهرهای مذهبی یک جنایت فرهنگی بود محله باید هویت و مفهوم داشته باشد شهرها باید به شکل محله محور و مبتنی بر روابط اجتماعی سالم ساخته شوند @madineyefazele
✍"مدیریت محله"مهم ترین رشته مدیریت اسلامی است که دانشجویان آن امامان و مدیران محلات شهری هستند و با مشارکت بنیاد فقهی مدیریت اسلامی و دانشگاه علمی کاربردی پردیسان ابتکار شده است. @qavami
✍با مشورتهایی که انجام شد و زمینه هایی که موجود است آزمونه شدن زابل برای امامت و امارت قوت یافت بلکه به اذن خدا معین شد. انشالله بزودی سفر مستقلی به آنجا انجام بگیرد . @qavami
✍در پایان کارگاه سه ساعته بعد از ظهر امروز با موافقت ائمه جماعات با حضور رئیس مرکز مساجد استان، مسجد حضرت فاطمة الزهرا س زاهدان به عنوان محله فاطمیه برگزیده شد تا به شکل آزمونه الگوی جامع اتحاد امامت وامارت در این شهر آغاز به کار نماید. توفیق شد نماز جماعت را در این مسجد اقتدا نمایم و با صحبت کوتاهی که حقیر و امام محترم محله داشتیم عملا کلید آزمونه زده شد. حاج آقای میرزایی امام این محله با شایستگی کامل در این امر خطیر داوطلب شده اند. @qavami
▪️ بخشی از بیانات مرحوم آیت الله العظمی صافی گلپایگانی در خصوص الگوی جامع اتحاد امامت و امارت @madineyefazele
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
مسجد امام حسن عسکری علیه السلام قم معروف به «مسجد امام»، «مسجد پل» و «مسجد عتیق» از قدیمی‌ترین و بزرگترین مساجد ایران (به مساحت ۲۵ هزار متر) است که طبق برخی گزارش‌های تاریخی، در محل آتشکده قدیم شهر قم بنا شده است‌‌. این مسجد در قرن سوم به فرمان و با پول امام حسن عسکری و توسط وکیل ایشان در قم، احمد بن اسحاق قمی ساخته شده است و امروزه بعنوان یکی از مهم‌ترین مساجد قم در کنار مساجد اعظم، جمکران و جامع مطرح است که با نمازهای جماعت متعدد و همزمان آن شناخته میشود. این مسجد در دوره‌های صفوی، قاجار و پهلوی مرمت شده و پس از انقلاب نیز با دستور و نظارت آیات عظام محمدرضا گلپایگانی و صافی گلپایگانی بازسازی شده است. مسجد امام طی ۱۲۰۰ سال گذشته از اصلی‌ترین و مهم‌ترین پایگاه‌های سیاسی، اداری، اجتماعی، علمی و آموزشی شهر قم نیز بوده است‌ و برخی از بزرگترین علما و مراجع در آن امامت جمعه و جماعت، تدریس و اعتکاف داشته‌اند. از زمره این علما میرزا محمد فیض، آیات عظام حائری یزدی، گلپایگانی، سیدصدرالدین صدر و سیدحسین بدلا هستند. @madineyefazele