🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 ما نَنسَخ مِن ءايَةٍ اَو نُنسِها نَأتِ بِخَيرٍ مِنهآ اَو مِثلِهآ اَلَم تَعلَم اَنَّ اللهَ عَلیٰ كُلِّ شَیءٍ قَديرٌ (بقره/106) هر آیه‌ای را نسخ کنیم (و حکمش را برداریم) یا آن را از یادها ببریم، بهتر از آن، یا همانند آن را می‌آوریم. آیا ندانستی که خدا بر هرکاری تواناست؟ ✅ معنای نسخ: «نَسْخ» به معنای ازبین‌بردن و زایل کردن است و در منطق شرع، تغییر حکمی و جانشین‌کردن حکم دیگر به‌جای آن است. برای مثال، مسلمانان پس از هجرت به مدینه، هفت ماه به‌سوی بیت‌المقدس نماز می‌خواندند. پس از آن، دستور تغییر قبله صادر شد و موظف شدند رو به‌سوی کعبه نماز بخوانند. ✅ رابطه تکامل جوامع با تغییر برنامه: نیازهای انسان گاه با تغییر زمان و شرایط محیط دگرگون می‌شود و گاه ثابت و برقرار است. یک روز برنامه‌ای ضامن سعادت آدمی است؛ ولی روز دیگر ممکن است بر اثر دگرگونی شرایط، همان برنامه، سنگ راه او باشد؛ بنابراین در روند تکاملی جوامع انسانی گاه برنامه‌ای مفید و سازنده است و گاه زیان‌بار. ✅ تغییرناپذیری اصول ادیان الهی: گفتنی است اصول ادیان الهی که پایه‌های اساسی را تشکیل می‌دهد، در همه‌جا و در همه شرایط یکسان است؛ بنابراین هرگز اصل توحید یا عدالت اجتماعی و صدها حکم مانند آن دگرگون نمی‌شود و قاعده‌ی نسخ شامل مسائل کوچک‌تر و فرعی است. 🔆 #اختلاف_قرائت در آیه شریفه: ابن عامر «نُنسِخ» و باقی قراء به‌صورت «نَنسَخ» خوانده‌اند. همچنین ابن کثیر، ابو عمرو «نَنسَأها» و باقی قراء به‌صورت «نُنسِها» تلاوت کرده‌اند. 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص17. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 بَلیٰ مَن اَسلَمَ وَجهَه لِلّٰهِ وَهُوَ مُحسِنٌ فَلَهٓ اَجرُه عِندَ رَبِّهٖ وَلا خَوفٌ عَلَیهِم وَلا هُم یَحزَنونَ (بقره/112) چرا؛ (دیگران نیز وارد بهشت می‌شوند؛ زیرا) کسانی که در حال نیکوکاری خود را به خدا تسلیم می‌کنند، پاداششان را نزد پروردگارشان خواهند یافت، و نه ترسی آنان را فرامی‌گیرد و نه اندوهگین می‌شوند. ✅ از ابتدای قرآن تا این آیه، برای بار سوم است که خداوند متعال به اهل کتاب می‌گوید: سعادت واقعی انسان، دائرمدار نام‌گذاری نیست و احدی در درگاه خدا احترامی ندارد، مگر در برابر ایمان واقعی و عبودیت و منظور از ایمان، تسلیم‌شدن در برابر خداست و منظور از احسان، عمل صالح است. ✅ «مَن اَسلَمَ وَجهَه لِلّٰهِ» جالب‌توجه اینکه در آیه فوق، اسلام به «وجه» نسبت داده شده (آنها صورت خود را در برابر خدا تسلیم می‌کنند) این به خاطر آن است که روشن‌ترین دلیل برای تسلیم در برابر چیزی، آن است که انسان با تمام صورت متوجه آن شود. این احتمال نیز وجود دارد که «وجه» به معنی ذات بوده باشد، یعنی آنها با تمام وجود خود، تسلیم فرمان پروردگارند. 🔆 #اختلاف_قرائت در آیه شریفه: یعقوب «وَلا خوفَ» و باقی قراء به صورت «وَلا خوفٌ» خوانده‌اند. 🔸 منابع: المیزان، ج1، ص258؛ نمونه، ج1، ص403 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 دیدگاه شیعه در خصوص علم قرائات ✅ در روایتی از اهل بیت علیهم‌السلام آمده است: «اِنَّ القُرآنَ واحِدٌ نَزَلَ مِن عِندِ واحِدٍ وَلـٰكِنَّ الِاختِلافَ يَجیءُ مِن قِبَلِ الرُّواةِ.» بدین معنا که قرآن، یکی است و از سوی خدای واحد نازل شده و اختلاف قرائات از ناحیه راویان است. همچنین در روایتی از امام صادق علیه‌السلام در خصوص #اختلاف_قرائت می‌خوانیم: «اِقرَءوا کَما یَقرَاُ النّاسُ» یا در روایت دیگری آمده است: «اِقرَءوا كَما تَعَلَّمتُم فَسَيَجيئُكُم مَن يُعَلِّمُكُم» یعنی [در اختلاف قرائت] همانطور بخوانید که مردم یک منطقه می‌خوانند، به‌زودی شخصی (حضرت حجت) خواهد آمد که به شما (قرائت اصلی را) تعلیم خواهد داد. ✅ گفتنی است بزرگان دین و فقها به تبع این روایت، خواندن قرآن و نماز، مطابق هر یک از این وجوه را #جایز دانسته‌اند؛ بنابراین خواندن هر دو وجه «مالِک» یا «مَلِک» در نماز و تلاوت‌، مُجاز است. ✅ توضیح اینکه در قرن اول و دوم با توجه به اینکه نوشتهٔ نخستین قرآن، بدون نقطه و علامت بوده، این موضوع، بستری را برای تحمل قرائات مختلف به وجود آورده است؛ یعنی قاریان هر شهر، پایبند به متن قرآن بوده و مبتنی بر مصحف شهر خود تلاوت می‌کردند که در نهایت، این موضوع اختلاف در قرائات را به دنبال داشته است. ✅ با تأیید قرائات مختلف توسط اهل بیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام، تعدادی از شاگردان ایشان مانند «زُرارَةِ بن اَعیُن» و برادرش «حُمران» علم قرائات را فراگرفته و حتی برخی از ایشان مانند «اَبانِ بن تَغلِب» اولین کتاب در علم قرائت را نوشتند. ✅ همچنین از میان علمای شیعه، دانشمندان برجسته‌ای همچون #علامه_حلی ، #شیخ_طوسی ، #علامه_طبرسی و...، به تبع اهل بیت علیهم‌السلام نه‌تنها قرائات را جایز دانسته‌اند بلکه بر این علم، مسلط بوده و در کتاب‌های خود بدان اشاره و استناد کرده‌اند. 🔸 منابع: #پژوهشی_در_رسم_المصحف ، ص74؛ خصال، ج2، ص610؛ الکافی، ج2، ص630؛ تفسیر البرهان، ج1، ص47؛ مصحف دولة الکویت للقرائات العشر 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #جزء2_معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 173 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: 2438go ✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی مشهد ✓ نوع خط: #کوفی و بر اساس دسته‌بندی فرانسوا دروش، سبک C یا D است و احتمالاً نسخه در سده دوم کتابت شده است. ✓ تعداد برگه‌ها: 504 برگ (از ابتدای قرآن تا اوایل سوره منافقون) ✓ ابعاد هر برگه: 145*210 میلی‌متر ✓ جنس برگه: پوست ✓ نشان پایان آیات: فاقد علامت ✓ علامت تخمیس: حرف «هاء» به قلم زر و به خط کوفی ✓ علامت تعشیر: یک دایره که با نقطه‌های سبز و قرمز، محاط شده است. ✓ نام سوره‌ها و تعداد آیات: با قلم زر و به خط #کوفی ✓ تعداد سطور هر صفحه: 14 سطر ✓ نقط الاعجام: عموم حروف در نسخه فاقد نقط‌الاعجام است؛ ولی در مواضع معدودی برخی حروف با نقاط مستطیل نقطه‌گذاری شده‌اند. ✓ روش علامت‌گذاری: شیوه #ابوالاسود (نقاط قرمزرنگ) ❇️ کلمات دارای #اختلاف_قرائت، با دو رنگ سبز و قرمز، متمایز و به هر دو قرائت اشاره شده است. ✳️ در شیوه نگارش کلمات این مصحف، تطابق زیادی با قواعد رسم‌المصحف وجود دارد. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #جزء3_نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/273) 💢 «بِسیمـٰهُم»: بنا بر نظر علمای #رسم_المصحف، «الف» در واژه «بِسیمـٰهُم» به سه صورت حذف یا اثبات «الف» یا نگارش آن بر پایه یاء نقل شده است: ✅ درج #الف_مقصوره در امتداد «میم» بنا بر قول ابو داود: مصحف امیری، مصحف مدینه، مصحف هندی، مصحف الجزایر، مصحف #کم_علامت مرکز طبع و نشر قرآن کریم ✅ درج #الف_مقصوره بر پایه «یاء» بنا بر قول دانی: مصحف لیبی، مصحف ترکیه ✅ #اثبات_الف در مصاحف غیر ملتزم به رسم: مصحف ایرانی قدیم 💢 «یَســَٔلون»: ضبط «همزه» در واژه «یَســَٔلون» در تمامی مصاحف به‌صورت درج #رأس_العین در امتداد حرف «سین» است به غیر از مصاحف ایرانی قدیم که بر خلاف اجماع #علمای_رسم، همزه را بر پایه «یاء» نگاشته‌اند. ▶️ #اختلاف_قرائت 🧷 یَحسَبُهُم: ابن عامر، عاصم، حمزه، ابو جعفر 🧷 یَحسِبُهُم: سایر قراء ✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع رسم و ضبط عبارات در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید: http://pediaquran.ir 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #جزء3_نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/280) 💢 «ذو»: بنا بر نظر دانی واژه «ذو» به #حذف_الف پس از «واو» نگارش شده و این امر در تمامی مصاحف رعایت شده است. ▶️ #اختلاف_قرائت 🧷 عُسُرَة: ابو جعفر 🧷 عُسْرَة: بقیه 🧷 مَیسُرَة: نافع 🧷 مَیسَرَة: بقیه 🧷 وَ اَن تَصَدَّقوا: عاصم 🧷 وَ اَن تَصَّدَّقوا: بقیه ✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع رسم و ضبط عبارات در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید: http://pediaquran.ir 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #جزء3_نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/282) (بخش اول) 💢 «یٰٓاَیُّها»: واژه «یٰٓاَیُّها» مرکب از حرف ندا «یا» و «اَیُّها» است که به اجماع تمامی علمای علم #رسم_المصحف به #حذف_الف در حرف ندا نگارش شده، غیر از مصاحف ترکی و ایرانی قدیم که خلاف اجماع عمل کرده و حرف ندا را به #اثبات_الف نوشته‌اند (یا اَیُّها)؛ اما در سایر مصاحف اختلافی به چشم نمی‌خورد. 💢 «شَیـًٔا»: حرف «همزه» در واژه «شَیـًٔا» به اتفاق‌نظر علمای #رسم_المصحف بدون پایه و بین حرف «یاء» و «الف» که پایه تنوین است، قرار می‌گیرد. بااین‌حال محل قرار گرفتن تنوین نصب در مصاحف مختلف بدین شرح است: ✅ درج تنوین بر فراز «الف»: مصحف لیبی ✅ درج تنوین بر فراز «همزه»: مصحف امیری، مصحف مدینه، مصحف هندی، مصحف الجزایر، مصحف ترکیه، مصحف #کم_علامت مرکز طبع و نشر قرآن کریم ▶️ #اختلاف_قرائت 🧷 اَن یُمِلَّ هْوَ: ابو جعفر 🧷 اَن یُمِلَّ هُوَ: سایر قراء ✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع رسم و ضبط عبارات در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید: http://pediaquran.ir 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #جزء3_نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/282) (بخش دوم) 💢 «اِحدىـٰهُما»: ضبط واژه «اِحدىـٰهُما» در محل #پایه_الف_مقصوره به دو شیوه زیر قابل بررسی است: ✅ درج نقطه «یاء»: مصحف ترکیه، مصحف مدینه (قالون)، مصحف الجزایر ✅ عدم درج نقطه «یاء»: مصحف امیری، مصحف لیبی، مصحف هندی، مصحف ایرانی قدیم (نیریزی)، مصحف #کم_علامت مرکز طبع و نشر قرآن کریم ✍️ «الف» در این واژه، در تمامی مصاحف بر پایه «یاء» نگارش شده است. 💢 «وَامرَاَتان»: واژه «وَامرَاَتان» در دو حوزه رسم و ضبط قابل بررسی است: ✍️ در حوزه رسم این واژه به دو صورت #اثبات_الف یا #حذف_الف پس از «تاء» نگارش شده است: ✅ #اثبات_الف: مصحف امیری، مصحف مدینه، مصحف ترکیه، مصحف #کم_علامت مرکز طبع و نشر قرآن کریم ✅ #حذف_الف: مصحف لیبی، مصحف الجزایر، مصحف هندی ✍️ در حوزه ضبط نمایش حرف «همزه» در واژه «وَامرَاَتان» در مصاحف مختلف به دو صورت دیده می‌شود: ✅ درج #رأس_العین و فتحه بر پایه «الف»: مصحف امیری، مصحف مدینه، مصحف الجزایر، مصحف لیبی ✅ عدم درج #رأس_العین بر پایه «الف» و اکتفا به فتحه: مصحف هندی، مصحف ترکیه، مصاحف ایرانی قدیم، مصحف #کم_علامت مرکز طبع و نشر قرآن کریم ▶️ #اختلاف_قرائت 🧷 اِن تضلّ: حمزه 🧷 اَن تضلّ: بقیه 🧷 فَتُذْکِرَ: ابن کثیر، ابو عمرو، یعقوب 🧷 فَتُذَکِّرُ: حمزه 🧷 فَتُذَکِّرَ: بقیه ✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع رسم و ضبط عبارات در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید: http://pediaquran.ir 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #جزء3_نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/282) (بخش سوم) 💢 «تَسـَٔموا»: ضبط «همزه» در واژه «تَسـَٔموا» در تمامی مصاحف به‌صورت درج #رأس_العین در امتداد حرف «سین» است به غیر از مصاحف ایرانی قدیم که بر خلاف اجماع #علمای_رسم، همزه را بر پایه «یاء» نگاشته‌اند. 💢 تِجارَةً»: بر اساس علم #رسم_المصحف واژه «تِجارَةً» بنا بر نظر دانی به #اثبات_الف و بنا بر نظر ابو داود به #حذف_الف نگارش شده است: ✅ #اثبات_الف: مصحف لیبی، مصحف ترکیه، مصحف هندی، مصحف #کم_علامت مرکز طبع و نشر قرآن کریم ✅ #حذف_الف: مصحف امیری، مصحف مدینه، مصحف الجزایر ▶️ #اختلاف_قرائت: 🧷 تجارةً حاضرةً: عاصم 🧷 تجارةٌ حاضرةٌ: بقیه 🧷 ولا یضارْ: ابو جعفر 🧷 ولا یضارَّ: بقیه ✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع رسم و ضبط عبارات در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید: http://pediaquran.ir 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #جزء3_نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/283) 💢 «فَرِهٰن»: بنا بر نظر علمای #رسم_المصحف واژه «فَرِهٰن» در تمامی مصاحف ملتزم به رسم به #حذف_الف پس از «هاء» نگارش شده غیر از مصاحف ترکی و ایرانی قدیم که خلاف قواعد رسم عمل کرده‌اند. 💢 «اَلَّذِی اؤتُمِنَ»: ❓ سوال تجویدی: در عبارت «اَلَّذِی اؤتُمِنَ» چند حرف ناخوانا وجود دارد؟ ✍️ جواب: 4 حرف. 1 حرف #همیشه_ناخوانا ➕ 3 حرف #گاهی_ناخوانا: 🧩 «واو» در واژه «اؤتُمِنَ» به عنوان پایه «همزه» در شمار حروف #همیشه_ناخواناست. 🧩 #همزه_وصل در دو واژه «اَلَّذی» و «اؤتُمِنَ» در اثنای کلام ناخواناست. همچنین حرف مدی «یاء» در واژه «اَلَّذی» نزد #همزه_وصل در فعل ماضی مجهول «اؤتُمِنَ» خوانده نشده و در مجموع این عبارت 3 حرف #گاهی_ناخوانا دارد. 💬 در صورت علاقمندی به درج نکات و پرسش و پاسخ‌های تجویدی با ارسال علامت❓به ادمین کانال همراه با این پست، تأیید خود را ثبت نمایید. ▶️ #اختلاف_قرائت: 🧷 فَرُهُن: ابن کثیر، ابو عمرو 🧷 فَرِهان: بقیه ✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع رسم و ضبط عبارات در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید: http://pediaquran.ir 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #جزء3_نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/284) 💢 «السَّمٰوٰت»: واژه «سَمٰوٰت» بر اساس قاعده #حذف_الف در تمامی جمع‌های مذکر و مؤنث سالم در سراسر قرآن کریم، به حذف هر دو «الف» نگارش شده است به جز یک موضع: ✅ #اثبات_الف_دوم: فَقَضىـٰهُنَّ سَبعَ سَمٰواتٍ فی یَومَینِ (فصّلت/12) ✍️ مصاحف ترکی و ایرانی قدیم برخلاف قواعد #رسم_المصحف این واژه را به #اثبات_الف_دوم نگارش نموده‌اند. 💢 «شَیءٍ قَدیر»: ❓ سوال تجویدی: قوانین تجویدی در عبارت «شَیءٍ قَدیر» کدامند. ✍️ جواب: #مد_لین و #اِخفاء: 🧩 مد لین: ترکیب فتحه با #یاء یا واو ساکن حرف لین را تشکیل می‌دهد، حال اگر بعد از این حرف لین، سکون یا همزه قرار گیرد، #مد_لین به وجود می‌آید. البته قراء در مد لین با هم اختلافاتی دارند که در علم قرائات به آن پرداخته می‌شود. در روایت حفص از عاصم، مد لین فقط در مواردی است که حرف لین به سکون برسد مانند «عین» در حروف مقطعه «کهیعص» سوره مریم، و در مواردی که حرف لین به همزه برسد آن را به قصر (بدون مد) خوانده است. 🧩 اخفاء: تنوین یا «نون» ساکن، نزد مابقی حروف که در قوانین اظهار و اقلاب و ادغام از مجموعه حروف الفبا خارج شده‌اند، بایست به صورت مخفی و همراه با غنه (تلفظ از خیشوم و کشش به میزان دو حرکت) تلفظ شود. در عبارت «شَیءٍ قَدیر»، تنوین به حرف «قاف» رسیده؛ لذا قاعده اخفاء باید رعایت شود. 💬 در صورت علاقمندی به درج نکات و پرسش و پاسخ‌های تجویدی با ارسال علامت❓به ادمین کانال همراه این پست، تأیید خود را ثبت نمایید. ▶️ #اختلاف_قرائت: 🧷 فیغفرُ لمن یشاء و یعذبُ: ابن عامر، عاصم، ابو جعفر، یعقوب 🧷 فیغفرْ لمن یشاء و یعذبْ: بقیه قراء ✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع رسم و ضبط عبارات در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید: http://pediaquran.ir 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #جزء3_نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/285) 💢 «مَلٰٓئِکَتِهٖ»: بر اساس قواعد #رسم_المصحف واژه «مَلٰٓئِکَتِهٖ» در تمامی مصاحف، به #حذف_الف و درج #الف_مقصوره بر پایه «یاء» نگاشته شده غیر از مصاحف ایرانی قدیم که بر خلاف قواعد آن را به #اثبات_الف نگاشته‌اند. اما در حوزه ضبط، نحوه درج ترکیب «همزه» و «کسره» در مصاحف مختلف است: ✅ درج «همزه» و حرکت «کسره» زیر دندانه: ضبط #مصری و #هندی ✅ درج «همزه» روی دندانه و حرکت «کسره» زیر همزه: ضبط #ایرانی ✅ درج «همزه» روی دندانه و حرکت «کسره» زیر دندانه: ضبط #ترکی و #کم_علامت قرآن کریم ▶️ #اختلاف_قرائت: 🧷 وَ کِتابِه: حمزه، کسایی، خلف 🧷 وَ کُتُبِه: بقیه 🧷 لا یفرق: یعقوب 🧷 لا نفرق: بقیه ✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع رسم و ضبط عبارات در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید: http://pediaquran.ir 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹