فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
تفاوت «جزء» با «جزو» چیست؟
کدام درست است و چرا؟
#املا_رسمالخط #واژهشناسی
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
46.2M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
«زغال» یا «ذغال»؟
واژههای دواملایی را چگونه بنویسیم؟
#املا_رسمالخط
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
May 11
Matnook | ﻣﺘﻨﻮک
شیوۀ نگارش «ـام، ـای، ـاست، ـایم، ـاید، ـاند» (۱) (براساس ویراست پنجم شیوهنامۀ گروه متنوک) د
شیوۀ نگارش «ـام، ـای، ـاست، ـایم، ـاید، ـاند» (۲)
(براساس ویراست پنجم شیوهنامۀ گروه متنوک)
در فارسی گفتاری و شکسته، رسمالخط فعلهای ربطیِ «ـام، ـای، ـاست، ـایم، ـاید، ـاند» (مضارع اِخباری فعل «بودن») در پیوند با انواع واژهها به شرح زیر است:
۱) واژههای پایانیافته به حروف پیوسته (مانند «ب» و «ه» و «یِ») و حروف جدا (مانند «د»):
- خوبم، خوبی، خوبه، خوبیم، خوبید/ خوبین*، خوبن
- متوجهم، متوجهی، متوجهه، متوجهیم، متوجهید/ متوجهین، متوجهن
- صاحبرأیم، صاحبرأیی، صاحبرأیه، صاحبرأییم، صاحبرأیید/ صاحبرأیین، صاحبرأیَن
- شادم، شادی، شاده، شادیم، شادید/ شادین، شادن
★ «خوبین» نسبتبه «خوبید» صمیمانهتر و خودمانیتر است. تفاوت «ـین» با «ـید» در دیگر مثالها نیز همین است.
۲) واژههای پایانیافته به همزه (مانند «مبدأ» و «جزء»):
- مبدأم، مبدئی، مبدئه، مبدئیم، مبدئید/ مبدئین، مبدأن
- جزئم، جزئی، جزئه، جزئیم، جزئید/ جزئین، جزئن
۳) واژههای پایانیافته به صدای e (های بیان حرکت):
سادهم، سادهای، سادهس، سادهایم، سادهاید/ سادهاین، سادهن
۴) واژههای پایانیافته به صدای ey:
راستپیام، راستپیای، راستپِیِه، راستپیایم، راستپیاید/ راستپیاین، راستپیان
۵) واژههای پایانیافته به صدای i:
- کُرهایام، کرهایای، کرهایه، کرهایایم، کرهایاید/ کرهایاین، کرهایان
- مانتوییام، مانتوییای، مانتوییه، مانتوییایم، مانتوییاید/ مانتوییاین، مانتوییان
- ناجیام، ناجیای، ناجیه، ناجیایم، ناجیاید/ ناجیاین، ناجیان
۶) واژههای پایانیافته به صدای o:
تواَم، تویی، توئه، توایم، (شما صاحبِ) مانتواید/ مانتواین*، تواَن
★ چون «تواید» و «تواین» بیمعنی است، «مانتواید» و «مانتواین» آورده شد.
۷) واژههای پایانیافته به صدای ow:
تیزرواَم، تیزرویی، تیزروئه، تیزروایم، تیزرواید/ تیزرواین، تیزرواَن
۸) واژههای پایانیافته به صدای u:
سخنگواَم، سخنگویی، سخنگوئه، سخنگوییم، سخنگویید/ سخنگویین، سخنگواَن
۹) واژههای پایانیافته به صدای â:
دانام، دانایی، دانائه/ داناس، داناییم، دانایید/ دانایین، دانان/ دانائن
۱۰) واژههای پایانیافته به «یٰ» (مانند «کبریٰ»):
کبرام، کبرایی، کبرائه/ کبراس، کبراییم، کبرایید/ کبرایین، کبران/ کبرائن
این را هم ببینید: شیوۀ نگارش فعلهای ربطی در فارسی رسمی و غیرشکسته.
#املا_رسمالخط
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
چگونه تمام اعداد انگلیسی یا عربی متن را فقط با یک دستور فارسی کنیم؟
#ورد
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
چگونه تمام فاصلههای اضافهٔ متن را فقط با یک دستور به یک فاصله تبدیل کنیم؟
#ورد
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
چگونه فقط با یک کلید هر متنی را بدون انتقال لینکها و فرمتهای آن در ورد کپی کنیم؟
#ورد
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
با نیمفاصله:
هیچکس از دل هیچکس خبر ندارد.
هیچچیز از هیچکس بعید نیست.
بافاصله:
او شبیه هیچ کسِ دیگری نیست.
شعر آن چیزی است که روی میدهد، وقتی هیچ چیزِ دیگری نمیتواند روی دهد.
#فاصلهگذاری
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
چگونه بدون خطا و اتلاف وقت در جدول خود شمارهردیف خودکار درج کنیم؟
#ورد
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
چگونه فقط با یک کلیک اعداد متن را در یک راستا و زیر هم قرار دهیم؟
#ورد
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
Matnook | ﻣﺘﻨﻮک
املای نام این نویسندۀ روسی ابتدا از روی تلفظ فرانسویِ آن در فارسی بهصورت «لئون تولستوی» نویسهگردان
یک بار برای همیشه:
املا و تلفظ فرانسوی: لئون تولستوی
املا و تلفظ روسی: لِف تالستوی
کدام ترجیح دارد؟ املا و تلفظ روسی.
چرا؟ چون مطابق با ملیت نویسنده است.
پس «لئون تالستوی»، که نیمی فرانسوی و نیمی روسی است، درست نیست.
#املا_رسمالخط
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
فرهنگ فشردۀ سخن (حسن انوری، انتشارات سخن، ۲ ج) دقیقترین و مناسبترین منبع موجود برای اهل قلم (نویسندگان، مترجمان، و ویراستاران) است که برخی از ویژگیهای آن را نام میبرم (در حال حاضر، هیچ منبع مجازی یا چاپیِ دیگری را پیشنهاد نمیکنم):
- دارای واژهها و تعبیرهای رایج در فارسی امروز و معانی آنها؛
- نمایش تلفظ معیار واژهها با خط آوانگار؛
- نمایش ریشۀ واژهها (مانند عربی، انگلیسی، ترکی، فرانسوی)؛
- نمایش املای واژهها (مانند ایدهآل/ ایدئال، بقچه/ بغچه)؛
- نمایش رسمالخط مرجح واژهها (مانند نشئت/ نشأت، جوشکاری/ جوشکاری)؛
- نمایش فاصلهگذاری واژهها (مانند خونِدل/ خون دل، بهمیان آوردن/ بهمیانآوردن/ به میان آوردن)؛
- دارای برچسب سبکی واژهها (مانند قدیمی، ادبی، عامیانه، گفتگو)؛
- دارای برچسب دستوری واژهها (مانند اسم، صفت، حرف اضافه)؛
- دارای برچسب کاربردی واژهها (مانند پزشکی، فیزیک، نجوم، فقه).
تصویر سمت راست یک مدخل از نسخۀ پیدیاف این فرهنگ و تصویر سمت چپ نسخۀ چاپی آن است که میتوانید نسخۀ پیدیاف را از وبگاه طاقچه بخرید (اینجا).
#کتاب_خوب_بخوانیم
سید محمد بصام
@Matnook_com
«هکسره» چیست؟
اگر در خط بهجای کسره «ـه/ ه» بنویسیم یا بهجای «ـه/ ه» کسره بگذاریم، غلط است. به این غلطکاری «هکسره» میگوییم. برای نمونه، «ویژهنامۀ *نوجوانانه اربعین» غلط است، چون «نوجوانان» به «اربعین» اضافه شدهاست و «ـه» نمیخواهد. پس هرگاه واژهای را به واژۀ دیگری اضافه کردیم، چیزی به پایان واژۀ اول (یا همان مضاف) اضافه نمیکنیم. همچنین در سه جا باید بهجای صدای e، که کاربردی گفتاری و غیررسمی دارد، «ه» بنویسیم و اگر ننویسیم یا بهجای آن کسره بگذاریم، غلط است (ستارهدارها غلطاند):
- در پایانِ سومشخصِ مفردِ حال و گذشتۀ التزامی: ببینه، نه *ببینِ؛ رفته باشه، نه رفته *باشِ.
- در پایانِ مُسند بهجای فعل ربطی «است»: این کتابه، نه این *کتابِ.
- در پایانِ اسم برای معرفه کردن آن: بازم دختره اومد (یعنی آن دختری که برای مخاطب آشناست)، نه بازم *دخترِ اومد.
#املا_رسمالخط
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
Matnook | ﻣﺘﻨﻮک
کارگاه ستارگان ویرایش متنوک یک دورۀ تخصصی با موضوع ویرایش و درستنویسی است که آن را بر پایۀ دستورزبا
🔴یک بار برای همیشه از شر تمام اشکالات نگارشی و ویرایشی خود خلاص شوید!
🔰دورۀ جامع آموزش ویرایش و درستنویسی مؤسسۀ متنوک با ۵۱ درصد تخفیف ویژه و ظرفیت محدود!
📚۱۴ سرفصل اصلی با ۱۴۴ زیرفصل:
زبانشناسی ▫️ دستورزبان ▫️ ویرایش زبانی و ادبی ▫️ حشو و گردهبرداری ▫️ عربی در فارسی ▫️ املا و رسمالخط ▫️ قواعد فاصلهگذاری ▫️ اصول نشانهگذاری ▫️ شیوههای ارجاعدهی و تنظیم کتابنامه ▫️ قواعد شکستهنویسی ▫️ اصول پاراگرافنویسی و روشهای سادهنویسی ▫️ نقد کتابهای ویرایش بهویژه غلط ننویسیم ▫️ معرفی کتابهای تخصصی و جدید در نگارش و ویرایش ▫️ تمرین کارگاهی متنمحور
💎مدت دوره: ۳۰ ساعت (ویدیو ضبطشده)
💎۲ کارگاه در ۱ کارگاه: دستورزبان + ویرایش
💎جزوۀ چاپی ۱۰۰صفحهای کارگاه، رایگان (اینجا)
💎بدون پیشنیاز و محدودیت زمانی و مکانی
💎پشتیبانی و ارتباط مستقیم با استاد دوره تا یک سال
💎همکاری با نفرات برتر بهعنوان ویراستار
🔴تخفیف ۲٫۰۰۰٫۰۰۰تومانی و هدایا (دورۀ آموزشی ورد، اکسل، و ۱۰۰۰ فایل کمکآموزشی جدید) فقط تا ۲۱ شهریور ❌هرگز تمدید نخواهد شد!❌
👩🏻💻مشاوره و ثبتنام: @MatnookAdmin3
@Matnook_com
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
نکتۀ سوم:
در مجموعهفرهنگهای سخن، بهاشتباه واژۀ «پیشخان» در هر دو معنا آمده (۱. ورودی سرپوشیدۀ ساختمان و ۲. میز یا فضایی که از پشت آن به مشتری کالا یا خدمتی عرضه میشود) و «پیشخوان» نیز به «پیشخان» ارجاع داده شدهاست؛ درصورتیکه هریک باید در مدخل جداگانهای بیایند، زیرا دو واژه با معنا و کاربرد متفاوتاند.
همچنین فرهنگستان زبان و ادب فارسی «پیشخان» را برای عبارتهای front office و front desk تصویب کردهاست که معادل درست آن «پیشخوان» است.
#املا_رسمالخط #واژهشناسی
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
هرچه پول درآورد، کتاب خرید.
پدر پرسید: دنبال چه میگردی؟
گفت: خودم...
(عباس معروفی)
نکته: همیشه پس از جملههای پیرو قیدی ویرگول میگذاریم، مانند جملهٔ اول.
#ادبیات #نشانهگذاری
سید محمد بصام
@Matnook_com
سه نکته دربارۀ «تاکنون»
۱) واژۀ «تاکنون»، به معنی «هنوز»، قید است و بیفاصله نوشته میشود.
۲) ساخت «از ... تا کنون» کاملاً بافاصله نوشته میشود: از دیروز تا کنون (/ تا حالا/ تا امروز/ تا الآن) چیزی نخوردهام.
۳) «تاکنون» با ماضی ساده بهکار نمیرود.
نادرست: تاکنون با کشتی سفر نکردم.
درست: تاکنون با کشتی سفر نکردهام/ نکرده بودم/ میکردم.
#فاصلهگذاری #دستورزبان
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
و گفت: هرکه سخن مردمان پیش تو آرد سخن تو پیش دیگران برد؛ او را نه لایق صحبت باشد.
(عطار نیشابوری)
سه نکته:
۱) پس از نهاد، حتی اگر جمله باشد، ویرگول نمیگذاریم.
۲) میان دو جملهای که دومی با اولی معنا مییابد نقطهویرگول میگذاریم.
۳) صحبت: همنشینی؛ نشستوبرخاست.
#ادبیات #نشانهگذاری #واژهشناسی
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
#فارسی_چه_بدی_داشت_که_یک_بار_نگفتی!
partner
یار، معشوق، معشوقه، شریک عاطفی
date
دیدار، قرار (مصوّب فرهنگستان)
دیدار یار غایب دانی چه ذوق دارد؟
ابری که در بیابان بر تشنهای ببارد!
(سعدی)
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
شعر آن چیزی است که روی میدهد وقتی هیچ چیز دیگری نمیتواند روی دهد.
(چارلز بوکوفسکی)
نکته: جملهای که با «وقتی (که)»، «هنگامی که»، «همینکه»، یا آنچه بر زمان دلالت میکند آغاز شود جملۀ پیرو قیدیِ زمانی است که قبل یا بعد از آن نیز یک جملۀ پایه میآید. اگر جملۀ پیرو قیدیِ زمانی (مانند جملۀ بالا) بعد از جملۀ پایه بیاید، قبل از آن هیچ نشانهای نمیگذاریم.
#دستورزبان #نشانهگذاری
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
دعوت به همکاری (فوری!)
در مؤسسۀ متنوک، بهصورت دورکاری، به دو نفر پیادهساز صوتِ باسابقه نیازمندیم که در تایپ دهانگشتی و پیادهسازی صوت تسلط کافی داشته باشند و بتوانند از نرمافزارهای نور برای منبعیابی آیات و روایات استفاده کنند. لطفاً کسانی که سابقۀ کار و آشنایی ندارند پیام ندهند.
ارسال رزومه و نمونهکار: @Bassam_1982
@Matnook_com
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
شکستهنویسی «را»
در گفتوگوهای داستان با دو قاعده!
#گفتارینویسی #املا_رسمالخط
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
صبح بی تو رنگ بعدازظهر یک آدینه دارد
بی تو حتی مهربانی حالتی از کینه دارد
بی تو میگویند تعطیل است کار عشقبازی
عشق اما کِی خبر از شنبه و آدینه دارد
(قیصر امینپور)
نکته: «بی»، مانند «با» و «از» و «در»، حرف اضافه است و با واژهٔ بعدش بافاصله نوشته میشود.
این را هم ببینید: فاصلهگذاری ۴۵۶ واژۀ «بی»دار.
#فاصلهگذاری
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com