📖 #سلسله_درسهای_نهج_البلاغه
جلسه بیستم شرح نامه ۵۳ 💢۱۴۰۲/۰۳/۱۹
💥هیات راه فاطمه(س) قم
#بخش_دوم
3⃣ ولایت یا تولیت؟!
در جلسه دوم از شرح نامه۵۳ هم ذیل (لمّا ولّاة علی مصر) این سؤال مطرح شد:
❓حضرت برای مالک جعل ولایت کرده یا فقط تولیت داده است؟!
• توضیح اینکه ولایت دو مرتبه دارد:
- ولایت بالتولیه مثل وکالت و وصایت
- ولایت بغیر التولیه مثل ولایت اب و جد یا ولایت حاکم
اولی ولایت ضعیفه و فقط در همان شرایط و ضوابط است مثلا وکیلِ فروش، نیابت از ولاء ملک از ما میگیرد اما فقط همان کالا را میتواند بفروشد دیگر نمی تواند خارج از آن قرار داد و ضوابط عمل کند و مثلا همسر موکل را طلاق دهد.
اما ولایت پدر بر بچه اعم است و فقط منوط به رعایت مصلحت مولی علیه است.
نکته اینکه اگر ولایتی (مثل حاکم) مشروط به بیعت و مشورت و... باشد باز ولایت بغیر التولیه است و حدش مصلحت مولی علیهم است؛ و اینها آنرا تولیت نمی کند.
اما تولیت آستان های مقدس یا ائمه جمعه، تولیت از طرف ولیّ فقیه است نه ولی فقیه استان یا...!
یعنی باید در همان وظایف محوله انجام وظیفه کند. ولی فقیه اساسا جعل ولایت برای دیگری ندارد. دیگری اگر فقیه است خود ولایت شأنی از معصوم دارد اما در عمل نمیتواند مزاحم حکم ولی فقیه شود...
حال سؤال این است که حضرت، برای مالک جعل ولایت کرده یا تولیت زده است؟! یعنی مامور شده است فقط همین منشور را عنل کند ولاغیر؟!
• این فراز پاسخ به این سؤال است:
"امور مهمی که برتو سنگین می شود و در کارهای مختلف مشتبه می شود را به خدا و رسول باز گردان. خداوند به قومی که ارشاد آنها را دوست داشت فرمود: ای کسانی که ایمان آورده اید، خدا را اطاعت کنید و از پیامبر و کسانی که امر شما را در اختیار دارند (اولی الامر منکم) پیروی کنید. پس اگر به خدا و روز قیامت ایمان دارید چنانچه در امری اختلاف کردید آنرا به خدا و پیامبر ارجاع دهید(۵۹نساء) پس باز گرداندن به خدا به معنای تمسک جستن به محکمات قرآن و باز گرداندن به پیامبر، همان تمسک به سنت او -که جامع است و مانع تفرقه- است".
⬅️ این فراز صریحاً دلالت می کند که مالک در امور مهمه و مشتبه، اجتهاد کن!
- منبع اجتهاد هم محکمات قرآن و سنت پیامبر است. سنتی که جمع کننده مسلمین و مانع تفرقه آنهاست نه سنت های حاکی ای که شاذ و نادر و فرقه ساز باشد.
- وقتی به حکمران می فرماید در امور مهم و مشتبه اجتهاد کن؛ یعنی براساس اجتهاد خود عمل کن!
⬅️ این یعنی ولایت فقیه!
• نکته جالب این است که در آیه۸۳ نساء باز "اولوا الامر" مطرح می شود و دستور به رجوع به اولوا الامر دارد: "پس چون خبری حاکی از امنیت یا ترس به آنان برسد، آنرا در میان مومنین پخش می کنند و اگر آن را به پیامبر یا صاحبان فرمان خود (اولی الامر منهم) باز می گرداندند، کسانی از آنان که حقیقت ماجرا را با بررسی و تحقیق کشف می کنند درستی یا نادرستی آنرا تشخیص می دادند..."
⬅️ اگر حضرت به این آیه استشهاد می کرد نتیجه این می شد که در امور مهم و مشتبه جای اجتهاد کردن به اولو الامر -که خود حضرت است- رجوع کن! آنوقت مالک فقط تولیت داشت و در امور جدیدی که در عهدنامه نیست باید دوباره از امام استبصار کند.(دقت کنید)
* تفصیل نکات را در فایل صوتی بشنوید
🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇
🌐 @rah_fatemeh
🏳️ گزارش تصویری توسل هفتگی
🔰 سلسله بحث های نهجالبلاغه
جمعه ۱۹ خردادماه ۱۴۰۲
قم، میدان روح الله، حسینیه هنر
هیئت راه فاطمه(سلام الله علیها)
@rah_fatemeh
🔻🔻🔻
#جلسه_هفتگی
#سلسله_بحث_های_نهج_البلاغه
🔸قال المهدی عجل الله تعالی فرجه: وفي ابنة رسول الله صلى الله عليه وآله لي أسوةٌ حسنةٌ
🔹مراسم هفتگی هیئت راه فاطمه(سلام الله علیها)
◾️ عرض توسل به ساحت حضرت جوادالائمه(علیه السلام)
🎙 باسـخـنـرانـی
💠 حجتالاسلام محسن قنبریان
🎤 بـانوای
💠 حاج مهدی تدینی
📅 جمعه ۲۶ خردادماه ۱۴۰۲، سـاعـت ۲۰:۳۰
🕌 قم، میدان روح الله، نبش کوچه ۱۲ معلم، حسینیه هنر
✅ برادران - خواهران
به کانال #هیئت_راه_فاطمه (سلام الله علیها) بپیوندید:
👇👇👇
🆔 @rah_fatemeh
مناجات-راندن درماندگان اصلا نمی آید به تو.mp3
1.02M
💢 مناجات - راندن درماندگان اصلا نمی آید به تو
🎤 حجت الاسلام علی فخری
🔺مراسم هفتگی
📆 جمعه ۱۹ خردادماه ۱۴۰۲
🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇
🌐 @rah_fatemeh
روضه-دید حیدر همسرش.mp3
1.99M
💢 روضه - دید حیدر همسرش
🎤 حجت الاسلام علی فخری
🔺مراسم هفتگی
📆 جمعه ۱۹ خردادماه ۱۴۰۲
🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇
🌐 @rah_fatemeh
روضه-دید زینب چوب را روی لبان یار گفت.mp3
1.23M
💢 روضه-دید زینب چوب را روی لبان یار گفت
🎤 حجت الاسلام علی فخری
🔺مراسم هفتگی
📆 جمعه ۱۹ خردادماه ۱۴۰۲
🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇
🌐 @rah_fatemeh
زمینه-مونده روزی زمین.mp3
816K
💢 زمینه-مونده روی زمین
🎤 حجت الاسلام علی فخری
🔺مراسم هفتگی
📆 جمعه ۱۹ خردادماه ۱۴۰۲
🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇
🌐 @rah_fatemeh
مناجات پایانی-گذرم تا به در خانه ات افتاد حسین.mp3
783.6K
💢 مناجات پایانی-گذرم تا به در خانه ات افتاد حسین
🎤 حجت الاسلام علی فخری
🔺مراسم هفتگی
📆 جمعه ۱۹ خردادماه ۱۴۰۲
🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇
🌐 @rah_fatemeh
هیئت هفتگی راه فاطمه (س)
#جلسه_هفتگی #سلسله_بحث_های_نهج_البلاغه 🔸قال المهدی عجل الله تعالی فرجه: وفي ابنة رسول الله صلى الله
نهج البلاغه استاد قنبریان ج 49.mp3
19.93M
📖 #سلسله_بحثهای_نهج_البلاغه
🛑 عهدنامه مالکاشتر(شرح نامه ۵۳)
جلسه بیست و یکم
۱۴۰۲/۰۳/۲۶
💥 هیئت راه فاطمه(س) قم
#حجت_الاسلام_قنبریان
🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇
🌐 @rah_fatemeh
هیئت هفتگی راه فاطمه (س)
📖 #سلسله_بحثهای_نهج_البلاغه 🛑 عهدنامه مالکاشتر(شرح نامه ۵۳) جلسه بیست و یکم ۱۴۰۲/۰۳/۲۶ 💥 هیئت راه
📖 #سلسله_درسهای_نهج_البلاغه
جلسه بیست یکم شرح نامه ۵۳ 💢۱۴۰۲/۰۳/۲۶
عرض توسل به ساحت حضرت جواد الائمه(ع)
💥هیات راه فاطمه(س) قم
▫️ فراز مربوط به قضات
این فراز سه نکته اساسی دارد:
- شرایط ۱۴گانه قاضی
- ارتزاق و میزان پرداخت و جایگاه اجتماعی قاضی (در جلسه بعد بررسی می شود)
- کارکرد اصلی دستگاه قضایی
• برای درک شرایط سخت گیرانه قاضی باید اول تعلیلی که ذیل فراز آمده خوب بررسی شود:
فَانْظُرْ فِي ذَلِکَ نَظَراً بَلِيغاً، فَإِنَّ هَذَا الدِّينَ قَدْ کَانَ أَسِيراً فِي أَيْدِي الاَْشْرَارِ، يُعْمَلُ فِيهِ بِالْهَوَى، وَتُطْلَبُ بِهِ الدُّنْيَا:
در اين كار [انتخاب و بررسی کار قضات]، نيكو نظر كن كه اين دين در دست بدكاران اسير است. از روى هوا و هوس در آن عمل مى كنند و آن را وسيله طلب دنيا قرار داده اند.!
❓نظر بلیغ در انتخاب قاضی، تعاهد و بررسی مدام کار او، چه ربطی به "اسارت دین به دست اشرار" دارد؟!
❓اصلا "اسارت دین" یعنی چه؟! مگر دین اسیر می شود؟!
• اسارت دین
دین مراتب چندگانه ای دارد:
- وجود نفس الامری و عنداللهی (که مصون از گزند است)
- وجود کتبی و شفاهی دین (قرآن و سنت)
این مرتبه، ممکن است احادیث دچار جعل شوند.
- وجود ذهنی دین:
همان ذهنیت و برداشت ها از دین. مثلا ممکن است از بعض اخبار و آیات، جبرگرایی یا تفویض برداشت شود یا برداشت های صحیح صورت گیرد
- وجود فرهنگی و تمدنی دین:
آن برداشت ها، در سبک زندگی و آثار زندگی و تمدنی بروز می یابد. برداشتی موجب مساجد ساده صدر اسلام و برداشت دیگر موجب مساجد اشرافی می شود...
⬅️ وجود ذهنی دین دچار مرگ، اسارت و شهادت می شود!
اقبال لاهوری و شهید مطهری از "احیای تفکر دینی" گفتند چون ذهنیت و تفکر دینی گاهی می میرد. دینی که حیات بخش است (استجیبوا لله و للرسول اذا دعاکم لما یحییکم) گاهی با برداشت ایستا و مرده موجب بی تحرکی و نردگی و عقب ماندگی جامعه اسلامی می شود (ر.ک: بحث احیای تفکر دینی شهید مطهری)
- در زیارت ناحیه درباره سید مظلومان می خوانیم: قد قتل بقتلک الاسلام! با کشتن تو اسلام کشته شد! ذهنیتی از دین، حسین(ع) را به مذبح و یزید را بر امارت می نشاند. قبل از حسین(ع) اسلام اصیل کشته شده که چنین اتفاقی می افتد.
⬅️ اینجا حضرت امیر(ع) از اسارت دین می گوید!
دین آمده هوی را اسیر کند و انسان را آزاد کند و دنیایی نو بسازد. اگر هوی، امیر شد و براساس هوی و هوس، دین را معنا کرد، دین اسیر شده است. دین ابزاری می شود برای طلب همین دنیای مادی و تکالب برآن.
از همین رو قرآن از "دین بازی" در کنار "دینداری" سخن می گوید! (۵۷/مائده، ۷۰/انعام، ۵۱/اعراف)
❓ این اسارت دین چه ربطی به قضات و دستگاه قضایی دارد که حضرت ذیل فراز مربوط به آنها هشدارش را می دهد؟!
در جامعه دینی و حکومتی که به نام دین است، دنیا طلبان با دین (دین بازی) طلب دنیا می کنند.
چون دین و مقدسات نرخ رایج است در پناه مقدسات و دین، فسادها شکل می گیرد. با خیریه پولشویی می شود. بنام مذهب اشرافیت رسمیت می گیرد! و...
چنانچه در دوره اموی چنین شد و حضرت هشدار آن را به قضات حکومت خود می دهد
⬅️ لذا کارکرد اصلی دستگاه قضایی علوی، آزاد کردن دین از اسارت دنیا طلبان و دین بازان است!
معلوم می شود در خطبه ۱۸ هم که در مذمت احتلاف نظر قضات قبل از حکومت خویش است، اختلاف براساس دستگاه استنباطی متفاوت نیست بلکه بیشتر اختلاف بخاطر همین مطامع مادی است.
• شرایط ۱۴ گانه قاضی
با این تعلیل در ذیل شرایط بهتر تعابیر شرایط قاضی معنا می شود:
《براى داورى در ميان مردم، يكى از افراد رعيت را بگزين كه:
- در نزد تو برتر از ديگران بود.
- از آن كسان، كه كارها بر او دشوار نمى آيد و از عهده كار قضا برمى آيد.
- مردى كه مدعيان با ستيزه و لجاج، رأى خود را بر او تحميل نتوانند كرد
- و اگر مرتكب خطايى شد، بر آن اصرار نورزد
- و چون حقيقت را شناخت در گرايش به آن درنگ ننمايد
- و نفسش به آزمندى متمايل نگردد
- و به اندك فهم، بى آنكه به عمق حقيقت رسد، بسنده نكند.
- قاضى تو بايد، از هر كس ديگر موارد شبهه را بهتر بشناسد
- و بيش از همه به دليل متكى باشد
- و از مراجعه صاحبان دعوا كمتر از ديگران ملول شود
- و در كشف حقيقت، شكيباتر از همه باشد
- و چون حكم آشكار شد، قاطع رأى دهد.
- چرب زبانى و ستايش به خودپسنديش نكشاند.
- از تشويق و ترغيب ديگران به يكى از دو طرف دعوا متمايل نشود.
چنين كسان اندك به دست آيند. پس قضاوت او را زیاد جستجو و بررسی کن!》
* نکات و تفاصیل زیادی مطرح شد که در فایل صوتی می شنوید!
🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇
🌐 @rah_fatemeh
🏳️ گزارش تصویری توسل هفتگی
🔰 سلسله بحث های نهجالبلاغه
💢 عرض توسل به ساحت حضرت جواد الائمه علیه السلام
جمعه ۲۶ خردادماه ۱۴۰۲
قم، میدان روح الله، حسینیه هنر
هیئت راه فاطمه(سلام الله علیها)
@rah_fatemeh
🔻🔻🔻
#جلسه_هفتگی
#سلسله_بحث_های_نهج_البلاغه
🔸قال المهدی عجل الله تعالی فرجه: وفي ابنة رسول الله صلى الله عليه وآله لي أسوةٌ حسنةٌ
🔹مراسم هفتگی هیئت راه فاطمه(سلام الله علیها)
🔰 به مناسبت دهه امامت و ولایت
🎙 باسـخـنـرانـی
💠 حجتالاسلام محسن قنبریان
🎤 بـانوای
💠 حجت الاسلام علی فخری
📅 جمعه ۹ تیرماه ۱۴۰۲، سـاعـت ۲۰:۳۰
🕌 قم، میدان روح الله، نبش کوچه ۱۲ معلم، حسینیه هنر
✅ برادران - خواهران
به کانال #هیئت_راه_فاطمه (سلام الله علیها) بپیوندید:
👇👇👇
🆔 @rah_fatemeh
نهج البلاغه استاد قنبریان ج 50.mp3
16.37M
📖 #سلسله_بحثهای_نهج_البلاغه
🛑 عهدنامه مالکاشتر(شرح نامه ۵۳)
جلسه بیست و دوم
۱۴۰۲/۰۴/۰۹
💥 هیئت راه فاطمه(س) قم
#حجت_الاسلام_قنبریان
🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇
🌐 @rah_fatemeh
هیئت هفتگی راه فاطمه (س)
📖 #سلسله_بحثهای_نهج_البلاغه 🛑 عهدنامه مالکاشتر(شرح نامه ۵۳) جلسه بیست و دوم ۱۴۰۲/۰۴/۰۹ 💥 هیئت راه
📖 #سلسله_درسهای_نهج_البلاغه
جلسه بیست دوم شرح نامه ۵۳ 💢۱۴۰۲/۰۴/۰۹
💥هیات راه فاطمه(س) قم
#بخش_اول
▫️ تتمه فراز مربوط به قضات:
۱. میزان پرداخت مالی به قاضی؟
۲. جایگاه سیاسی او؟
1⃣ میزان پرداخت به قاضی
ذهنیتی شکل گرفته که پرداخت حقوق به قاضی باید واسع و زیاد باشد؛ چقدر نهج البلاغه و نامه۵۳ از این ذهنیت پشتیبانی می کند؟!
• عنوان پرداخت چیست؟
اول باید پرسید، جبران خدمت به قاضی با چه عنوانی صورت می گیرد؟ اجرت یا ارتزاق؟!
نگوییم چه فرقی می کند؟ پول دادن است دیگر به هر عنوان که باشد!
چون قاضی نمونه شاخص پرداخت از بیت المال است و اتخاذ مبنای درست در بقیه موارد حکمرانی و حتی موارد مختلف همین قاضی کمک می کند.
شهید اول در القواعد و الفوائد ج۲ص۱۲۶و۱۲۷ در قاعده۱۹۰ آورده: اصحاب (فقهای شیعه) "اجرت" بر قاضی را حرام و "ارتزاق از بیت المال" را جایز شمرده اند.
بعد فرق ایندو را توضیح داده است:
- رزق، احسان و اعانه از جانب امام به کسی است برای قیام به مصلحت عامه / نه اینکه معاوضه عمل او باشد.
(به تعبیر دیگر، کار او کیلو نمیشود و پول به ازاء آن باشد که کار بیشتر و پرونده سنگین تر، پول بیشتر باشد؛ بلکه خود او را فارغ می کنند تا آن مصلحت عمومی را تدارک کند. به تعبیر نراقی: گرفتن رزق از جانب قاضی بخاطر قاضی بودنش است نه برای قضاوتش و در ازاء آن/ مستند الشیعه ج۱۷ص۶۸)
- رزق عقد جایز و اجرت لازم
- زیاده و نقصان در رزق متصور اما در اجرت، عوض طبق قرار داد فیمابین، معلوم است.
- تغییر جنس در رزق متصور بخلاف اجرت
- اجرت به ارث می رسد اما رزق نه!
• نکته فنی اجتهادی
در اجتهاد اینکه یک فرع ذیل چه بابی قرار گیرد هم از فنون اجتهاد است.
پرداخت مالی به قاضی آیا ذیل باب "اخذ اجرت بر واجبات" قرار گیرد یا ذیل باب "ولایت و ارتزاق او"؟!
بسیاری از فقهاء ذیل اولی قرار داده اند و از این حیث که کار واجب را می شود اجرت گرفت یا نه؟ بدان پرداخته اند. بالتبع قضاوتهای مستحب و حتی همان قضاوت واجب(کفایی یا عینی) تابع آن مبنا در اخذ اجرت بر واجبات می شود.
صاحب جواهر از اساس قضاوت را شعبه ولایت شمرده و ذیل مباحث ولایت بدان پرداخته که از جمله مسائل آن "عدم اخذ اجرت" است. نیازهای زندگی او از طریق ارتزاق از بیت المال تامین می شود. (ر.ک: جواهر الکلام ج۲۲ص۱۲۲)
• میزان پرداخت چقدر باشد؟
- اول نیازمند تاسیس اصل و قاعده کلی هستیم.
اصل در پرداخت از بیت المال، عدم جواز است الا با وجود حاجت به گونه ای که بدون آن پرداخت آن مخارج زندگی فرد تامین نشود و آن مصلحت (مثلا قضاوت) تدارک نشود (ر.ک: المکاسب ج۲ص۱۵۴)
روایاتی هم همین را تایید می کند...
⬅️ حضرت در این فقره نامه۵۳ می فرماید: "وافسَح لَهُ فی البَذل ما یُزیلُ علَّتَهُ و تَقِلُّ معه حاجَتُهُ الی الناس: در بذل مال به قاضی، فسحت و فراخی داشته باش چندان که نیازش را از بین ببرد و حاجتش به مردم کم شود"
❓یعنی چقدر بدهد؟!
❗️برخی اینجور معنا می کنند آنقدر که رشوه نگیرد!
واضح است این منظور نیست. چون رشوه، "هل من مزید" است! وقتی پروند ۳هزار میلیاردی است ممکن است پیشنهاد رشوه چند میلیارد باشد وقتی ۴۰هزار میلیارد شد، چند ده برابر میشود؛ حقوق با رشوه مسابقه بگذارد؟!!
"یزیل علته" یعنی نیاز و کمبودش مرتفع شود نه همه امکانهای وسوسه اش بسته شود که چاه ویل است و پر نمیشود!
• سیره حضرت درباره این فراز
سیره عملی حضرت درباره شریح قاضی، مفسر و مبین این فراز است.
خلفای قبل به شریح ماهی ۱۰۰درهم (سالی ۱۲۰۰ درهم) بعلاوه مقداری گندم می دادند ؛ حضرت آنرا به سالی ۵۰۰ درهم کاست! (ر.ک: السرائر ج۲ص۱۷۸)
آیت الله سبحانی دلیل نامه۳ نهج البلاغه را چنین شرح می دهد که شریح از بیت المال رزق می گرفت و هر ماه چیز اندکی می گرفت وقتی به حضرت خبر رسید که خانه ۸۰ دیناری خریده برایش چنین گفت، چون مافوق میزان ارتزاق بود، پس مظان این بود که حلال و حرام قاطی کرده باشد. (ر.ک: القضاء و الشهاده ج۱ص۱۵۱و۱۵۲)
⬅️ پس میزان پرداخت، نجومی و بسیار زیاد نیست متعارف زندگی است.
درمان سلامت قاضی و مصونیت از رشوه و... در فراز بعد و همچنین سخت گیری در شرایط ۱۴ گانه سابق به شکل پیشینی و پسینی (نظارت و بارزسی) است.
ادامه در بخش دوم
🔴 به کانال هیئت بپیوندید👇
🌐 @rah_fatemeh