یا رب
📝 نکات سخنرانی #حسرت
#حجت_الاسلام_انجوی_نژاد
📆 جلسه هفتگی | 1400/09/06
😢 #حسرت یک حالت قلبیروحی با نگاه به گذشته یا آینده است که باعث میشود ما از وضعیت حال #لذت نبریم.
💢 انواع حسرتها:
🔺 ۱- حسرت با تلاش
فرد #تلاش میکند اما آنقدر ذهنش در گذشته یا آینده مشغول است که اصلاً لذت نمیبرد یا اتفاقاتی در گذشته افتاده است که باعث حسرتش میشود و سعی در #جبران آن دارد.
🔺 ۲- حسرت بیتلاش و بیاراده برای جبران
نسبت به اتفاقات گذشته یا برنامههای آیندهاش حسرت میخورد؛ اما اصلاً تلاشی برای آن نمیکند.
🔺 ۳- حسرت درونی
شخص در ذهن خودش از گذشته و آینده یک سری حسرتها دارد؛ اما اصلاً بروز نمیدهد چون نمیخواهد یا نمیتواند بروز دهد.
🔺 ۴- حسرت عمیق به همراه #آسیب به خود، اطرافیان و جامعه
⁉️ حسرت، مخلوق ذاتی است یا ایجادی؟
👈 حسرت مخلوق خدا است. در مغز ما بخشی هست که ما را وادار به استفاده از آن میکند.
مثلاً #ظلم مخلوق خداست؛ اما ما باید آن را ایجاد کنیم.
❓ آیا میشود از حسرت فرار کرد یا آن را ایجاد نکرد؟ یا حسرت مانند ترس، میل به غذا و شهوت در ذات ماست؟
✅ اعتقاد من این است که حسرت #ذاتی است؛ یعنی خدا در مغز ما قسمتی را برای حسرت قرار داده است، این قسمت حسرت را ایجاد میکند؛ چه بخواهیم، چه نخواهیم.
🔰 حسرت مثل #ظلم یا #شهوت نیاز به تحریک ندارد؛ بلکه به صورت ذاتی وجود دارد.
⛔️ اگر در دنیا حسرت نداشته باشیم یعنی میل به #جاودانگی نداریم چون بالاترین حسرت، جاودانگی است.
♻️ حسرت برای سیریناپذیری خلق شده است. اگر حسرت نبود انسانها زود سیر میشدند. حسرت معنای منفی آرزوست.
🔰 برای مبارزه با حسرت ذاتی باید #مبنا را درست کنیم. مبناها شامل موارد زیر است:
1⃣ عدم #پذیرش و #سازگاری
آدمها باید بدانند که دنیا یک سری مکانیزمها و واقعیات دارد، باید بپذیریم و سازگار شویم؛ مثلاً خیلی از حسرتها مربوط به #گذشته است و گذشتهها واقعاً گذشته است. هرچقدر راجعبه آن فکر کنی و حسرت بخوری اتفاق مثبتی نمیافتد مگر اینکه بتوانی با نگاه به گذشته آن را #جبران کنی.
❇️ #آینده ساخته نمیشود، آینده را باید ساخت. نسل امروز منتظر نزول مواهب و هدایا از آسمان هستند. خیلی زود میخواهند به بازده برسند.
2⃣ در حال خوش باش!
مکتب جدیدی تحتعنوان «در حال خوش باش» باب شده است؛ یعنی به تو یاد میدهند که حسرت گذشته و آینده را نخوری و از حال لذت ببری. این هم خیلی جواب نمیدهد.
💡 مدلی که #اسلام و همه #ادیان_الهی به ما میگویند که سرمان کلاه نرود و حسرت نخوریم این است که به همه چیز در این دنیا نمیرسی و همه چیز در دنیا تمام نمیشود.
🔅 راهکارهای امیرالمومنین(ع) برای اینکه در حال خوش باشی:
🔸 ۱- اگر میتوانی گذشته را #جبران کنی، جبران کن و اگر نمیتوانی، #فراموش کن.
🔸 ۲- آیندهای که میتوانی بسازی، بساز و اگر نمیتوانی فراموش کن.
🔸 ۳- اگر بتوانی کل #گذشته و #آینده را بسازی، باید بروی و در عرش #جاودانه شوی.
درصدی از زندگیات باید برای آن دنیا باشد وگرنه در حال خوش نمیگذرد.
✴️ حسرت پسندیده حسرت مسائل #معنوی است. به شرط اینکه در مسیر آن حتی شده قدمهای کوچک جلو بروی و اگر نمیشود باعث افت معنویات نشود.
⚠️ حسرت معنوی باید برای ما #رشد ایجاد کند، اگر باعث #توقف شود، حسرت شیطانی است.
3⃣ توجه به اسباب عادی
این مورد یکی از مواردی است که واقعاً باعث حسرت میشود؛ یعنی فکر کنی دنیا، دنیایی است که همه چیز سببهای #علمی دارد. نقش #پول در زندگیهای امروز خیلی مهم است اما همه نقشها نیست.
⛔️ هر وقت فکر کنی یکی از این عوامل مادی علت تامه برای #خوشبختی است؛ یعنی تمام خوشبختی این است؛ خداوند تبارکوتعالی میفرماید قطعا دچار حسرت خواهی شد.
4⃣ گرهخوردن به دنیا
کسی که از سحر تا آخر شبش را به دنیا گره میزند و دائم درگیریهای #دنیا دارد قطعاً دچار حسرت میشود.
5⃣ گناه چشم
در قرآن کریم میفرماید وقتی به منظره حرام رسیدی #غمضعین کن. در بحث احکام نگاه به #نامحرم در بررسی آیه قرآن میگویند نگفته چشمانت را ببند، گفته #کریمانه بگذر یعنی نگاهت به این نامحرم نگاه #شهوت_آلود نباشد.
✅ از نظر خداوند هر نگاهی که باعث شود از #انسانیت، الهیت، عاقبتمحوری، بزرگمنشی و متانت دور شوی #نامحرم است. لذا وقتی میگوید غمضعین یعنی #بزرگوارانه از کنارش بگذر.
🔰 بزرگترین #گناه چشم آن است که تو هی چشم بچرانی و آه بکشی؛ اینستاگردی و دیدن زندگیهای لاکچری هم از همین مدل نگاه است.
6⃣ ندیدن یومالحسرت واقعی
زندگی هر چه باشد میگذرد و در دوران جدیدی پا میگذاریم که این دوره حسرتهایش خیلی #عمیق است؛ مثلا اگر در دنیا یک حرکت پنج ثانیهای انجام میدادی، هزار سال جلو میافتادی.
✅ ادامه دارد...
🆔 @rahpouyancom
یا غفار
📝 نکات سخنرانی سلوک کاربردی قسمت نوزدهم
#حجت_الاسلام_انجوی_نژاد
📆 مراسم روضه ایام فاطمیه ، ۱۴۰۱/۱۰/۰۳
🔰 حرص
ما در تشیع به حسن و قبح ذاتی افعال اعتقاد داریم؛ یعنی اگر میگوییم چیزی بد است، چون واقعاً بد است و اگر آن مسئله نباشد ما زندگی بهتری خواهیم داشت. یکی از آن موارد، همین کلمه #حرص است.
⛔️ حرص یعنی حالتی در انسان، که از آن چیزی که دارد حتی همان لحظه که به او میدهند هم راضی نمیشود.
❓ آدم حریص چطور خودش را تست میکند؟
👈 مثلاً الان من ماشین ندارم، در خیالم احساس میکنم که فردا کسی یک پژوی خوب به من میدهد بعد باز در خیال فکر میکنم که کاش یک ماشین بهتری میداد! در عمل هم اگر چیزی به تو دادند و اولین چیزی که به ذهنت آمد این است که پله بالاترش چه میشود این حرص است.
⚠️ حرص یعنی #نعمت روبهرو را ندیدن. حرص باعث میشود فرصت لذتبردن از نعمت فراهم نشود.
❌ هیچ سیئهای بهوجود نمیآید مگر اینکه منبع و منشأیی دارد. تمام اعمال و افعال دنیا مبنا دارند، حسنات و سیئات هم مبنا دارند.
🔰 مثلاً امیرالمؤمنین(ع) در تعریف زهد میگویند #زهد از نوع نگاه متفاوت زاهد به دنیا نشأت میگیرد. یعنی #مبنا را نگاه میکند.
‼️ از نظر بحث تربیتی اهلبیت(ع) اعتقاد دارند رفتاری که مبنا ندارد، اداست؛ مثلاً میشود خیلی زاهدوار زندگی کرد ولی زاهد نبود. منشأ مهم است.
❎ حرص هم مثل همه سیئات و حسنات منشأ، مبدأ و منظر دارد.
منشأهای حرص:
1⃣ #حب
ما در تعالیم دینیمان حب مثبت و منفی داریم.
اگر حب مثبت نباشد که آدمها اصلاً #انگیزه زندگی ندارند. اصلاً هر جا از حب، بد میگوید؛ یعنی آن عشق و محبتی که به دنیا یا آخرت لطمه میزند.
✅ حب شهوات اعم از هر حسی است که به حسهای پنجگانه ما مربوط است. خط مرزی آنجاست که اگر به دنیا و آخرت ما عقلاً و شرعاً لطمه بزند، حب منفی میشود. حب مثبت هم آنجایی است که ما را به زندگی علاقهمند کند.
🔸 #حبالرئاسه
حب الرئاسه یعنی اینکه کسی تسلیم صددرصد تو باشد.
🔸 #حبالراحه
آیا راحت بد است؟ راحت خیلی خوب است. آسایش جزء نکاتی است که در آیات و روایات برای آن دستورالعمل داریم. البته آسایش در فارسی معادل راحت نیست چون راحت کلمهای است که به روح بر میگردد، آسایش به امکانات بر میگردد.
💡 با تلفیق رفاه، آسایش، آرامش و امنیت کلمه راحت در میآید. فکر کردن به این موضوع و برنامهریزی برایش خیلی عالی است.
❌ خط مرزی آنجاست که راحتطلبی عقلاً و شرعاً با دین و دنیای ما تناقض پیدا کند. این قاعده است و هیچ تغییری نمیکند.
🔸 #حبالکلام؛ حب حرفزدن.
آدمهایی که به حرفزدن عادت پیدا میکنند به نقطهای میرسند که نمیتوانند حرف نزنند.
❌ امامصادق(ع) میفرمایند وقتی انسانی به حبالکلام دچار میشود، کلام به قدر کافی وجود نخواهد داشت و او مجبور میشود در بحث #غیبت، #تهمت، آبروریزی، #دروغ، لغو و حرف زشت برود.
🔰 خداوند تبارکوتعالی اصلاً بنا ندارد هیچ نعمتی به ما بدهد مگر اینکه در آن نعمت یک #امتحان باشد. این مکانیسم خلقت ما در این دنیاست. خدا بنا ندارد رحمت بیانتهایش را در این دنیا خرج کند.
⛔️ امامصادق(ع) میفرمایند: دری از #رحمت و #نعمت از سمت خداوند تبارک و تعالی بر بنده گشوده نمیشود مگر اینکه در آن دوبرابر حرص در بنده تحریک شود؛ یعنی خدا یک نعمت که میدهد، دوبرابرش ما را تحریک میکند ببیند حرصمان چگونه است.
⚠️ اگر حرص کنترل نشود، انسانها هیچ لذتی از زندگی نخواهند برد. توقعتان را از نعمت میزان کنید. وقتی توقع را میزان کنید، حرص را کنترل میکنید.
🔅 «الاخلاق المذمومة فی القلب هی مغارس المعاصی»؛ این جمله جزء جملاتی است که تفسیر قرآن و سخن معصوم است و خدا بر زبان حاجملا مهدینراقی صاحب جامعالسعاداه نهاده است. طبق روایات اخلاق مذمومه حرص، حسد، غضب و کینه است.
♻️ وقتی این موارد وارد قلب میشود، شما در قلبت یک گناه راه ندادی، یک مزرعه آماده برای کشت تمام گناهان ایجاد کردی. شک نکن انسان حریص، حسود، متکبر و بخیل هم هست، کفران نعمت هم میکند، بیمعرفت هم هست، دزد هم میشود، پایش برسد قتل هم میکند.
🔰 امیرالمؤمنین(ع) میفرمایند بدان که #حرص، #تکبر و #حسد سه منشأ بزرگ کل #گناهان_کبیره هستند.
💡 تنها و قویترین راه مبارزه با نفس، مبارزه با نفس است؛ یعنی عمل به ضد. لذا امیرالمؤمنین (ع) میفرمایند اگر میخواهی حرصت را درمان کنی باید قناعتت را تقویت کنی.
✴️ قناعت یعنی اگر نعمتی به انسان دادند بگوید این از سرم هم زیاد است. بعضی آدمها از عالم و آدم طلبکارند، قطعاً از خدا هم طلبکار است رویش نمیشود بگوید. با قناعت از حرصت انتقام بگیر و از نظر امیرالمؤمنین(ع) این کار، بهترین و قویترین راه است.
🔗 تلگرام | ایتا | اینستاگرام | آپارات | سایت
🆔 @rahpouyancom