#دين_عقلاني و #آگاهانه
🛑قسمت دهم :
هیچ عبادتی بالاتر از #تفقّه در دین نیست
👈حضرت امیر(ع) به فرزندش امام مجتبی(ع) مینویسد: «وَتَفَقَّهْ فِی الدِّینِ» یعنی در دین #تفقّه کن
فهم عمیق و بصیرت کامل و دین به معنای شریعت و قانون الهی است که این شریعت و قانون، شامل اصول و فروع دین میشود.
معنای فهم دین این است که واجب است بر همه ی مردم نسبت به آنچه در دین است عالِم بشوند
تفقّه یعنی انسان دنبال فهم دین برود و این ظاهراً امری است واجب و لازم.
👈 در زمینه تفقّه در دین، باید موضوعات مختلفی را بحث کنیم مهمترین علمی که در دین باید تفقّه بشود و انسان آن را بداند سه علم است.
«آیَةٌ مُحْکَمَۀَ، سَنَّۀٌ قائِمَۀ، فَریضَۀٌ عادِلَۀ.»
آیت محکمه مقصود اصول اعتقادات است؛ توحید، نبوت، عدل، امامت، معاد و هر چه مسئله و بحث پیرامون مسائل عقیدتی مطرح است که به آنها اصول دین میگویند.
↩️سنۀ قائمه یک سلسله مسائل و دستورات اخلاقی است که برای تزکیه و تطهیر روح از صفات رذیله و زشت، برای ما صادر شده است که به آنها علم اخلاق میگویند.
فریضۀ عادله یک دوره احکام فقهی شرعی که مایحتاج یک مسلمان است مسائل شرعی که انسان به آنها احتیاج دارد که به آنها فروع دین میگویند.
💫امام صادق(ع) میفرماید: مقصود از علمی که رسول خدا فرمود بر هر مسلمانی طلب آن واجب است «هُوَ عِلْمُ التَّقْوَی وَالْیَقِینِ» (بحار ج ٢ ص ٣٢)علم تقوی و علم یقین است.
مرحوم مجلسی در ضمن تفسیر امام صادق(ع) میفرماید: علم تقوی همان علم به اوامر و دستورات و نواهی و محرمّات و تکلیفهایی که انسان اگر آنها را انجام بدهد از عذاب خداوند نجات پیدا میکند و علم یقین به آن علمی میگویند که مربوط به معارف و شناختهای مربوط به اصول دین و معتقدات قلبی است.
💫علی ع فرمودند:
علم ٢ قسم است: ١ـ علمی که مردم مجاز نیستند به ترک یاد گرفتن آن و باید تمام مسلمانان از مرد و زن آن را بیاموزند و آن علمی است که رنگ اسلام و مسلمانی به انسان میبخشد و آدمی با نداشتن آن علم مسلمان نخواهد بود و آن هم بسیار روشن است که علم #عقاید و علم به #احکام و علم #اخلاق است.
⬅️٢ـ علمی است که آموختن آن بر همه کس واجب نیست و آن علم، علم به خواص و اسرار مخلوقات و پی بردن به عظمت خداوند و قدرت حق است.
(خصال شیخ صدوق باب ٢ تاییها حدیث ٣٠)
همچنین علی علیه السّلام فرمود: هیچگاه خودت را سرگرم علمی نکن که ندانستن آن علم برای تو ضرری ندارد. نه ضرر دنیوی نه ضرر آخرتی و هیچگاه از فراگرفتن علمی که اگر آن علم را ندانی جهل تو اضافه میشود. غفلت نکن.
مثلاً راجع به علم اخلاق: حضرت امیر(ع) فرمود: همانطوری که زراعت احتیاج به باران دارد عقلاء هم نیاز به اصلاح و تربیت خود دارند و انسان در پرتو اخلاق اصلاح و تربیت میشود.
حضرت امیر فرمود: بر فرض اینکه اگر امیدی به بهشت و ترسی از جهنم هم نداشتیم و بر فرض اینکه پاداش و کیفری هم در کار نباشد باز بر ما لازم است که مکارم اخلاق را به دست بیاوریم چرا چون #مکارم_اخلاق از عوامل رسیدن به سعادت و رستگاری است. (مستدرک الوسائل ج ٢ ص ٢٨٣)
مطلب بعدی: آنقدر مسئله تفقّه در دین مهم است که در روایت آمده است هنگامی که رسول اکرم(ص) علی(ع) را برای مأموریتی به یمن اعزام کرد دربارهی علی(ع) اینگونه دعا کرد.
«اللُّهمَ فَقِّههُ فِی الدِّینِ» خدایا علی را در دین فقیه کن.
💫علی(ع): اِذا اَرادَ الله بِعَبْدٍ خیراً فَقَّهَهُ فِی الدِّینِ. هرگاه خدای متعال بخواهد به بنده ای خیر برساند او را در دین فقیه میکند. (غررالحکم)
💫رسول خدا(ص) فرمود: هیچ عبادتی بالاتر از #تفقّه در دین نیست.
(کتاب ترغیب ج ١ ص ٩٣)
👌یک نکته مهم: قرآن میفرماید: «وَ مَنْ یُؤْتَ الْحِکْمَۀَ فَقَدْ اُوتِیَ خَیراً کَثیراً» (بقره ٢٦٩) قرآن میفرماید: ما به هر کس حکمت دادیم به آن خیر کثیر داده ایم و یا در آیه دیگر قرآن میفرماید: «وَ لَقَدْ اتَینَا لُقْمانَ الْحِکْمَۀِ» ما به حضرت لقمان #حکمت دادیم. (سوره لقمان آیه ١٣)
از امام صادق(ع) پرسیدند: مراد و مقصود از #حکمت در این ٢ آیه چیست؟ امام فرمود: «اِنَّ الْحِکْمَۀَ اَلْمَعْرِفَۀُ وَالتَّفَقُّهُ فِیالدِّینِ» فرمود: مقصود از حکمت معرفت و تفقّه در دین است. (بحار ج ١ ص ٢١٥)
🔻در پایان این بحث یک حدیث در فضیلت #تفقّه در دین میخوانیم.
امام کاظم ع فرمود: در دین تفقّه کنید زیرا تفقّه کلید بصیرت است و عبادت تام است و تفقّه باعث میشود انسان به منازل بالا برسد و رتبههای جلیل، چه در دین و چه در دنیا و اگر کسی تفقّه در دین نکند خداوند از هیچیک از عمل او راضی نیست
👈و در حدیث دیگر آمده است:
هر کس تفقّه در دین نکند خداوند هیچ عملی از اعمال او را پاک نمیکند. (بحار ج ١٠ ص ٢٤٧، ج ٧٨ ص ٣٤٦)
🖍دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
عباس ابوالحسنی
@quranpuyan
.
#دعاهای_روزانه
🍂اِلهى قَصُرَتِ الْأَلْسُنُ عَنْ بُلُوغِ ثَنآئِكَ
🍁كَما يَليقُ بِجَلالِكَ،وَ عَجَزَتِ الْعُقُولُ عَنْ
🍂اِدْراكِ كُنْهِ جَمالِكَ،وَ انْحَسَرَتِ
🍁الْأَبْصارُدُونَ النَّظَرِ اِلى سُبُحاتِ وَجْهِكَ،
🤲خدایا! زبانها قاصر است از رسیدن به ثناى تو آنطور که شایسته جلال تو است و عقلها عاجز است از ادراک کنه جمالت. و دیدهها تار و بى فروغ ماند از نظر کردن به سوى انوار ذاتت.
💫مناجات العارفین
┄═❁🍃❈🌸❈🍃❁═┄
🆔 @quranpuyan
💠#تلاوت_روزانـہ یــڪ صفحـہ قرآטּ بـہ همراـہ ترجمـہ
📖#سوره_مبارڪه_طه آیات 114 تا 125
📄#صفحـہ_320
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#گزیده_نڪات_تفسیرے
#صفحه_320
❇️#آدم و فریبکارى #شیطان!
💠وَ لَقَدْ عَهِدْنا إِلى آدَمَ مِنْ قَبْلُ فَنَسِيَ وَ لَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْماً
🌱بهراستی پیش از این، به آدم سفارش کردیم (که نزدیک آن درخت نشود)؛ ولی (او) فراموش کرد، و ما برای او ارادهای محکم نیافتیم.
طه - ۱۱۵
🔹در اینجا از داستان آدم و حوّا و مبارزه و دشمنى ابلیس با آنان سخن مىگوید.
شاید اشاره به این نکته که مبارزه حق و باطل منحصر به امروز و دیروز و موسى (ع) و فرعون نیست، از آغاز آفرینش آدم بوده و همچنان ادامه دارد.
🔹نخست از پیمان آدم با خدا سخن مىگوید، مىفرماید: «پیش از این، از آدم پیمان گرفته بودیم، اما او فراموش کرد، و عزم استوارى براى او نیافتیم»! (وَ لَقَدْ عَهِدْنا إِلى آدَمَ مِنْ قَبْلُ فَنَسِیَ وَ لَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْماً).
🔹منظور از این «عهد» فرمان خدا دایر به نزدیک نشدن به درخت ممنوع است.
بدون شک آدم، مرتکب گناهى نشد بلکه تنها ترک اولایى از او سر زد، اصولا دوران سکونت آدم در بهشت یک دوران آزمایشى براى آماده شدن جهت زندگى در دنیا و پذیرش مسؤولیت تکالیف بود.
📚تفسیر نمونه
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#گزیده_نڪات_تفسیرے
#صفحه_320
❇️#توبه، زمينهی هدايت است
💠ثُمَّ اجْتَباهُ رَبُّهُ فَتابَ عَلَيْهِ وَ هَدی (۱۲۲) قالَ اهْبِطا مِنْها جَمِيعاً بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ مِنِّي هُدیً فَمَنِ اتَّبَعَ هُدايَ فَلا يَضِلُّ وَ لا يَشْقی (۱۲۳/طه)
🌱سپس پروردگارش او را برگزيد، پس (لطف خويش را) بر او باز گرداند و او را هدايت كرد.
(خداوند به آدم وحوا) فرمود: از آن (بهشت و مقام والا) فرود آييد (كه) بعضی از شما، دشمن بعض ديگر خواهد بود، پس اگر از جانب من رهنمودی برای شما آمد، پس (بدانيد كه) هر كس از رهنمود من پيروی كند، نه گمراه میشود و نه تيره بخت.
🔹در گزينش افراد به سرشت پاك آنها توجّه كنيد و يكی دو لغرش را ملاك ردّ انتخاب قرار ندهيد. «ثُمَّ اجْتَباهُ رَبُّهُ فَتابَ عَلَيْهِ»
🔹گناه آدم، قبل از بعثت او به مقام پيامبری بوده است. «ثُمَّ اجْتَباهُ»
🔹زمان، در گزينش نقش دارد. «ثُمَّ اجْتَباهُ» ( «ثُمَّ» نشان گذشت زمان است)
🔹پذيرش توبه، از شئون ربوبيت الهی است. «ثُمَّ اجْتَباهُ رَبُّهُ فَتابَ عَلَيْهِ»
🔹به جای طرد نيروهای خلافكار، آنها را با عفو، جذب و هدايت كنيم. «فَتابَ عَلَيْهِ وَ هَدی»
🔹توبه، زمينهی هدايت است. «فَتابَ عَلَيْهِ وَ هَدی»
🔹پذيرش توبه، مانع بروز آثار وضعی گناه نيست. «فَتابَ عَلَيْهِ- اهْبِطا»
🔹يك گناه میتواند نسلی را در هبوط نگه دارد. «اهْبِطا مِنْها جَمِيعاً»
🔹هبوط بشر، سبب بروز دشمنیها میگردد. اهْبِطا ... بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ
🔹اوّلين بشارت به آدم، آمدن رهنمودهای الهی است كه با پيروی از آنها راه برای سعادت و برگشت به بهشت باز میشود. اهْبِطا- فَمَنِ اتَّبَعَ ...
🔹آمدن انبيا و هدايت الهی قطعی است. ( «يَأْتِيَنَّكُمْ» نون تأكيد دارد)
🔹در مديريت و تربيت، حتّی اگر بنا به مصالحی فرمان اخراج داديم باز هم وسيلهی رشد وبازسازی او را فراهم كنيم. اهْبِطا- يَأْتِيَنَّكُمْ مِنِّي هُدیً ...
🔹كسی جز خداوند نمیتواند هادی و راهنمای انسان باشد. «يَأْتِيَنَّكُمْ مِنِّي هُدیً»
🔹در جهان مادّيات، بروز تضاد و تزاحم قطعی است، مهم آن است كه انسان در اين بين خط الهی را گم نكند. بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ ... فَمَنِ اتَّبَعَ هُدايَ ...
🔹انسانها در انتخاب آزادند. «فَمَنِ اتَّبَعَ»
🔹خوشبختی و نجات انسان، در سايهی پيروی از اوامر الهی است. «فَمَنِ اتَّبَعَ هُدايَ فَلا يَضِلُّ وَ لا يَشْقی»
📚تفسیر نور
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan