🔵 بخش 1⃣ پروندۀ نکتهها از آیتالله میرباقری دربارۀ #فلسفه
(در حالِ #بهروزرسانی)
🌀 فلسفۀ شدن، پشتیبان و پشتوانهای است برای جریان یافتن مبانی دینی در علوم و دانشها
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3382
🌀 هماهنگیِ بین «معرفتهای دینی و معرفتهای علمی»، نيازمند هماهنگیِ روشها و متدلوژیهای آنهاست، و هماهنگیِ روشها نیازمند فلسفۀ روش (فلسفۀ شدن).
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3384
🌀 فلسفۀ شدن اسلامی (بهمثابۀ فلسفۀ روش)، نظام روش تحقیق را بهگونهای بازطراحی میکند که حضور و نقشآفرینیِ دین را در ساحت علم بپذیرد.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3387
🌀 بیشترین جایی که برای #عقلانیت، ارزش قائل هستیم، در فلسفه روش تحقیق است.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3393
🌀 تأسيس #فلسفه_روش، مسئلۀ کوچکی نیست./ «فلسفۀ روش تحقیق» یک سلاح استراتژيکِ فرهنگی است که میتواند موازنۀ قدرت را تغییر دهد.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3402
🌀 قبل از تولید فلسفههای مضاف، ابتدا باید فلسفۀ روش تحقیق درست کنید.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3403
🌀 «فلسفهٔ روش» زمینهسازِ دستيابی به «اخلاقِ حکومتی، #حكمتِ_حكومتی و فقهِ حكومتی» است.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3407
🌀 «فلسفۀ روش» سه مسئله را تحلیل میکند: ۱. «نسبت وحدت و كثرت»؛ ۲. «نسبت زمان و مکان»؛ ۳. «نسبت اختیار و آگاهی»/ #معرفت پديدهاي است كه هم معطوف به #واقع است و هم معطوف به #اختيار انسان
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3413
🌀 هم #واقعگرایی را قبول داریم و هم #حضور_اختیار در شکلگیری معرفت./ اختیار در #ادراکات_حسی، کمترین نقش را دارد؛ این سطوح، بهراحتی تحت اختیار ما واقع نمیشوند.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3414
🌀 «حضور اختیار در معرفت»، منافاتی با «معطوف بودنِ معرفت به واقع» ندارد./ انسان جهان را میفهمد و فهم او از جهان، ممکن است به #خطا برود یا به #باطل برود، و #منطق باید هر دو را تصحیح کند.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3417
🌀 سهم تأثیر اختیار بر #معرفتهای_حسی، کم است. اما در سامان دادن به نظام معرفتی و مدلسازی، ارادۀ ما نقش فعالتری دارد.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3419
🌀 فرضيههاي #متفاوتي ميتوانند از آزمون و #تجربه عبور کنند و اثبات شوند. لذا «تجربهپذیری» نميتواند تنهاشاخصۀ #معيار_صحت باشد.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3420
🌀 «واقعگرا» بودنِ معرفت، بهمعنای دینیبودنِ آن نیست. واقعگرایی باید از بستر «تعبد به وحی» عبور کند.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3421
🌀 در عالَم، واقعيتي هست كه هرچند خداي متعال امدادش ميكند، اما رضای الهي پشت آن نيست و تقدّس دينی ندارد.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3422
🌀 فلسفۀ روش را به سه گونه میتوان تعریف کرد: ۱. تعریف به #روند؛ ۲. تعریف به #ارکان؛ ۳. تعریف به #آثار.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3425
🌀 هماهنگی علوم از پایگاه روش و فلسفه دلالت
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3426
🌀 جایگاه عقل، در ابزارسازی و متدسازی برای بندگی خودش است، نه در توصیف نظام عالَم
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3427
🌀 به يک معنا فلسفه [حکمت] بايد زيرمجموعه وحی قرار بگيرد. نبايد يک دستگاه موازی با دستگاه انبيا به نام فلسفه در عالم داشته باشيم.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3428
🌀 دين دعوت به حيات جديد ميكند و آن را در جانها ميپرورد و با حيات جديد، حس و عقل و قلب را شکوفا ميكند.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3429
🌀 فلسفه (حکمت) در طول وحی است، نه در عرض وحی.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3430
🌀 «فلسفۀ روش» را پیش از استنباط، تولید میکنید و «حکمت» را پس از استنباط
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3431
🌀 باید دامنۀ #فقاهت گسترش پیدا کند تا بتواند #حکمت را هم پوشش دهد.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3446
🌀 انديشۀ استوارِ علامه سید منیرالدین حسینی اين بود که ما در حوزههاي علمیه نیازمند سه رکنِ «حکمت حکومتی، فقه حکومتی و اخلاق حکومتی» هستیم.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3450
🌀 تفقه دینی باید #حکمتساز باشد. تفقه دینی باید تکامل پیدا کند و حکمت حکومتی و حکمتهای مضاف به علوم را پوشش دهد و استنباط کند.
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3476
🌀 تفقه جامع دینی شامل اخلاق، حکمت و فقه میشود (#ارزش، #توصیف و #تکلیف).
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3477
📣 ضمیمه: بخش 2⃣ پرونده در اینجا: ↙️
https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3399
⚡️ سهم تأثیر اختیار بر #معرفتهای_حسی، کم است.
اما در سامان دادن به نظام معرفتی و مدلسازی، ارادۀ ما نقش فعالتری دارد.
💠 استاد سید محمدمهدی میرباقری:
«كيف اختيار انسان در كيف فهم از جهان حاضر است، منتها در همۀ موضوعات معرفت، سهم اختيار انسان را يكسان نميدانيم. يكجاهايي سهم ارادۀ انسان خيلي تبعي است؛ مثل اينكه در محسوسات اوليه، سهم ارادۀ ما تبعی است، نميشود لامسۀ ما از آبِ گرم متأثر نشود، لامسۀ ما از سرما و برودت آب متأثر نشود؛ انسان دستش را كه در آب گرم ميبرد يك تأثر خاصي پيدا ميكند كه از آن تعبير به سوختن ميكنيم؛ اين ارادۀ ما در اين فعل و انفعال و اين ادراك حسّي، تأثيرش بسيار كم است. هرچند همانجا هم انسان ميتواند مثل مرتاضهاي هندي حتّي حواسّ خودش را طوري پرورش بدهد كه دستش را در آب با دمای صد درجه ببرد و نسوزد. ولي معمولاً سهم ارادۀ ما در آنجا كم است.
ولي وقتي #نظريهپردازي ميکنيم، اطلاعاتي كه از بيرون ميآيد را به يك مدل تبديل ميكنيم و سعي ميكنيم به عوامل، جا و نسبت بدهيم، و نسبتِ بين آنها را تعريف كنيم، نقش اراده بیشتر است. ديگری ممكن است به شکل ديگر مدل بدهد. يعني در سامان دادن به نظام معرفتي و مدلسازی، ارادهي ما نقش فعالتري دارد و آن كسي كه براي كلّ معرفت انسان، منطق ميدهد، يعني براي كل دستگاه معرفتي يك سامانه درست ميكند، در آنجا نقش اراده در سامان دادن به معرفت، نقش بيشتري است. نميگويم در آنجا مطلق است.»
🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398
#فلسفه_روش
#اختیار_و_آگاهی
☑️ @mirbaqeri_ir