eitaa logo
اندیشه حکیمانه
307 دنبال‌کننده
836 عکس
357 ویدیو
1 فایل
بیان نظرات و اندیشه‌های علمی حِکمی استاد سید علی طباطبایی دام عزه العالی 🔰فهرست مطالب کانال: https://eitaa.com/ostadtabatabai/315 ✍🏻وبلاگ دروس: 📚 http://ostadtabatabai.blogfa.com روبیکا: https://rubika.ir/ostadtabatabai 🤝جهت ارتباط: @saeed676
مشاهده در ایتا
دانلود
🔹 باری! هر صفتی که به لطف تعلّق دارد، صفت جمال است و هرچه به قهر متعلق است، صفت جلال است، پس ظهور عالم و نورانیتش و بهائش از جلوه جمال است و مقهوریت او در شعاع نور و سلطنت کبریایی حق از جلوه جلال است و جلال به وسیلهٔ جمال ظاهر شده و جمال به وسیلۀ جلال مختفی است. 🔹 هرچه اُنس و خلوت است در تجلّی جمال است و هرچه دهشت و هیبت است اثر تجلّی جلال است، پس اگر بر قلب انسان سالک داعی با لطف و انس تجلّی شد، متذكّر جمال گردد و آن را خواستار شود و از مقام حال به زبان قال سرایت کند و گوید: «اللَّهُمْ إِنِّي أَسْتَلُكَ مِنْ جَمَالِكَ بِاَجْمَلِهِ وَكُلُّ جَمَالِكَ جَميلٌ» و اگر بر قلب سالک به قهر و عظمت و کبریا و سلطنت تجلّی شد، متذکر جلال گردد و آن را مسألت نماید و از پیشگاه حقیقت عالم می‌خواهد که: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْئَلُكَ مِنْ جَلالِكَ بِاَجَلِّهِ وَكُلٌّ جَلالِكَ جَليل». 💠 اندیشه حکیمانه
خداوندا! ای روشنایی بخش خلوت سرای تحیّر، پرده‌های ظلمانی جهل و نادانی‌های دانش‌نما را از مقابله دیدگانم بردار، شاید که چهره واقعی اشیاء را که هر یک آیت مخصوصی از جلال و جمال ابدیت را نشان می‌دهد، ببینم. ، ص۳۴ 💠 اندیشه حکیمانه
باید دانست که انسان هرگاه اسمی از اسماء الله را گرفته و دنبال کند و با آن اسم حشر داشته باشد، ذاکر به آن اسم باشد، آن اسم در تار و پود او عجین بشود، سلطان آن اسم بر او ظاهر می‌شود، تجلیات الهی از جدول آن اسم از مجلای آن اسم در او پیاده می‌شود. حال تا ذات انسان با چه اسمی از اسماء جمالی و جلالی انس داشته باشد و چه اسمی را بخواهد. اگر انسان بتواند قلب خودش را مواظب باشد، به قبض و بسط آن توجه نماید، می‌بیند در هر قبض و بسطی چه اسمی را می‌خواهد در آن حال چه اسمی را طلب می‌کند. اگر در آن حال این اسم را دنبال کند، سلطان آن اسم برای او ظهور می‌کند. برای انسان‌های سالک الی الله آنان که به سوی دوست هجرت کرده‌اند، و به گرد حریم کبریائش در طوافند، احوالی است، و اوقاتی است. برای این سالکان مجذوب، واردات و مشاهدات و خطورات و اتصالاتی است، و از محبوبشان و معشوقشان، تجلیات و ظهورات و الطاف و کرامات و اشارات و جذبات و جذوات است، و هر وقتی و در هر حالی به مناسبت حالشان، حق تعالی برای آنان تجلی می‌کند، گاهی اوّل، تجلّی لطف است، پس تجلّی قهر و گاهی بعکس، و چون لسان قال اولیای الهی تابع لسان حال آنها است، لذا دعاهایشان ترجمان حالات قلبی آنان است؛ زیرا ظاهر، عنوان باطن است.  💠 اندیشه حکیمانه
🔰دربارۀ اختلاف قلوب اولیای الهی به حسب تجلیات ربّانی، حضرات اهل عرفان می‌گویند (دعای سحر امام خمینی رحمه الله، ص۲۸): 🔹قلوب اولیاء الهی و انسان‌های سالک، آیینه تجلیات حق تعالی و محل ظهور اوست. چنان که ذات اقدس اله خطاب به موسای کلیم علیه السّلام فرمود: ای موسی! زمین و آسمانم مرا فرا نمی‌گیرد و لیکن دل بنده مؤمن مرا فراگیر است.  🔹قلب‌های مؤمنان و سالکان به لحاظ تجلّیات و ظهورات حق تعالی، گوناگون است: الف) بعضی از قلب‌ها، عشقی و ذوقی است که خدای سبحان به این گونه قلب‌ها به جمال و بهاء تجلّی می‌کند، این طائفه از اولیاء را خراباتی می‌گویند. 🔹خرابات در اصطلاح عرفانی عبارت است از خراب شدن اوصاف نفسانی و عادات حیوانی و تخریب قوای غضبی و شهوانی و تبدیل اخلاق مذموم حیوانی به کمالات انسانی، و نیز خراباتی آن است که از خودی فراغت یافته و فانی در حقیقت هستی گشته و به کوی نیستی در باخته، عارف شبستری گوید: خراباتی شدن از خود رهایی است  خودی کفرست گر خود پارسایی است خرابات از جهان بی مثالی است  مقام عاشقان لاابالی است  خرابات آشیان مرغ جانست خرابات آستان لامکان است  خراباتی خراب اندر خرابست  که در صحرای او عالم سرابست  خرابات است بی حد و نهایت نه آغازش کسی دیده نه غایت  اگر صد سال در وی می‌شتابی نه خود را و نه کس را بازیابی ✳️ یعنی سالک ناسک، ترک رسوم و عادات و قیود احکام کثرت گفته و از خود رهایی و خلاصی یابد، و کوه انانیت را تخریب کند و به مقام وحدت حقیقی نایل گردد، خرابات که مقام وحدت است، از جهت آن که مرتبت محو و فناء نقوش و اشکال عالم کثرت است از جهان بی مثالی است، و منزه از جمیع صور است، خواه حسی و خواه مثالی و خواه خیالی. خرابات که مقام وحدت است آشیانه مرغ جان انسان سالک است، و از منظر عارفِ خراباتی، ماسوای حق تعالی نمود و ظهور و آیت اوست، هیچ یک بودی ندارد، خراب است و سراب است، و مقام وحدت ذاتی از احاطه حدود و جهات بیرون است. ب) ... 💠 اندیشه حکیمانه
🔹 ب) بعضی از قلب‌های سالکان خوفی است که خدای سبحان بر آن گونه قلب‌ها به جلال و عظمت و کبریاء و هیبت تجلّی می‌فرماید، این طایفه از مؤمنان عارف را مناجاتی می‌گویند. 🔹 ج) و بعضی از قلبها در پرتو نورانیت و جامعیت و وسعت وجودی، هر دو جهت را دارا است که ذات اقدس اله بر آن قلوب عرشی به جمال و جلال و صفات متقابله تجلی می‌فرماید، و بلکه با اسم اعظم جامع، تجلّی می‌کند. این مقام مخصوص وجود مقدس حضرت ختمی صلی الله علیه و اله و اوصیای معصوم اوست. ذوات قدسی معصومین سلام الله علیهم که جامع جمیع صفات کمالیه کلمات وجودی می‌باشند و به همین جهت خلیفة الله‌اند و خلافت بر همه مکونات از آن آنان است. امامان معصوم و انسان‌های کامل که حامل عرش الهی‌اند، جانشان عرش است، سِرّشان وعای معارف قرآن کریم است. این ذوات قدسی، حقایق نظام هستی را به یکبارگی یافته و ادراک می‌کنند؛ زیرا آنها وسایل معرفت حق تعالی و وسایط ظهور صفات الهی و ارباب انواع مخلوقاتش هستند.  💠 اندیشه حکیمانه
انسان سالک ساعی، بعد از معرفت شهودی به اسماء الهی و آگاهی به جایگاه انسان در نظام آفرینش، و نیل به مقام توحید در ذات و صفات و افعال، از خدای سبحان جمال و جلال را مسألت می‌کند تا بشود مظهر و مرآت جمال و جلال الهی، و چون در سیر و سلوک انسانی هدف، نیل به آرمان‌های متعالی است، نه قناعت کردن به حد وسط، لذا در درخواست جمال، نیکوترین مراتب جمال را، و درخواستن جلال با شکوه‌ترین و عالی‌ترین مراتب جلال را می‌خواهد: «اللَّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُكَ مِنْ جَمَالِكَ بِاَجْمَلِهِ»، «اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْئَلُكَ مِنْ جَلالِكَ باَجَلّهِ». و وقتی به اوج عرفانی نایل گشت مشاهده می‌کند که تمام مراتب جمال، نیکو و تمام مراحل جلال، با شکوه و عالی است «وَكُلُّ جَمَالِكَ جَميلٌ»، «وَكُلُّ جَلالِكَ جلیل». و سرانجام در مقام تضرع  متوسل به تمام مراتب جمال و جلال الهی می‌شود: «اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْئَلُكَ بِجَمَالِكَ كُلِّهِ»، «اللَّهُمَّ إنّي اَسْئَلُكَ بِجَلالِكَ كُلِّهِ». 💠 اندیشه حکیمانه
🔹 اگر انسان می‌خواهد در امتداد زندگانی خویش لحظاتی را از جدی‌ترین هیجانات روانی بهره‌مند شود، باید دقایقی روح خود را به نیایش با خالق بی‌همتا وادار کند. 🔹 نیایش: آن حالت روحانی بسیار شگرف است، که میان انسان و خدای سبحان، رابطه و جذبه برقرار می‌سازد. 💠 اندیشه حکیمانه
🤲🏻 «اَللَّهُمَّ اِنّي اَسْئَلْكَ مِنْ عَظَمَتِكَ بِأَعْظَمِها وَكُلُّ عَظَمَتِكَ عَظيمَةٌ، اللهم إِنِّي أَسْئَلُكَ بِعَظَمَتِكَ كُلِّها»؛ خداوندا! بزرگترین مراتب عظمتت را خواستارم، در حالی که همه مراتب عظمتت بزرگ است، خدایا! درخواست می‌کنم بحق تمام مراتب عظمتت. 🔹 "عظیم" اسمی از اسماءِ صفات الهی است، و صفت این اسم "عظمت" است. "عظمت" به معنای کبریایی است و در جایی عظمت استعمال می‌شود که صفات عالی داشته باشد. اگر چیزی از نظر معنا بزرگ باشد، به او "عظیم" می‌گویند، و اگر از نظر ظاهری و سعه وجودی بزرگ باشد به او "کبیر" گفته می‌شود.  🔹خدای سبحان از نظر ذات عظیم است؛ زیرا ذات اقدس الهى مستجمع جميع صفات کمالیه است... 💠 اندیشه حکیمانه
🔹خدای سبحان از نظر ذات عظیم است؛ زیرا ذات اقدس الهى مستجمع جميع صفات کمالیه است. و از نظر صفات هم عظیم است؛ زیرا هر جمال و جلالی در سراسر جهان، مظهر صفات جمال و جلال اوست. و از نظر فعل نیز عظیم است؛ زیرا سراسر عالم با تمام نظم و اسرار شگفت‌انگیزش، صنع بی‌بدیل اوست. پس خدای سبحان عظیم است از حيث ذات و عظیم است از حیث صفت و عظیم است از حیث فعل، و از عظمت فعل الهی معلوم می‌شود عظمتِ آن اسمی که مربی چنان فعل عظیمی است؛ زیرا ظهور عظمت فاعل به عظمت فعل اوست و همه موجودات از آسمان‌های عوالم عقول و ارواح گرفته تا زمین‌هایی که مسکن اجساد و ارواح است همگی از نشانه‌های عظموت الهی است که همه چیز را فرا گرفته است، «وَ بعظَمَتِكَ الَتى مَلأَتْ كُلَّ شَيءٍ»؛ و به عظمتت آن چنان عظمتی که سراسر عالم را پر کرده است. 💠 اندیشه حکیمانه
🔹عظمت از صفات جلال است، هر صفت جلال را جمالی است و اگر این جهت نبود و لطف و رحمت در عظمت و قهر مختفی نبود، دل هیچ سالکی را طاقت مشاهده قهر و عظمت نبود و دیده هیچ عارفی تاب نگاه آن را نداشت. 🔹باری! هیچ یک از موجودات نظام هستی را طاقت آن نیست که نور عظمت و جلال حق تعالی را مشاهده کند، و نظاره‌گر حضرت کبریایی شود. و اگر خدای عظیم به نور عظمت و هیبت بر آنها تجلّی فرماید، ارکان همه در نور عظمت و قهر الهی متزلزل خواهد شد. و روزی که نور عظمت حق تجلّی کند، همه موجودات در تابش نور عظمت او مستهلک خواهند شد و آن روز، روز رجوع تام و روز بروز احدیت و مالکیت مطلقه است «لِمَنِ الْمُلْكُ الْيَوْمَ لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ».  💠 اندیشه حکیمانه
🔹«لِمَنِ الْمُلْكُ الْيَوْمَ لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ». ملک و ملکوت و دنیا و آخرت از آن اوست. او سرپرست مطلق، فرمانروای بی‌منازع و مالک بی مشارک دنیا و آخرت است. این حقیقت هم اکنون ثابت است، ولی در جهان آخرت روشن می‌شود، مالکیت مطلق او در آن روز ظهور می‌کند. 🔹قاهریت خدای سبحان همان تجلّی عظمت اوست، قهر که از صفات ثبوتی خداست قهر ممدوح و همان نورانیت کامل و محیط و مشرف بر همه چیز است، قهر الهی به معنای احاطه نوری است که همه اشیا را در بر می‌گیرد؛ یعنی خدا محیط بر جمیع اشیاست.  🔹همه اشیا تحت نورانیت و عظموت او قرار دارند، ظهور این نور برای همگان در دنیا ضعیف است، اما در قیامت روشن می‌شود. 💠 اندیشه حکیمانه
🔹از آنجایی که خلیفه باید متصف به صفات مستخلف عنه باشد، انسان سالک الی الله در سیر و سلوک و در تعالی و ارتقای وجودی، عظمت الهی را مسألت می‌کند تا آیینه و مظهر عظمت خدای متعال بشود، و در عین حال عالی‌ترین مرتبه عظمت را خواستار است. 🔹آنگاه در اوج مقام توحیدی، متنبه می‌گردد که تمام مراتب عظمت، بزرگ است. و سرانجام برای استجابت دعا، به تمام مراتب عظمت الهی متوسل می‌شود. 💠 اندیشه حکیمانه