💢 گزارش تصویری قمگردی با بنیاد قم‌پژوهی (نشست ۵۳۲) آب‌انبار لب‌چال و گذرهای اطراف آن جواد بخشی ۱۴۰۳/۰۸/۳۰ #عکس #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

💢 آقای علیرضا زینلی‌پور بلبلی‌فروش دوره‌گرد با دیزی‌بلبلی زیر گذر میدان کهنه از انگشت شمار بلبلی‌فروشان دوره گرد. شغلی کهن در قم که در معرض انقراض است. شاید حدود سه چهار نفر از این صنف در کل شهر باقی مانده باشند. چون از عناصر هویتی قم در موضوع خوراک رو به نابودی است این انتظار از دستگاه‌های شهرداری و میراث است که با هماهنگی یکدیگر و با صدور مجوز خاص از این شغل حمایت کنند تا از مُردنش جلوگیری شود. کما اینکه در پاره‌ای از کشورهای عربی و شرقی برای نمونه‌های مشابه این‌گونه کرده‌اند. این کار هزینه‌ای ندارد. شب شنبه ۲ / ۹ / ۴۰۳ ساعت هفت بعد از ظهر سیدمحسن محسنی #بلبلی #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

💢 سفال تاریخی با نقش یوزپلنگ ِ ایرانی این سفال در موزه ملی ایران باستان در تهران نگهداری می‌شود. نقوش روی سفال گواه وجود «یوزپلنگِ ایرانی» در حیات وحش منطقه قمرود، در شمال شرقی استان قم است. خطوط روی سفال نشان دهنده این است که سفال با چرخ سفالگری ساخته شده است. چرخ سفالگری از مهم‌ترین ابداعات بشری در هزاره سوم قبل از میلاد مسیح است. در استان قم، تپه‌های باستانی هم‌زمان با آغاز یک‌جانشینی در فلات ایران شکل گرفته‌اند. سه تا از این تپه‌ها کاووش شده‌اند. این سه تپه باستانی شامل تپه قلی‌درویش، قره‌تپه قمرود و تپه صرم است. زهرا ثاراللهی کارشناسی ارشد آثار تاریخی ۱۴۰۳/۰۹/۰۳ #تپه‌های_باستانی_قم #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

جلسه این هفته بنیاد قم‌پژوهی (نشست ۵۳۳) موضوع: بررسی بند رودخانۀ شور و تآثیر آن بر تالات مُره و افزایش گرد و خاک در شهر قم با حضور آقایان : مهندس محمود اسرمی، کارشناس منابع طبیعی و آبخیزداری احمد ظهرابی، کارشناس رسانه ↙️ زمان: سه‌شنبه۱۴۰۳/۰۹/۰۶، ساعت۱۹ ↙️ مکان: میدان رسالت - دانشگاه طلوع مهر حضور برای عموم علاقه‌مندان آزاد است. #نشست #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

💢 پشت بام بازار کهنه و نمای مسجدجامع فاطمه خانعلی ۱۴۰۳/۰۹/۰۵ #عکس #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت اینستاگرام: @fatemeh__khanali

💢 رودخانه شور رودخانه شور به عنوان تنها رودخانه دائمی استان قم سال‌ها است که با شکافتن زمین و تشکیل رگ‌ها و مویرگ‌ها مایع حیات تالاب مُرّه، نگین کویر را در رگ‌های خود جاری و این تالاب را سیراب می‌کند ارسال: حسین صادقی ۱۴۰۳/۰۹/۰۵ #رودخانه_شور #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

💢 کهنه‌‌مانده‌ها خانه شالچی در کوچه‌نو سیدمحسن محسنی ۱۴۰۳/۰۹/۶ #شالچی #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

💢 کهنه‌‌مانده‌ها خانه شالچی در کوچه‌نو این تصاویر بازمانده خانه مرحوم شالچی در محله ما کوچه نو را نشان می‌دهد. خانه اجدادی ما در کوچه مجاور این خانه بود. مرحوم شالچی که اصالتا آذربایجانی بود به اتفاق همسرش در این خانه زندگی می‌کردند. بسیار آرام و مبادی به آداب بودند. یکی از فرزندان ایشان در اوایل انقلاب مدتی شهردار قم بود و یکی دیگر در اداره منابع طبیعی قم اشتغال داشت. مرحوم شالچی از بازاریان قدیمی بود و شنیدم که با مرحوم امام خمینی آشنا بودند و گویا معاشرت هم داشتند. وی پدر همسر مرحوم حاج حسن کوچک‌زاده مداح مشهور و اخیر فرزند حاج علی کوچک‌زاده مشهور به حاج علی قناد از ملازمان آیت‌الله بروجردی بود که در اول گذر خان قنادی دارند و قدیمی‌ترین قنادی قم با قدمتی در حدود یک‌صد سال محسوب می‌شود. مرحوم حاج حسن کوچک‌زاده از دوستان پدرم بود و من با دو تن از فرزندانش در دوران مدرسه هم کلاس بودم. آقای علی کوچک‌زاده فرزند اخیر که از علاقه من به کتاب اطلاع داشت در حدود سال ۱۳۶۴ از من دعوت کرد که از کتابخانه پدرش بازدید کنم و من هنگام مشاهده کتابخانه کوچک آن مرحوم دو جلد کتاب کهنه نظرم را جلب کرد. در دو نوبت آن دو کتاب را به عاریت گرفتم و به خانه بردم. معلوم شد که دو نسخه خطی با رقم شیخ حسین مفلس (شیخ ارده شیره ) است. من آن موقع به صرافت نبودم که از آن دو تصویربرداری کنم. ، اما مشخصات آن‌ها را در حد توان و دانشم به نحو تقریبا مفصل برداشت کردم. شهید احمد سپهر که اگر می‌ماند از نوابغ می‌شد و با وی در علاقه به علم و ادب اشتراک داشتم و البته باید در باره او در جای دیگر بنویسم به کمک آمد و مقدمه یکی از آن‌ها را به طور کامل با دست خط زیبای خود نوشت و یک رباعی رنگ پریده را هم به‌سختی با هم خواندیم و او نوشت که هر دو را دارم. شیخ ارده شیره را از روی کتابشناسی آثار مربوط به قم نوشته دکتر مدرسی طباطبایی از قبل می‌شناختم. یکی از نسخه‌ها تذکره مانند و دیگری حاوی اشعار به‌خصوص در مدح ائمه اطهار بود. جالب اینکه کوتاهی بعد در کتابخانه آستانه مقدسه تذکره آتشکده از آذر بیگدلی فکر کنم چاپ هندوستان را نگاه می‌کردم. شگفت اینکه مقدمه تذکره خطی مزبور با آن یکی بود. با این تفاوت که در نسخه نام نویسنده حذف شده بود. و شگفت‌تر اینکه در نسخه دو غزل از امام خمینی با عنوان "از آقا روح الله خمینی متخلص به هندی" مربوط به ایام جوانی ایشان وجود داشت. آن موقع فقط خواص اطلاع داشتند که امام خمینی شعر هم می‌سراید تا زمانی که شعر ایشان با این مطلع درآمد: "من به خال لبت ای دوست گرفتار شدم/ چشم بیمار تو را دیدم و بیمار شدم". مصلحت دانستم که موضوع را مسکوت بگذارم. در اواسط دهه هشتاد طی ملاقاتی که با حاج آقا حاضری از همکاران موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی داشتم این واقعه را به ایشان گفتم. قرار شد یکی از غزل‌ها به رویت همسر امام برسد. یکی از غزل ها با مطلع "شتاب این همه بر قتل ما مکن خوش نیست/ به عاشقان جگر خون جفا مکن خوش نیست" به رویت همسر امام رسید و ایشان سرودن اشعار مزبور از لسان امام را تایید کردند یا حداقل رد نکردند. (نقل به مضمون) در اواسط دهه نود قصد کردم که اشعار را که در دیوان ایشان نیست نشر دهم. به جهت رعایت احتیاط متنی مفصل و ناروشمند برای موسسه نشر آثار امام به واسطه جناب آقای هادی ربانی فرستادم. دو تن از کارشناسان آن را بررسی کردند. یکی متن را نپسندید و دیگری آن را پسندید. موسسه طی نامه مکتوب اجازه نشر را داد و پیشنهاد کرد که در یکی از مجلات پرشماره چاپ کند اما این اتفاق تا کنون نیفتاده است. همان زمان ها آقای علی کوچک‌زاده گفت که نسخه ها متعلق به پدر بزرگش مرحوم شالچی و به خط او است. اما رقم نسخه‌ها نشان می‌داد که از خود شیخ حسین مفلس است. نسخه‌ها به دو خط متفاوت بود. تذکره به خط نازیبای نستعلیق و مجموعه اشعار به خط تقریبا خوش نستعلیق و بر روی کاغذ شطرنجی بود. من حدس زدم که نازیبا متعلق به شیخ حسین است و دیگری شاید به خط مرحوم شالچی باشد که از روی نسخه خود شیخ ارده شیره کتابت کرده است. من با توجه به فهرستی که دکتر مدرسی طباطبایی از آثار مفلس قمی به دست داده بود این دو نسخه را بر دو تای از آن‌ها تطبیق دادم. در میانه‌های دهه نود مجدد با آقای علی کوچک‌زاده تماس گرفتم تا ببینم نسخه‌ها موجود است گفتند که از کتابخانه خارج شده است. این را هم بگویم که مرحوم شالچی به نقل نوه‌اشان با زبان فرانسه آشنا بود و اینکه خانه‌اش را برای توسعه مسجد کوچک کوچه‌نو در مجاورش در حدود سه دهه پیش نیکوکاران خریدند. من هر موقع از روبه‌روی خانه سابق مرحوم شالچی رد می‌شوم حکایت فوق به‌سرعت از برابرم می‌گذرد. امروز تصمیم گرفتم آن را با شما به اشتراک بگذارم. مفصلش را به بعد موکول می‌کنم. سیدمحسن محسنی ۱۴۰۳/۰۹/۶ #شالچی #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

💢 رود شور از آغاز تا انجام در ایران چندین رودخانه با نام "رود شور" وجود دارد. این نام به دلیل شوری آب این رودخانه‌ها انتخاب شده است. رود شور (تهران) و رود شور (کرمان) از معروف‌ترین رودخانه‌های شور ایران هستند. رود شور (تهران) از استان زنجان سرچشمه می‌گیرد و بعد از عبور از استان‌های قزوین، البرز و تهران وارد استان قم می‌شود. در واقع خَرَرود استان قزوین و ابهررود استان زنجان پس از پیوستن به یکدیگر رود شور را ایجاد می‌کنند که در ادامه رود کردان در استان البرز نیز به آن می‌ریزد. سرانجام رود شور به تالاب مُرّه در استان قم می‌رسد و سرریز تالاب مره به تالاب‌های حوض سلطان و دریاچه نمک می‌ریزد. در سال‌های اخیر، رود شور با مشکلاتی مانند آلودگی ناشی از پساب‌های صنعتی و کشاورزی و کاهش حجم آب به دلیل احداث سد و برداشت‌های بی‌رویه مواجه شده است. جواد بخشی ۱۴۰۳/۰۹/۰۶ #رود_شور #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

💢 مدرسه غیاثیه/ پامنار فاطمه خانعلی ۱۴۰۳/۰۹/۰۶ #عکس #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت اینستاگرام: @fatemeh__khanali

💢 "آجرهای تراش و قالبی: ترکیبی از اصول زیبایی‌شناسی و نگرش بوم‌آورد مطالعه موردی شهر قم"، حسین امیدخواه، سومین همایش باستان‌شناسی ایران، ۱۳۹۶، ۱۹ ص. چکیده به رغم آنکه آجر به دلیل برخورداری از خواص آمودی، ساختاری و نیز بازتاب اصل بوم‌آوردی از بدو پیدایش تا کنون برای ساختار و تزیین بناهای مرکز فلات ایران به کار رفته است اما در اواخر عهد قاجار و اوایل عصر پهلوی در سردر بناهای قم این عنصر نمود تزیینی به خود گرفته است؛ چرا که بیشتر سردرهای دوره‌های پیش گفته دارای نقوش گوناگون - بیشتر عناصر ایرانی و بعضا غربی هستند. از جمله مهمترین شیوه‌های تزیینی این سردرها، استفاده از آجرهای تراش و قالبی است که کارکردی صرفا تزیینی دارند. البته متاسفانه بیشتر این نوع تزیینات به دلیل روند نوسازی و بهسازی در معرض آسیب قرار دارند. اهمیت این پژوهش و بررسی در آن است که این عناصر تزیینی آجرهای قالبی با ویژگی‌های جمعیت‌شناختی در محله متفاوت است. متن مقاله: https://civilica.com/doc/770677/ ۱۴۰۳/۰۹/۰۶ #آجرهای_تراشی_و_قالبی #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

تصاویری قدیمی از قم متحرک شده با هوش مصنوعی https://eitaa.com/joinchat/2291138561C3b476bd35f

💢 نمای بیرونی مسجد امام حسن عسکری(ع) فاطمه خانعلی ۱۴۰۳/۰۹/۰۷ #عکس #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت اینستاگرام: @fatemeh__khanali