💠نگاه #فراخطي به آيات سوره #مائده:آيا #آيه_اكمال ، جدا و بي ارتباط به آيات قبل و بعد آن است؟
🛑قسمت اول:
↩️طبق دیدگاه گروهی از مفسران و قرآنپژوهان آیه اکمال دین (مائده: 3) با قبل و بعدش هماهنگی ساختاری و تلازم معنایی ندارد.
این ناسازگاری بیشتر ناشی از نوع نگرش به متن قرآنی است که متن را مطابق قواعد رایج در عرف و رابطه خطی و طولی آیات،یعنی توجه به روابط پسین و پیشینی آیه در سیاق و خطی مشخص در نظر میگرفتند؛
↩️اما با تغییر آن نگرش وگذر از نظم خطی آنسان که آیه با دیگر آیات همخوان و هممعنای خود، شبکهای از ارتباطات دور و نزدیک را شکل دهد،میتوان آیه منظور را با روش تحلیل و تطبیق ساختارهای متوازن در مسیر فرایند فهم درست قرار داد؛ درصورتیکه از یک سو، به اموری چون فضای نزول سوره مائده و ارتباط با سورههای پیش از آن و از سوی دیگر، به نشانههایی چون واژگان متقارب، ساختارهای متوازن و الگوهای تکرار در آیات متعدد بهخصوص آیات دیگر سوره مائده توجه شود. رهیافت حاصل از واکاوی شبکه ارتباطی آیات مرتبط با آیه اکمال دین، اهمیت و ضرورت امر ولایت را درپی دارد، همان امریکه مطابق دیدگاه شیعه، دین با آن کامل شد وکافران را یأس فرا گرفت.
چنانچه بتوان برای متن قرآن، ساختاری منظم و منسجم قایل شد، بهناچار باید از دو الگوی خطی(طولی) و #فراخطی(حلقوی) پیرویکرد.
مطابق الگوی خطی، متن با همه نشانهها و قواعد حاکم بر زبان آن در طول یک خط ممتد پیکرهبندی (Topology) شده است؛ بهتعبیری «خطیبودن، بدان معنی است که واحدهای زبانی از قبیل واج، واژه یا پارهگفتار، به صورت رشتهای بههمپیوسته، یکی به دنبال دیگری میآیند وگفتار را همانند روایتی نمایان میسازد که آغازی دارد و پایانی. هرکلام از جایی آغاز و به نقطهای ختم میشود» (قیطوری، 1385، ص21).
👈دراینصورت، شرط انسجام و نظاممندیمتن، حفظ ارتباطات قبل و بعد سخن در بافت خاص خود است؛ بهنحویکه وجود هرنوع ناسازگاری و اختلاف بین اجزای متن بهمثابۀ خروج متن از ساختارهای اصلیاش محسوب میشود که در چنین شرایط طبعًا راه بر بیان احتمالات و وجوه دور از واقع باز خواهد شد.
👈نگرش پیشینیان و حتی بیشتر معاصران به متن قرآن بر اساس همین الگوی خطی و طولی پیگیری شده است (ر.ک: Mir, 1993, p210-213)
🔹اما در روزگار معاصر شاهد تغییر در نگرش برخی قرآنپژوهان هستیم که بهمدد تحولات علمی و معرفتشناختی حاصلشده در حوزههای تفسیر متن و زبانشناختی، بر افقهای تازهتری از بررسی و شناخت نظم و ساختار متن قرآن دست یافتهاند. در چنین فضایی سعی شده است، متن به صورتیک کل بههم پیوسته دیده شود، تا چنانچه «کسی بخواهد معنای خاصی از قرآن را کشف کند، باید نگاه کلینگر به همه متن داشته باشد و هر زاویه معنا را در گوشهای از ساحتهای قرآن جستجو کند»(مطیع و همکاران، 1388، ص108).
↩️با پذیرش نظم #فراخطی و شبکهای قرآن میتوان از واقعیتهای مختلف و بازسازی تصویر درست از بازتاب آنها در قرآن دفاع کرد. باور ما این استکه در قرآر.کلیدواژهایا نشانههایی وجود داردکه در سراسرآن پراکندهاند و درکاربردهای گوناگون خود از یک واقعیت خبر میدهند.
↩️اینکه خداوند در همه سورهها بهخصوص مائده بهفراخور سخن و بهنحو پراکنده از موضوعات و مسائل گوناگونی سخن به میان آورده، برای آن است تا بر مفسر و خواننده روشن باشد که کشف پیوند و انسجام آیات و سورهها لزوماً نباید در چارچوب معیارهای شناختهشده بین خودشان، یعنی قرارگرفتن موضوعات و مطالب در یک خط طولی و بههم وصلشده دنبال شود؛ زیرا درآن صورت مواضع متعددی از آیات و سورهها وجود خواهد داشتکه اصلاً با آن معیارها سازگاری ندارند. از باب نمونه همینآیه 3 مائده به تأثیر معیارها و قواعد حاکم بر نظم عرفی (خطی) از گذشته تا حال هم از حیث جایگاه آیه و هم ارتباط آن با قبل و بعدش پرداخته و محل نظر و مناقشه مفسران و قرآنپژوهان شیعه و سنی بوده است.
).ادامه دارد
نویسنده
🖌احمد قرائی سلطان آبادی
https://www.quranpuyan.com/yaf_postsm14669findunread_mnZwr-z-yh-3-swrh-my-dh-khh-mrwz-khfrn-myws-shdnd-w-dyntn-r-khml-khrdm-chh-rwzyst.aspx#post14669
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
💠نگاه #فراخطي به آيات سوره #مائده: آيا #آيه_اكمال ، جدا و بي ارتباط به آيات قبل و بعد آن است؟
🛑قسمت دوم:
↩️سوره مائده در الگوی نظم فراخطی همسوی با سورههای بقره، آل عمران و نساء، قصه اهل کتاب (یهود و نصاری) و روابط و کوششهای اینان با کافران و منافقان درجهت پنهانماندن برخی حقایق بهویژه حقانیت رسول اکرم (ص) را بیان میکند و از همه مهمتر حساسیت آنها نسبت به آنچه بر پیامبر نازل شده است، (ما أنزل إلیه) را نشان میدهد.
↩️از #شبکه_حلقوی آیات به دست میآید که آن امر مهم #ولایت بوده، همان که در آیه 51 از مؤمنان خواسته شده: (یاأَیُّهَاالَّذینَ آمَنُوا لاتَتَّخِذُوا الْیَهُودَ وَالنَّصارى أَوْلِیاءَ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ وَمَنْ یَتَوَلَّهُمْ مِنْکُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ لایَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمینَ) یا در آیه 81 از اهل کتاب خواسته است: (وَلَوْکانُوا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالنَّبِیِّ وَماأُنْزِلَ إِلَیْهِمَا اتَّخَذُوهُمْأ َوْلِیاءَوَلکِنَّ کَثیراً مِنْهُمْ فاسِقُونَ
⭕️تحلیل ساختار #آیه_اکمال
🔻🔹آیه منظور محل چالش بین مفسران شیعی و سنّی بوده است، بهخصوص در فراز میانیآیه یعنی: «الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذینکَفَرُوا مِندینِکُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ واخْشَوْنِ الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وأتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتی ورَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دینًا» که چه ارتباطی با قبل و بعدش دارد، آیا این یک اضافهای استکه در جایی دیگر بوده و بهقصدی خاص اینجا قرار داده شده است یا اینکه جای آن همینجاست، فقط درک ارتباطش با پس و پیش بنا بر ظاهر آیات بهدرستی فهمیده نمیشود؟
👈در پاسخ به اینسؤال دو دیدگاه مشهود است:
↩️اوّل ـ دیدگاه اهل سنتکه قایل به ارتباط پس و پیش آن هستند، مشروط به ایر.که (الیوم) امروز را روز تکمیل احکام شرعی اعم از حلال و حرام بدانیم. مثلا ًجارالله زمخشری گفته: «در این روز همه آنچه را در انجام تکالیفتان اعم از یادگیری حلال و حرام و آگاهی از شرایع و قوانین قیاس و مبانی اجتهاد نیاز دارید، برای شما کامل کردم»
📚(زمخشری، 1407، ج1، ص 605).
👈 فخر رازی هم اشاره به این داشت که این دین در اوایل بعثت متناسب با همان دوره کاملبوده؛امادرمقایسه با دورههای بعد ناقص بوده، سپس در آخر بعثت این شریعت کامل شده است الییوم القیامه... (ر.ک: فخر رازی، 1420، ج11، ص287).
↩️دوم ـ نظریه بیشتر علمای شیعه که این فراز آیه با قبل و بعدش را بیارتباط دانسته و «الیوم أکملت لکم دیر.کم» را همان روز «غدیر خم»(18 ذیالحجه سال 10 هجری) دانستهاند
🔻↩️نتيجه:
👈با مطالعه و بررسی متن قرآنی با اتکا به الگوی نظم #فراخطی در کنار نظم خطی قرآن روشن شد که #آیه_اکمال دین که بنا بر نظر مفسران شیعه با قبل و بعد آن بیارتباط است، آن هم به دلیل آنکه قبل و بعد آن به احکام حلال و حرام الهی پرداخته است و ربطی با آیه مربوطه ندارد، نظری مطلوب و منطبق بر واقعیت متن قرآن نیست؛ بلکه با درنظرگرفتن واژگان کلیدی آیات نخستین سوره مائده و نیز ساختارهای متوازن آن در جاهای دیگر متن، آیه اکمال به شکلی حکیمانه و شگرف در این بخش متن جای داده شده است که بنا بر شناخت فضای صدور سوره مائده (آخرین سوره نازل شده) و ارتباط آن به تمام سورههای پیش از آن در نزول بهخصوص 3 سوره قبل از آن در چینش کنونی سور قرآن، میتوان به واقعیت نظم فراخطیآن و ارتباطش با قبل و بعد پی برد.
🔹یافتههای این گفتار نشاندهندۀ آن است که بهرغم اختلاف منابع در معرفی آن روزی که دین کامل شد و خدا نعمتش را بر مردم اتمام کرد و اسلام را دین آنها معرفی کرد، الگوی فراخطی متن مشخص میسازد، آن همان روزی است که پیامبر(ص) مأمور شد امر مهمی را ابلاغ کند وآن امر مهم، امر ولایت بود که درواقع آیات متعددی از سورههای قرآن بهخصوص سوره مائده درصدد مهم و اصیل نشاندادن آن امر هستند. امری که کفار از اهل کتاب و منافقان با وجود اطلاع از مصداق آن یعنی امام علی (ع) (که در روز #غدیر خم بهتصریح پیامبر (ص) امامت و جانشینی ایشان ابلاغ شده بود) سعی در پنهان کردن و نابودی آن داشتند؛ بنابراین نمیتوان پذیرفت که گوینده الهی بهخاطر ترس از مخالفان امر ولایت، آن را در جای اصلیاش مثلاً بعد از آیه تبلیغ (مائده: 67) قرار نداده است؛ چون بر اساس نظم شبکهای و فراخطی قرآن، خدا خود همان امر مهم را بهشیوهای حکیمانه در متن آیات با نشانههای متعدد قرار داده است، تا مخاطب متن با کمک تدبر و اندیشه در اطراف متن بتواند به واقعیت آن دست یابد.
💫جهت مشاهده تحليل هاي انجام شده به اصل مقاله مراجعه نماييد
تبیین فهم آیه اکمال دین بر اساس نظم فراخطی قرآن
نویسنده
🖌احمد قرائی سلطان آبادی
https://b2n.ir/h91851
🆔@quranpuyan
💐 با سلام به مخاطبان عزیز
💮🔶فهرست #موضوعات ارايه شده در پستهای چند قسمتی در بخش #پرسشوپاسخقرآنی در کانال قران پويان (پست ساعت 18 روزانه) در سال 1402 بشرح زیر بوده است:
علاقمندان جهت مطالعه هر یک از موضوعات میتوانند، روی #هشتگ مربوطه و یا بر لینک مطالب در سایت قرآن پویان کلیک نمایند.👇
💎 آيا در اثبات اول ماه قمري، #اتحاد_افق شرط است يا خير؟ مهم ترين دلايل موافقان و مخالفان چيست؟
http://B2n.ir/x66234
💎#مطهرات و #نجاسات
مروري بر دلايل و فتاواي متمايز آيت الله صادقي تهراني
💎منظور از #پسر_خدا نامیدن #عیسی در #مسیحیت چیست؟
http://B2n.ir/k05698
💎#تقيه به چه معناست؟ آيا تقيه در قران ذكر شده است؟ مفهوم درست ان چيست؟❓
http://B2n.ir/j23576
💎#اشک بر امام یا اشک با امام؟
💎 ثبت و ترويج و تكريم مناسبتهاي غير واقعي، چرا؟
با تمركز بر تاريخ #جعلي ولادت #حضرتمعصومه
💎نگاه #فراخطي به آيات سوره #مائده: آيا #آيه_اكمال ، جدا و بي ارتباط به آيات قبل و بعد آن است؟
http://B2n.ir/e97926
💎 #امامت_شیعی، شامل چه اصولي است؟ آيا انكار اين اصول ، موجب #خروج از دين و #كفر است؟
💎#جلوه_های_اخلاق در سرزمین #حسین(ع)
💎#حسین (ع) به مثابه راه ، #تحریفات عاشورا از دیدگاه شهید بهشتی
💎گزيده اي از #تاريخچه_عزاداری_حسيني در ایران
💎#محمد؛ #پيامبر_رهاييبخش_انسانها_از_بندها
http://B2n.ir/q82369
💎#كرامتانساني، ذاتي يا اكتسابي، تفاوتها و آثار
http://B2n.ir/x42563
💎#حقوق_بشر در اسلام.
http://B2n.ir/x55267
💎نگاهي به نقاط قوت #اعلاميه_جهاني_حقوقبشر
از نگاه شهيد مطهري
http://B2n.ir/x55267
💎رابطۀ #مجازاتهای شرعی و قانونی با #کرامت_انسان چیست؟
http://B2n.ir/x42563
💎 #حقوق_شهروندی در منظر فقهي آیتالله سیستانی
💎⁉️ايا دين، #بهتان زدن به مخالفان را مجاز كرده است؟ آيا حديث #باهتوهم صحيح است؟ مراد از #مباهته چيست؟
http://B2n.ir/z01696
💎نفي #اجبار و #زور در قبول دين و عمل به احكام
http://B2n.ir/r28359
💎بررسی #الزام_حجاب_بانوان در حکومت دینی:
آيا قران و سنت، حكومت ها را به اجبار به پوشاندن موي سر زنان ملزم كرده است؟
http://B2n.ir/q54957
💎مروري كوتاه بر واقعه #كشف_حجاب_اجباري
💎اشتباهات ما در موضوع #حجاب
http://B2n.ir/k26659
💎 آيا كشف حجاب،مجازات #شلاق دارد؟
معيار جرم بودن و وضع مجازات چيست؟
http://B2n.ir/x77230
💎#حكومت و #عدالت در اسلام
http://B2n.ir/p52505
💎ايا در زمينه مسايل سياسي مثل #انتخابات هم بايد از #علماي_ديني و فقها #تقليد كرد؟ ايا شركت در انتخابات، #تكليف_شرعي است؟
http://B2n.ir/f97736
💎 #نقد و #سئوال_از_حاكمان: #واجب_شرعي يا ممنوع؟
http://B2n.ir/h66306
سایت و کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دین
www.quranpuyan.com
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
💐 با سلام به مخاطبان عزیز
💮🔶فهرست #موضوعات ارايه شده در پستهای چند قسمتی در بخش #پرسشوپاسخقرآنی در کانال قران پويان (پست ساعت 18 روزانه) در سال 1402 بشرح زیر بوده است:
علاقمندان جهت مطالعه هر یک از موضوعات میتوانند، روی #هشتگ مربوطه و یا بر لینک مطالب در سایت قرآن پویان کلیک نمایند.👇
💎 آيا در اثبات اول ماه قمري، #اتحاد_افق شرط است يا خير؟ مهم ترين دلايل موافقان و مخالفان چيست؟
http://B2n.ir/x66234
💎#مطهرات و #نجاسات
مروري بر دلايل و فتاواي متمايز آيت الله صادقي تهراني
💎منظور از #پسر_خدا نامیدن #عیسی در #مسیحیت چیست؟
http://B2n.ir/k05698
💎#تقيه به چه معناست؟ آيا تقيه در قران ذكر شده است؟ مفهوم درست ان چيست؟❓
http://B2n.ir/j23576
💎#اشک بر امام یا اشک با امام؟
💎 ثبت و ترويج و تكريم مناسبتهاي غير واقعي، چرا؟
با تمركز بر تاريخ #جعلي ولادت #حضرتمعصومه
💎نگاه #فراخطي به آيات سوره #مائده: آيا #آيه_اكمال ، جدا و بي ارتباط به آيات قبل و بعد آن است؟
http://B2n.ir/e97926
💎 #امامت_شیعی، شامل چه اصولي است؟ آيا انكار اين اصول ، موجب #خروج از دين و #كفر است؟
💎#جلوه_های_اخلاق در سرزمین #حسین(ع)
💎#حسین (ع) به مثابه راه ، #تحریفات عاشورا از دیدگاه شهید بهشتی
💎گزيده اي از #تاريخچه_عزاداری_حسيني در ایران
💎#محمد؛ #پيامبر_رهاييبخش_انسانها_از_بندها
http://B2n.ir/q82369
💎#كرامتانساني، ذاتي يا اكتسابي، تفاوتها و آثار
http://B2n.ir/x42563
💎#حقوق_بشر در اسلام.
http://B2n.ir/x55267
💎نگاهي به نقاط قوت #اعلاميه_جهاني_حقوقبشر
از نگاه شهيد مطهري
http://B2n.ir/x55267
💎رابطۀ #مجازاتهای شرعی و قانونی با #کرامت_انسان چیست؟
http://B2n.ir/x42563
💎 #حقوق_شهروندی در منظر فقهي آیتالله سیستانی
💎⁉️ايا دين، #بهتان زدن به مخالفان را مجاز كرده است؟ آيا حديث #باهتوهم صحيح است؟ مراد از #مباهته چيست؟
http://B2n.ir/z01696
💎نفي #اجبار و #زور در قبول دين و عمل به احكام
http://B2n.ir/r28359
💎بررسی #الزام_حجاب_بانوان در حکومت دینی:
آيا قران و سنت، حكومت ها را به اجبار به پوشاندن موي سر زنان ملزم كرده است؟
http://B2n.ir/q54957
💎مروري كوتاه بر واقعه #كشف_حجاب_اجباري
💎اشتباهات ما در موضوع #حجاب
http://B2n.ir/k26659
💎 آيا كشف حجاب،مجازات #شلاق دارد؟
معيار جرم بودن و وضع مجازات چيست؟
http://B2n.ir/x77230
💎#حكومت و #عدالت در اسلام
http://B2n.ir/p52505
💎ايا در زمينه مسايل سياسي مثل #انتخابات هم بايد از #علماي_ديني و فقها #تقليد كرد؟ ايا شركت در انتخابات، #تكليف_شرعي است؟
http://B2n.ir/f97736
💎 #نقد و #سئوال_از_حاكمان: #واجب_شرعي يا ممنوع؟
http://B2n.ir/h66306
سایت و کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دین
www.quranpuyan.com
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛