🗓️ یکشنبه 16 دی 1403 🔅وَاِذِ ابتَلیٰٓ اِبرٰهیمَ رَبُّه بِکَلِمٰتٍ فَاَتَمَّهُنَّ قالَ اِنّی جاعِلُكَ لِلنّاسِ اِمامًا قالَ وَمِن ذُرِّيَّتی قالَ لا یَنالُ عَهدِی الظّٰلِمینَ (بقره/124) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری 5️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری ❇️ برای مطالعه هر بخش، بر روی پیوند مربوطه اشاره فرمایید. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 اهتمام یاران اهل بیت عصمت و طهارت به علم قرائات در دو قرن اول هجری 🔸 در کتاب‌های قرائات و تراجم، نام تعدادی از اصحاب ائمه اطهار علیهم‌السلام آورده شده که بیانگر توجه شاگردان اهل‌بیت به این علم است؛ در ادامه به برخی از این افراد اشاره می‌شود: 1️⃣ حذیفة بن یمان (صاحب سرّ رسول‌الله صلی الله علیه و آله) ابن جزری –از بزرگان علم قرائات- درباره وی می‌گوید: حذیفة بن یمان -که خدا از او راضی باشد- روایتی از او در خصوص حروف قرآن نقل شده است. 2️⃣ زِرّ بن حُبَیش (از یاران حضرت علی علیه‌السلام) ابن جزری در خصوص تسلط وی بر علم قرائت می‌نویسد: وى قرائت خود را بر امام على علیه‌السلام، عبداللّه بن مسعود و عثمان عرضه كرد و قاريانى چون عاصم، سليمان بن مهران اَعمش و يحيى بن وثّاب قرائت خود را برای او خوانده‌اند. همچنین عاصم درباره زِرّ گفته است: دانشمندتر از زرّ در قرائت ندیده‌ام. 3️⃣ حُمران ابن اعین الشیبانی (از یاران امام باقر و امام صادق علیهماالسلام و وکیل امام صادق «ع») ابن قاصح در خصوص حمران می‌گوید: حمزه کوفی (یکی از قراء هفتگانه مشهور) قرائتش را بر حمران بن اعین عرضه کرد، درحالی‌که حمران برای ابوالاسود دئلی خوانده بود و وی برای حضرت علی علیه‌السلام. ابن جزری در کتاب غایة النهایة می‌گوید: «حمران از بزرگان علم قرائت است.» 4️⃣ اَبان بن تغلب (از شاگردان برجسته امام باقر و امام صادق علیهماالسلام. وی 30هزار حدیث از امام صادق «ع» نقل کرده است.) امام باقر «ع» به ابان بن تغلب فرمودند: «در مسجد بنشین و برای مردم فتوا بده، من دوست دارم در بین شیعیان، شخصی مثل تو دیده شود.» دکتر فضلی نقل می‌کند: سید حسن صدر در کتاب «تأسیس الشیعة لعلوم الاسلام» می‌نویسد: «اولین کسی که در علم قرائات، کتاب نوشت ابان بن تغلب بود.» 🔸 منابع: ابن جزری، ج1، ص295؛ غایة النهایة، ج1، ص394؛ سرج القاری المبتدی، ص12 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 فهرست مطالب ارائه شده در ارتباط با علم قرائات بهمراه پیوند: 👈 علاقه‌مندان با اشاره روی پیوند مدنظر به مطلب اصلی منتقل خواهند شد. 1️⃣ آیا اختلاف قرائت، مستلزم #تحریف قرآن است؟ 2️⃣ دیدگاه شیعه در خصوص علم قرائات. 3️⃣ توجه اهل بیت عصمت و طهارت به علم قرائات (اختلاف قرائت). 4️⃣ اهتمام یاران اهل بیت عصمت و طهارت به علم قرائات در دو قرن اول هجری 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ دوشنبه 17 دی 1403 🔅وَاِذ جَعَلنَا البَيتَ مَثابَةً لِلنّاسِ وَاَمنًا وَاتَّخِذوا مِن مَقامِ اِبرٰهيمَ مُصَلًّی وَعَهِدنآ اِلیٰٓ اِبرٰهيمَ وَاِسمٰعيلَ اَن طَهِّرا بَيتِیَ لِلطّـآئِفينَ وَالعٰكِفينَ وَالرُّكَّعِ السُّجودِ (بقره/125) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری 5⃣نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 125 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: KFQ53 ✓ محل نگهداری: مجموعه ناصر خلیلی، لندن ✓ نوع خط: #کوفی D، بر اساس طبقه‌بندی فرانسوا دروش ✓ تعداد برگ‌ها: 2 برگ ✓ ابعاد هر برگ: 283*377 میلی‌متر ✓ جنس برگ: پوست ✓ تعداد سطور در هر صفحه: 15 سطر ✓ نشان پایان آیات: یک دایره تزیینی که در اصل، طلایی بوده و بعدها پاک شده است. ✓ علامت تخمیس: با توجه به محدود بودن صفحات، علامتی یافت نشد. ✓ علامت تعشیر: یک دایره طلایی در متن مصحف که در میان آن، شماره آیه بر اساس حساب ابجد نوشته شده است و در حاشیه نیز یک شمسه منقش رسم شده که بعدها پاک شده است. ✓ نقط الاعجام: بیشتر حروف، فاقد نقطه بوده؛ ولی بعضی از حروف مانند «ن» نقطه‌دار هستند. ✓ علامت‌گذاری: نسخه فاقد هرگونه علامت چه به شیوه ابوالاسود و چه به شیوه خلیل بن احمد است. 📘 این نسخه معروف به #قرآن_آبی می‌باشد و علت این نام‌گذاری رنگ پوستی است که قرآن روی آن کتابت شده است. ویژگی دیگر، #مرکب طلاست که برای کتابت از آن استفاده شده و در نوع خود نیز کم‌نظیر است. ❇️ درباره خاستگاه جغرافیایی این نسخه نیز احتمالاتی وجود دارد برخی آن را متعلق به عراق دوره عباسی، برخی نیز متعلق به شمال آفریقا در دوره فاطمی می‌دانند؛ ولی به‌طور قطع نمی‌توان نتیجه گرفت و نیازمند بررسی بیشتری است. ✅ در حال حاضر حدود 130 برگ از این قرآن شناخته شده است که می‌توانید فهرست و ویژگی آنها را در اینجا ببینید. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/125) مَثابَةً: محلی که دوباره به آنجا بازمی‌گردند، مجمع، محل و موضع ثواب بردن. اَمنًا: مکانی امن. مَقامِ: محل ایستادن [و جای پا]. مِن مَقامِ: در [محدوده] مقام، یا بخشی از [محدوده] مقام، یا که عبارت باشد از [محدوده] مقام. عَهِدنآ اِلیٰٓ: دستور دادیم به. طَهِّرا: تطهیر کنید. الطّـآئِفینَ: طواف‌کنندگان. العٰکِفینَ: اعتکاف‌کنندگان در مسجد. الرُّکَّعِ السُّجودِ: جمع راکع و ساجد. 🔸 منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص59 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/125) ❇️ عَنِ الصّادِقِ (ع): فَاِذا دَخَلتَ المَسجِدَ فَارفَع یَدَیكَ وَاستَقبِلِ البَیتَ وَقُلِ اللّٰهُمَّ اِنّی اَساَلُكَ فی مَقامی هـٰذا فی اَوَّلِ مَناسِکی اَن تَقبَلَ تَوبَتی وَاَن تَجاوَزَ عَن خَطیئَتی وَتَضَعَ عَنّی وِزرِی، اؘلحَمدُ لِلّٰهِ الَّذی بَلَّغَنی بَیتَهُ الحَرامَ، اؘللّٰهُمَّ اِنّی اَشهَدُ اَنَّ هـٰذا بَیتُكَ الحَرامُ الَّذی جَعَلتَه «مَثابَةً لِلنّاسِ وَاَمنًا» مُبارَکًا وَهُدًی لِلعالَمینَ. ❇️ امام صادق (ع): و چون به مسجدالحرام داخل شدی دستانت را بالا برده و به سمت خانه‌ی خدا پیش رو و بگو: بار خدایا! من در این جایگاه که آغاز مناسک است، از تو درخواست می‏کنم که توبه‏ام را بپذیری و از خطایم درگذری و کوله‏بار گناه را از دوشم فرو نهی. خدا را سپاس که مرا به حریم بارگاهش رسانید. بار الها! شهادت می‌دهم که این خانه‌ی حرمت‌نهاده [کعبه‌ی] توست که آن را «برای مردم، محل رجوع و جایگاه امن» و پربرکت و مایه‌ی هدایت برای جهانیان قرار دادی. 🔸 منبع: کافی، ج4، ص401 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 وَاِذ جَعَلنَا البَيتَ مَثابَةً لِلنّاسِ وَاَمنًا وَاتَّخِذوا مِن مَقامِ اِبرٰهيمَ مُصَلًّی... (بقره/125) هنگامی (را به یاد آر) که کعبه را محلّ اجتماع و مرکز امنیّت و آرامش مردم قرار دادیم. (در آن حال مقرّر کردیم که) از مقام ابراهیم، محلّی برای نماز انتخاب کنید... ✅ «مثابه» از ماده «ثوب» به معنای بازگشت چیزی به حالت نخستین است و چون خانه خدا مرکزی بوده که موحدان همه‌ساله به سوی آن رو می‌آوردند و نه تنها از نظر جسمانی، بلکه از نظر روحانی نیز به توحید و فطرت نخستین بازگشت می‌کردند، از این رو بدان «مثابه» گفته شده است. مقام ابراهیم، محلی در نزدیکی خانه کعبه است که حجّاج بعد از انجام طواف به نزدیکی آن می‌روند و در آنجا نماز طواف به جا می‌آورند. در روایات آمده که مقام ابراهیم جایی است که حضرت ابراهیم (ع) بر آن ایستاد و جای پای ایشان بر سنگ باقی ماند. 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص19. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/125) 💢 «اِبرٰهیمَ»: بر اساس علم رسم‌المصحف، تمامی نام‌های اعجمی به‌کاررفته در قرآن از جمله: ابرٰهیم، اسمٰعیل، اسحٰق، هٰرون، عمرٰن و لقمٰن در همه مصاحف به #حذف_الف نوشته شده‌اند. ✅ همچنین بر اساس اجماع علمای رسم‌المصحف، واژه «ابرٰهیم» در سراسر قرآن کریم به اثبات یاء نوشته شده غیر از سوره بقره که محل اختلاف است، نگارش این کلمه در مصاحف مشهور بدین ترتیب است: اثبات یاء: مصحف ترکیه، مصحف لیبی، مصحف الجزایر و مصحف #کم‌_علامت مرکز طبع و نشر قرآن کریم حذف یاء: مصحف امیری، مصحف مدینه (حفص از عاصم)، مصحف هندی. 💢 «لِلطّـآئِفينَ» و «العٰكِفينَ»: بر اساس علم رسم‌المصحف، تمامی واژگان جمع سالم، اعم از مذکر و مؤنث در سراسر قرآن کریم، به #حذف_الف نگاشته می‌شوند، غیر از واژگانی که پس از الف، همزه یا تشدید قرار گرفته باشد که در این صورت، الف درج خواهد شد، مانند: «طائِفین» و «ضالّین». #اثبات_الف در این کلمات در تمام مصاحف ملتزم به رسم دیده می‌شود. ← در خصوص کلمه «العٰكِفين» علمای رسم بر #حذف_الف از این کلمه اتفاق نظر دارند. بر این اساس، این کلمه در مصحف امیری و مصحف مدینه و مصاحف شبه‌قاره هند و مصحف مرکز طبع و نشر قرآن، به #حذف_الف آمده است. ✅ اثبات الف در مصاحف ترکی و ایرانی قدیم برای چنین واژگانی، خلاف قواعد رسم‌المصحف است. ✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع رسم و ضبط عبارات در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن مراجعه کنید. http://pediaquran.ir 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ سه‌شنبه 18 دی 1403 🔅وَاِذ يَرفَعُ اِبرٰهيمُ القَواعِدَ مِنَ البَيتِ وَاِسمٰعيلُ رَبَّنا تَقَبَّل مِنّآ اِنَّكَ اَنتَ السَّميعُ العَليمُ (127) رَبَّنا وَاجعَلنا مُسلِمَينِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنآ اُمَّةً مُسلِمَةً لَكَ وَاَرِنا مَناسِكَنا وَتُب عَلَينآ اِنَّكَ اَنتَ التَّوّابُ الرَّحيمُ (128) (بقره/127 و 128) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری 5⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری ❇️ برای مطالعه هر بخش، بر روی پیوند مربوطه اشاره فرمایید. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 اشاره‌ای به قدرت‌های غیرطبیعی سلیمان نبی (ع) و چرایی آن 🔸وَ لِسُلَيمٰنَ الرّيحَ غُدُوُّها شَهرٌ وَ رَواحُها شَهرٌ وَ اَسَلنا لَه عَينَ القِطرِ... (سبأ/12و13) ✅ پیمودن راه یک‌ماهه در صبح به‌وسیله باد (وَ لِسُلَيمٰنَ الرّيحَ غُدُوُّها شَهرٌ) ✅ طی کردن راه یک‌ماهه در شب به‌وسیله باد (وَ رَواحُها شَهرٌ) ✅ در اختیار داشتن چشمه‌ای از فلز ارزشمند مس (وَ اَسَلنا لَه عَينَ القِطرِ) ✅ به‌کارگیری جنیان در ساختن عبادتگاه، محراب، حوض‌های بزرگ و دیگ‌های ثابت غیرمنقول و... (يَعمَلونَ لَه ما يَشآءُ‌ مِن مَحاريبَ وَ تَماثيلَ وَ جِفانٍ كَالجَوابِ وَ قُدورٍ راسِيٰتٍ) ⬇️ در ادامه به ترتیب خواندنی است: 1- قدرت سلیمان نبی هرچند ظاهرا با قوانین جاری طبیعی موافق نیست اما خداوند گاهی برای نشان دادن قدرت خود، این قوانین را تغییر داده و از حالت عادی خارج می‌کند. 2- نمایش این اتفاقات عجیب به دست انسان‌های برگزیده، نشانگر این حقیقت است که خداوند می‌تواند به برخی از بندگان خویش توانایی دخل و تصرف در قوانین معمول جهان را بدهد. 3- قدرت چهارده معصوم در زمان حیات خود و حتی پس از آن، در برآورده کردن حاجات مردم در این چارچوب، تفسیرپذیر بوده و روایات اهل بیت، این موضوع را اثبات می‌نماید. 🔸 منابع: #قرآن_حکیم (ویژه عموم مردم)، ص429 و #قرآن_حکیم (ویژه دانش‌آموزان)، ص429، چاپ مرکز طبع و نشر قرآن کریم 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹