eitaa logo
فصلنامه رهیافت اندیشه
587 دنبال‌کننده
749 عکس
8 ویدیو
10 فایل
🔖تحلیل و پاسخ‌یابی مسائل اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، حقوقی و... در چهارچوب اندیشه اسلامی 🔖گفت‌وگوهای چالشی با اساتید و صاحب‌نظران 🔖بهره‌گیری از یادداشت‌های مسئله‌محور پژوهشگران و نویسندگان ارتباط با ادمین: @admin_rahyaftandisheh تبادل: @rahyaft_t
مشاهده در ایتا
دانلود
🔘 قاعدۀ نفی‌سبیل؛ قاعده‌ای گویا و سرنوشت‌ساز در رابطه با بیگانگان 📌آیت‌الله محمدحسین ملک‌زاده در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 قاعدۀ نفی‌سبیل، قاعده‌ای گویا و سرنوشت‌ساز در رابطه با بیگانگان است. گویابودن این قاعده به این مفهوم است که محتوای این قاعده برای همگان به‌خوبی قابل‌فهم است. «سبیل» در عنوان این قاعده، به‌معنای سلطه است و سلطه هم به این معنا است که ما تسلطی بر ادارۀ امور خودمان نداشته باشیم و بیگانگان برای ما تصمیم بگیرند که ما چه‌کاری انجام دهیم و چه‌کاری انجام ندهیم. 🔖 خصوصاً اینکه این تسلط موجب شود که مصالح اسلام و مسلمین زیرسؤال برود و آن‌ها امور ما را به‌گونه‌ای تمشیت کنند که ما در جهت خلاف مصلحت اسلام و مسلمین حرکت کنیم. قاعدۀ نفی‌سبیل چنین سلطه‌ای را نفی و رد می‌کند و هر نوع رابطه با بیگانگان که بخواهد منجر به چنین نوع سلطه‌ای بشود، در قاعدۀ نفی‌سبیل رد می‌شود. 🔖 مفاد قاعدۀ نفی‌سیل این است که از دید اسلام باید راه تسلط، سروری و آقایی فکری، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و نظامی کفار بر مسلمانان بسته شود. لذا طبق این قاعده هر عمل، معامله و یا رابطه‌ای بین مسلمین و کفار، چه شخصی و خصوصی و چه اجتماعی و چه در سطح حکومت‌ها که موجب تسلط کفار بر مسلمانان شود، شرعاً جایز نیست و امکان تحقق ندارد. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 نتایج کنترل تورم با تثبیت نرخ ارز به صورت جزئی 📌 دکتر مجید شاکری در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 آیا در تورم‌های ناشی از فشار ناگهانی و تراز پرداخت‌ها که به‌خاطر بدهی خارجی یا تحریم و... رخ می‌دهد، تلاش و تجربه‌ای شده است تا با تثبیت نرخ ارز به‌صورت جزئی تورم کنترل شود؟ پاسخ این است که بله؛ تجربه شده است. 🔖 حال آیا این تجربه و تلاش، از تجربه‌های شکست‌خورده‌ای بوده؟ پاسخ این است که نه؛ شکست‌ نخورده است. در دهۀ 80 که تورم‌های این‌چنینی بسیار زیاد بود، سابقۀ فراوانی از این برنامه‌ها در برزیل، آرژانتین، اسرائیل و کشورهای دیگر داریم. همچنین می‌توان گفت که این اقدام در برخی از دوره‌ها نسبتاً موفقیت‌آمیز بوده است. پس این درست نیست که سریع بگوییم: «این راه‌حلی غیر‌‌اقتصادی است.» ما هیچ‌وقت نمونۀ موفقی از میخکوب‌کردن همۀ اقلام نداریم و جایی هم این کار انجام نشده است؛ اما دربارۀ اینکه به‌صورت جزئی و برای اقلام مشخصی این کار انجام شود، نمونه‌ها و تجربیاتی وجود دارد. 🔖 حال آیا این کار در بلندمدت اجرایی است؟ نه؛ چون اولاً همۀ ارزش افزوده در محصول نهایی که مصرف‌کننده استفاده می‌کند، صرفاً ارزی نیست و با افزایش تورم داخلی، آن جنبه‌اش به‌صورت طبیعی بیشتر شده و توان این نوع سیاست‌های تثبیتی در بلندمدت کمتر می‌شود. ثانیاً به‌خاطر تفاوت نرخی که وجود دارد، به‌تدریج راه‌حل‌های مختلفی برای فسادش کشف می‌شود و آن را در طول زنجیره کم‌اثر می‌کند. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 اهمیت توجه به ویژگی‌های دست‌یافتنی در الگوهای برجسته 📌 خانم مریم مذحجی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 براساس تجربه، آسیب‌هایی در برنامه‌سازی‌ها دیده می‌شود که مقداری از آن به ناآشنایی برنامه‌سازان برمی‌گردد. ما نمونه‌های موفقی داشته‌ایم که بتواند اثرگذار باشد. مثلاً برخی سریال‌های مناسبتی. یا مثلاً برای بچه‌ها در زمینۀ اخلاقی، نشان‌دادن الگوهای عملی تأثیر زیادی دارد. اگر تلویزیون به این سمت می‌رفت، می‌توانست کمک زیادی کند. 🔖 چندین سال پیش کارهایی روی برخی برنامه‌های مناسبتی انجام دادیم که مشخصاً عید مبعث بود. تقریباً همۀ برنامه‌های مربوط‌به این مناسبت را دیدیم و بررسی کردیم. از نظر حجمی بیش از حدود 80‌درصد به ماجرای بالارفتن پیامبر(ص)از کوه و نازل‌شدن حضرت جبرئیل و قرائت سورۀ علق پرداخته بودند. کارشناس، انیمیشن، کلیپ و... همه همین را نشان دادند. همه به جایگاه منحصر‌به‌فرد پیامبر(ص) پرداخته‌اند که هیچ‌وقت هم تکرار نشده است. 🔖 خود پیامبر(ص) وقتی می‌خواهند خودشان را معرفی کنند، می‌گویند من برای اتمام مکارم اخلاق آمده‌ام؛ ولی ما به آن جایگاه معنوی والا پرداخته‌ایم. مثلاً دائم بگوییم امیرالمؤمنین(ع) در شبانه‌روز هزار رکعت نماز می‌خوانده است. مخاطب می‌گوید من که نمی‌توانم این‌گونه باشم و درنتیجه فاصله می‌گیرد. 🔖 بنابراین باید به آن وجوهی از شخصیت الگوها یا پیام‌ها یا مفاهیم اصلی توجه شود که در زندگی عادی مخاطب قابلیت عملیاتی‌شدن داشته باشد؛ بدون اینکه روال اصلی زندگی‌اش دچار تغییرات اساسی شود. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 ضرورت داشتن خِرد اقتصادی در بحث تعارض منافع 📌 دکتر سیدجعفر حسینی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 یکی از معیارهای مهم در اولویت این است که حوزه‌هایی حذف شده و تعارض منافع در حوزه‌هایی اصلاح شود که اگر بخواهم آن را اصلاح کنم، تنها با آن صنف درگیر هستم و منافع آن صنف و اصلاح منافع آن، درگیری ما را با منافع صنف دیگر تحت‌الشعاع قرار نمی‌دهد. 🔖 برخی طرفدار این ایده هستند و قائلند که اولویت در جامعۀ ایران با حوزه‌هایی است که هزینۀ اجتماعی کمتری داشته باشد. 🔖 اما بسیاری قائلند که اگر ما قصد اصلاح داشته باشیم و مواردی را که هزینه‌های اجتماعی بالایی دارد، اصلاح نکنیم، جامعه در بلندمدت فرسوده شده و مستهلک می‌شود. 🔖 این مسئله موضوعی میان‌رشته‌ای است و باید در حوزه‌های حکمرانی، اقتصاد سیاسی و مدیریت کار شود؛ اما تأکید من این است کسی که در حوزۀ تعارض منافع کار می‌کند، باید فهم اقتصادی درستی از حوزۀ کلان جامعه داشته باشد. در اینجا منظور فهم business نیست که مثلاً فرد یاد بگیرد سبد دارایی‌های خود را چگونه در یک شرکت بورسی حداکثر کند. پس باید در اینجا خِرد اقتصادی وجود داشته باشد و اگر این خرد نباشد، فرد نمی‌تواند امور مهم و مهم‌تر را از یکدیگر تشخیص دهد. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 نفوذ و سلطۀ قدرت‌های بیگانه بر ایران؛ مانع جدی مشارکت سیاسی مردم در گذشته 📌 دکتر موسی حقانی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 متأسفانه نفوذ قدرت‌های بیگانه و سلطۀ آن‌ها بر ایران در دوران قاجار و پهلوی، مانع جدی مشارکت مردم بود و اساساً آن‌ها میلی به استقرار مردم‌سالاری در کشور ما نداشتند. 🔖 با بررسی تحولات ایران از مشروطه تا تکیه‌زدن رضاخان بر اریکۀ قدرت می‌بینیم استبداد داخلی و استعمار خارجی اساساً به‌دنبال مشارکت مردم و استقرار نظام مردم‌سالار نبودند و برای همین مشروطۀ ایران را خیلی زود به انحراف کشاندند و نگذاشتند که مردم ایران و رهبران دینی که در مشروطه نقش محوری و اصلی را بازی می‌کردند، موفق به استقرار مردم‌سالاری دینی در کشور ما بشوند. 🔖 همین مخالفت را شما الآن از سوی کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا، اسرائیل و عوامل خودشان در منطقه می‌بینید که با جمهوری اسلامی که از مردم‌سالارترین نظام‌های این منطقه است و می‌شود گفت که تنها نظام مردم‌سالار در منطقۀ غرب آسیا است، چه رفتاری می‌شود. 🔖 لذا ما شاهد 43 سال مقابلۀ استکبار جهانی با مشارکت مردم در عرصۀ سیاسی در کشور خودمان هستیم؛ یعنی تلاش می‌شود که مردم را مأیوس، و ترغیب و تشویق کنند به اینکه در انتخابات شرکت نکنند. البته در این 43 سال، مردم ایران در همۀ انتخاب‌هایی که داشتند، مشت محکمی بر دهان آنان زدند و با مشارکت گسترده، نقشه‌های آنان را نقش‌برآب کردند. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 تحکم پدر و مادر، تقابل شدید در فرزند را به همراه دارد 📌 دکتر سعید عزیزی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 یکی از مشکلاتی که ما داریم این است که بعضی از پدر و مادرها درگیر بحث تحکّم می‌شوند. تحکّم، تقابل شدید می‌آورد؛ چون هرگونه بحثی که از روی اجبار باشد، قطعاً در آن اکراه وجود دارد. لذا لج‌بازی ایجاد می‌شود و بچه‌های دهۀ هشتاد به بعد هم روحیۀ لج‌بازی و تقابل زیادی دارند. 🔖 حال بهترین و مهم‌ترین روش برای نفوذ در قلب یک بچه، حضور پدر است. من به‌جرئت می‌گویم که اولین مَحرمی که بچه در زندگی خود دارد، پدرش است. اما پدرها امروزه مقداری کم‌رنگ شده‌اند. پدر باید با فرزندان خود دوست باشد. 🔖 نکتۀ دیگر هم این است که فرزندان و به‌خصوص دختران از کسی که به او محبت دارند، حرف‌شنوی هم دارند. لذا مشکل ما در بحث رفتار عفیفانه، خود آقایان هستند؛ چون مرد می‌تواند با یک حس مطلوب محبت‌آمیز به دختر، او را تابع و شیفتۀ خود کند. بچه‌ها از کسی که محبت زیاد ببینند، به‌سمتش گرایش پیدا می‌کنند. حالا فرض کنید پدری در خانه حضور فیزیکی ندارد و اگر هم داشته باشد، حضورش کیفیت لازم را ندارد. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 چالش‌های ستاد حقوق بشر قوۀ قضائیه در ایران 📌 دکتر باقر انصاری در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 ستاد حقوق بشر به این دلیل در قوۀ قضائیه ایجاد شد که بیشترِ ایرادهای حقوق بشری علیه ما در قوۀ قضائیه بوده و لذا چنین نهادی در قوۀ قضائیه پدید آمد تا خودش به این ایراد و اشکال‌هایی مثل بازداشت و شکنجه پاسخ دهد. 🔖 نکته این است که آیا ستاد حقوق بشر می‌تواند تصویری از حقوق بشر را به‌صورت ملّی در کشور منعکس کند؟ مثلاً آیا می‌تواند بگوید که در وزارت فرهنگ و ارشاد، وزارت بهداشت و وزارت کار وضعیت چگونه است؟ به‌نظر من این ستاد چنین ظرفیتی ندارد. 🔖 نکتۀ دوم این است که ستاد حقوق بشر در کشورهای دیگر یک نهاد ملّی است. وقتی صحبت از نهاد ملّی می‌شود، باید اشاره کرد که نهاد ملّی یک ترکیب خاصی غیر از دولت دارد؛ یعنی ستاد حقوق بشر ما این‌قدر در اطراف خود دوربین و نهادها و تشکیلات آن‌چنانی گذاشته و تردد افراد در آنجا با مشکلات زیادی همراه است که تنها افراد خاص با دیدگاه‌های خاصی می‌توانند جلسه داشته و با اعضای آن حشرونشر داشته باشند. 🔖 بنابراین توفیقی هم که تابه‌حال در زمینۀ حقوق بشر داشته این بوده که مرتب می‌رود و می‌گوید که ما این قانون را داریم و قانون اساسی ما چنین گفته و شریعت ما هم این را گفته و ما این طرح را در مجلس داریم و در حوزۀ سلامت و یارانه چنین کردیم. نهادهای بین‌المللی هم از یک طرف از این کارها استقبال می‌کنند که چه قانون اساسی خوبی دارید و از یک طرف دیگر هم ایراد می‌گیرند که چرا آن را رعایت نمی‌کنید. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 ضرورت استقلال بانک مرکزی از شبکۀ بانکی 📌 دکتر میثم خسروی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 دربارۀ چگونگی تهدید استقلال بانک مرکزی باید گفت که طبیعتاً برای آدم‌هایی که از جامعه انتخاب کرده و گفته‌اید که باید سیاست‌های پولی اتفاق بیفتد و این افراد تصمیم بگیرند، باید ضوابطی بگذارید. این مسئله هیچ ارتباطی با استقلال بانک مرکزی ندارد. 🔖 یعنی اگر بانک مرکزی شما مستقل نباشد و شورای پول و اعتبار فعلی باشد، ممکن است حکومت از سوی بخش خصوصی تسخیر شود و تسخیر حکومت، بخشی از شکست حکومت است. این تهدیدی جدی است. 🔖 خلاصۀ مسئله این است به همان اندازه که استقلال از دولت مهم است، همان‌قدر هم استقلال بانک مرکزی از شبکۀ بانکی مهم است. باید توجه کرد که استقلال با اقتدار تفاوت دارد؛ یعنی مثلاً بانک مرکزی با یک‌سری از بانک‌ها برخوردی جدی داشته باشد؛ اما اشخاص آن گردش نیروی انسانی داشته باشند. 🔖 بنابراین متناظر با ابعاد استقلال از بانک مرکزی، باید استقلال از بانک‌ها هم تعریف شود و اگر تعریف نشود، به این معناست که فقط به یک بخش از آن پکیج نگاه شده است؛ چون که یک بخش ناترازی دولت به بانک مرکزی است و یک بخش ناترازی بانک‌ها به بانک مرکزی است. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 استراتژی اصلی نظام جمهوری اسلامی ایران برای زنان، تعلیم و تربیت است 📌 دکتر امیرحسین بانکی‌پورفرد در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 از حدود 30سال قبل، ازدواج بعد از دبیرستان، چند رقیب‌ جدی پیدا کرد که اولین رقیب آن، ادامۀ تحصیل بود. امروزه مسئلۀ اصلی دختران پس از دریافت دیپلم، ازدواج نیست؛ بلکه مسئلۀ اصلی آن‌ها ورود به دانشگاه و ادامۀ تحصیل است. آن‌ها می‌خواهند تا مراحل عالی تحصیلی بروند. همین دغدغۀ تحصیل، باعث شده است که دختران تمرکز خود را بر تحصیل بگذارند و در فکرکردن به ازدواج، جدی نباشند.‌ 🔖 استراتژی نظام برای مسائل زنان، مثل قبل نیست که استراتژی اصلی، آزادی زن بود. استراتژی اصلی برای زنان، تعلیم و تربیت آنان است. ریشۀ اصلی ظلم‌هایی که در طول تاریخ به زنان شده است، ناآگاهی آن‌ها بوده است. هرچه زنان از نظر علمی، آموزشی، شناختی و معرفتی، بیشتر تربیت شوند، این ظلم‌ها برطرف می‌شود. 🔖 مجموعۀ نظام، این نقطه را به‌عنوان نقطۀ استراتژیک در‌نظر گرفت و در همین مسیر حرکت کرد. خوشبختانه زنان بعد از انقلاب، از نظر سطح تحصیلات با زنان قبل از انقلاب درخور مقایسه نیستند. پس تحصیلات عالی برای دختران بسیار خوب است؛ اما نباید مانع ازدواج شود. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 تصویب قانون جدید؛ تنها راهکار تثبیت امنیت شغلی کارگران 📌 دکتر احمد رفیعی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 وقتی قرارداد کار، موقت است، احتمال این بیشتر است که کارفرماها بخواهند کارگر را از این طریق تهدید کنند که اگر شما بروی و شکایت کنی که چرا بیمه نیستی و مزایای حقوقی شما کم است، من هم دیگر قراردادها را تمدید نمی‌کنم و شما بیکار می‌شوی. 🔖 کارگر هم در اینجا بین اینکه کار خود را از دست بدهد و یا به حقوق و مزایای خود برسد، می‌ماند. البته این مسئله فراگیر نیست و ممکن است کارفرمایان زیادی هم داشته باشیم که قانون را رعایت کنند؛ اما به هر‌ صورت زمینه برای تخلف وجود دارد و سازمان تأمین اجتماعی در اینجا وظیفه دارد تا نظارت کند و تخلفات را گزارش دهد و با آن‌ها برخورد کند. 🔖 کارفرمایان فقط می‌توانند تا سه ماه قراردادهای کار آزمایشی منعقد کنند و منظور قانون کار از اینکه قرارداد کار می‌تواند موقت باشد، این نبوده که بالفرض کارفرما بتواند سال‌به‌سال کارگران را به‌صورت قرارداد کار موقت نگه دارد و تمدید کند و هیچ‌وقت قرارداد آن‌ها دائمی نباشد. 🔖 به هر صورت تفاسیری که از مقررات به دست مجریان قانون انجام شده، این است که تنها راهکار تثبیت امنیت شغلی کارگران و الزام کارفرماها به انعقاد قراردادهای کار غیر موقت، تصویب قانون جدید است. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 سیاست حل مشکل با غرب یک پروژۀ شکست‌خورده است 📌 دکتر فؤاد ایزدی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 اگر دولت فعلی از تجربیات گذشته درس نگیرد و بخواهد که اولویت‌های کاری خودش را حل مشکل با غرب قرار دهد، قطعاً شکست خواهد خورد؛ همان‌طور که دولت‌های قبلی در این پروژه شکست خوردند؛ اما اگر واقعیت‌های موجود را متوجه شود و اولویت‌های سیاست خارجی را اصلاح کند، آن‌وقت کشور دیگر معطل آمریکا نخواهد بود و سیاست خارجی هم به کارهای اصلی خود خواهد پرداخت. 🔖 لذا یک بی‌تفاوتی نسبت به غرب باید وجود داشته باشد و بی‌تفاوتی هم به معنای این نیست که اگر فرصتی در جایی دیده شد، از آن استفاده نشود؛ بلکه به ‌معنای این است که اولویت شما حل مشکلی نباشد که اصولاً قابل‌حل نیست و شما با معطل‌شدن به این مشکل، کشور را هم دچار معطلی کنید. 🔖 از این‌جهت در حوزۀ تحریم‌ها، خنثی‌کردن و دورزدن آن باید اولویت باشد و اساساً رفع تحریم‌ها در عمل اتفاق نخواهد افتاد؛ چون اگر گشایشی رخ بدهد و توافقی هم اتفاق بیفتد، حالت مقطعی دارد و تقریباً همان تجربه‌ای را که ما بعد از برجام داشتیم، دوباره تکرار خواهد شد. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 حجاب وقتی حجاب است که مقدمه‌های خود را داشته باشد 📌 دکتر ابوالفضل اقبالی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 حجاب صرفاً پوشیدن چادر در انظار عمومی جامعه نیست بلکه مؤلفه‌های دیگری دارد که حجاب چشم و حجاب رفتار و... را هم شامل می‌شود. وقتی شما پوشش را به‌طور کامل رعایت کنید اما دسترسی راحت به گفت‌وگو با نامحرمان در فضای مجازی داشته باشید، این دیگر حجاب نیست. 🔖 لذا اگر حجاب به‌صورت پکیج در جامعه مطرح نشود، نه‌تنها تأثیری نخواهد گذاشت بلکه ممکن است نتیجۀ عکس دهد و به ضد خود تبدیل شود. ما از این سیستم دفاع نمی‌کنیم و می‌دانیم که کارآمد نیست. 🔖 حجاب وقتی حجاب است که مقدمه‌های خود را داشته باشد؛ یکی از آن مقدمه‌ها ازدواج آسان است که باید زمینۀ آن ایجاد شود. همچنین باید فضای دسترسی به پورنوگرافی کنترل شود و بنابراین باید جهان را تبدیل به جهانی عفیف کرد. 🌐 @rahyaft_andisheh