🔰 بر کرانه آیه‌ها
#نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (حمد/5)
💢 نکات قابل توجه در آیه 5 سوره حمد:
1⃣ همزه قطع:
در ابتدای دو جمله‌ای که این آیه را تشکیل داده‌اند #همزه_قطع با حرکت کسره (اِیاك) آمده است.
❇️ در ضبط #مصری ، زیر الف، علامت «ء» به همراه حرکت کسره آمده است (إِیاك).
❇️ توجه: نام علمی علامت زیر الف، رَأسُ العَین است که با شکل «ء» نشان داده می‌شود و در نزد عموم، با نام «همزه» مشهور است؛ در حالی که در ضبط‌های #ایرانی ، #هندی و #کم_علامت ، رأس‌العین (ء) وجود ندارد و الف به‌تنهایی با حرکت کسره نوشته شده است (اِیاك). البته این رویه در نگارش همزه قطع با حرکت‌های فتحه و ضمه نیز به همین منوال است.
2⃣ حرکات همراه صداهای مدی:
به نحوه علامتگذاری در کلمات این آیه با توضیحات زیر توجه فرمایید.
❇️ حرکت فتحه قبل از #الف_مدی در «ایاك»:
🔻ضبط مصری، هندی و ترکی: فتحه همراه با تشدید (ایَّاك)
🔻ضبط ایرانی: الف کوچک همراه با تشدید (ایّٰاك)
🔻ضبط کم‌علامت: بدون هیچ حرکت غیرضروری و فقط استفاده از علامت تشدید (ایّاك)
❇️ حرکت کسره قبل از #یاء_مدی در «نستعین»:
🔻ضبط مصری و هندی: کسره زیر حرف «ع» (نستعِین)
🔻ضبط ترکی و ایرانی: #کسره_اشباعی گاه زیر حرف «ع» (نستعٖین) و گاهی زیر یاء مدی (نستعیٖن)
🔻ضبط کم‌علامت: بدون هرگونه علامت غیرضروری (نستعین)
❇️ این موضوع در مورد حرکت #ضمه قبل از #واو_مدی هم در کلمات دیگر قرآن وجود دارد.
⏺ به طور کلی در ضبط #کم_علامت قبل از صداهای مدی هیچ علامت دیگری به عنوان حرکت همراه نیامده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیه‌ها
5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/30)
💢 «لِلمَلـٰٓئِکَةِ»:
در این عبارت، طبق قواعد رسم‌المصحف، دو حرف حذف شده است:
1. همزه وصل بین دو حرف لام اول کلمه که تلفظ نمی‌شود. در واقع این ترکیب به صورت «لِـ + المَلـٰٓئِکَةِ» است و حرف همزه وصل، به این دلیل که بعد از آن، حرف لام معرفه و قبل از آن حرف لام دیگری -که در اینجا از حروف جرّ است- آمده مطابق قاعده‌ای در رسم‌المصحف، حذف و کلمه همانند آنچه در قرائت، تلفظ می‌شود نگارش می‌گردد.
2. الف مدی بین لام سوم و همزه که بر اساس توافق علمای رسم‌المصحف، در این کلمه و کلمات دیگری از جمله «مَلـٰٓئِکَةِ»، «سَلـٰم» و «اِلٰه» و برخی از اَشکال دیگر همین کلمات حذف می‌شود.
✓ در ضبط #مصری ، #هندی و ضبط #کم_علامت ، الف کوچک همراه با علامت مد(ــٰٓـ) در سمت چپ لام، و قبل از دندانۀ پایۀ همزه گذاشته شده است.
✓ در ضبط #ترکی ، برخی کاتبان، این الف کوچک را در سمت راست حرف لام و علامت مد را بالای حرف لام نوشته‌اند و برخی ابتدا علامت مد را روی حرف لام و سپس الف کوچک را در بالای علامت مد نوشته‌اند.
✓ #نگارش این کلمه در ضبط #ایرانی به این دلیل که با #اثبات_الف صورت گرفته است؛ اساسا بر خلاف اصول #رسم_المصحف بوده و از درجۀ اعتبار علمی بالایی در جهان اسلام برخوردار نیست.
← ضبط «همزه روی دندانه»:
همزه و حرکت کسره، در ضبط #مصری و #هندی ، هر دو در زیر دندانه نوشته شده است.
در ضبط #ایرانی ، برخی کاتبان، علامت همزه را روی دندانه و حرکت کسره را در زیر همزه (بین دندانه و علامت همزه) نوشته‌اند؛ برخی دیگر نیز علامت همزه را روی دندانه و کسره را زیر دندانه آورده‌اند.
در ضبط #ترکی و #کم_علامت ، همزه روی دندانه و حرکت کسره زیر دندانه نوشته شده است.
❇️ تمامی نکاتی که به آنها اشاره شد در تصویر، قابل مشاهده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیه‌ها
5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/34)
💢 «لِلمَلـٰٓئِکَةِ»:
در ادبیات عرب، در واقع این کلمه متشکل از یک #حرف و یک #اسم است:
لِـ (حرف جرّ) + المَلـٰٓئِکَةِ (اسم)
✓ همزۀ وصل ابتدای کلمهٔ «المَلـٰٓئِکَةِ» به دلیل قرار گرفتن در میان دو حرف لام که یکی لام جرّ (قبل از همزه وصل) و دیگری لام معرفه (بعد از همزه وصل) است؛ مطابق قاعده‌ای در رسم‌المصحف، حذف و کلمه همانند آنچه در قرائت، تلفظ می‌شود نگارش می‌گردد. دربارهٔ این عبارت، ذیل آیه 30 سوره بقره، به تفصیل صحبت شده است. برای مشاهده مطلب، اینجا ضربه بزنید.
✅ ضبط «الف مدی حرف لام»:
✓ ضبط #مصری : ملَــٰٓـ
✓ ضبط #هندی و ضبط #کم_علامت : ملـٰٓـ
✓ ضبط #ترکی : مـٰلٓـ
برخی کاتبان در این شیوهٔ ضبط نیز ابتدا علامت مد را روی حرف لام و سپس الف کوچک را در بالای علامت مد نوشته‌اند.
✓ ضبط #ایرانی : مـلٰٓا
شایان ذکر است نگارش این کلمه با #اثبات_الف در شیوه ایرانی، اساساً بر خلاف اصول #رسم_المصحف بوده و از درجۀ اعتبار علمی در جهان اسلام برخوردار نیست.
✅ برای مطالعه توضیحات و ملاحظۀ #تصویر نگارش و علامتگذاری گوناگون این کلمه پیرامون موارد بالا و نیز «همزه روی دندانه» در شیوه‌های پنج‌گانه،اینجا ضربه بزنید.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیه‌ها
5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/125)
💢 «اِبرٰهیمَ»:
بر اساس علم رسم‌المصحف، تمامی نام‌های اعجمی به‌کاررفته در قرآن از جمله: ابرٰهیم، اسمٰعیل، اسحٰق، هٰرون، عمرٰن و لقمٰن در همه مصاحف به #حذف_الف نوشته شده‌اند.
✅ همچنین بر اساس اجماع علمای رسم‌المصحف، واژه «ابرٰهیم» در سراسر قرآن کریم به اثبات یاء نوشته شده غیر از سوره بقره که محل اختلاف است، نگارش این کلمه در مصاحف مشهور بدین ترتیب است:
اثبات یاء: مصحف ترکیه، مصحف لیبی، مصحف الجزایر و مصحف #کم_علامت مرکز طبع و نشر قرآن کریم
حذف یاء: مصحف امیری، مصحف مدینه (حفص از عاصم)، مصحف هندی.
💢 «لِلطّـآئِفينَ» و «العٰكِفينَ»:
بر اساس علم رسم‌المصحف، تمامی واژگان جمع سالم، اعم از مذکر و مؤنث در سراسر قرآن کریم، به #حذف_الف نگاشته می‌شوند، غیر از واژگانی که پس از الف، همزه یا تشدید قرار گرفته باشد که در این صورت، الف درج خواهد شد، مانند: «طائِفین» و «ضالّین». #اثبات_الف در این کلمات در تمام مصاحف ملتزم به رسم دیده می‌شود.
← در خصوص کلمه «العٰكِفين» علمای رسم بر #حذف_الف از این کلمه اتفاق نظر دارند. بر این اساس، این کلمه در مصحف امیری و مصحف مدینه و مصاحف شبه‌قاره هند و مصحف مرکز طبع و نشر قرآن، به #حذف_الف آمده است.
✅ اثبات الف در مصاحف ترکی و ایرانی قدیم برای چنین واژگانی، خلاف قواعد رسم‌المصحف است.
✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع رسم و ضبط عبارات در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن مراجعه کنید.
http://pediaquran.ir
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹