⚡️درباره دیالوگ اسلام سنتی با اسلام روشنفکری (Open-mind) ✍ به قلم: یحیی جهانگیری 🔹 فارغ از قضاوت در مورد نتیجه محتوای گفتگوی «آیت الله علیدوست» با «دکتر عبدالکریم سروش» نفس این گفتگو را باید ستود. 🔸 صف شکنی آیت الله علیدوست برای ورود به این میادین هم قابل تحسین است و هم شایسته تعمیم. 🔹 ایشان ثابت کردند که فقیهان فقط بر کرسی مونولوگ درس خارج نمی نشینند و بلکه به وقتش، بر سفره دیالوگ هم همنشینی می کنند. 🔹رقیبان هم متوجه می شوند که حوزه سنتی؛ «زبان تفکیر» دارد نه «زهر تکفیر». هر چند در دیالوگ هرگز نبایددنبال برنده نباشیم اما بی شک برنده این دیالوگ؛ حوزه های علمیه سنتی هستند. تا باد چنین بادااااا. ✍ پانوشت: چقدر آرزو دارم روزی اسلام پژوهان حوزوی ما با اسلام پژوهان غرب مطول و مفصل گفتگو کنند؛ تا جهان امروز عمق راهبردی مکتب فکری سنتی ما را درک کند و مسلک اجتهادی مان را ببیند. در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، طرحی را پیگیر هستم که اگر همت ها، همراه باشد به زودی رونمایی خواهد شد. ✅ قم و اسلام سنتی، هاب این گونه رویداد خواهد شد، البته در مقیاسی جهانی. 🆔 @yahyajahangiri 🏷 #اسلام_سنتی #علیدوست #اسلام_روشنفکری #سروش 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️به بهانه آغاز بزرگترین گردهمایی سلفی های جهان اسلام در رایوند پاکستان از چهارم تا نهم نوامبر (١٣ تا ١٨ آبان) ✍️ به قلم: سیدعلی بطحائی 🔷 تبلیغی جماعتها، شاید پارادوکسیکال ترین گروه تبلیغی در جهان اسلام باشند؛ از طرفی مجوز فعالیت در اسرائیل را دارند و ازسویی با ممنوعیت تبلیغ در عربستان مواجه اند. از جهتی سلفی هستند و از آن سو دلبسته به تصوف. هم پرفعالیتند و هم بی سروصدا. هم در جهان اسلام حاضرند و هم از فعالیت سیاسی امت اسلامی غایبند. جماعتی سلفی که بدون توجه به دلارهای نفتی عربستان سعودی در حال ترویج سلفی گری در جهان اسلام اند. 🔷 این گروه پرجمعیت ترین طیف تبلیغی در جهان اسلام هستند که در عصر ارتباطات حتی از ساده ترین روشهای اطلاع رسانی برای دعوت به گردهمایی ها احتراز می کنند و کاملا باشیوه های سنتی و تبلیغ چهره به چهره توانسته اند سالیانه جمعیتی بیش از جمعیت زایران بیت اللّه الحرام را دور هم جمع کنند. 🔷 عدم استفاده از ایمیل، سایت، برنامه های ماهواره ای و پروپاگاندای رسانه ای در دعوت اعضا به حضور در تجمعات میلیونی، نشانگر ضریب نفوذ بالای این گروه تبلیغی در میان پیروان و حاکی از قدرت متفاوت آنها در میان امپراطوری های خبری رسانه ای در جهان معاصر است. 🔷 یکی مراکز عمده جماعت تبلیغی ها، در رایوند پاکستان است که همه ساله در چهارم تا نهم نوامبر (١٣ تا ١٨آبان) همه ساله جمعیتی بالغ بر سه ملیون گرد هم آمده و سخنرانی های این جلسه به بیش از بیست زبان رسمی ترجمه زنده می شود. 🔹 شعار اصلی که محمدالیاس ـ بنیانگذار این جماعت ـ برای آنعا انتخاب کرده این است «ای مسلمانان، مسلمان شوید!!!» و جامعه هدف آنها در تبلیغ، فقط و فقط مسلمانان هستند. آنها معتقدند که تا وقتی که مسلمانان پایبند به مسجد و نماز نیستند و پوشش زنان مسلمان شبیه زنان یهودی نصاراست، چه فرقی بین آنها وکفار وجود دارد!؟ بنابراین مشکل اصلی خود ما مسلمانان و کیفیت اسلام ماست و تا خود را اصلاح نکنیم، نمی توانیم دیگران و جامعه را اصلاح کنیم!!!.... 🔷 ساده لوحانه است اگر باور کنیم که سلفیت تنها با دلارهای سعودی در جهان اسلام رشد و پیشرفت کرده و آن را عله العلل شیوع سلفی گری بدانیم، بلکه آنچه بجاست در این صحنه رقابت توجه کنیم ضریب نفوذ بالای گفتمان جماعت تبلیغی هاست نه زاییده حکومتهای عربی است؛ بلکه محصول فعالیت های بی سروصدای تبلیغی جماعت ها و تاثیرات آنها در بدنه جهان اسلام است که آرام آرام و پیوسته که رقیب جدی برای سایر جریانات فعال در جهان اسلام قرار گرفته است. مطالعه کامل یادداشت ⬅️↙️ http://muslimna.ir/news/3214-2021-11-05-09-43-48.html 🏷 #اسلام_سلفی #جماعه_التبلیغ #رایوند #پاکستان 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️ درباره طه حسین؛ روشنفکر بدون تاریخ مصرف مصری 💥 به بهانه حواشی تخریب آرامگاه طه حسین پس از نیم قرن ✍️ به قلم: سید علی بطحائی 🔹 طه حسین مصری با عنوان «عمید الادب العرب؛ سردار ادبیات عرب» نقطه عطفی در روشنفکری و ادبیات جهان عرب است. امروزه، دولت مصر روی وی به عنوان «چهره ای متنفذ در فرهنگ مصر» سرمایه گذاری کرده و کماکان پرونده روشنفکری در مجامع نواندیشی مفتوح است. جایزه سالیانه «طه حسین» و نشست های ناسیونالیستی - روشنفکری با نام او در فضای دانشجویی مصر پرطرفدار است. از چند ماه قبل شهرداری قاهره قصد تخریب آرامگاه وی را داشت که با تهدید دخترش که بدن پدر را به فرانسه منتقل خواهد کرد این تصمیم به تعویق افتاد. در چند روز اخیر شهردار قاهره اعلام کرد با احداث یک پل هوایی از روی آرامگاه طه حسین، این قبر تخریب نخواهد شد. از آن سو مخالفان سرسخت به جهت تحقیر و تسویه حساب، بر روی در و دیوار قبرش عبارت «ازاله: محو کردن» را نوشتند و خواستار محو او از ذاکره مصریان هستند. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو به نکاتی درباره طه حسین و آرای جنجالی اش اشاراتی خواهیم داشت. 1️⃣ یکم: وزیر معارف اسبق مصر با اینکه از سه سالگی قوه بینایی خود را از دست داد، در الازهر درس خواند و سپس دکتری ادبیات خود را از دانشگاه سوربن گرفت. وی بعد از بازگشت به مصر رئیس دانشگاه هنر قاهره و سپس سه‌ سال وزیر معارف شد. اجرای آموزش رایگان، اختصاص لوازم التحریر و غذای مجانی به دانش‌آموزان مصری را این روشنفکر نابینا برای نخستین بار در مصر انجام داد. «سهیر القلماوی» فمنیست کمتر شناخته شده در ایران خود را وامدار تلاش های وی در زمان وزارتش می داند. زمانی که فرانسه قصد تقدیم نشان لژیون افتخار [که بالاترین نشان دولتی افتخار فرانسه است] را به وی را داشت، طه حسین به دلیل اشغال فرانسه توسط ناپلئون (۱۷۹۸م و ۱۲۱۳ ق) و کشتار الجزایریان توسط فرانسه، از پذیرش این مدال معتبر جهانی خودداری کرد. 2️⃣ دوم: کتاب خواندنی «الایام» با ترجمه فارسی «آن روزها» از دکتر حسین خدیوجم [از شیفتگان ایرانی اش] به سرگذشت بخش ابتدایی عمر او و مواجه تلخش با الازهر نوشته شد و طه حسین به امید خلاصی مصر از تعالیم الازهر با قلمی شیوا، الازهر را به چالش کشید. به تعبیر گارسیا گومز خاورشناس اسپانیایی و مترجم الایام به اسپانولی، عمیق‌ترین نقد روان‌شناختی و جامعه‌شناختی از اسلام سنتی و الازهر است. قلم رسای نویسنده و مترجم باعث شده که این کتاب سلیس، به عنوان متن خوشخوان و فاخر در «کتاب نثر؛ نثر فصیح نویسندگان اسلامی در قرن چهاردهم» استاد محمد اسفندیاری به عنوان نثری طراز معرفی شود. 3️⃣ سوم: جنجالی ترین کتاب وی «فی الشعر الجاهلی» است. این کتاب درصدد بی اعتبار کردن قصص قرآنی و با شیوه شک دستوری رنه دکارت نوشته شد. دکارت فرانسوی [همعصر ملاصدرا و میرداماد] با شک عقلی و تجزیه گزاره های علمی به قضیه های کوتاه سعی در ارایه شیوه جدیدی در روش تحقیق بود. طه حسین هم با استفاده این روش و تمرکز بر اشعار «سبعه معلقه» و اثبات اینکه این اشعار پس از اسلام سروده شده و ربطی به فرهنگ عرب جاهلی ندارد، نتیجه گرفت که قصص قرآنی نیز قضایای واقعی نیستند. پس از انتشار عمومی این کتاب و در اثر تظاهرات مردمی و شکایت شیخ الازهر وی به دادگاه فراخوانده و مجبور شد بخش های جنجالی کتابش را حذف و نام آن را به «فی الادب الجاهلی» تغییر دهد. یکی از شیوخ الازهر و همدوره ای اش با نام مصطفی صادق الرافعی در پاسخ اتهامات وی کتاب «تحت رایة القرآن» را نوشت و طه حسین را با عناوین «موسیو طه حسین» خطاب و او را آلت دست استعمار بریتانیا خواند. 4️⃣ چهارم: عجیب اینکه جنجالی ترین کتاب او «مستقبل الثقافه فی مصر» مورد اعتراض هیچ جریان فکری واقع نشد. در این اثر طه حسین خواستار حذف زبان عربی از مصر شد و علنا مسیر پیشرفت مصر و یونان باستان را یک مسیر واحد دانست و عربیت را زاید بر فرهنگ مصر خواند. بعدها هم هیکل با استناد به این ایده گفت: کاش مصر، مثل ایران یک فردوسی داشت تا می توانست زبان باستانی مصریان را از زبان عربی نجات می داد. 🔚 النهایه: با توجه به عدم پژوهش مستقل درباره کنش جریانی طه حسین و همچنین تاثیرگذاری عمیق او در مصر معاصر به راهبری ابراهیم عیسی و موسسه تکوین الفکرالعربی، پیشنهاد نگارش پژوهش دانشجویی در مورد آرای او را مورد تاکید قرار می دهیم. 🏷 #اسلام_روشنفکری #طه_حسین #مصر 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️ویدیویی از تجمع ملیونی مبلغان جماعت التبلیغ در گردهمایی رایوند پاکستان 🏷 #اسلام_سلفی #جماعه_التبلیغ #رایوند #پاکستان 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️«فلسطین و ریشه های پروژه استعماری صهیونیسم» در گفت‌وگوی انتقادی، چالشی و محترمانه دکتر عباس خامه‌یار و آقای اکبر نبوی در برنامه خیابان جمهوری https://youtu.be/RQBnbafqlLs?si=Mdp8-YvhaOrYQ1xp 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️ به بهانه دیالوگ نماینده اسلام سنتی با نماد اسلام روشنفکری 💥 گردوخاک‌های دهه‌ی هفتادی ✍ به قلم: مهراب صادق نیا 🔹 بخش نخست از گفتگوی ابوالقاسم علی‌دوست و عبدالکریم سروش را گوش کردم. آن‌گونه که گمان می‌رفت پُر سر و صدا بود و دست به دست چرخید. هواخواهان هر دو سوی ماجرا احساس برد داشتند. برابرِ معمول، سروش با نقد نهاد فقاهت آغاز کرد و بر فقه تاخت؛ و علی‌دوست که ناخواسته به نمایندگی از فقه و حوزه‌ی علمیّه سخن می‌گفت، کوشید از اخلاقی بودن فقه دفاع کند. علی‌دوست، در حوزه‌ی علمیه‌ی قم استاد ممتازی است که زبان جهان جدید را می‌فهمد و تلاش دارد با مطرح کردن «فقه مقاصدی» سویه‌های انسانی و اخلاقی فقه را پررنگ کند؛ ولی نگرانی از واکنش رویکردهای سنتی‌تر به فقه او را ملاحظه‌کار کرده است. 🔸 جوری که در این «مناظره» نیز آشکار بود. او اگر خوش می‌بود و خود را نمایندگی می‌کرد، می‌توانست سمت و سوی بحث را به جای درستی ببرد. گفتگوی اسلام سنتی و اسلام روشن‌فکری (فقیهان و روشن‌فکران) چیز تازه‌ای نیست و از قضا این بار محتوای تازه‌ای هم نداشت. 🔹 در این رویارویی، عبدالکریم سروش هنوز همان گردوخاک‌های دهه‌‌های شصت و هفتاد را هوا می‌کرد و علی‌دوست هم تلاش می‌کرد همان گرد و خاک‌ها را کنار بزند. 🔸 این گفتگو برای نسل‌های تازه‌تر کِششی ندارد و جوان‌ترها آن را نشنیدند و درانتظار بخش‌های دیگرش نیز نخواهند بود. سروش و علی‌دوست دیگی را هم می‌زدند که حتی اگر آشی در آن پخته شود، آشوبی را نمی‌خواباند و باب میل جوانان امروز جامعه‌ی ایران نیست. این جامعه از این پرسش و پاسخ‌ها گذشته است. البته جای نگرانی و ناامیدی است که هم فقه سنتی و هم روشن‌فکری‌فکری دینی هر دو از جامعه‌ی خود عقب بمانند. شکاف میان واقعیت اجتماعی و روشن‌فکری دینی با این گرد و خاک‌ها پر نمی‌شود. اندیشه‌هایی که نتیجه‌ی پشت‌میز نشینی است، چه از یک متفکر اسلام سنتی برآید چه از یک روشن‌فکر دانشگاهی، اندیشیدن بر سرِ هیچ است. 🆔 @sadeghniamehrab 🏷 #اسلام_سنتی #علیدوست #اسلام_روشنفکری #سروش 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️ ناگفته هایی از جماعت تبلیغ؛ از شبه سلفی گری تا ادعای «مهدی موعود» به عنوان امیر ✍️ به قلم: سید علی بطحائی 💥 همه ساله در سومین و آخرین روز از گردهمایی رایوند (نهم نوامبر) مراسمی معنوی با عنوان «مناجات نهایی» برگزار و در آن برنامه، مبلغان «سلوک با تبلیغ» را تمرین می کنند. 💠 در این گردهمایی به آنها یاد داده می شود که تبلیغ، بیش از آنکه برای مردم مفید باشد، برای ارتقای درجهٔ معنوی خود مبلغین مثمر ثمر است. پس از پایان برگزاری مراسم اختتامیه «آخرین نیایش» که با حضور مبلغان، آحاد مردم و مسئولین دولتی برگزار می شود، مبلغین حاضر در رایوند با انرژی جدید و طبق برنامه ریزی های ستادی با کمترین هزینه و در موارد زیادی با پای پیاده برای تبلیغ دین به پنج قاره جهان گسیل می شوند‌. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو به نکاتی در این مورد اشاره خواهیم کرد. 1️⃣ یکم: در مورد استعمال واژه سلفی گری به جماعت تبلیغ باید کمی احتیاط کرد و بی گدار به آب نزد.‌ جنس سلفی گری جماعت تبلیغ با سلفیه نجدی و آرای محمد بن عبدالوهاب تفاوت دارد و جماعت تبلیغ خوش ندارند که آنها با برچسب سلفیه معرفی شوند‌. پیشتر اشاره شد که سلفیه نجدی با آنها رابطه خوبی ندارند. مدخلی ها، البانی و صالح الفوزان شرکت در مراسم های آنها را جایز ندانسته و آنها را بدعت گذار می دانند. علت پرداختن به این نکته این بود که برخی از مخاطبین جماعت تبلیغ که عضو کانال مسلمنا هستند به ما گوشزد کردند که هیچ انتسابی به سلفی گری نجدی و وهابیت ندارند. 2️⃣ دوم: بخش قابل توجهی از ترویج اسلام در غرب و اقصی نقاط جهان محصول فعالیت های مبلغان جماعت تبلیغ است. از آنجا که آنها مباحث سیاسی را در تبلیغ ممنوع کرده اند، دولت های غربی بویژه انگلیس و فرانسه محل جولان اعضای این گروه تبلیغی است. مهاجرین مسلمان در غرب و کسانی که از بحران های اخلاقی و خلاء معنویت در قاره سبز رنج می برند مهمترین جامعه هدف جماعت تبلیغ هستند. بزرگترین اجتماعات مسلمانان در انگلیس، فرانسه، اسپانیا، کشورهای اسکاندیناوی و آمریکا مختص فعالیت های جماعت تبلیغ و حضور ساده و بی تکلف مبلغان این جریان فکری است. 3️⃣ سوم: محمد الیاس کاندهلوی (متوفی ۱۹۴۴م) بنیان گذار و نخستین امیر، محمد یوسف و انعام حسن (متوفی ۱۹۹۵) سه امیر بلامنازع جماعت بودند. بعد از فوت انعام حسن در سال ۱۹۹۵ میلادی، مسئله جانشینی امارت در جماعت بوجود و موقتا شورایی سرپرستی جماعت را برعهده گرفت. در پی این موضوع بنابه برخی گزارش ها، گروهی به سرپرستی «مهدی موعود» اعتقاد و منتظر ظهور او شدند. مستند آنها حدیثی از امام جعفر صادق (ع) در کتاب «شمس المعارف الکبری» دال بر امارت مهدی موعود، به عنوان زعیم جماعت تبلیغ است‌. بنا به پاره ای دیگر از گزارش ها در حال حاضر مولانا «نظرالرحمان» که گرفتار بیماری سختی است، سرپرست فعلی و پس از او احتمالا «احمد بتله» و «مولانا خورشید» این راه را ادامه خواهند داد. 4️⃣ برخی اعضای جماعت تبلیغ با شیعیان رابطه حسنه ای دارند و حضور شیعیان در گروه های تبلیغی آنها محدودیتی ندارد. «طارق جمیل» مبلغ سرشناس پاکستانی نهیب می زند که چرا شیعه و سنی یکدیگر را کافر می دانند و به مساجد یکدیگر نمی روند! البته مخالفت آنها با توسل، عزاداری و بنا بر قبور باعث سوء برداشت هایی بین شیعیان و اعضای جماعت تبلیغ شده و برخی شیعیان این مخالفت ها را دلیل وهابی انگاری جماعت تبلیغ دانسته اند که بنابه آنچه در نکته اول اشاره شد قابل قبول نیست. در پایان بجاست اشاره کنیم که مخالفت جماعت تبلیغ با موارد فوق الذکر بخاطر ماهیت دیوبندی بودن آنهاست؛ نه سلفی گری نجدی و وهابی بودن جماعت تبلیغی ها. 🏷 #اسلام_سلفی #جماعت_تبلیغ #التبلیغ_و_الدعوه #رایوند #پاکستان 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در ایتا، بله و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

🎥 ویدیویی از برنامه «آخرین نیایش» در گردهمایی رایوند ۲۰۲۴ و آغاز مهاجرت مبلغان به اقصی نقاط جهان. همچنین برنامه اجتماعات بعدی «جماعت تبلیغ» در مناطق جهان به شرح ذیل اعلام شد. 📜 تقرر في مشورة العالم التي انعقدت في اجتماع رايوند تواريخ هذه الاجتماعات العالمية؛ - اجتماع القدماء بنغلادش 29نوفمبر ٣ ديسمبر - اجتماع تونجي بنغلاديش من ٣١ يناير إلى ٢ فبراير _ اجتماع جنوب افريقيا كيب تاون ٦/8 ديسمبر PortElizabeth كيب تاون 13-15 ديسمبر -استراليا (بيرث) 13-16 ديسمبر -استراليا سيدني 20-23 ديسمبر -سويسرا 20-22 ديسمبر -هولندا وبلجيكا 27-29 ديسمبر -موريتانيا 27-30 ديسمبر 4-7يناير -سيراليون 24-26 يناير -مشورة أوروبا ستعقد في تركيا 24-26 يناير -اجتماع ملبورن استراليا24-22 يناير -مشورة كندا 1-2 فبراير فانكوفر -اجتماع بورما فبراير -اجتماع راوندا وبورندي 7-9 فبراير 14-16 فبراير -لقاء رايوند 9-13 نيسان -إجتماع نيوزيلندا 18-20 -اجتماع فيجي 20-22 نيسان -اجتماع استراليا 25-27 نيسان -اجتماع ٥ دول زمزم جوهانسبرغ موزمبيق 28-31 April -اجتماع اسبانيا 2-4 أيار -اجتماع إيطاليا 9-11 أيار -اجتماع اليونان 5-7 أيار -اجتماع الفيليبين 2-4 حزيران -اجتماع ترينيداد 18-20 حزيران -اجتماع البرتغال 4-6 تموز -اجتماع المانيا11-13 تموز -اجتماع مدغشقر 18-19 تموز -اجتماع تايلند 8-10 آب -اجتماع تايوان 9-11 تشرين الأول -إجتماع رايوند 7-9 تشرين 14-16 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در ایتا، بله و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair

⚡️پایان حضور حماس در قطر؟؟؟ 🔹 صبح امروز برخی رسانه های عربی اطلاع از پایان نقش آفرینی قطر در مورد میانجگری این کشور برای دستیابی به آتش‌بس در غزه دادند و از مقامات حماس خواسته اند که خاک قطر را ترک کنند. 🔸 همچنین مقامات قطری به طور رسمی موضوع تعلیق موقتِ نقش میانجی را تایید کرده‌اند؛ ولی در مورد خبر دوم هنوز اظهار نظری نکرده‌اند. 🔹 مسئولان حماس مقیم در قطر هم اعلام کرده‌اند که تا این لحظه خبر دوم یعنی تعطیلی دفتر جنبش و درخواست ترک خاک قطر صحت نداشته و چنین چیزی از آنان طلب نشده است. ✍ پانوشت: هر چند که تاکنون این مسئله به صورت رسمی تایید نشده است؛ ولی با توجه به مصلحت اندیشی و گرایشهای مقطعی مقامات قطری، درست بودنِ این خبر دور از انتظار نیست. 🏷 #اسلام_سیاسی #اخوان_المسلمین #حماس #قطر 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در ایتا، بله و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️درباره پایان حضور حماس در قطر؛ کوچ دفتر سیاسی حماس به الجزایر یا لبنان؟ ✍ به قلم: سید نیما موسوی 🔹 از ابتدای سال ۲۰۲۴ اخباری مبنی بر انتقال دفتر سیاسی حماس از قطر به گوش می رسید. این دفتر که پس از بحران سوریه از دمشق به دوحه انتقال یافت؛ در طول یک سال گذشته زیر اهرم فشار امریکا برای آتش‌بس و آزادی گروگانها قرار دارد. این امر تا جایی بود که شهید اسماعیل هنیه از آغاز سال ۲۰۲۴ به تدریج به محور ایران، ترکیه و روسیه نزدیک شد. 🔸 حال با پیروزی مجدد ترامپ و هراس قطر از تکرار سناریوی حصر سه ساله طی سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ به نظر می رسد که فشارها برای خروج دفتر سیاسی از دوحه بیشتر شده‌است. ضمن اینکه فشارهای آمریکا پس از نپذیرفتن آتش‌بس و نیز اعدام «گولدبرگ پلین» گروگان آمریکایی - اسراییلی بر حماس افزایش یافته‌است. 🔹 حماس در دهه ۱۹۹۰ بیشتر شامل دو جناح خلیجی و غربی بود. جناح خلیجی آن را «خالد مشعل» و جناح غربی آن را «موسی ابومرزوق» هدایت میکرد. حوادث سوریه و انتقال دفتر حماس به دوحه باعث قدرت هر چه بیشتر جناح خلیجی شد؛ آن هم زمانیکه شبکه مالی ابومرزوق پس از ۱۱سپتامبر آسیب جدی دیده‌بود. پس از دوران فترتی که در بحران سوریه رخ داد؛ حوادث دوره ترامپ و سپس هفتم اکتبر باعث شد تا حماس هر چه بیشتر به ایران نزدیکتر شود. 💠 آنچه از آغاز سال ۲۰۲۴ رخ داده‌است بیانگر این امر می باشد که بخشی از حماس میل جدی به سمت خروج از قطر پیدا کرده‌است؛ ولی دنبال آن بوده‌است که بدیل قطر کشوری مرتبط با جهان عرب و یا جهان اهل سنت باشد. در حال حاضر و در صورت صحت اخبار مبنی بر خروج دفتر حماس از دوحه، عراق، ترکیه و الجزایر بعنوان گزینه‌های بدیل دفتر سیاسی حماس هستند. ❌ ترکیه بدلیل تمایل به افزایش روابط با عربستان و مصر تمایل چندانی برای تبدیل شدن به پایگاه یک گروه اخوانی همچون حماس ندارد. عراق هم که در دوره سودانی ضمن همسویی امنیتی با ایران درصدد افزایش این همکاریها با عربستان و ناتو است از  میزبانی دفتر سیاسی حماس استقبال نمیکند، اگر چه از ماه جولای برخی از رسانه‌های منطقه از توافق ایران و عراق برای استقرار این دفتر در بغداد سخن میگفتند. ✅ با این حساب به نظر میرسد که حماس گزینه‌ای جز الجزایر و یا لبنان را در چنته نداشته باشد. دور شدن حماس از خلیج فارس حتی به مقصد ترکیه و الجزایر هم می تواند ظرفیت حماس برای گفتگوی ایران با بخش مذهبی اهل سنت را افزایش دهد. اگرچه گزینه الجزایر با توجه به تمایل فرانسه و عربستان محتمل‌تر به نظر میرسد. 🏷 #اسلام_سیاسی #اخوان_المسلمین #حماس #قطر 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در ایتا، بله و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️گوشه ای از مراسم «آخرین نیایش» اجتماع رایوند ۲۰۲۴ با اجرای «مولوی نظر الرحمن» امیر فعلی جماعت تبلیغ 🏷 #اسلام_سلفی #جماعت_تبلیغ #التبلیغ_و_الدعوه #رایوند #پاکستان 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در ایتا، بله و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️ جماعت التبلیغ در اقصی نقاط جهان؛ سفرهای تبلیغی جهانی با پای پیاده از قارّه سیاه (جبل الطارق) تا قارّه سبز (بارسلون) 💠 جامعه هدف آنها جذب جوانان جهان عرب و مخاطبینی که دلزده از سیاست و ناامید از اسلام سیاسی به دلیل شکست های پی در پی نسخه های اخوان المسلمین هستند. 🔷 در غرب هم جماعت تبلیغ جوانانی را جذب می کنند که از سبک زندگی مادی گریزان و فطرت خداجویشان آنان را از نسخه های غربی خسته کرده است. 💠 جماعت تبلیغ در پنج قارّه با طرح اسلام معنوی و عاری از خرافات صوفیانه، سلفی گری دور از چهره خشک وهابیّت را تبلیغ می کنند. 🔹جماعه التبلیغ با کمک های مالی مردمی و تبلیغ چهره به چهره سلفی گری را تبلیغ می کنند. ✍️ پانوشت: ساده لوحانه است که تنها علّت نفوذ سلفیت در جهان امروز را در دلارهای عربستان و مساجد باشکوه وهابیت منحصر بدانیم و از پتاسیل سفرهای بی آلایش تبلیغی جماعت ها غافل شویم. 💥 لطفا به سخنان مبلغ رنگین پوست دقت بفرمایید تا با لایه های پیدا و پنهان اندیشه ترویجی توسط جماعت تبلیغ آشنا شوید. 🏷 #اسلام_سلفی #جماعت_تبلیغ #التبلیغ_و_الدعوه #رایوند #پاکستان 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در ایتا، بله و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️درباره برگزاری مناظره اسلام سنتی با اسلام روشنفکری؛ از دیالوگ بالنده تا جریان سازی سازنده ✍ به قلم: سید علی بطحائی 💠 طی چند روز گذشته مناظره نماینده اسلام سنتی جناب آیت الله آقای ابوالقاسم علیدوست با نماد اسلام روشنفکری جناب آقای دکتر عبدالکریم سروش برگزار شد‌. عده ای برگزاری این مناظره را «دیر؛ اما خوب» و خواستار تداوم آن و برخی نیز آن را شبیه «گرد و خاک دهه هفتاد» دانسته و مناقشاتی به موضوعات مطرح شده داشتند. برخی نیز آن را «رویارویی اسلام مقاصدی با اسلام روشنفکری» خوانده و به نقد کنش طیف های ثلاثه اسلام سنتی داشتند. به همین مناسبت در یادداشت پیش رو اشاراتی در مورد بایسته های پسینی انجام مناظرات بین دو جریان فکری خواهیم داشت. 1⃣ یکم. امروزه الگوی برگزاری مناظرات بزرگ (Great Debates) بهترین شیوه وزن کشی اندیشه ها و ارزیابی جریان های فکری و علمی است و این مناظرات در غرب امری متداول است. برگزاری چهار مناظره بزرگ بین واقع گرایان [رئالیست ها]، لیبرال ها و مارکسیست ها باعث پدید آمدن نظریاتی متعارض در علوم اجتماعی و روابط بین الملل شده و از دل این مناظرات جریان های جدید علمی و فکری متولد شده اند‌. به عنوان نمونه از دهه چهل تا هفتاد میلادی برگزاری چهار مناظره بزرگ باعث تولد نظریاتی معتبر در سطح جهانی شده است. تا جایی که مناظرات بزرگ، جایگزین اصلی برای انتظار کاذب ظهور دانشمندان انفرادی [که متحول کننده دانش ها معرفی شوند] را گرفته است. 2⃣ دوم: تقریبا امروزه انتظار ظهور مارتین لوتر (متوفی۱۵۴۶میلادی و۹۵۲قمری و همعصر شهید ثانی و مقدس اردبیلی) در جهان اسلام ناممکن است. چرا که نه عقلگرایی اسلام، مثل عقل گریزی مسیحیت است و نه تنوع علوم امکان ظهور کسی که را می طلبد که یک تنه اندیشه ها را تغییر دهد و این امر مهم بر عهده مناظرات بزرگ بین جریانهای فکری و فلسفی گذاشته شده است. طرفه آنکه؛ برگزاری مناظرات بزرگ ثمراتی دارد که جای خود را به کارکردهای ظهور منجیان انفرادی در علوم داده است. 3⃣ سوم. در غرب به محض برگزاری یک مناظره بزرگ کار را خاتمه یافته نمی دانند و پژوهشگران، نظریه پردازان میانی دست به کار می شوند و با برگزاری کرسی های نقد و نظر، نشست های علمی پیرامون مناظره، ویژه نامه های مجلات پژوهشی (Special issue) و... چراغ مناظره را تا کلاس های درس دانشجویان ادامه و محصولات پژوهشی متنوعی را منتشر می کنند. از این رهیافت است که آنها «شمع مناظرات بزرگ» را به «خورشید جریان های فکری» تبدیل می کنند. باید متفطن باشیم که از این به بعد نوبت اندیشکده ها، مراکز پژوهشی و آموزشی حوزوی و دانشگاهی است که با انتشار محصولات علمی ناظر به مناظره اخیر، کار نیمه تمام مناظره «علیدوست - سروش» را به فرجام برسانند تا این دیالوگ بین الاثنینی به جریان فکری تبدیل شود. [اگر بتوان این مناظره را در سطح مناظرات بزرگ معرفی کرد.] 4⃣ چهارم: تجربه ی موضوعات مطرح شده در مناظرات بزرگ راهگشاست. از منظر برگزارکنندگان مناظرات بزرگ در غرب، موضوعات مطرح شده باید مسئله ای را حل و مشکلی را برطرف کند. قضاوتی در مورد موضوعات مناظره «علیدوست - سروش» نداریم، ولی با وجود مشکلات عدیده فکری جامعه ما، طرح مباحثی مثل چالش های کلان پیش روی جهان اسلام، مسئله راهکارهای جبران عقب ماندگی مسلمانان از غرب، سنت و مدرنیته، موضوعات کلان تمدنی، باید و نباید های اسلامی سازی علوم انسانی، حقوق زن، آزادی، حقوق بشر، حجاب، قلمرو امر سیاسی و... از مسائل مهمی هستند که نبایست از آنها در مناظرات بزرگ غفلت کرد. تن دادن به مسئله نما یا شبه مسئله، امیدها به کارآمدی چنین مناظراتی را از بین می برد. بجاست متولیان برگزاری مناظرات بعدی بصورت کاملا مهندسی شده موضوعات کلان جامعه را از منظر دو جریان فکری نقد و بررسی کنند. 🔚 النهایه. برگزاری این مناظره بسیار بجا بود و به آینده پژوهی و پوست اندازی دو جریان فکری کمک شایانی خواهد کرد. در حالی که برخی از روشنفکران، زودهنگام سوت پایان اسلام سنتی را کشیده اند، این مناظره توانست چهره ای جدید از اسلام سنتی را به نمایش بگذارد و می تواند بستری را برای زایش جریان های جدید درون اسلام سنتی را بوجود آورد. در بستر این مناظرات، زاویه دید آینده نگرانه در اسلام روشنفکری می تواند نگاه گذشته گرای سنتی ها را تا حدودی تعدیل کند و اسلام سنتی را جانی تازه ببخشد. چنین باد..‌. 🏷 #اسلام_سنتی #علیدوست #اسلام_روشنفکری #سروش 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️ یارکشی وهابیت از «رونالدو» برای ساخت مسجدی مجلل در سرزمین وحی با نام «کریستین رونالدو» ✍ پانوشت: یکی از مغالطات رایج در مقام ادعای بدون استدلال، مغالطه «توسل به تفاخر: Appeal to Vanity» است‌. در این مغالطه جریان های فکری سعی می کنند تا بجای ارائه استدلال برای اثبات یک عقیده از طریق استفاده از سلبریتی و چهره های مشهور و محبوب، نوعی تصدیق جمعی و مشروعیت برای جریان فکری خود بوجود آورند. 🏷 #اسلام_سلفی #وهابیت #عربستان #مغالطه #رونالدو 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️به بهانه پنجاه و چهارمین سالگرد طوفان «بهولا» در بنگلادش و سرآغاز جدایی مسلمانان شرق هند 🚨حادثه ای طبیعی با پیامدهای گسترده سیاسی ✍به قلم: سید نیما موسوی 🌪حوادث طبیعی همواره جزء جدانشدنی زندگی بشر از گذشته تاکنون بوده‌اند. این حوادث در مواردی باعث تغییرات کلامی و سیاسی در جوامع شده و زندگی جوامع را دستخوش تغییر کرده‌است. مثلا زلزله ۹ ریشتری لیسبون (۱۷۵۵م) که نظام الهیاتی کاتولیک را زیر و رو کرد و امانوئل کانت (۱۸۰۴م) و ولتر (۱۷۷۸م) با سئوال پیچ کردن کارکرد خدای مسیحیت و ضعف الهیات کلیسا در این زلزله، ناکارامدی کاتولیک ها را هوار کشیدند. یکی دیگر از این حوادث طبیعی ناگوار که باعث تغییرات سیاسی در قاره آسیا شد، طوفان «بهولا» در ۱۲ نوامبر ۱۹۷۰ میلادی بود. طوفانی‌ که نهایتا زمینه‌ساز جدایی مسلمانان بنگلادش از هندوستان گردید. 🌪۱۲نوامبر ۱۹۷۰ طوفان بهولا مرگبارترین طوفان جهان در منطقه پاکستان شرقی (بنگلادش کنونی) زمینه‌ساز مرگ‌و‌ میر حدود ۵۰۰ هزار نفر از ساکنان این منطقه گردید. از ژانویه ۱۹۷۰ مجموعه طوفان های استوایی از جزایر مارشال در اقیانوس آرام آغاز شد و با طوفان پاملا و امانگ در ژوئن ۱۹۷۰ تداوم یافت. تا پایان تابستان، بشکل تدریجی شاهد بروز طوفانهای گرمسیری گسترده هستیم؛ طوفان هایی که ساحل آسیایی اقیانوس آرام را تحت تاثیر قرار می داد. از ماه اکتبر شدت این طوفان ها بر ناحیه هندوچین سوار میشد. طوفان نورا و لوییز مهمترین طوفان‌هایی بود که مناطقی چون ویتنام را مورد اصابت قرار داد. ❌ ناکارآمدی دولت پاکستان در حل بحران سبب شد تا اثر وضعی این طوفان بر انتخابات پارلمانی پاکستان افزایش یابد. در دسامبر ۱۹۷۰ پس از تحریم انتخابات پارلمان بوسیله احزاب چپ، عوامی‌لیگ حزبی که پایگاه اصلی آن در پاکستان شرقی بود با کسب ۱۶۷ کرسی رای بالایی در پارلمان کسب کرد و پس از آن، حزب مردم با ۸۶ کرسی جایگاه دوم را از آن خود کرد. در این میان «مسلم‌لیگ» نتوانست توفیق چندانی کسب کند. 🌪چهار ماه بعد در مارس ۱۹۷۱ ارتش پاکستان به بهانه حفظ حقوق اقلیت بیهاری در پاکستان‌شرقی عملیات موسوم به نورافکن را در این منطقه آغاز کرد که هدف اصلی اهرم فشار بر عوامی‌لیگ بود. جنگی که یک سمت آن ارتش پاکستان و سمت دیگر نیروهای آزادیبخش بنگالی موسوم به "موکتی‌باهینی" بودند که حمایت هند را بعنوان پشتیبان داشتند. درست پس از کشتار طوفان بولا در نوامبر ۱۹۷۰، در سه ماه نزاع پاکستان با نیروهای بنگالی، چندصدهزار نفر کشته شدند که این نوعی از نسل ‌کشی بود که دولت یحیی‌خان در اسلام‌آباد با حمایت کسینجر انجام داد. البته در کنار نیروهای ارتش پاکستان، نیروهای داوطلب رزاکار نیز که نزدیک به «جماعت اسلامی» بودند به نبرد می پرداختند. دولت هند که ضمن تعارضات قبلی با پاکستان از موج آوارگان بنگالی میترسید؛ از موکتی باهینی حمایت کرد و در نهایت در دسامبر ۱۹۷۱ پای هند به تعارضات بنگال باز شد و باعث شد تا پاکستان شکست بخورد و بنگلادش از پاکستان مستقل شود. 🌪تاثیر طوفان بهولا بر استقلال بنگلادش را می توان با تاثیر طوفان نرگس در سال ۲۰۰۸ در وضعیت کشور میانمار مقایسه کرد؛ وضعیتی که باعث شد تا میانمار وارد مرحله سنگین نظامی سازی قدرت پس از تغییرات قانون اساسی در سال ۲۰۰۸ شود و نیز بحران در روابط خارجی میانمار پدید آید. فرآیندی که از عوامل پیشران‌ بحران مسلمانان روهینگیانا در میانمار در شمال استان راخین بود. 🏷 #چالشهای_جوامع_مسلمان #پاکستان #اسلام_سیاسی #جماعت_اسلامی #بنگلادش ‌‌ 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️ فرجام آینده نظم جهان بین دو جریان «اسلام سیاسی» و «انقلاب ترامپی» ✍ به قلم: رضا بودراع الحسینی تحلیلگر مراکشی 🔹 ائتلاف ترامپ و ایلان ماسک مرحله‌ای جدید و گذار به دنیای پس از نظم کنونی را ترسیم کرد و جهان گذشته که در آن مفهوم «دولت الهی» که حاکم بر زندگی مردم و کنترل‌کننده آن‌ها بود، جای خود را به «شخصیت های مالی» خواهد داد. افرادی که با هوش اقتصادی، ثروت بی‌کران و قدرت بی‌نظیر شناخته شده اند. 🔸 آمریکا اکنون در حال عبور از رؤیای یک ملت - دولت واحد به سوی رؤیای شخصیت نجات‌بخش است؛ کسانی بر اریکه قدرت ایالت متحده تکیه می زنند که نه تنها بر فراز دولت حکمرانی می کنند؛ بلکه منجی شرکت‌های بزرگ نیز خواهند شد و در نتیجه، مردم آنها را قبله آمال و منجی خواهند شناخت. 🔹 اینکه چنین شخصیت هایی به‌عنوان منجی در قامت دولت آمریکا ظاهر شده اند، روند فروپاشی آمریکا را نه‌تنها متوقف، بلکه سرعت آن را افزایش خواهد داد. نیاز امروز آمریکا به افرادی مانند ترامپ و ماسک که از دنیای سرمایه‌داری می‌آیند و نه از سیاست و احزاب عادی، نشان‌دهنده‌ این ورشکستگی کامل است؛ ورشکستگی‌ که تأثیرات عمیق، فوری و طولانی بر نظم آینده جهانی برجای خواهد گذاشت. 🔸 می‌توان گفت دنیای مدرن، از ریشه تا رأس، در حال شکستن است؛ در پایین با انقلاب‌های عربی و خیزش‌ها در مسجدالاقصی و در رأس، با «انقلاب ترامپ و ماسک» که در قلب کاخ سفید در جریان است و از این به بعد هر آنچه در جهان رخ می‌دهد، میان این دو پدیده جای می‌گیرد. بخش عمده ای از نزاع آینده بین اسلام سیاسی و انقلاب ترامپی خواهد بود. 🔸مدلی که از اتحاد ترامپ و ماسک به وجود خواهد آمد، شبیه به دجال است، اما نه به شکل یک فرد، بلکه به صورت یک نظام. نظامی که مانند دجال آخرالزمان، تنها می‌توان نشان کفر را با «بصیرت ایمانی» بر جبین آن خواند. این نظام، با تکیه بر فناوری پیشرفته و هوش مصنوعی عظیم، موجی بی‌سابقه از الحاد را در جامعه بشری به راه خواهد انداخت. 🔃 تنها نسخه عقلانی و اعتدالی از اسلام است که می‌توان موی دماغ این جبهه سرمایه داری و کفر را بر پیشانی این نظام بنشاند، همان عزم آخری که نسل آخرالزمان را قادر می‌سازد تا کفر دجال را به‌ وضوح ترسیم کند. 🏷 #اسلام_سیاسی #سرمایه_داری #آمریکا #نظم_نوین_جهانی 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o

⚡️ نسخه بنیانگذار جماعت تبلیغ برای جبران عقب ماندگی جهان اسلام 💥 محمد الیاس کاندهلوی: برای خلاصی از مضیقه های پیش روی جهان اسلام، باید مسلمانان «ضعف در ایمان» و «کوتاهی در ادای نماز» را جدی بگیرند. ✍ پانوشت: 🔹 سید جمال الدین اسدآبادی با توجه دوقطبی «تقدیرگرایی» حاکم بر جهان اسلام و «تغییر گرایی» حاکم بر جهان غرب کوشید تا مسیری جدید برای تجدید حیات اجتماعی در جهان اسلام بگشاید و تفسیری متفاوت از «التقدیر یضحک علی التدبیر» و «العبد یدبر و الله یقدر» و «الحیله فی ترک الحیله» ارایه دهد. 🔸 وی با تمرکز در تفسیر آیه «ان الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم» نوشت تا مادامی که مسلمانان ندانند در انحطاط اند و نخواهند که سرنوشت خود را تغییر دهند، خداوند هم امدادی نخواهد کرد. 🏷 #اسلام_سلفی #جماعت_تبلیغ #سلفیه_مستنیر #سید_جمال_الدین_اسدآبادی 💠 مسْلِمْنا (کانال علمی‌تخصصی مسائل جهان اسلام) در ایتا، بله و واتس اپ: ʲᵒᶦⁿ↷ ➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair ʲᵒᶦⁿ↷ ➣https://chat.whatsapp.com/FLlDC5HucS4IxWzZVaVe2o