🗓️ چهارشنبه 18 مهر 1403 🔅 وَاِذا لَقُوا الَّذينَ ءامَنوا قالوٓا ءامَنّا وَاِذا خَلَوا اِلیٰ شَيٰطينِهِم قالوٓا اِنّا مَعَكُم اِنَّما نَحنُ مُستَهزِءونَ (بقره/14) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری 5️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه چهاردهم سوره مبارکه بقره) ✅ این نسخه به شماره arabe353a در کتابخانه ملی فرانسه نگهداری می‌شود. ✓ در هر صفحه، 7 سطر روی پوست کتابت شده است. ✓ خط نسخه، #کوفی و بر اساس طبقه‌بندی فرانسوا دروش در دسته D قرار می‌گیرد و احتمالاً در اواخر سده دوم و اوایل سده سوم، کتابت آن صورت گرفته است. ✓ این نسخه در اصل، فاقد #نقط_الاعجام بوده ولی در دورانی متأخرتر، نقطه‌گذاری حروف انجام شده است. برای حرکات نیز بر طبق نظام #ابوالاسود ، نقاطی با رنگ قرمز وضع شده است. ✓ برای پایان آیات نیز از دایره‌ای طلایی که با نقاط سبز و قرمز، محاط شده استفاده کرده‌اند که به نظر می‌رسد وضع آن همزمان با کتابت نبوده است. برای اشاره به سایر قرائات نیز از نقاط سبزرنگ استفاده شده است. ✓ علامات مربوط به #تخمیس و #تعشیر در حاشیه مصحف و با استفاده از یک دایره رنگارنگ که در میان آن، کلمه «خمس» و «عشر» نوشته شده دیده می‌شود. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/14) لَقوا: ببينند، ملاقات کنند. خَلَوا اِلیٰ ...: رفتند نزدِ ...، تنها شدند با ... . شَيٰطينِهِم: بزرگانِ شيطان‌صفتشان 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص19 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/14) ❇️ الباقِرُ عَلَیهِ السَّلامُ: «اِنَّ‍ما نَحنُ مُستَهـزِءونَ» اَی نَستَهزِئُ بِاَصحابِ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَنَسخَرُ بِهِم فی قَولِنا آمَنّا. ❇️ امام باقر علیه‌السلام: «اِنَّ‍ما نَحنُ مُستَهـزِءونَ» یعنی: ما یاران محمّد صلی الله علیه و آله را #استهزا می‌کنیم و با این سخنمان که می‌گوییم «ایمان آورده‌ایم»، آنها را مسخره می‌کنیم. 🔸منبع: نور الثقلین، ج1، ص35 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 وَاِذا لَقُوا الَّذينَ ءامَنوا قالوٓا ءامَنّا وَ اِذا خَلَوا اِلیٰ شَيٰطينِهِم قالوٓا اِنّا مَعَكُم اِنَّما نَحنُ مُستَهزِءونَ (بقره/14) هنگامی که با مؤمنان دیدار کنند، می‌گویند: «ایمان آوردیم»، و زمانی که با هم‌دستان پلیدشان خلوت کنند، می‌گویند: «ما با شماییم (و) فقط (آنان را با اظهار ایمان) مسخره می‌کنیم.» ✅ تماس و ارتباط #منافقان با مؤمنان، آشكار و علنى است ولى تماس آنان با كفّار، سرّى و محرمانه، در نهان و خلوت صورت مى‌گيرد. این بدین معناست که منافقان گرچه اظهار ایمان برای مسلمانان دارند ولی در واقع از عوامل نفوذی کفار هستند. ✅ علامه طباطبایی (ره) در خصوص معنای «شیاطین» در آیه شریفه می‌گوید: #شيطان به معناى موجودى سراپا شرّ است، و به همين جهت، ابليس را شيطان ناميده‌اند. همچنین امام باقر علیه‌السلام در بیان مصادیق شیاطین می‌فرمایند: «منظور از شیاطین، رؤسای کافر یا یهودیان فرمان‌دهنده یا کاهنان هستند.» 🔸منبع: قرآن حکیم (خلاصه مجمع البیان)، ص3؛ المیزان، ج1، ص55؛ تفسیرنور، ج1، ص66 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/14) ✴️ از موارد جالبی که در این آیه وجود دارد آمدن همزمان سه کلمه شبیه به هم در یک آیه است. کلمات «لَقُوا»، «قالوا» و «خَلَوا» که در هر سه کلمه، حروف پایانی کاملا شبیه به هم هستند اما در علامت‌گذاری و قرائت، با یکدیگر تفاوت دارند. 💢 «لَقُوا»: در این کلمه، حرف «قاف» با حرکت ضمه بلافاصله به حرف لام مشدد در کلمۀ بعدی (الّذین) چسبیده و قرائت می‌شود. پیرو آنچه در گذشته گفته شد -مبنی بر اینکه در شیوۀ کم‌علامت، الف بعد از فتحه، ناخواناست-؛ اکنون در تکمیل این قاعده گفته می‌شود که در شیوۀ ضبط #کم_علامت به‌طور کلی «الف بعد از هر حرکت کوتاهی ناخواناست». در این ترکیب نیز در اتصال دو کلمه «لَقُوا» و «الّذین» به دو قاعدهٔ زیر توجه فرمایید: ✓ 1- واو بعد از ضمه، ناخواناست. ✓ 2- هر یک از حروف «و ، ا ، ل ، ی» که حرکتی نداشته باشند قبل از تشدید ناخوانا هستند. البته قاعدهٔ دوم صرفاً مخصوص شیوهٔ کم‌علامت نیست؛ بلکه در همهٔ شیوه‌های علامت‌گذاری، این قاعده منطبق است. همچنین در این خصوص یک قاعدهٔ کلی دیگر نیز حاکم است که علاوه بر قاعدهٔ دوم، همواره بر اتصال بین کلمات جاری است و آن اینکه: «الفِ بدون حرکت -یکی باشد یا دوتا-، بعد از هر حرکتی ناخواناست». ❓ شُبهه: برخی بر این ادعا هستند که بر اساس منطق علامت‌گذاریِ شیوۀ کم‌علامت، در کلماتی از این دست مانند: «لَقُوا»، «قالوا»، «خَلَوا»، «کانوا»، «قتلوا»، «توبوا» که منتهی به «الف بعد از واو آخر کلمه» هستند از آنجا که حروف ناخوانا بدون علامت هستند و علامت سکون در این شیوه وجود ندارد، لذا نوآموزان در قرائت این کلمات، دچار تشکیک شده و برخی، الف آخر این کلمات را خوانا فرض نموده و به‌صورت الف مدی با واو تلفظ می‌کنند (وا). ✅ پاسخ این شُبهه این است: اولا همانطور که قبلا نیز اشاره شد الف بعد از واو آخر کلمه، همواره ناخواناست (به‌جز یک استثنا). ثانیا برای دستیابی به حد اکثر نتیجه از این شیوۀ علامت‌گذاری، لزوما می‌بایست هر دو بُعد #عملی (مهارت‌محوری) و بُعد تئوری و قاعده‌گویی را با هم ببینیم. از طرفی، قرائت اشتباه مورد ادعا، درصد بسیار اندکی از نوآموزان را شامل می‌شود که آن هم به دلیل نوع علامت‌گذاری نیست بلکه ارتباط کم این افراد با قرائت قرآن، مؤثرترین عامل این اشتباه است. از طرفی دیگر، برای معدود افرادی که دچار چنین اشتباهی بشوند هم قاعدۀ بالا راه‌گشا و برطرف‌کنندۀ اشکال خواهد بود. با این همه، علاوه بر نکاتی که ذکر شد، مرکز طبع و نشر قرآن به‌عنوان ابداع‌کنندۀ این شیوۀ علامت‌گذاری، برای افراد نوآموز، مصاحفی را به‌عنوان مصاحف آموزشی چاپ و منتشر کرده است که در این مصاحف، تمامی حروف ناخوانا با رنگی متمایز و گاه کمرنگ‌تر از خط، نوشته شده است تا نوآموزان با نخواندن حروف رنگی یا کمرنگ، موفق به قرائتی سالم و بی‌نقص شوند. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🎥 اهمیت تلاوت روزانه قرآن در بیانات حکیم انقلاب 🔰 هیچکس نباید پیدا بشود که یک روز بر او بگذرد و آیاتی از قرآن را تلاوت نکند... #کلیپ_ویدیو 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ شنبه 21 مهر 1403 🔅 اؘللهُ يَستَهزِئُ بِهِم وَيَمُدُّهُم فی طُغيانِهِم يَعمَهونَ (بقره/15) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری 5️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه پانزدهم سوره مبارکه بقره) ✅ این نسخه که به شماره Is_1431 در کتابخانه چستربیتی شهر دوبلین ایرلند نگهداری می‌شود یکی از مهم‌ترین نسخه‌های قرآنی در جهان به شمار می‌رود. برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های این قرآن عبارتند از: ✓ 1- بر اساس نوشته پایانی مصحف، کاتب نسخه، علی بن هلال معروف به #ابن_بَوّاب است که آن را هم‌زمان با حکومت آل‌بویه در سال 391 ه‍.ق در شهر بغداد کتابت کرده است. ✓ 2- نسخه در 286 برگه به ابعاد 13.5 در 17.5 سانتی‌متر کتابت شده است. ✓ 3- خط نسخه به اعتقاد برخی، از قدیمی‌ترین نمونه‌های خط #نسخ است، هر چند به #ریحان و #محقق هم شبیه است و تا حدودی رگه‌های #ثلث نیز در آن دیده می‌شود. ✓ 4- نقطه‌گذاری حروف (نقط الاعجام) به طور کامل انجام شده است و حتی برای برخی از حروف که امروزه نقطه استفاده نمی‌شود نیز نقطه وضع شده است؛ مثلاً حرف سین، سه نقطه در زیر و حرف دال و راء هم یک نقطه در زیر دارند. ✓ 5- این نسخه جزء قدیمی‌ترین نسخه‌هایی است که برای نشان دادن حرکات از علائم خلیل بن احمد فراهیدی (ــَــِـــُــــْــــّ) استفاده کرده است. ✓ 6- قرائت نسخه بر اساس قرائت قاری بصره، ابو عمرو بصری، یکی از قراء هفتگانه است. ✓ 7- برای #تخمیس (جداسازی ۵ آیه) از علامت «هاء» و برای #تعشیر از حروف ابجد استفاده شده است. ✓ 8- این نسخه از معدود نسخه‌های کهن است که قواعد رسم‌المصحف در آن بسیار کم رعایت شده و رسم بسیاری از کلمات، مطابق رسم قیاسی صورت گرفته است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/15) الله يستهزئ: الله خودش مسخره می‌کند: «استَهزَاَ به: سَخِرَ». مقدم شدن «الله» بر فعل، #تأکيد يا #حصر را می‌رساند. يمدّهم: [طغيان] آنها را افزايش می‌دهد يا آنها را می‌کشاند. يعمهون: در حالی که متحير و سرگردانند. 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص19 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/15) ❇️ الرِّضا عَلَیهِ السَّلامُ: اِنَّ اللّٰهَ عَزَّوَجَلَّ لایَسخَرُ وَلایَستَهزِئُ وَلایَمکُرُ وَلایُخادِعُ وَلٰکِنَّه عَزَّوَجَلَّ یُجازیهِم جَزاءَ السُّخرِیَّةِ وَجَزاءَ الِاستِهزاءِ وَجَزاءَ المَکرِ وَالخَدیعَةِ، تَعالَی اللهُ عَمّا یَقولُ الظّالِمونَ عُلُوًّا کَبیرًا. ❇️ امام رضا علیه‌السلام: همانا خداوند عزّوجلّ #مسخره ، #استهزا ، #مکر و #خدعه نمی‌کند بلکه تمسخر، استهزا، مکر و نیرنگ آن منافقین را #جزا می‌دهد. [اوصاف] خداوند از آنچه که ستمگران می‌گویند، بسیار والاتر است. 🔸منبع: توحید صدوق، ص163 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 اؘللهُ يَستَهزِئُ بِهِم وَيَمُدُّهُم فی طُغيانِهِم يَعمَهونَ (بقره/15) (اما این) خداست که (با از کار انداختن درک و فهمشان) آنان را مسخره می‌کند و در حالی که سرگردان‌اند، درطغیانشان غوطه‌ور می‌کند. ❇️ در معناى اينكه خدا منافقان را مسخره می‌کند، وجوه زیر گفته شده است: ✅ 1- خداوند به آنان نعمت می‌دهد و آنها تصور می‌كنند كه اين نعمت، پاداش رفتار و كردار صحيح آنان است در حالى كه فقط به‌ اين منظور، خدا به آنان نعمت می‌دهد كه همچنان در عمل زشت و گناه خود بمانند و ادامه دهند و در نتيجه به عذاب و بدبختى كه نتيجه عمل خودشان است گرفتار شوند و از اين جهت به اين نعمت دادن، #استهزا گفته شده است كه ظاهر آن، نعمت و نيكى است ولى در واقع، كشاندن آنان است به هلاكت و عذابى كه با اعمال زشت خود مستحق آن شده بودند. ✅ 2- باتوجه به اینکه منافقان در دنیا اظهار ايمان می‌كردند خداوند آنان را از نظر احكام شرعى مانند ارث، نكاح، دفن و احكام مشابه آنها در رديف مسلمانان قرار داده است ولى به‌علت نفاق و كفر درونى در آخرت مانند كفار، عذابشان خواهد كرد و اين دو نوع روش در دنيا و آخرت به‌منزله استهزاء آنان است. ✅ 3- كيفرهاى الهى، متناسب با گناهان است؛ چون آنها مؤمنان را مسخره می‌کردند (اِنَّما نَحنُ مُستَهزِءونَ) خدا نیز آنان را مسخره خواهد کرد (اؘللهُ يَستَهزِئُ بِهِم)؛ مانند تكبّر داشتن در مقابل شخص متكبّر. 🔸 منابع: مجمع‌البیان، ج1، ص141؛ قرآن حکیم (خلاصه مجمع‌البیان)، ص3؛ تفسیر نور، ج1، ص63 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹