🔸 مراقبه و یاد خدا (۷)
📌 معنای مراقبه
🔹 سؤال ۵۳۶: مراقبه به چه معنا است؟
🔺 جواب: مراقبه یعنی توجّه باطنی انسان به خدا و روی نگرداندن از آن در همهی احوال. مراقبه کمالی است که انسان را به مقصد نزدیک، بلکه به مقصد میرساند. مراقبه این است که انسان در اوقات بیداری از اول صبح تا هنگام خواب از یاد خدا غافل نباشد و تمام گفتار و کردارش برای خداوند متعال و جلب رضای او باشد، او را همهجا حاضر و بر کارهای خود ناظر بداند و خویشتن را در محضر او بیابد. در روایت آمده است:
«اُعْبُدِ اللّٰهَ كَأَنَّكَ تَرَاهُ، فَإِنْ لَمْ تَكُنْ تَرَاهُ فَإِنَّهُ يَرَاكَ.»
خدا را آنگونه عبادت کن که گویی او را میبینی و اگر تو او را نمیبینی، او تو را میبیند.
🔐 کلید اشیاء در مراقبه است، تا مراقبه نباشد و درست صورت نگیرد بقیّهی کارها و دستورات در سیر و سلوک، هیچ و بیاثر است.
📚 در محضر علّامه طباطبائی، محمدحسین رُخشاد، ص ۳۳۱
#مراقبه #یاد_خدا
#علامه_طباطبائی
#شیخ_محمدحسین_رخشاد
🔹 @rahesavab
🔸 أهل بیت (۱)
📌 ضرورت توجّه به امام در سلوک
🔹 سؤال: وظیفۀ سالک نسبت به امام چطور است؟
حضرت علّامه (رضوان اللّٰه سبحانه وتعالی علیه) فرمودند:
🔺 بايد توجّه به امام بکند.
🔹 سؤال: بدون توجّه به امام سلوک نمیشود؟
حضرت علّامه (رضوان اللّٰه سبحانه وتعالی علیه) فرمودند:
🔺 نه ديگر.
🔹 سؤال: آيا توجّه به امام، عين توجّه است به خداوند متعال؟
حضرت علّامه (رضوان اللّٰه سبحانه وتعالی علیه) فرمودند:
🔺 عين توجّه به خدا، از حيث مفهوم نمیتوان گفت. مفهوماً غير هماند. از حيث مصداق، توجّه إلی الإمام، توجّه إلی اللّٰه است.
🔹 سؤال: اين معنی تحقّق دارد برای ولیّی که غير از امام است؟
حضرت علّامه (رضوان اللّٰه سبحانه وتعالی علیه) فرمودند:
🔺 به حسب ظاهر نمیآيد.
📚 اقیانوس علم و معرفت، محمدکریم پارسا، ص ۲۵۶
#اهل_بیت #سیر_الی_الله
#علامه_طباطبائی
#شیخ_محمدکریم_پارسا
🔹 @rahesavab
🔸 مراقبه و یاد خدا (۸)
📌 ذکر اللّٰه، حدّی ندارد (۱)
🔹 هر عمل خیری، حدّی از آن مطلوب است که اگر از آن حدّ گذشت، ضدّش حاصل میشود، یعنی اگر انسان، پایینتر از حدّ مطلوب انجام داد، قاصر و یا مقصّر است و اگر بالاتر از حدّ مطلوب بود، به صعوبت مبتلا میشود، تا اینکه به حدّی میرسد که غیر ممکن و غیر مقدور بشر میگردد. مانند نماز که بدن انسان طاقت زیاد نماز خواندن را ندارد، و یا مزاحم خیراتی است که به سبب نماز از انسان فوت میشوند، به گونهای که دیگر انسان نمیتواند آنها را مثل گذشته انجام دهد. سایر خیرات و طاعات نیز اینگونه است، به جز «ذکر اللّٰه» چنانکه در روایت دارد که حدّی برای آن نیست.
💎 در روایت منقول از امام صادق -علیه السّلام- آمده است:
«مَا مِنْ شَيْءٍ إِلاَّ وَلَهُ حَدٌّ يَنْتَهِي إِلَيْهِ إِلاَّ اَلذِّكْرَ فَلَيْسَ لَهُ حَدٌّ يَنْتَهِي إِلَيْهِ»؛
چیزی نیست مگر آنکه حدّی دارد که بدان پایان پذیرد جز یاد خدا که حدّ پایانی ندارد.
[اصول کافی، ج ۲، ص ۴۹۸؛ وسائل الشیعة، ج ۷، ص ۱۵۴؛ عدة الداعي، ص ۲۴۸]
📚 در محضر بهجت، محمدحسین رخشاد، ج ۱، ص ۷
#یاد_خدا #حد_یاد
#آیةالله_محمدتقی_بهجت
#شیخ_محمدحسین_رخشاد
🔹 @rahesavab
🔸 مراقبه و یاد خدا (۹)
📌 ذکر اللّٰه، حدّی ندارد (۲)
🔹 البته مقصود ذکر لسانی نیست؛ زیرا در اثر آن نیز اعضا و جوارح انسان به ملالت و ضعف و عجز و سستی دچار میشوند؛ بلکه ذکر اللّٰه که حدّی ندارد، اعمّ از ذکر قلبی و لسانی، بلکه اعمّ از ذکر بدنی است؛ چون تمام طاعات و همهی آنچه مرضیّ خداست، ذکر اللّٰه است، و اینگونه ذکر با همهی طاعات جمع، و با هر نوع طاعت پیاده میشود؛ نظیر قضای حوائج، ادای واجبات، بلکه بهجا آوردن مستحبّات، که نزد اهلش ذکر اللّٰه است، بلکه ترک مکروهات و محرمات هم ذکر اللّٰه است.
💎 در آن روایت از امام صادق -علیه السّلام- آمده است:
«مِنْ أَشَدِّ مَا فَرَضَ اللّٰهُ عَلَى خَلْقِهِ ذِكْرُ اللّٰهِ كَثِيراً ثُمَّ قَالَ لاَ أَعْنِي سُبْحَانَ اللّٰهِ وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ وَلا إِلٰهَ إِلاَّ اللّٰهُ وَاللّٰهُ أَكْبَرُ وَإِنْ كَانَ مِنْهُ، وَلَكِنْ ذِكْرَ اللّٰهِ عِنْدَ مَا أَحَلَّ وَ حَرَّم.»
از سختترین چیزهایی که خداوند بر خلق واجب نموده، ذکر بسیار خداوند است. سپس فرمود: مقصودم سبحان اللّٰه و الحمد للّٰه و لا إلٰه إلّا اللّٰه و اللّٰه اکبر نیست، هر چند اینها نیز از یاد خداست؛ بلکه منظورم یاد خدا هنگام حلال و حرام اوست.
[اصول کافی، ج ۲، ص ۸۰؛ وسائل الشیعة، ج ۱۵، ص ۲۵۲؛ بحار الأنوار، ج ۶۸، ص ۲۰۴؛ ج ۹۰، ص ۱۶۳]
یعنی ذکر قلبی محض. آیا واقعاً سبحانَ اللّٰه است و أَشَدُّ تَذْکیراً (بیشتر انسان را به یاد خدا میآورد) است، و یا این گفتار حضرت یوسف -علیه السّلام- که:
🔺 ﴿مَعَاذَ اللَّهِ إِنَّهُ رَبِّي أَحْسَنَ مَثْوَايَ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ﴾ [یوسف: ۲۳]
پناه بر خدا! او پروردگار من است، و جایگاهم را نیکو قرار داده است، و ستمکاران هرگز رستگار نمیشوند.
بسم اللّٰه بفرمایید، کار گذشته بود که قرآن میفرماید:
🔺 ﴿وَهَمَّ بِهَا لَوْلَا أَن رَّأَىٰ بُرْهَانَ رَبِّهِ﴾ [یوسف: ۲۴]
حضرت یوسف -علیه السّلام- نیز آهنگ او را میکرد، اگر برهان و نشانهی روشن پروردگارش را نمیدید.
آیا همهاش به اختیار او بود، یا خدا حفظ کرد؟ چه کار کرد؟ آیا کاری کرد جز اینکه برهان ربّ را دید؟ البته قطعاً هزارها کار پیش از آن انجام داده بود تا اسباب برهان ربّ را در اوقات خلوت تحصیل کرده بود، که در آن موقعیّت حسّاس، برهان ربّ را دید.
📚 در محضر بهجت، محمدحسین رخشاد، ج۱، صص ۸-۷
#یاد_خدا #ذکر_قلبی
#آیةالله_محمدتقی_بهجت
#شیخ_محمدکریم_پارسا
🔹 @rahesavab
🔸 مراقبه و یاد خدا (۱۰)
📌 دستور العمل کلّی
🔹 سؤال: آقا يک دستور العمل کلّی بفرماييد.
حضرت علّامه (رضوان اللّٰه سبحانه وتعالی علیه) فرمودند:
🔺 دستور العمل کلّی ﴿فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ﴾ [البقرة: ۱۵۲]؛ ياد خدا در خاموشی و تکلّم و تنهایی و معاشرت.
🔹 سؤال: همهاش همين است؟
حضرت علّامه (رضوان اللّٰه سبحانه وتعالی علیه) فرمودند:
🔺 هر چه باشد در همين است ﴿وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ الْعُلْيَا﴾ [التوبة: ۴۰].
📚 اقیانوس علم و معرفت، محمدکریم پارسا، ص ۲۵۸
#یاد_خدا
#علامه_طباطبائی
#شیخ_محمدکریم_پارسا
🔹 @rahesavab
📌 معنای لٰا جَبْرَ وَ لٰا تَفْوِيضَ، بَلْ أَمْرٌ بَيْنَ أَمْرَيْنِ
🔹 سؤال ۸۷: در روایت آمده است:
«لٰا جَبْرَ وَ لٰا تَفْوِيضَ، بَلْ أَمْرٌ بَيْنَ أَمْرَيْنِ»
[اعمال بندگان] نه از روی اجبار است و نه از روی واگذاری، بلکه امری میان این دو امر است.
جَبر یعنی چه؟ و تَفْویض به چه معنا است؟ و أَمرٌ بَيْنَ أَمْرَين چیست؟
🔺 جواب: جبر یعنی بنده در انجام فعل هیچگونه اختیار نداشته و مجبور است؛ و تفویض آن است که فعل به ارادهی بنده واقع میشود و ارادهی خدا هیچ نقشی در آن ندارد و امر بین امرین، یعنی هم خدا میخواهد و هم ارادهی بنده دخیل است.
✔️ توضیح بیشتر آنکه: جبریها میگویند: افعال بندگان به ارادهی خدا واقع میشود و ارادهی بنده هیچ نقشی در آن ندارد و مانند آلت دست است و چه بخواهد یا نخواهد فعل، واقع خواهد شد. و فخر رازی صاحب تفسیر از کسانی است که صریحاً جبری است و مُفَوِّضه قائلند که افعال به اراده بنده تحقّق پیدا میکند و ارادهی خداوند متعال هیچ نقشی در آن ندارد، حتّی اگر بنده اراده کند ولی خداوند اراده نکند، واقع خواهد شد. و امر بین امرین آن است که خداوند متعال اراده کرده که بنده فعل را «عَن إرادَةٍ» و با ارادهی خود به جا آورد. چنانکه در آیهی شریفه میفرماید:
﴿وَمَا تَشَآءُونَ إِلَّآ أَن يَشَآءَ اللّٰهُ﴾ [الإنسان: ۳۰]
و جز آنچه خدا بخواهد، نمیخواهید.
📚 در محضر علّامه طباطبائی، محمدحسین رُخشاد، صص ۶۴-۶۳
#امر_بین_امرین #جبر #تفویض
#علامه_طباطبائی
#شیخ_محمدحسین_رخشاد
🔹 @rahesavab
📌 وحدت وجود
🔹 سؤال: «وحدت وجود» چيست؟
حضرت علّامه (رضوان اللّٰه سبحانه وتعالی علیه) فرمودند:
🔺«وحدت وجود» يعنی «وجود»، واحدِ شخصی و منحصر است به خدا، و ديگران با وجودِ خدا موجودند نه با وجودِ مستقلِّ خودشان، بلکه وجود مستقلّ ندارند، هرچه فرض بشود.
📚 اقیانوس علم و معرفت، محمدکریم پارسا، ص ۲۴۷
#وحدت_وجود
#علامه_طباطبائی
#شیخ_محمدکریم_پارسا
🔹 @rahesavab
🔸 شخصیتشناسی (۵)
📌 حالا وقت خوشگذرانی ما است!
🔹 سیّدی که خادم حرم حضرت سیّدالشّهدا -علیه السّلام- در کربلا بود نقل کرد: در سنّ جوانی با پدرم نزد شیخ انصاری -رحمه اللّه- رفتیم، سفره حاضر کردند یا حاضر بود، آبگوشت، اما چه آبگوشت بیرمقی! برای ما نیز گذاشتند. پدرم به من
میگفت: بخور،
«هٰذا نائِبُ صاحِبِ الزَّمان -عجّل اللّٰه تعالی فرجه الشّریف-»
این شخص، نائب صاحب الزمان -عجّل اللّٰه تعالی فرجه الشّریف- است.
و من از خوردن خودداری میکردم و با مسخره میگفتم:
«هٰذا شِنُو؟!»؛ این چیه؟!
💎 چه جور زندگی میکردند! سهم امام -عجّل اللّٰه تعالی فرجه الشّریف- را به دیگران میدادند، وخودشان به چه چیز راحت بودند؟ با وجود اینکه امثال این آقا در آبگوشت بودن آن تأمّل داشته، خود آنان میفرمودند: «حالا وقت خوشگذرانی ما است.» چنانکه ائمهی اطهار -علیهم السّلام- هم گاهی میفرمودند: «چون امامت و زعامت را نداریم، در این وضع خود آزادیم.»
📚 در محضر بهجت، محمدحسین رخشاد، ج۱، ص ۲۳۸
#زهد #آزادگی #شیخ_مرتضی_انصاری
#آیةالله_محمدتقی_بهجت
#شیخ_محمدحسین_رخشاد
🔹 @rahesavab