مروری بر اندیشههای سیاسی فیرحی و طباطبایی
🔺 تفاوت دیدگاه حجت الاسلام و المسلمین داود #فیرحی و دکتر #سید_جواد_طباطبایی چه بود؟
🔻 #فقه_سیاسی در برابر ایده #ایرانشهری چه میگوید و ما باید کفه کدام را سنگینتر کنیم؟!
🔸 یادداشت تحلیلی #حسن_اجرایی را در پیرامون بخوانید ◀️https://m-ph.ir/morori-bar-andishehaye-siyasi-feirahi-tabatabai/
🆔 @piramoonhawzah
📌 مروری بر اندیشههای سیاسی فیرحی و طباطبایی
#گزیده_یادداشت
🔺 در اولین سالگرد درگذشت داود #فیرحی، سلسله یادداشتهایی از #سید_جواد_طباطبایی در کانال تلگرامی وی انتشار یافت که در تداوم لحن تند و عتابآلود طباطبایی، حاوی انتقادها و اتهامزنیهایی به فیرحی بود.
🔻پیش از آن نیز کتابی با عنوان «#سکولاریسم_پنهان» از سوی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی در نقد اندیشههای حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی انتشار یافته بود.
🔹 #مواجهه_انتقادی، تند و گاه عاری از اخلاق حرفهای با اندیشه داود فیرحی، از دو سوی ناهمگون -که یکی او را نماد عبور از فقه و نیل به #سکولاریسم تلقی میکند و دیگری بهدلیل برافراشتن پرچم فقه سیاسی در برابر #فلسفه_سیاسی به نقد وی مینشیند- بهانهای است برای بررسی سیر تطور تضاد اندیشهورزی میان این دو اندیشمند.
▫️ دکتر سید جواد طباطبایی از چهرههای مشهور اندیشه سیاسی در ایران معاصر است که با نظریه «ایرانشهری» شناخته میشود و در سال ۱۳۷۳ بیآنکه به استخدام رسمی #دانشگاه_تهران درآید، وادار به ترک همکاری شد. طباطبایی در همین سال کتاب مهم و اثرگذار خود، «زوال اندیشه سیاسی در ایران» را به دست چاپ سپرد.
- وی تاریخ ایران را در دو دوره «قدیم» و «جدید» مطالعه میکند و ...
طباطبایی ایده محوری فلسفه سیاسی خود را از دوره باستان تاریخ ایران وام میگیرد و آن را «اندیشه #ایرانشهری» میخواند و بر آن است که این مفهوم حاوی سه اصل بنیادین است: ۱. پادشاه مقتدر، غیرمطلقه و دادگر، ۲. خردورزی، و ۳. فره ایزدی (مشروعیت الهی)
▫️ حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران بود که در سال ۱۳۹۹ پس از دوره کوتاه ابتلا به بیماری #کرونا درگذشت.
- اصلیترین دغدغه حجتالاسلام والمسلمین فیرحی، نزدیک ساختن دین و زندگی با بهرهگیری از #فقه_سیاسی بود؛ چرا که بهباور وی، از میان دانشهای دینی، فلسفه سیاسی عملاً جایگاه خود را از دست داده و تنها دانش فقه است که میتواند متکفل نظم و حفظ #نظم_عمومی زندگی باشد و راهبری جامعه را به عهده گیرد.
🔹 حجتالاسلام والمسلمین فیرحی بر خلاف رویکرد فلسفی طباطبایی، با اتخاذ موضعی #عملگرایانه و غیرفلسفی، و با پذیرفتن آنکه فلسفه سیاسی جایگاهی در دانشهای امروز مسلمانان ندارد، دغدغههای اصلاحی مورد نظر خود در #شیوه_حکومتداری را نه با اتکا به اندیشه فلسفی و فلسفه سیاسی، بلکه با استفاده از فقه سیاسی دنبال مینمود.
🔹 وجه اصلی #درگیری_معرفتی و تفاوت دکتر طباطبایی و حجتالاسلام والمسلمین فیرحی آن است که یکی پروژه فکری خود را در اتصال #امر_دینی به #امر_مدرن پیگیری میکند و دیگری بهدنبال ایجاد پیوند میان امر باستانی و امر مدرن، و از سوی دیگر تحدید امر دینی است.
🔺 مجادله نابرابر میان حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی و دکتر سید جواد طباطبایی، گرچه ممکن است در نگاه اول به سود کسانی باشد که فیرحی و رویکرد وی را در راستای سکولاریسم و بر خلاف چشماندازهای #نظریه_ولایت_مطلقه فقیه تلقی میکنند، اما با دیدی وسیعتر و دوراندیشانهتر باید دریافت که فیرحی همچنان فقه را واجد توانایی #اداره_جامعه میپنداشت و اعراض از آن را نادرست میشمرد.
☑️ انتشار آثاری مانند «سکولاریسم پنهان» از سوی مراکز حوزوی، نشانگر وجود دغدغههای جدی در باب جلوگیری از گسترش سکولاریسم در حوزههای علمیه و ساختار اداره کشور است، اما میتواند در بلندمدت به عاملی در تشدید سکولاریسم تبدیل شود؛ چرا که مواجهههای اینچنینی بهتدریج فضای علمی را با تنش و عدم اطمینان همراه میسازد و بهتدریج مانع از تولید علم شده و فقه سیاسی را با چالش مواجه میسازد.
☑️ حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی از نگاه دکتر سید جواد طباطبایی، نماد وارد ساختن فقه به عرصه #حکومت_داری است و وجه اصلی مخالفت طباطبایی با فیرحی را میتوان همین امر دانست. با چنین نگاهی لازم است نهادها و مؤسسات حوزوی به تبیین تلاشها و رویکردهای حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی پرداخته و بهعنوان پژوهشگری پرکار، در معرفی آثار و اندیشههای وی بکوشند و کفه #فقه_سیاسی را در برابر اندیشههای رقیب و از جمله ایده ایرانشهری سنگینتر سازند.
✔️ متن کامل یادداشت را در لینک زیر بخوانید: https://m-ph.ir/morori-bar-andishehaye-siyasi-feirahi-tabatabai/
🖋 به قلم #حسن_اجرایی، دانشآموخته حوزه علمیه قم و کارشناس ارشد فلسفه دین
🆔 @piramoonhawzah