🔰 بر کرانه آیه‌ها
#نکات_نگارشی_و_علامتگذاری
✅ 1- این آیه با کلمه «الحمد» شروع شده است که در ابتدای آن، «همزه وصل» وجود دارد. همانطور که می‌دانیم همزه وصل، ذاتا بدون علامت است و در صورت ابتدا از آن، بر اساس کلمه‌ای که بعد از آن آمده حرکتی می‌گیرد؛ مثلا اگر کلمه بعد از آن، از نوع اسم باشد، حرکت همزه وصل، «فتحه» خواهد بود.
👈 از آنجا که تشخیص نوع کلمات از لحاظ علم «صَرف» برای همه امکان‌پذیر نیست؛ لذا در برخی شیوه‌های علامتگذاری، حرکتی را به عنوان حرکت غیراصلی برای این حرف (همزه وصل) نوشته‌اند تا تلاوت‌کننده آیات، حرکت صحیح #همزه_وصل را در هنگام ابتدا بداند و آن را درست بخواند.
👈 بر خلاف ضبط مصری (عثمان‌طه) که هیچ حرکت کمکی بر روی همزه وصل نگذاشته و نیز بر خلاف ضبط ایرانی و ضبط هندی که حرکت همزه وصل، به‌طور کامل و مانند همه حرکت‌های مصحف، نوشته شده است، در مصحف #کم_علامت ، حرکت همزه وصل، به‌صورت #ریز -نه به‌عنوان حرکت اصلی- مشخص شده است؛ مانند متن قرمزرنگ در تصویر آیه امروز.
✅ 2- بر اساس منابع علم رسم‌المصحف، الف بعد از عین در کلمه «العٰلمین» بر مبنای قاعده #حذف_الف در کلمات جمع سالم مذکر و مؤنث -که موارد مشابه بسیاری در قرآن دارد- حذف شده است؛ مانند: «وَالصّٰدِقینَ»، «الظّٰلِمونَ» یا «کَلِمٰت»، «ظُلُمٰت» و ... . در واقع این کلمه فقط در مصحف به این شکل (بدون الف) نگاشته می‌شود و در #املای_عربی ، اثبات الف در این کلمه منعی ندارد.
👈 البته در مصاحفی از قبیل ایرانی و ترکی، این کلمه با #اثبات_الف آمده است که مغایر با رسم‌المصحف بوده و از لحاظ علمی از درجه اعتبار پایین‌تری برخوردار هستند.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیه‌ها
5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/30)
💢 «لِلمَلـٰٓئِکَةِ»:
در این عبارت، طبق قواعد رسم‌المصحف، دو حرف حذف شده است:
1. همزه وصل بین دو حرف لام اول کلمه که تلفظ نمی‌شود. در واقع این ترکیب به صورت «لِـ + المَلـٰٓئِکَةِ» است و حرف همزه وصل، به این دلیل که بعد از آن، حرف لام معرفه و قبل از آن حرف لام دیگری -که در اینجا از حروف جرّ است- آمده مطابق قاعده‌ای در رسم‌المصحف، حذف و کلمه همانند آنچه در قرائت، تلفظ می‌شود نگارش می‌گردد.
2. الف مدی بین لام سوم و همزه که بر اساس توافق علمای رسم‌المصحف، در این کلمه و کلمات دیگری از جمله «مَلـٰٓئِکَةِ»، «سَلـٰم» و «اِلٰه» و برخی از اَشکال دیگر همین کلمات حذف می‌شود.
✓ در ضبط #مصری ، #هندی و ضبط #کم_علامت ، الف کوچک همراه با علامت مد(ــٰٓـ) در سمت چپ لام، و قبل از دندانۀ پایۀ همزه گذاشته شده است.
✓ در ضبط #ترکی ، برخی کاتبان، این الف کوچک را در سمت راست حرف لام و علامت مد را بالای حرف لام نوشته‌اند و برخی ابتدا علامت مد را روی حرف لام و سپس الف کوچک را در بالای علامت مد نوشته‌اند.
✓ #نگارش این کلمه در ضبط #ایرانی به این دلیل که با #اثبات_الف صورت گرفته است؛ اساسا بر خلاف اصول #رسم_المصحف بوده و از درجۀ اعتبار علمی بالایی در جهان اسلام برخوردار نیست.
← ضبط «همزه روی دندانه»:
همزه و حرکت کسره، در ضبط #مصری و #هندی ، هر دو در زیر دندانه نوشته شده است.
در ضبط #ایرانی ، برخی کاتبان، علامت همزه را روی دندانه و حرکت کسره را در زیر همزه (بین دندانه و علامت همزه) نوشته‌اند؛ برخی دیگر نیز علامت همزه را روی دندانه و کسره را زیر دندانه آورده‌اند.
در ضبط #ترکی و #کم_علامت ، همزه روی دندانه و حرکت کسره زیر دندانه نوشته شده است.
❇️ تمامی نکاتی که به آنها اشاره شد در تصویر، قابل مشاهده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیه‌ها
5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/34)
💢 *«لِلمَلـٰٓئِکَةِ»:*
در ادبیات عرب، در واقع این کلمه متشکل از یک #حرف و یک #اسم است:
لِـ (حرف جرّ) + المَلـٰٓئِکَةِ (اسم)
✓ همزۀ وصل ابتدای کلمهٔ «المَلـٰٓئِکَةِ» به دلیل قرار گرفتن در میان دو حرف لام که یکی لام جرّ (قبل از همزه وصل) و دیگری لام معرفه (بعد از همزه وصل) است؛ مطابق قاعده‌ای در رسم‌المصحف، حذف و کلمه همانند آنچه در قرائت، تلفظ می‌شود نگارش می‌گردد. دربارهٔ این عبارت، ذیل آیه 30 سوره بقره، به تفصیل صحبت شده است. برای مشاهده مطلب، اینجا ضربه بزنید.
✅ ضبط «الف مدی حرف لام»:
✓ ضبط #مصری : ملَــٰٓـ
✓ ضبط #هندی و ضبط #کم_علامت : ملـٰٓـ
✓ ضبط #ترکی : مـٰلٓـ
برخی کاتبان در این شیوهٔ ضبط نیز ابتدا علامت مد را روی حرف لام و سپس الف کوچک را در بالای علامت مد نوشته‌اند.
✓ ضبط #ایرانی : مـلٰٓا
شایان ذکر است نگارش این کلمه با #اثبات_الف در شیوه ایرانی، اساساً بر خلاف اصول #رسم_المصحف بوده و از درجۀ اعتبار علمی در جهان اسلام برخوردار نیست.
✅ برای مطالعه توضیحات و ملاحظۀ #تصویر نگارش و علامتگذاری گوناگون این کلمه پیرامون موارد بالا و نیز «همزه روی دندانه» در شیوه‌های پنج‌گانه،اینجا ضربه بزنید.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیه‌ها
5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/45)
💢 «الصَّلوٰةِ»:
درباره این کلمه که 77 مرتبه در قرآن تکرار شده است و کلمات دیگری شبیه به آن، دو نکته وجود دارد:
✓ از نظر رسم المصحف:
نگارش این کلمه بر خلاف آنچه تلفظ می‌شود، بدون الف و با حرف واو صورت گرفته است. مطابق آنچه در منابع #رسم_المصحف آمده است، الف در این کلمه تبدیل به «واو» شده و نوشته می‌شود و نگارش آن با الف در کتابت مصحف، کاملا غیرموجه است؛ البته نگارش این کلمه در املای عربی با #اثبات_الف مرسوم است و اشکالی ندارد.
✓ از نظر ضبط المصحف:
و اما در علامتگذاری این کلمه، یک نکتۀ مهم وجود دارد؛ در چهار شیوه از شیوه‌های علامتگذاری، بالاتفاق الف کوچک بر روی حرف واو به نشانۀ صدای مدی «آ» گذاشته شده است (وٰ) و قرائت آن، عموما بدون اشکال و صحیح انجام می‌شود، لیکن وجود حرکت فتحه همراه الف مدی در شیوۀ #ضبط_مصری موجب شده است تا بسیاری از تلاوت‌کنندگان، حرف «لام» را در این کلمه با حرکت فتحه و حرف «واو» را با حرکت الف مدی بخوانند که نتیجۀ آن در تلفظ، منجرّ به تبدیل کلمه از مفرد (صَلاة) به جمع (صَلَواة) شده است.
← از این دست کلمات در آیات دیگر قرآن نیز وجود دارد؛ مانند:
زکَوٰة ، حیَوٰة ، غدَوٰة و ...
ضبط #مصری : الصَّلَوٰةِ
ضبط #هندی ، #ترکی ، #ایرانی و #کم_علامت : الصَّلوٰةِ
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیه‌ها
4️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/74)
💢 «الاَنهـٰرُ»:
واژه «الاَنهـٰرُ» بر اساس علم #رسم_المصحف در سراسر قرآن کریم به #حذف_الف و قرار گرفتن الف کوتاه روی «هاء» نگارش می‌شود؛ همچنین قاعده حذف الف، در شکل نکره واژه (انهـٰر) نیز جاری است.
💢 «بِغـافِلٍ»:
شیوه نگارش واژه «بِغـافِلٍ» در مصاحف مختلف به دو دسته تقسیم می‌شود:
- بِغـٰفِلٍ (به حذف الف): در مصحف امیری و مصحف مدینه، بر اساس نقل ابوداود سلیمان بن نجاح
- بِغـافِلٍ (به اثبات الف): در مصحف لیبی، مصحف شبه قارّه و مصحف مرکز طبع و نشر قرآن، بر اساس آراء ابوعمرو دانی
✅ وجه ترجیح #اثبات_الف در این واژه، سهولت قرائت ذکر شده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیه‌ها
5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/81)
💢 «اَحاطَت»:
شیوه نگارش واژه «اَحاطَت» در مصاحف مختلف به دو دسته تقسیم می‌شود:
- اَحـٰطَت به #حذف_الف : در مصحف امیری و مصحف مدینه بر اساس نقل ابوداود سلیمان بن نجاح
- اَحاطَت به #اثبات_الف : مصحف لیبی، مصحف شبه قاره و مصحف مرکز طبع و نشر قرآن بر اساس آراء ابوعمرو دانی
✅ وجه ترجیح اثبات الف در این واژه #سهولت_قرائت ذکر شده است.
💢 «خَطيٓــَٔتُه»:
واژه «خَطيٓــَٔتُه» در منابع علم #رسم_المصحف و به تبع آن مصاحفی که ملتزم به رعایت قواعد آن هستند، به حذف پایه همزه نقل شده است. در مصحف #کم_علامت نیز واژه «خَطيٓــَٔتُه» بدون پایه همزه نگارش شده است.
✍ لازم به ذکر است در برخی مصاحف #ترکی و #ایرانی که التزامی بر رعایت قواعد رسم المصحف ندارند، «خَطیــئَتُه» با درج پایه یاء برای همزه، نگارش شده است.
✴️ جهت آشنایی بیشتر با انواع ضبط این عبارت در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید:
http://pediaquran.ir/word?wid=651925&type=rasm
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیه‌ها
5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/83)
💢 «بَنیٓ اِسرآءيلَ»
درباره شیوه نگارش واژه «اسراءیل» در مصاحف مختلف موارد زیر قابل توجه است:
اولا در خصوص نگارش همزه در این کلمه همه علما متفق اند که این کلمه بدون پایه نوشته می‌شود.
ثانیا: در خصوص الف پس از راء دو قول وجود دارد
- اسرءیل به #حذف_الف پس از راء، در مصحف امیری و مصحف مدینه بر اساس نقل ابوداود سلیمان بن نجاح این وجه ترجیح داده شده است.
- اسراءیل به #اثبات_الف پس از راء: در مصحف لیبی، مصاحف هند و پاکستان و مصحف مرکز طبع و نشر قرآن بر اساس نقل ابوعمرو دانی این وجه ترجیح داده شده است.
در برخی از مصاحف ایرانی و ترکی این کلمه با اثبات الف پس از راء و همزه روی پایه یاء «اسرائیل» نگارش شده است که مخالف قواعد رسم المصحف می‌باشد.
💢 «اليَتٰمیٰ»:
واژه اليَتٰمیٰ بر اساس اجماع علمای #رسم_المصحف در هر دو قالب معرفه و نکره در سراسر قرآن کریم، به حذف الف بعد از تاء و قرار گرفتن الف کوتاه روی آن نگارش می‌شود.
💢 «المَسٰكينِ»:
واژه المَسٰكينِ نیز بر اساس اجماع علمای #رسم_المصحف در هر دو قالب معرفه و نکره در سراسر قرآن کریم، به #حذف_الف و قرار گرفتن الف کوتاه روی «سین» نگارش می‌شود.
✴️ جهت آشنایی بیشتر با انواع ضبط این عبارت در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر به آدرس زیر مراجعه نمایید :
http://pediaquran.ir/word?wid=651946&type=zabt&mid=13
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹