#کتاب_بخوانیم ✍چرا نعناع برای اخلاط غلیظی که ریه را درگیر کرده، مفید است؟ 🍃چون جلا دهنده و لطیف کننده و قطع کننده و بازکننده است. 🫁سینه را جلا میدهد از اخلاط غلیظ و لزج و جدا میکند اخلاط غلیظ را از سینه و آن ها را لطیف میسازد تا دفع آن آسان گردد و گرفتگی های ریه را باز میکند. ✍و لما كان النّعناع جاليا ملطّفا، مقطّعا، مفتّحا؛ لا جرم صار يجلو أعضاء الصّدر من الأخلاط الغليظة و اللزجة، و يقطع تلك الأخلاط، و يلطّفها حتى تصير بحال يسهل اندفاعها- خاصة و هو بحرارته ينضجها- فلذلك يسهل اندفاعها. و لأنه يفتّح سدد الرّئة، فيسهل جدّا نفوذ هذه الأخلاط فيها إلى‏ ... 📚منبع: الشامل فی الصناعه الطبیه  ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم ✍نشانه‌های سردی کلیه چیست؟ ❄️برودة الكلية يدل عليها اموری که دلالت بر سردی کلیه دارند عبارتند از: ①بياض البول ←سفیدی #رنگ_ادرار ②و ذهاب شهوة المباضعة ←نداشتن #میل_جنسی ③و ضعف الظهر ←ضعف کمر ④و كون الظهر كظهر المشايخ ←و اینکه #کمر مانند کمر پیران باشد ⑤و قد تكثر في الكلية الأمراض الباردة ←و اینکه بیماری‌های #سردی_کلیه عارض بر آن شود ⑥و يضرها البرد ←و از سردی‌ها متضرر شود. 📗القانون فی الطب ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم ✍نشانه‌های گرمی کلیه چیست؟ 🔥يستدلّ على حرارة الكلية اموری که دلالت بر #گرمی کلیه دارند عبارتند از: ①بالبول المنصبغ بالحمرة و الصفرة ←رنگ #ادرار سرخ و زرد می‌باشد ②و بقلّة شحمها ←کم بودن چربی کلیه ③و بما يظهر في لمسها ←گرمی که به واسطه لمس فهمیده می‌شود ④و بأمراض تسرع إليها مثل الأورام الحارة و مثل ذيابيطس الحار ←به واسطه اینکه بیماری‌های گرم عارض بر #کلیه می شود مانند بیماری ورم‌های گرم و ذیابیطس گرم ⑤و من قوة شهوة المباضعة ←زیاد بودن #شهوت_جنسی ⑥و من كثرة العطش ←تشنگی زیاد 📗القانون فی الطب ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم ✍آنچه لازم است بر حافظ صحت (خواب) #خواب عبارتست از سكون حواس پنجگانه كه آن باصره و سامعه و لامسه و شامه و ذائقه باشد و اشتغال طبيعت و مشاهدۀ روح چيزى را كه در قعر بدن است از مواد و #اخلاط‍‌ و غير آن. 📄چنانچه در #علامات غلبۀ اخلاط‍‌ بيان نموده ایم كه از جمله علاماتى كه دلالت بر غلبۀ هر يك از اخلاط‍‌ مى‌نمايد اينست كه صاحب آن #خلط‍‌ زائد در خواب چيزی بيند كه باعتبار رنگ، مناسبتى با آن خلط‍‌ زائد داشته باشد. 🟥مثلا هرگاه در خواب چيزهاى بسيار سرخ بيند مثل #خون و اشياى سرخ رنگ، اين دلالت دارد بر زيادتى خون. 🟨و همچنين در خواب ديدن چيزهاى زرد دلالت دارد بر زيادتى #صفرا ⬜️و همچنين آب و برف و باران و خنكى دلالت مى‌نمايد بر اينكه در مزاج آن شخص رطوبت و #بلغم غالبست. ⬛️و ديدن چيزهاى سياه و تيره و خوفناک و بالجمله خوابهاى موحش دلالت مى‌نمايد كه #سودا بر مزاج بينندۀ آن غالبست. 📗حفظ الصحه شیخ الرئیس ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم ✍آنچه لازم است بر حافظ صحت (خواب) در واقع #خواب عبارت است از رجوع و ميل كردن #حرارت_غريزيه به سوی #باطن به علت طلب استراحت #قوی و #نضج_غذا و به عبارت ديگر ترك حركت #نفس است به استعمال #حواس_ظاهره . و طبيعی از اين خواب را، اسباب اربعه است: ❶علت مادی(داخلی) آن، #بخار رطب معتدل است که مرتفع می شود از معده بسوی دماغ(مغز)، پس می پوشاند #دماغ را و منع می کند آن را از فعل خودش، مثل بخاری که صعود می کند از زمین به هوا که حائلی است در میان ماه و روشنی آفتاب که منع میکند این روشنی را از کامل کردن فعلش. و بدان که درازی و کوتاهی خواب، تابع ارتفاع این #رطوبت بخاریست. ❷و سبب صوری(داخلی)، مقدار و وقت و شكل خواب است. ❸و سبب فاعلی(خارجی)، #نفس_حيوانيه است. ❹و علت غائی(خارجی)، اجتماع و رجوع قوا است به باطن به جهت طلب استراحت. 📄این است كه انسان بعد از آنكه از خواب #بيدار شد نهايت راحت را به هم می رساند ✓و دفع می شود از او خستگی و كسالتها كه در زمان بيداری داشت ✓و می گردد به حسب #عقل ، كامل ✓و به حسب #حسی ، اقوی ✓و به حسب #نشاط ، اوفر ✓و افعال طبيعيّه بدن و #هضم_طعام و غيره به او تمام می شود ⭕️و اگر خواب نباشد، دوام تعب و حركت موجب #تحليل_روح و #استفراغ آن است. در اين حال نفس از تدبير بدن عاجز می گردد و موجب هلاكت است. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم ✍در بیان آنکه #طحال خانه #سودا است... «...و هر گاه كه آدمى را حاجت به #غذا واجب شود، قدرى از آن(سودا) بر فَم معده(دهانه معده) مى‌آيد و به سبب ترشى و زمختى(غلظت) خود، فَم #معده را كه عصبى است و قوی الحس، لذع(تحریک) كند و اجزاى او بيفشرد و مع ذلك او را قوت دهد تا دريابد آدمى را كيفيتى كه مسمى است به جوع(گرسنگی)، و دليل بر آنكه #ترشى باعث جوع و محرك شهوت(اشتهای به غذا) است، آن است كه مى‌بينيم بعض مردم را كه #اشتهاى ایشان ضعيف است، چون ترشى مى‌خورند اشتهاى ایشان پديد مى‌آيد، لهذا در شهرهاى #گرم روزه‌ داران افطار به #سركه مى‌كنند و اگر نكنند اشتها پديد نيايد مطلق، يا چنانچه بايد كما لا يخفى.» 📗مفرّح القلوب ـ_____________________________ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم ✍آنچه لازم است بر حافظ صحت (خواب) ✓بايد كه خواب بعد از رسيدن طعام باسفل معده باشد ✓و بايد كه بخوابد در مكان معتدل الهوا در كيفيات اربع، يعنى گرمى و ترى و سردى و خشكى ✓و همچنين معتدل در روشنى و تاريكى ✓و افضل هيآت نائم آنست كه ابتداء بر جانب راست بخوابد و بعد از قدر زمانى برگردد بر جانب چپ ✓و اگر تشنه شده باشد در خواب، اوّلا آب نخورد بلكه بيرون كند پاى خود را از لحاف كه اگر تشنگى كاذبست برطرف مى‌شود و ميل به آب نمى‌شود و اگر تشنگى بعد از آن باقى باشد، بعد از بيدارى زود نبايد آب بياشامد بلكه ❁مى‌خورد معتدل المزاج آب مخلوط‍‌ بسكنجبين ❁و صاحب صفرا آب انار ترش و شيرين و آب سيب و آب ريباس ❁و صاحب سودا آب عسل ❁و صاحب بلغم آب عسل با ادويۀ حاره 📗حفظ الصحه شیخ الرئیس ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم ✍در علاج بالادويه ۱۰ چيز لازم بُوَد: و... ⑥سن ⑦عادت ⑧بلد(شهر) ⑨وقت حاضر ⑩حال هوا و چون طبیب رعايت اين امور كرده باشد شروع در علاج تواند كرد. 📚کتب طبی انتزاعی ـ_____________________________ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم 📖و أمّا المزاجُ‏ الخارِجُ عن الاعتِدالِ‏ ←انواع مزاج غیرمعتدل فرضى‏ 📄بِحَسَبِ اصطِلاحِ الأطِبَّاءِ، فَيَنقَسِمُ الى ثَمانِيَةِ أقسامٍ، لِأنَّهُ: ←اين نوع مزاج بر اساس نظر اطبا از هشت قسم بيرون نيست، زيرا مزاج: ❶إمّا أن يَكُونَ أحَرَّ ممّا يَنبَغى‏ ○يا گرم‏تر از آن است كه بايد باشد ❷أو أبرَدَ منه‏ ○يا سردتر است‏ ❸أو أرطَبَ منه‏ ○یا مرطوب تر است ❹أو أيبَسَ منه‏ ○یا خشک تر است ❺أو أحَرَّ و أرطَبَ منه‏ ○یا گرم تر و رطب تر است ❻أو أحَرَّ و أيبَسَ منه‏ ○یا گرم تر و خشک تر است ❼أو أبرَدَ و أرطَبَ منه‏ ○یا سرد تر و رطب تر است ❽أو أبرَدَ و أيبَسَ منه ○یا سرد تر و خشک تر است 📗قانونچه فی الطب ـ_____________________________ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم ✍نحوة تأثیر مواد غذایی و دارویی در بدن 1⃣عمل به کيفيّت (در بیشتر موارد) 2⃣عمل به مادّه 3⃣عمل به صورت نوعيه یا خاصیت (ذوالخاصيه) 📃تعريف غذا و دوا: بايد دانست كه آنچه كه وارد بدن می‌گردد خالی از آن نيست كه تأثير آن ❶يا به #مادّه فقط است، و آن را #غذای_مطلق نامند ❷يا به #كيفيت فقط، و آن را #دوای_مطلق گويند ❸و يا به مادّه و كيفيت هر دو، و آن را #غذای_دوايی گویند ❹و يا به كيفيت و مادّه هر دو، و آن را #دوای_غذايی گویند ❺و يا به #صورت [نوعیه] فقط، و آن را ذوالخاصيه گويند. 📕قرابادین شیخ الرئیس ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم 📖الفصل الثّانى: في الأخلاط فصل دوم: #خلط ها ( #اخلاط ) 📃الخِلطُ جِسمٌ رَطبٌ سَيّالٌ يَستَحيلُ اليه الغِذاءُ أوَّلًا. خلط، جسمى است كه [بالفعل‏] #تر و روان‏ است و #غذا ابتدا بدان تبديل مى‏شود. 🟢و أنواعُهُ أربَعَةٌ : ①الدَّمُ، و هو حارٌّ رَطبٌ. ②و الصَّفراءُ، و هي حارَّةٌ يابِسَةٌ. ③و البَلغَمُ، و هو بارِدٌ رَطبٌ. ④و السَّوداءُ، و هي بارِدَةٌ يابِسَةٌ. 🟢خلط بر چهار نوع است: ❶دم، كه گرم و تر است. ❷صفرا، كه گرم و خشك است. ❸بلغم، كه سرد و تر است. ❹و سودا، كه سرد و خشك است. 📃و كُلُّ واحِدٍ منها يَنقَسِمُ الى طَبِيعىٍّ و غَيرِ الطَّبيعىِّ. هر يك از اين اخلاط، دو نوع طبيعى و غیرطبيعى دارند: 1⃣أمّا الدَّمُ الطَّبيعىُ‏: فهو أحمَرُ اللَّونِ لا نَتْنَ لَهُ حُلوٌ جِدّاً. خلط دم طبيعى‏: دم طبيعى سرخ‏رنگ و فاقد بوى بد است و شيرين‏ترين خلطهاست. 1⃣و أمّا غيرُ الطَّبيعىِ‏: فهو الّذى يُخالِفُهُ. خلط دم غیر طبيعى‏: ويژگيهاى دم غیرطبيعی مخالف ويژگيهاى دم طبيعى است. 2⃣و أمّا الصَّفراءُ الطَّبيعيَّةُ: و هي رَغوَةُ الدَّمِ الطَّبيعىِّ، و هو أحمَرُ ناصِعٌ خَفيفٌ حادُّ الطَّعمِ تَتَوَلَّدُ في الكَبِدِ. خلط صفراى طبيعى‏: صفراى طبيعى كه در كبد به وجود مى‏آيد، در حكم سرجوش‏ دم طبيعى است. رنگش سرخِ روشن‏، وزنش سبك، و طعمش تيز است. 2⃣و أمّا غَيرُ الطَّبيعيَّةِ فَأربَعَةُ أقسامٍ: خلط صفراى غیرطبيعى‏، اين خلط بر چهار نوع است: ①أحَدُها: المِرَّةُ الصَّفراءُ، و هي الّتى يُخالِطُها رُطُوبَةٌ رَقيقَةٌ اول، صفراى مرّه‏: و آن صفرائى است كه اندكى رطوبت رقيق با آن آميخته باشد. ②الثَّانِي: المِرَّةُ المُحيَّةُ، و هي الّتى يُخَالِطُها رُطُوبَةٌ غَلِيظَةٌ. دوم، صفراى محيه‏: و آن صفرايى است كه اندكى رطوبت غليظ با آن آميخته باشد. ③الثَّالِثُ: الصَّفراءُ الكُرّاثيَّةُ، و هي مُرَكَّبَةٌ من الصَّفراءِ المُحتَرَقَةِ و من المِرَّةِ الصَّفراءِ و تَوَلُّدُها إنّما يَكُونُ في المَعِدَةِ. سوم، صفراى كراثى: اين نوع مركب از صفراى محترق و صفراى مره است و در معده پديد مى‏آيد. ④الرَّابِعُ: الصَّفراءُ الزِّنجاريَّةُ، و هي أسخَنُ أصنافِ الصَّفراءِ، و طَبْعُها قَرِيبٌ من السُّمُومِ. چهارم، صفراى زنگارى: گرم‏ترين نوع صفرا بوده و طبعى نزديك به سمومات دارد. 📗قانونچه فی الطب ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم 1⃣غذای مطلق ✍ #غذای_مطلق آن است كه تأثير و تأثر آن در بدن به #مادّه فقط باشد، نه به #كيفيت و #صورت ؛ بدين قسم كه چون وارد بدن گردد و تأثير در آن نمايد، به‌توسط كيفيتی كه لازم (همراه) آن است، بدن از آن متأثر و متغير نشود و از مزاج اصلی خود برنگردد، بلكه [بدن] در آن تصرف نموده بالقوة آن را به فعل درآورد و متغير و متبدّل از صورت غذايی به صورت خلطی گرداند و مستعدّ [کند بر] اينكه بگردد جزو عضو، و بر اقطار ثلاثة آن بيفزايد و فائض گردد بر آن صورت عضوی از مبدأ فياض جلّ شأنه به استعداد قريب مانند #آبِگوشت‌ های لطيف و #زرده_تخم‌مرغ نيم‌برشت، و يا [به استعدادِ] بعيد مانند #گندم و ساير حبوب و بقول و غيرها؛ و كيفيت حاصله از آن #خلط ، منافی و غالب بر كيفيت اصلی بدن و اعضا نباشد. 📕قرابادین شیخ الرئیس ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم ✍يافتن اخلاق مردم بسبب چگونگى صورت و رنگ و شكل 📜بدانكه رو(صورت) بهترين و شريف ترين اعضاى آدميست. چونکه كمال تن و شرفش به سبب خوبى و حسن و جمال است، و نقصان تن سبب قبح و زشتى؛ و محل حسن و قبح روی است، و حسن و قبح ديگر اعضاها زياده اعتبارى ندارد و علاماتى را كه در روى آدمى ظاهر شود، دلالت بر #احوال_درون بغايت قويست، بخلاف عضوهاى ديگر، و دليل بر اين سخن آنست كه در حالت #خشم و #ترس و فرح و #اندوه و خجالت، رنگهایی بر وى پيدا شود چنانكه از هر رنگى ميتوان دانستكه در بطن او كدام حالت حادث شده است، تا بسبب آن حالت اين رنگ بر وى ظاهر شد. چنانكه در حالت #غضب او را رنگى است كه در حالت خوف نيست و در حالت خوف رنگيست كه در حالت خجالت نيست. 📜و اين اختلاف عوارض در ظاهر به سبب تغیير #احوال_باطن در عضوهاى ديگر نيست. پس درست شد كه دلالت نشانه هاى روى بر #معرفت_اخلاق_باطن قويتر است. 📗نفائس الفنون فی عرایس العیون ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم 2⃣دوای مطلق ✍ #دوای_مطلق آن است كه تأثير آن در بدن به #كيفيت فقط باشد و #ماده آن قابليت غذائيت و جزو بدن شدن نداشته باشد، بدين قسم كه چون وارد بدن گردد و #حرارت_غريزی درآن تصرف نمايد، متأثر و متغير نگردد بلكه ثانياً او تصرف در بدن نمايد و آن را متأثر و متغير به كيفيت خود سازد از #حرارت و #برودت و #رطوبت و #يبوست، مفرداً یا مركباً، مانند فلفل و زنجبيل و نيلوفر و كافور و رازيانه و امثال اينها. 📃وقتي #دوا وارد بدن می‌شود از ماده آن #کیلوس و #کیموس حاصل نمی‌شود و به صورت #خلطی و عضوی در نمی‌آید، بلکه دوا(با همان مقدار اندک) با كيفيت غالبش در #گرمی ، #سردی ، #تری ، #خشکی (مفرد يا دو كيفيتی)، مزاج اصلی بدن را، به حسب مراتب و شرایط تغییر می‌دهد. مثلاً فلفل كه جزء ادويه حارّه است می تواند گرمی را در بدن افزایش دهد و در صورت تداوم مصرف موجب خشکی بدن شود. زنجبيل و رازيانه گرم، و کافور و نيلوفر سرد هستند. 📕قرابادین شیخ الرئیس ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم 3⃣و أمَّا البَلغَمُ الطَّبيعىُ‏ فهو الّذى يَصلُحُ لِأن يَصِيرَ دَماً كَامِلًا و كَأنَّهُ‏ دَمٌ قَاصِرٌ عن تَمامِ النُّضجِ. خلط بلغم طبيعى‏: بلغم طبيعى، دمى است كه به قدر كافى نضج نيافته و قابليت تبديل شدن به خلط دم را دارد. 3⃣و أمّا غَيرُ الطَّبيعىِ‏ فَأصنافُهُ‏ خَمسَةٌ: بلغم غیرطبيعى‏، اين خلط بر پنج نوع است: ①أحَدُها: الحُلوُ، و هو الّذى يُخالِطُهُ قَدرٌ من الخِلطِ الحُلو اول: بلغم حلو (شيرين) و آن بلغمى است كه اندكى خلط شيرين (دم) بدان آميخته باشد. ②الثّانى: المالِحُ، و هو الّذى يُخالِطُهُ مِرَّةٌ مُحتَرَقَةٌ و هو أسخَنُ أصنافِ البَلغَم‏ دوم: بلغم مالح (شور) كه گرم‏ترين اقسام بلغم است و آن بلغمى است كه بدان اندكى صفراى محترق آميخته باشد. ③الثّالِثُ: الحامِضُ، و هو بَلغَمٌ قَد عَمِلَتْ‏ فيه حَرارَةٌ ضَعيفَةٌ. سوم: بلغم حامض (ترش) و آن بلغمى است كه اندكى حرارت در آن اثر كرده باشد. ④الرّابِعُ: العَفِصُ، و هو الّذى يَغلِبُ عليه الجَوهَرُ الأرضيُّ و هو أكثَفُ الأصنافِ. چهارم: بلغم عفص (گس) كه فشرده‏ ترين نوع بلغم است: و آن بلغمى است كه ميزان جوهر ارضى آن از اندازه طبيعى بيشتر باشد. ⑤الخامِسُ: التَّفِهُ، و هو الّذى لا طَعمَ لَهُ و يَغلِبُ عليه الجَوهَرُ المائِيُّ و هو أبرَدُ أصنافِ البلغم‏ پنجم: بلغم تفه(بی مزه) كه سردترين نوع بلغم است: اين بلغم فاقد طعم است و ميزان جوهر مائى در آن از اندازه طبيعى بيشتر است. 4⃣و أمَّا السَّوداءُ الطَّبيعيَّةُ فهو عَكَرُ الدَّمِ الطَّبيعىِّ. سوداى طبيعى‏: سوداى طبيعى در حكم دُرد دَم طبيعى است. 4⃣و أمّا غيرُ الطَّبيعيَّة فهو خِلطٌ مُحتَرَقٌ‏ سوداى غیر طبيعى‏: سوداى غیر طبيعى خلط محترق‏ است. 📗قانونچه فی الطب ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم ✍اندر شناختن مزاج اصلى 📜هرگاه كه #مزاج_اصلى يعنى #مادرزادى به #خشكى گرايد، اين تن اندر همه سالهاى عمر به #جوانان ماند و اگر اين مزاج به #سردى گرايد يا به #ترى ، اندر همه سالها به پيران ماند. 🟥و هر تنى چون در عمر بدان سال رسد كه مزاج او اندران سال مانند مزاج اصلى باشد، حال او بد شود و به بيمارى گرايد، از بهر آنكه چون دو مزاج از يك گونه بر يك تن گرد آيد از #اعتدال بيرون شود. 📎چنانكه اگر مثلا مزاج اصلى #گرم و #خشك باشد چون از حدّ #كودكى بيرون آيد و به #جوانى رسد بد حال شود، از بهر آنكه مزاج روزگار جوانى هم گرم و خشك باشد. و هر گاه كه دو مزاج گرم و خشك به يكبار بر تنى پديد آيد آن تن از اعتدال سخت دور شود. 🟩و هر تنى كه در عمر بدان سال رسد، كه مخالف مزاج اصلى او باشد در آن سال نيك حال تر باشد. 📎چنانكه اگر مثلا مزاج اصلى #سرد و #تر باشد، چون به جوانى رسد #معتدل شود، از بهر آنكه مزاج سالهاى جوانى گرم و خشك باشد، كه ضد #سردى و ترى است. 📎و اگر مثلا مزاج اصلى گرم و تر باشد اندر سال‌هاى كهلى نيك حال تر باشد از بهر آن را كه مزاج سالهاى كهلى به قياس با مزاج سالهاى جوانى سرد و خشك باشد و بدين سبب معتدل گردد. 📗ذخیره خوارزمشاهی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم 📜بايد دانست كه اين #خلط ها كه ياد كرده شد، همه اندر #رگها با #خون آميخته است و از يكديگر جدا نتوان كرد مگر بقوت #داروها ، كه هريكى را از ديگرى جدا كند و بيرون آورد. و آفريدگار جل و علا از بهر هر خلطى داروهاى جداگانه آفريده است تا طبيب به هريكى از آن داروها آن خلط‍‌ را كه خواهد جدا كند و از تن بيرون آرد، و اگر همۀ خلطها به يك‌بار افزون شود رگ فرمايد زدن(فصد کردن)، تا از هر خلطى لختى با خون بيرون شود. 📃و اين خلطها اندر بيشتر وقتها اندر تن بكار مى‌آيد و تن بدان برپاست، و گاه باشد كه يك خلط‍‌ و يا دو خلط‍‌ فزونتر شده يا تباه شود، آن را لختى كمتر بايد كرد و از ديگر خلطها جدا كردن و از تن بيرون آوردن، طبيب بايد كه از بهر هر خلطى اندر هر تنى آن دارو بكار دارد كه آن خلط‍‌ را بيرون آرد و با ديگرى نكوشد. 📃و اگرچه هرگاه كه اين دارو در كار آيد بضروره خلطى ديگر را لختى بجنباند، بسبب آنكه خلطها بهم آميخته است. 📕مبانی طب حکیم جرجانی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم ✍مزاج پيرى، #سرد و #خشك است و هر گاه كه مردم پير شوند، جمله تدبيرهای او به #گرمى و #ترى بايد كردن. 🌸چون #گرمابه و #ماليدن معتدل به #روغن های #معتدل و خوش‌بویی چون #روغن_ياسمين و سوسن و #عطرهای معتدل و اندر #بستر_نرم غلتيدن و رياضت(ورزش و تحرک) اندك كردن و خوش‌دلى و شادكامى جستن. ⭕️و از هرچه #مزاج_پيرى دارد، چون #اندوه و #ترس و عطرهای سرد، چون كافور و نيلوفر، و از #ترشيها ، دور بايد بود. ⭕️و ببايد دانست كه هوای بد و بخارها و بوهای ناخوش و دود و غبار، اندر پيران اثر زيادت از آن كند كه اندر ديگران، از اين همه خويشتن را نگاه بايد داشت. 📓الاغراض الطبیه ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢اندیشکده پیک شفـا @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم ✍در سن پیری غذا به تفاريق و اندك اندك بايد خورد و اگر پير را معده برتابد تمام او را روا باشد كه به يكبار تمام بخورد و ✅پيران را طعام پس از آنكه از گرمابه بيرون آيند، موافق‌تر بُوَد ⭕️ليكن طعام خورده اندر گرمابه نشايد رفت. ⭕️و طعامهای غليظ‍‌ كه سودا فزايد نشايد خورد. ⭕️و چيزهای تيز چون آبكامه و غير آن نشايد خورد، مگر وقتى كه در معده رطوبتى گرد آمده باشد، بر سبيل علاج روا باشد. ✅و شير تازه اگر اندر معده ترش نشود و باد نكند سود دارد. ✅و برنج با شير با شكر و عسل سود دارد. ⭕️و گرسنگى سخت زيان دارد. ✅و اما طعام پيران، گوشت‌آبه بايد و شوربای گندم و رشته و مانند آن و همه با دارچينى و اندكى زنجبيل. 📓الاغراض الطبیه ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم ✍اندر شناختن مزاج مردان و زنان 📜مزاج مردان به قياس با مزاج زنان گرم و خشك است و بدين سبب قوتهاى مردان اندر همه كارها فزونتر باشد؛ و هر گاه كه مزاج گرم و تر باشد، كارهاى قوت طبيعى تمام‌تر آيد. 🟢و #قوت_طبيعى قوت پروردن و باليدن و غذا پذيرفتن را گويند، و اين قوت از #جگر خيزد. 👶و از بهر آنكه مزاج پسران اندر سالهاى طفلى و كودكى گرم و تر باشد، ايشان اندرين سالها بهتر پرورند و بيشتر بالند. 👧و مزاج دختران اندر سالهاى طفلى و كودكى سرد و تر باشد و در سالهاى جوانى گرم و تر شود، ايشان اندر سالهاى جوانى بيشتر بالند. ✓و اندر همه سالها كارهاى قوت حيوانى و نفسانى از مردان بيشتر آيد. 🟢و #قوت_حيوانى ، قوت حرارت و قوت حركت رگها را گويند و اين قوت از #دل خيزد. 🟢و #قوت_نفسانى قوت حس و حركت را و قوت تفكر و تدبير را گويند و اين قوت را دماغ خيزد. 📜و مزاج زنان به قياس با مزاج مردان سرد و تر باشد، بدين سبب به قوت حيوانى و نفسانى از مردان باز پس تر باشند، و رگهاى ايشان باريكتر باشد، و مسام ايشان بسته‌تر، و گوشت اندامهاى ايشان بر هم نشسته تر و نازك تر، تا بدين سبب مايه‌هاى خام اندر تن ايشان بيشتر گرد آيد و كمتر تحليل پذيرد يعنى كمتر خرج شود. 📜و مردان به سبب آنكه مزاجهاى ايشان گرمتر و خشك تر است، قوتهاى حيوانى و نفسانى ايشان فزون است، و رگهاى ايشان فراخ‌تر، و مسام ايشان گشاده‌تر، و كارها و تدبيرهاى ايشان و انديشه‌ها بهتر و درست تر آيد، و به تن سخت تر باشند، و خلطهاى خام اندر تن ايشان كمتر گرد آيد و به تحليل بيشتر خرج شود در همه وقت باذن الله تعالى. 📗ذخیره خوارزمشاهی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم 3⃣غذای دوایی ✍ #غذای_دوايی آن است كه تأثير آن در بدن به مادّه و كيفيت هر دو باشد. به همان نحو با غلبه مادّه كه بعد تأثير و تأثر، از آن خلطی حاصل گردد كه جزو بدن تواند شد و با آن اندك كيفيت و مزاجی باشد غالب بر كيفيت و مزاج اصلی بدن، و تغيّرٌمائی در بدن نمايد به كيفيت خود از كيفيات اربعه. مانند خس (کاهو) و ماءالشعير و خيار و كدو و هندوانه و خربزه و انگور و بقله‌الحمقاء (خرفه) و اسفاناخ (اسفناج) و بابونه و شبت (شويد) و شلغم و زردك و چغندر و كلم و ماش و عدس و نخود و لوبيا و نحوها. 📎عملكرد اولیه غذای دوايی به #مادّه است، بنابر این غذاست؛ و ثانياً به #كيفيت خود عمل می‌كند و اثر دارویی پدید می‌آورد، ولی نقش آن به مادّه بيشتر از نقش آن به كيفيت است. 🥒اكثر غذاهايی كه مصرف می‌كنيم غذای دوايی هستند و علاوه بر نقش غذايی، بسته به کيفيت خود می‌توانند موجب تغییر درجه #سردی ، #گرمی ، #تری و #خشکی بدن شوند. به همين دليل است كه در تدابیر حفظ‌الصحه مصرف مقدار زیاد یا پیاپی غذاهای دوایی نهی شده است.  👈همچنین بر اساس همین نقش داروییِ غذاهای دوایی، رازی به اطباء سفارش می‌کند که درمان را با غذاهای دوايی شروع کنند و تا جایی که این کار امکان‌پذیر است درمان را با #داروهای_مطلق شروع نکنند. 🥬مثلاً #كاهو سردی و تری دارد و در درمان بيماری های حارّ به خوبی می‌توان از آن بهره برد. به همين دليل کاهو، داروی خواب‌آور خوبی نیز هست و استفاده جالینوس از این اثر کاهو معروف است. 🍾ماءالشعير طبی نیز، هم یک غذای مناسب محسوب می‌شود و هم از مرطبات خوب می‌باشد. 📕قرابادین شیخ الرئیس ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم 4⃣دوای غذایی ✍ #دوای_غذايی آن است كه تأثير آن در بدن به #كيفيت و #مادّه هر دو باشد با غلبه كيفيت، اول بدن را متغير سازد به تغيرٌمائی، و ثانياً بدن در آن تصرف نمايد و از آن #خلط بسيار كمی حاصل گردد كه قابليت غذائيت و #جوهر_بدن شدن و فيضان صورت عضوی شدن داشته باشد، با كيفيتی غالب بر بدن، مانند گندنا (تره يا كراث) و نعناع و برگ كاسنی و عنب الثعلب (تاجريزی یا قوش اوزومی) و سير و پياز و توت و آلو و اكثر ميوه‌ها و بذور مانند بذر خيار و خربزه و هندوانه و امثال اينها. 📎تأثیر دوای غذایی در بدن به کیفیت و ماده، هر دو است و برخلاف قسم سوم، تأثیر کیفی آن، بر تأثیر ماده غالب است؛ این گونه خوراکی ها، مزاج بدن را به مقدار قابل توجهی تغییر می دهند؛ اما تولید خلط برای تغذیه و جایگزینی اجزای از دست رفته بدن، توسط این ها کم است؛ ولی در هر حال، تولید خلط هم دارد. 📕قرابادین شیخ الرئیس ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa

#کتاب_بخوانیم 📖و أمّا كَيفيَّةُ تَوَلُّدِ الأخلاطِ ←كيفيت پيدايش هر خلط 📃فَاعلَمْ أنَّ الغِذاءَ و هو الجِسمُ الّذى‏ من شَأنِهِ أن يَصيرَ جُزءاً من بَدَنِ الإنسانِ إذا وَرَدَ علی المَعِدَةِ، استَحَالَ فيها الى جَوهَرٍ شَبِيهٍ بِمَاءِ الكَشكِ الثَّخِينِ الّذى‏ يُسَمَّى «كَيلُوساً». ←بدان غذا جسمى است كه قابليت آن را دارد كه جزو بدن آدمى شود. بايد دانست هنگامى كه غذا وارد معده مى‏ شود، به ماده‏ اى شبيه به لعاب آش جو تبديل مى‏ گردد كه اطباء آن را «كيلوس» مى‏ خوانند. 📃و يَنجَذِبُ الصّافی منه الى الكَبِدِ فيندفع‏ من طَريقِ العُرُوقِ المُسَمّاةِ بِ «ماساريقا»، و يَنطَبِخُ في الكَبِدِ و يُسَمَّی «كَيمُوساً». ←سپس، بخش صافى كيلوس، به سبب قوه دافعه امعاء و جاذبه كبد، از راه رگ‏ هايى به نام «ماساريقا» جذب كبد مى‏ شود و در آن بر اثر حرارت كبدى پخته مى‏ شود(نضج مى‏ يابد) كه اطباء آن را «كيموس‏» مى‏ نامند. 📃فَيحصُلُ منه شَى‏ءٌ كَالرَّغوَةِ و شَي‏ءٌ كَالرُّسُوبِ، و قَد يَكُونُ معهما شَى‏ءٌ مُحتَرَقٌ إذا أفرَطَ الطَّبخُ، و شَي‏ءٌ فَجٌّ إذا قَصَرَ الطَّبخُ. ←حاصل طبخ دوم به جز ماده صافى دو چيز است: ❶ماده‏ اى مانند سرجوش و ❷ماده‏ اى مانند دُرد. گاهى نيز همراه اين دو، بر اثر افراط در طبخ، ماده‏ اى محترق، و در اثر ناكافى بودن طبخ، ماده‏ اى خام به وجود مى‏ آيد. ✍حال مى‏ گوييم: 1⃣فالرَّغوَةُ هی الصَّفراءُ الطَّبيعيَّةُ ←سرجوش پديد آمده صفراى طبيعى 2⃣و الرُّسُوبُ هی السَّوداءُ الطَّبيعيَّةُ ←دُرد به جا مانده سوداى طبيعى 3⃣و الشَّى‏ءُ المُحتَرَقُ لَطيفُهُ صَفراءُ غيرُ طَبيعيَّة ←بخش لطيف ماده محترق صفراى غیرطبيعى 4⃣و كَثيفُهُ سَوداءُ غَيرُ طَبيعيَّة ←و بخش كثيف آن سوداى غیرطبيعى 5⃣و شَیءُ الفَجِّ منه‏ هو البَلغَمُ. ←و ماده خام پديد آمده بلغم است. 6⃣و أمّا المُصَفَّى من هذه الجُملَةِ نَضيجاً فهو الدَّمُ. ←آن بخش صافى نيز كه از ميان اينها نضج كامل يافته خلط دم است. 📗قانونچه فی الطب ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢پیک شفـا(طب ایرانی اسلامی) @peyke_shefaa