🗓️ دوشنبه 5 آذر 1403 🔅 فَوَيلٌ لِلَّذينَ يَكتُبونَ الكِتٰبَ بِاَيديهِم ثُمَّ يَقولونَ هٰذا مِن عِندِ اللهِ لِيَشتَروا بِهٖ ثَمَنًا قَليلًا فَوَيلٌ لَهُم مِمّا كَتَبَت اَيديهِم وَوَيلٌ لَهُم مِمّا يَكسِبونَ (بقره/79) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری 5️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 79 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: 18go ✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی ✓ نوع خط: #حجازی ✓ تعداد برگ‌ها: 129 برگ ✓ ابعاد برگ‌ها: 34.5*46.2 سانتی‌متر ✓ جنس برگ‌ها: پوست ✓ تعداد سطور: مختلف السطر ✓ نشان پایان آیات: شش نقطه مستطیلی مورب که به‌صورت مثلث، در کنار هم قرار گرفته‌اند. ✓ علامت تخمیس: ندارد ✓ علامت تعشیر: یک دایره قرمزرنگ ✓ نقط الاعجام: تقریباً تمام حروف معجمه در این نسخه، نقطه‌گذاری شده‌اند. ✓ ضبط المصحف: استفاده از نقاط قرمزرنگ مدوّر به شیوه #ابوالاسود ✓ نام سوره و تعداد آیات: به خط #کوفی و با مرکب قرمزرنگ نوشته شده است. ← از آنجا که ترتیب اصلی سوره‌ها در این نسخه، ترتیب ابن‌مسعود بوده است، در دورانی متأخرتر از کتابت، نسخه بازسازی شده و ترتیب آن به‌صورت مصاحف فعلی درآمده است؛ به همین دلیل در ابتدا و انتهای بسیاری از سوره‌ها متن اصلی پاک و آیات، بازنویسی شده است. ✅ این نسخه یکی از مهم‌ترین مصاحف کهن در دنیا بوده و اهمیت آن به چند دلیل است: 🔘 اول: قدمت نسخه، که بر اساس آزمایش کربن14، قدمت آن به قرن اول هجری برمی‌گردد. 🔘 دوم: کامل بودن نسخه، که در میان نسخه‌های حجازی، بیشترین حجم از متن قرآن را به خود اختصاص داده است. 🔘 سوم: نسخه از جهت رسم‌المصحف و قرائات، دارای اهمیت فراوان است و در بیان تاریخ کتابت، منبع مهم به شمار می‌رود. ❇️ بخش دیگری از این نسخه در همین کتابخانه آستان قدس به شماره 4116 نگهداری می‌شود. ✅ این مصحف (هر دو نسخه) توسط محقق گرامی جناب آقای دکتر کریمی‌نیا تحقیق و منتشر شده است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/79) لِيَشتَروا بِهٖ ثَمَنًا قَليلًا: تا به‌وسیله آن، چیز اندکی به دست آورند. 📝 در این صورت، «باء» در «بِهٖ»، «باء» #بدل [به معنای به‌جای] یا «باء» #استعانت است. وَيلٌ: وای يَكسِبونَ: انجام می‌دهند. 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص41 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/79) ❇️ عَنِ الباقِرِ (ع): قیلَ كِتابَتُهُم بِاَيديهِم، اَنَّهُم عَمَّدوا اِلَى التَّوراةِ وَ حَرَّفوا صِفَةَ النَّبِیِّ (ص) لِيوقِعُوا الشَّكَّ بِذٰلِكَ لِلمُستَضعَفينَ مِنَ اليَهودِ. ❇️ امام باقر (ع): گفته شده منظور از اینکه آنان با دستانشان می نوشتند این است که آنها به سراغ تورات می رفتند و ویژگی‌هایی را که از پیامبر اسلام (ص) در آن نقل شده بود، تحریف می کردند، تا این‌گونه در یهودیان ضعیف‌الایمان، شک ایجاد کنند. 🔸منبع: مجمع‌البیان، ج1، ص292 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 فَوَيلٌ لِلَّذينَ يَكتُبونَ الكِتٰبَ بِاَيديهِم ثُمَّ يَقولونَ هٰذا مِن عِندِ اللهِ لِيَشتَروا بِهٖ ثَمَنًا قَليلًا فَوَيلٌ لَهُم مِمّا كَتَبَت اَيديهِم وَوَيلٌ لَهُم مِمّا يَكسِبونَ (بقره/79) پس وای بر کسانی که کتاب (تحریف‌شده‌ای) را با دست‌های خود می‌نویسند و آنگاه می‌گویند «این از جانب خداست»؛ تا چیزهایی (را که به خدا نسبت داده‌اند،) به بهایی اندک بفروشند. پس وای بر آنان، به‌سبب آنچه دست‌هایشان نوشت، و وای بر آنان، به‌خاطر آنچه می‌کنند! ✅ در این آیه شریفه، انتساب دروغین به خداوند، نکوهش شده است. درباره سبب نزول آیه نقل شده که گروهی از یهودیان، با ادعای دریافت از کتاب آسمانی، نشانه‌هایی دروغین درباره پیامبر خاتم به افراد ارائه می‌کردند تا آنان را از شناختن پیامبر اسلام بازدارند. این نوع نکوهش، در قرآن کریم به شکل‌های دیگری نیز آمده است. در آیه 93 سوره مبارکه انعام آمده است: «چه کسی ستمکارتر است از شخصی که دروغی به خدا ببندد یا بگوید بر من وحی فرستاده شده؛ درحالی که به او وحی نشده است؟ ... امروز در ازای دروغ‌هایی که به خدا بستید و تکبّری که نسبت به آیات او ورزیدید، مجازات خوارکننده‌ای خواهید دید.» گفتنی است این‌گونه انتساب‌های دروغین که قرآن کریم، مشرکان و یهود را برای آن سرزنش کرده، به شکلی گرچه خفیف‌تر ممکن است در میان مؤمنان نیز رخ دهد. 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه دانشجویان)، ص12 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/79) 💢 «الکِتٰبَ»: واژه «کِتٰب» بر اساس اجماع علمای #رسم_المصحف در هر دو قالب معرفه و نکره در سراسر قرآن کریم، به #حذف_الف و قرار گرفتن الف کوتاه روی «تاء» نگارش شده است، به غیر از 4 موضع زیر که به اثبات الف نگارش می‌شود: لِكُلِّ اَجَلٍ كِتابٌ (رعد/38) وَما اَهلَكنا مِن قَريَةٍ اِلّا وَلَها كِتابٌ مَعلومٌ (حجر/4) وَاتلُ ما اوحِیَ اِلَيكَ مِن كِتابِ رَبِّكَ (کهف/27) تِلكَ آياتُ القُرآنِ وَ كِتابٍ مُبينٍ (نمل/1) ✅ البته در برخی مصاحف #ایرانی و #ترکی ، این کلمه در تمامی مواضع، به اثبات الف نوشته شده که مخالف قواعد رسم‌المصحف است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ سه‌شنبه 6 آذر 1403 🔅 وَقالوا لَن تَمَسَّنَا النّارُ اِلّآ اَيّامًا مَعدودَةً قُل اَتَّخَذتُم عِندَ اللهِ عَهدًا فَلَن يُخلِفَ اللهُ عَهدَهٓ اَم تَقولونَ عَلَی اللهِ ما لا تَعلَمونَ (بقره/80) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ شرح تفسیری 4️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 80 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: 2752goj ✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی ✓ خط متن و ترجمه: #نسخ کهن ✓ تعداد برگ‌ها: 41 برگ ✓ ابعاد برگ‌ها: 16.5*20.3 سانتی‌متر ✓ جنس برگ‌ها: کاغذ سمرقندی ✓ تعداد سطور در هر صفحه: متن و ترجمه هر کدام 5 سطر ✓ نشان پایان آیات: یک گوی زرین با یک خط قرمز در اطراف آن که به شکل گل درآمده است. ✓ علامت تخمیس: یک ترنج طلایی در حاشیه که با یک نوار لاجورد تزیین شده است. ✓ علامت تعشیر: یک شمسه طلایی در حاشیه که در میان آن، تعداد آیات به حروف ابجد نگارش شده است. ✓ نقط الاعجام: تمامی حروف معجمه در این مصحف، دارای نقطه هستند. از ویژگی این نسخه این است که برای حروفی که امروزه فاقد نقطه هستند، نقطه وضع شده است؛ مانند «س» سه نقطه در زیر، دال و راء یک نقطه در زیر، «ص» یک نقطه در زیر. ✓ روش علامت‌گذاری: ← حرکات کوتاه و تنوین‌ها: نقاط قرمز مدوّر به شیوه #ابوالاسود ← علائم ساکن ( ْ )، تشدید ( ّ )، مد ( ~ ) و همزه ( ء ) به رنگ آبی و به شیوه #خلیل بن احمد ← نگارش کلمه «وقف» برای نشان دادن مواضع وقف ✓ نام سوره و تعداد آیات: به خط #رقاع و به قلم زر به همراه یک نقش تزیینی در حاشیه مصحف ✅ ترجمه فارسی موجود در قرآن را از جهات مختلف می‌توان کهن به شمار آورد و برخی از محققان آن را متعلق به قرن پنجم هجری دانسته‌اند که به نظر، قریب به واقع است. ❇️ این مصحف شریف در اصل در 30 بخش (جزء) کتابت شده است که تاکنون 17 پاره مختلف از آن در کتابخانه آستان قدس رضوی، مجلس شورای اسلامی، کتابخانه دانشگاه تهران و حراج ساتبیز یافت شده است. ✅ این نسخه توسط خانم «خراسان بنت ابی‌القاسم بن علی بن مانکدیم» احتمالاً در قرن ششم، وقف کتابخانه آستان قدس رضوی شده است. ❇️ این نسخه از ابعاد رسم المصحف، قرائات و ترجمه قرآن کریم، حاوی اطلاعات ارزشمندی است که آن را شایسته تحقیق می‌کند. البته جناب آقای دکتر کریمی‌نیا درباره این نسخه مقالاتی نگاشته است که علاقمندان می‌توانند به آن مراجعه کنند. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/80) لَن تَمَسَّنا: هرگز به ما نخواهد رسيد، هرگز ما را لمس نخواهد کرد. مَعدودَةً: اندک اَتَّخَذتُم: در اختيار داريد، به دست آورده‌ايد. 📝 در اصل، «اَ اؚتَّخَذتُم» بوده که همزه وصل آن حذف شده است. لَن يُخلِفَ: هرگز خلف وعده نخواهد کرد. اَم: مطلب ديگر؛ 📝 ظاهراً منقطعه است، نه متصله و به معنای «يا»، هر چند بعضی احتمال داده‌اند که متصله باشد، در اين صورت معنای آيه چنين می‌شود: آيا خداوند با شما عهد و پيمان بسته که شما را عذاب نکند يا با اين ادعا به خدا افترا می‌زنيد؟ ولی اگر «اَم» را منقطعه بدانيم جمله «تَقولونَ ...» می‌تواند #خبری باشد. تَقولونَ عَلَی اللّٰهِ: افترا می‌زنيد به الله. 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص41 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 وَقالوا لَن تَمَسَّنَا النّارُ اِلّآ اَيّامًا مَعدودَةً قُل اَتَّخَذتُم عِندَ اللهِ عَهدًا فَلَن يُخلِفَ اللهُ عَهدَهٓ اَم تَقولونَ عَلَی اللهِ ما لا تَعلَمونَ (بقره/80) (یهودیان) گفتند: «(چون ما نژاد برتریم، اگر گناهکار هم باشیم،) آتش (جهنم) فقط چند روزی به ما خواهد رسید.» بگو: «مگر پیمانی از خدا گرفته‌اید؟ -که (البته در این صورت،) خداوند خلاف وعده‌اش (عمل) نخواهد کرد-؛ یا چیزی را که (به‌درستی) نمی‌دانید، به خدا نسبت می‌دهید؟» ✅ این آیه به یکی از گفته‌های بی‌اساس یهود اشاره دارد که آنان را به خود مغرور کرده بود و سرچشمه قسمتی از انحرافات و خودخواهی‌ها و خودپرستی‌های آنان به شمار می‌آید. بر اساس این اعتقاد، نژاد یهود بر همه نژادها برتری دارد و آنان تافته جدابافته‌اند و گنهکارانشان فقط چند روز کیفر و مجازات می‌بینند و سپس بهشت الهی برای ابد در اختیار آنان خواهد بود. ✅ جامعه یهود، خود را فرزندان پیامبران می‌دانستند و می‌گفتند: آنان در روز رستاخیز در حق فرزندان خویش شفاعت خواهند کرد. همچنین به دلیل اعتقادی که به شفاعت آنها داشتند می‌گفتند: «آتش جهنم فقط چند روزی به ما خواهد رسید.» این آیه با بیانی منطقی، این پندار غلط را ابطال می‌کند و می‌گوید این گفتار شما از دو حال خارج نیست: یا باید عهد و پیمان خاصی از خدا در این زمینه گرفته باشید -که نگرفته‌اید- یا دروغ و تهمت به خدا می‌بندید. 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص12 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/80) 💢 «اَتَّخَذتُم»: نحوه نگارش #همزه_استفهام و #همزه_وصل در قرآن کریم: واردشدن همزه استفهام بر افعالی که با همزه وصل شروع می‌شوند، موجب حذف همزه وصل در کتابت می‌شود چنان‌که فعل «اؚتَّخَذتُم» پس از واردشدن همزه استفهام به‌صورت «اَ اؚتَّخَذتُم» درآمده و با حذف همزه دوم که همزه وصل است، تبدیل به «اَتَّخَذتُم» شده است. لازم به ذکر است در صورت واردشدن همزه استفهام بر الف و لام تعریف، حالات دیگری پیش می‌آید که در آینده، قواعد آن بیان خواهد شد ان شاء الله. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

📖 2 مصحف با ویژگی‌های منحصر به فرد ✳️ رونمایی از مصاحف جدید چاپ شده مرکز طبع و نشر قرآن فردا چهارشنبه 7 آذر ماه در حسینیه الزهرا (س) ساعت 14 🌸 برای آگاهی از ویژگیهای منحصر به فرد این قرآن‌ها با ما همراه باشید. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹