اندیشکده پیک شفا
#کتاب_بخوانیم
✍اندر شناختن مزاج اصلى
📜هرگاه كه #مزاج_اصلى يعنى #مادرزادى به #خشكى گرايد، اين تن اندر همه سالهاى عمر به #جوانان ماند و اگر اين مزاج به #سردى گرايد يا به #ترى ، اندر همه سالها به پيران ماند.
🟥و هر تنى چون در عمر بدان سال رسد كه مزاج او اندران سال مانند مزاج اصلى باشد، حال او بد شود و به بيمارى گرايد، از بهر آنكه چون دو مزاج از يك گونه بر يك تن گرد آيد از #اعتدال بيرون شود.
📎چنانكه اگر مثلا مزاج اصلى #گرم و #خشك باشد چون از حدّ #كودكى بيرون آيد و به #جوانى رسد بد حال شود، از بهر آنكه مزاج روزگار جوانى هم گرم و خشك باشد. و هر گاه كه دو مزاج گرم و خشك به يكبار بر تنى پديد آيد آن تن از اعتدال سخت دور شود.
🟩و هر تنى كه در عمر بدان سال رسد، كه مخالف مزاج اصلى او باشد در آن سال نيك حال تر باشد.
📎چنانكه اگر مثلا مزاج اصلى #سرد و #تر باشد، چون به جوانى رسد #معتدل شود، از بهر آنكه مزاج سالهاى جوانى گرم و خشك باشد، كه ضد #سردى و ترى است.
📎و اگر مثلا مزاج اصلى گرم و تر باشد اندر سالهاى كهلى نيك حال تر باشد از بهر آن را كه مزاج سالهاى كهلى به قياس با مزاج سالهاى جوانى سرد و خشك باشد و بدين سبب معتدل گردد.
📗ذخیره خوارزمشاهی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
💢اندیشکده پیک شفـا
@peyke_shefaa
✍جالينوس حکیم گويد: چاره نيست آدمى را از نگاه داشتن #تندرستى و تدبير آن؛ نيكو صناعتى است از انواع #صناعت طبّ، از جهت آنكه تندرستى برتر از ديگر انواع صناعت طبّ است؛ چنانكه اوانى زر و سيم و جواهر و آبگينه، آن نيكوتر و بقيمتتر باشد كه شكسته نباشد و بر حال خود درست مانَد؛ همچنين آنكه تن آدمى آنگه بقوّت تر و #قوى تر[باشد] كه به صحّت خويش مانده باشد، آزار رنج تن نشده باشد؛ و از اين جهت #حفظ_صحّت واجب است، از آنكه صحّت سبب بقاست و سرمايه پرغنيمتىِ عمر است و بقا كه بدان صحّت ابدى و لذّات دنيوى حاصل توان كرد؛ و اتفاق علماست كه حقّ تعالى[انسان را] از #مزاج هاى مختلف آفريده است و مركّب كرده و محتاج شراب و طعام گردانيده كه اگر آن را نيابند، هلاك گردند و اگر در آن اسراف كنند، رنجور شوند.
📄[علما]متّفق اند بر آنكه هركس كه #حركت و #سكون و #خوردن و #آشاميدن و #خون بيرون كردن و #مسهل خوردن و #مباشرت كردن و ديگر عادات، طريق #اعتدال گوش دارد و از حدّ نگذرد، در #صحّت و بقاء او اميدوارتر باشد از آن كسى كه در اين معانى افراط كند يا تقصير روا دارد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی)
@peyke_shefaa
✍تأثيرات اغذيه
📄مقرر است كه غذاست كه در بدن، بدلِ اجزايى مى شود كه از او به تحليل مى رود. پس واجب است كه عاقلِ حافظِ صحت، طلب غذايى كند كه بيشترِ از آن جزو بدن او شود و در #مزاج موافق بدن باشد، تا #اعتدال مدتى بماند.
🍀بنابر اين بايد كه #تره ها و #ميوه ها كمتر استعمال كند، مگر به حسبِ تعديلِ غذايى كه با آن تناول كنند.
🥩مثلا اگر[غذا] #گوشت_گوسفندى بزرگ يا شكمبه يا مثل اينها باشد، تره هاى تيزِ گرم بخورند تا تلطيفِ آن[غذا] بكند، كه اگر [آن تره را] با غذايى #معتدل بخورند بسوزاند و آن معتدل، #صفراوى و #سوداوى كند.
🕰و بايد كه اين ملاحظه ها، بعد از ملاحظه وقتِ #غذا باشد، تا ادخال نشود، كه بدترينِ چيزها آن است كه غذا هنوز #هضم نشده، غذايى ديگر واقع شود كه اين خود فاسد مى شود و آنچه #نضج نيافته و نگذشته هم فاسد مى كند و سبب اكثر #مرض ها مى شود.
🥘پس واجب است بر #حافظ_صحت كه تا #بدن خود سبك و #اشتها صادق نيابد، ميل غذا نكند. و وقت غذا به حسب هر مزاج مختلف است، تعلق به زود گذشتن و دير گذشتن دارد و گاه باشد كه #معده به قوت به شش ساعت و زودتر هضم كند و به دو ساعت #جگر هم بگذراند و در عروق چهار ساعت و در اعضا هم به چهار ساعت.
🫀اگرچه به حسب حقيقت، وقت غذا زمانى است كه جميع هضمها تمام شده باشد، ليكن به حسب عادت و عرف بعد از #هضم_عروقى تناول مى كنند، چنانچه عادت مردم است و «العادة طبيعة ثانية». اما مقرر است كه عاقلِ متامل در غلط كم افتد. اين مقدار در اين محل كفاف است.
📗دفع المضار الکلیه عن الابدان الانسانیه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی)
@peyke_shefaa