🔘 مؤلفه‌‌های لازم برای انجام ارزیابی مطلوب تأثیرات هنجارگذاری در جامعه 📌 دکتر مسلم آقایی‌طوق در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 مؤلفه‌هایی را باید در نظر داشت که رعایت آن‌ها برای انجام ارزیابی مطلوب تأثیرات هنجارگذاری در جامعه کمک خواهد کرد. 🔖 اولین مؤلفه این است که شروع ارزیابی آثار در مراحل اولیۀ مقررات‌گذاری باشد؛ گاهی پیش می‌آید که یک ‌سری افراد بر سر یک مصوبه کار می‌کنند و بعد به آن مصوبه علاقه پیدا می‌کنند و یک جنبۀ حیثیتی پدید می‌آید که آیا می‌توانند این مصوبه را به سرانجام برسانند یا نه. بعد از آن شما هر نوع ارزیابی آثار را هم بخواهید به راه بیاندازید، به این معناست که می‌خواهید این مصوبه را توجیه کنید. 🔖 دومین مؤلفه تدریجی‌بودن ایجاد نظام ارزیابی است. شما نباید نظام سیاسی و اداری را از طریق تزریق یک‌دفعۀ نظام ارزیابی دچار اختلال کنید؛ یعنی نباید یک‌دفعه همۀ کارها را تعطیل کنید و بگویید که همگی باید ارزیابی آثار انجام دهید. اصلاً چنین کاری به صلاح نیست. شما می‌توانید این را گام‌به‌گام و مرحله‌به‌مرحله پیش ببرید. 🔖 سومین مؤلفه تبدیل ارزیابی به پارادایم نظام مقررات‌گذاری کشور است؛ یعنی شما نباید ارزیابی را به‌صورت امر کلیشه‌ای انجام دهید. مثل تیترهایی که در پشت طرح‌های نمایندگان مجلس و یا لوایح در معاونت قوانین مجلس زده می‌شود. ارزیابی باید به پارادایم تبدیل شود؛ به این معنا که فضای کلی حاکم بر مقررات‌گذاری، فضای ارزیابی تأثیرات شود و این باعث می‌شود که فرهنگ مقررات‌گذاری در کشور عوض شود. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #مسلم_آقایی‌_طوق 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 ضرورت وجود یک نگاه جامع در حل چالش‌های اقتصادی 📌 دکتر مهران برادران‌نصیری در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 بسیاری از استانداردسازی‌ها و شیوه‌نامه‌ها و آیین‌نامه‌ها و اموری که با آن، بتوانیم همه‌چیز را تثبیت کنیم و به آن شکل و قوام دهیم، خیلی ارزشمند است؛ اما همین حالا در سطح شهر، قیمت‌ها یکسان‌سازی نمی‌شود؛ چون مکانیزم آن، درست نیست؛ یعنی مثلاً مغازه‌ای در جنوب شهر با مغازه‌ای در شمال شهر، به دلیل نوع هزینه‌هایی که می‌کنند، در نوع محصول و کیفیتی که ارائه می‌کنند و قیمت آن، با هم متفاوت‌اند. 🔖 همین حالا هم ما در فروشگاه‌های زنجیره‌ای نتوانستیم اعتماد کافی را جلب کنیم و گاهی اوقات مردم به قیمت‌ها و تخفیف‌هایی که آنجا زده‌ شده، شک می‌کنند. این‌ها نشان‌دهندۀ این است که ما هنوز باور نکردیم که باید به سود بلندمدت در حجم‌های زیادِ ارائۀ خدمات و کالا فکر کنیم و سود خود را در تیراژ بالا بجوییم. این مسئله باعث می‌شود مشکلاتی به‌وجود بیاید.‌ 🔖 لذا ما باید همۀ مشکلات و راه‌حل‌ها را با هم درنظر بگیریم تا بتوانیم به روشی مناسب و مجموعۀ مناسبی از راهکارها برسیم. اما هرگز روی مشکلات جامع‌نگری صورت نگرفته و هرکسی به یک موارد و قسمت‌هایی از آن به فراخور اوضاع پرداخته و مشکلی را دیده و بعد هم خواسته که برای آن به تنهایی راه‌حل ایجاد کند؛ اما چون این راه‌حل جامع نیست، نمی‌تواند همۀ مشکلات را جمع و حل کند. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #مهران_برادران‌_نصیری 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 زوایای منفی احیای الگوی زن شرقی 📌 دکتر زهرا داورپناه در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 اگر شما تابع برخی نگاه‌های دینی خاص شوید که چه‌بسا ظاهر انقلابی دارند، ولی از روح انقلاب و از اصالت پیام امام‌خمینی فاصله دارند، باور می‌کنید که نقش‌آفرینی چندگانۀ زنان، بدعتی غربی و محال است. 🔖 این افراد در اصل در پی احیای الگوی زن شرقی هستند؛ الگویی که موافق سنت اهل‌بیت(علیهم السلام) به‌عنوان الگوهای اسلامی نیست. نتیجۀ تلاش‌های این افراد، راکد‌ماندن بخشی از زنان انقلابی و متدین و احساس عذاب وجدان در دیگرانی است که نمی‌توانند تابع ایشان بشوند. 🔖 تلاش برای محروم‌کردن زنان مذهبی و انقلابی از زیست غنی و چندبُعدی، همان‌قدر مصداق ظلم است که فعالیت‌های ضدخانواده و ضدمادری در برخی جریان‌های فمینیستی، ظلم به قابلیت‌های زنانه است. حال آنکه اولی ظلم مضاعف به جامعۀ انقلابی و خوش‌نامی اسلام در احیای شخصیت زن است. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #زهرا_داورپناه 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 گفتمان واحد از دل گفت‌وگوی فعال مشارکت‌جویانه‌ ایجاد می‌شود 📌 دکتر مرتضی جوانعلی آذر در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖ما واقعاً در بخشی از حوزه‌ها در کشور نیازمند گفتمان واحدی هستیم و البته این مطلب به معنای این نیست که بقیه نباید حرف بزنند، بلکه گفتمان واحد از دل گفت‌وگوی فعال مشارکت‌جویانه‌ای در می‌آید که در طول سالیانی اتفاق افتاده است. 🔖 یعنی به این راحتی نیست که ما بگوییم مثلاً وقتی مقام‌ معظم ‌رهبری دربارۀ کرسی‌های آزاداندیشی صحبت می‌کنند، چنین انتظار است که در دانشگاه‌ها دربارۀ خیلی از مسائل ملی، خیرخواهانه و مبتنی‌بر یک اصول و نه به‌صورت شعاری صحبت شود و به‌مرور در جامعه باوری عمومی دربارۀ برخی موضوعات به وجود بیاید. 🔖 مثلاً در موضوع برجام، علی‌رغم اینکه در کشور زیاد صحبت شده، هنوز هم وقتی به سراغ مردم می‌رویم، می‌گویند برجام خوب است یا بد است؟ بعضی‌ها وقتی می‌گویند که برجام خوب است، یعنی ارتباط با دنیا خوب است. برخی دیگر که می‌گویند برجام بد است، منظورشان این نیست که نباید با دنیا ارتباط نگرفت، بلکه عقیده دارند که این ارتباط، با برجام حاصل نخواهد شد؛ یعنی هنوز مفهومی مثل برجام که چندین سال است مطرح شده، موضع مشخصی برای مردم ندارد. 🔖 در اینجا باید کمک کرد تا حدی نگاه‌ها به چنین موضوعاتی تثبیت شود در غیر این صورت این نوسانات بر‌طرف نمی‌شود و دو دسته از نمایندگان در مقابل هم رأی‌های متفاوتی می‌دهند و با هم نزاع می‌کنند و خروجی آن هم این است که به نتیجۀ واحدی نمی‌رسیم. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #مرتضی_جوانعلی_آذر 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 ضرورت داشتن سواد رسانه‌ای در درک صحیح از رسانه 📌 حجت‌الاسلام احمد رهدار در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 کارویژۀ رسانه‌ها در معنی کلان خود که شامل مطبوعات و تلویزیون و شبکه‌های اجتماعی بشود، این است که حافظۀ انسانی را پر می‌کنند و مجالی برای تأمل به انسان نمی‌دهند. البته هم در دنیای غرب و هم در عالم اسلام و در کشور خود ما تلاش شده که کارویژۀ مثبتی هم به آن بدهند؛ اما به هر حال رسانه‌های مدرن یک ذاتی دارند که ما نباید انتظار داشته باشیم که بتوانیم به‌طور کامل بر ذات آن‌ها غلبه کنیم. 🔖 همچنین در نسبت با رسانه، آن‌ چیزی که حلّال مشکلات است، سواد رسانه‌ای است. زیاد نمی‌توان امید داشت که رسانه‌ها منصفانه و جامع نگاه کنند و روشنگری کنند. رسانه‌ها تعلّق و گرایشات خاصی به یک جناح دارند و بر اساس آن حرکت می‌کنند. 🔖 آن چیزی که رسانه را برای مردم کارآمدتر می‌کند، درک درست آن‌ها از رسانه و سواد رسانه‌ای بالای آن‌ها است؛ لذا این خود مردم هستند که باید به تحلیل برسند که شبکه‌های اجتماعی آن‌چنان قابل‌اعتماد نیستند. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #احمد_رهدار 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 امر مهم در حجاب، حد پوشش و تبرّج است 📌 دکتر فاطمه فلاح تفتی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 در بحث حجاب باید دو نکته رعایت شود؛ یکی بحث حد حجاب و دیگری بحث تبرّج. 🔖 این مسئله هیچ منافاتی ندارد که ما فرهنگ هر شهر و هر کشوری را به رسمیت بشناسیم. آن‌ها هم بالأخره فرهنگ‌های خاص خودشان را دارند و فرهنگشان نیز محترم است و اتفاقاً وقتی به فرهنگ‌های اصیل آن‌ها هم رجوع کنید، می‌بینید که در آن چقدر قشنگ حد حجاب رعایت شده و در عین حال فرهنگ خودشان را هم حفظ کردند. 🔖 الآن ما چادر ایرانی داریم که شکل و فرمی جدید است و در زمان‌های گذشته و به‌خصوص زمان پیامبر‌ صلی‌الله‌علیه‌وآله چنین چیزی نبوده است، بلکه جلباب بوده که شکل و فرمش با چادر ایرانی فرق می‌کند. لذا اگر قرار باشد که ما نوع پوشش را هم به‌عنوان یکی از سیاست‌ها قبول کنیم و بگوییم که من می‌خواهم طبق آنچه که در زمان پیامبر‌ صلی‌الله‌علیه‌وآله بوده عمل کنم، دیگر نباید این پوشش کنونی خود را داشته باشم و باید بروم و تاریخ آن زمان را مطالعه کنم و از مطالعۀ آن، نوع پوشش آن زمان را دریابم و بعد همان را بپوشم. پس معلوم می‌شود آن چیزی که مهم است حد پوشش و تبرّج است و نوع پوشش آن‌قدر دخیل نیست که ما آن را وارد سیاست‌گذاری خود کنیم. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #فاطمه_فلاح_نفتی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 اهمیت سیاست‌های کلی نظام در راستای مدیریت کل نظام حکمرانی جمهوری اسلامی 📌 دکتر مهدی مقدسی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖ما در نظام حکمرانی و نظام تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی با یک حلقۀ مفقوده‌ای مواجه بودیم که هر نقطه را که می‌رفتیم، می‌دیدیم که به بن‌بست می‌رسیم؛ مثلاً شما می‌بینید که در نظام تقنینی، الگو و نقشۀ راه مشخص نیست. در نظام قضایی، الگو و نقشۀ راهی که مطلوب باشد مشخص نیست و در نظام اجرایی هم به همین ترتیب الگوی مطلوب مشخص‌شده‌ای وجود ندارد. برای همین می‌بینید که هر رئیس‌جمهور و رئیس قوۀ قضائیه و رئیس مجلسی که می‌آید، مبتنی بر علایق و سلایق خود حرکت می‌کند. 🔖 ما یک موجود زنده‌ای به نام سیاست‌های کلی نظام داریم که اتفاقاً این سیاست‌ها توسط رهبر معظم انقلاب ابلاغ می‌شوند که نفر اول نظام حقوقی ما هستند. از این مسئله هم که بر فرض بگذریم که یک رابطۀ قلبی میان امت و امام وجود دارد که لازم‌الاتباع است و فرمایشات رهبری از این جنبه هم اهمیت دارد، اما به هر حال ایشان فردی هستند که کلماتشان در نظام حقوقی و نظام حکمرانی لازم‌الاجرا است. 🔖 حال یک‌وقت گفتار مقام معظم رهبری در دیدار با مردم سمنان یا فلان شهر دیگر است و یک‌وقت دیگر مکتوبۀ ایشان است. اثر و انتظار این مکتوبه خیلی قوی‌تر و محکم‌تر از آن صحبت است. اهمیت سیاست‌های کلی نظام در اینجا است که می‌تواند کل نظام حکمرانی جمهوری اسلامی را مدیریت کند و تبدیل به نقشۀ راه شود. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #مهدی_مقدسی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 بالا نگه‌داشتن دستمزد در راستای نوعی تعادل در چرخۀ اقتصاد 📌 دکتر حسین درودیان در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 گاهی در چرخه‌ای بالا نگه‌داشتن دستمزد می‌تواند تعادل خوبی را حفظ کند یا تعادل بد به وجود نیاورد. 🔖 به این معنی که وقتی مثلاً بنگاه باید به نیروی کار دستمزد خوبی بپردازد و این خیلی کاهش پیدا نکرده است، قدرت خرید نیروی کار بیشتر می‌شود و این قدرت خرید نیروی کار دوباره می‌آید و صرف خرید کالاها و خدمات می‌شود. 🔖 یعنی کالاها و خدمات را همان بنگاه‌هایی تولید می‌کند که چرخۀ اقتصادی در آن‌ها به تعادل می‌رسد. درست است که برای کارفرما و کارآفرینی که دستمزد زیادی می‌دهد، به‌عنوان هزینه تلقی می‌شود، اما وقتی این قضیه را در سطح کلان نگاه می‌کنید، می‌بینید که این دوباره به شکل درآمد به آن فرد برمی‌گردد که البته این امر انعکاسی به سطح نقدینگی پیدا می‌کند و بحث درون‌زایی پول و نقدینگی این‌گونه شکل می‌گیرد که این انفعال هم باعث رشد نقدینگی در اقتصاد می‌شود. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #حسین_درودیان 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 تعریف جامع و مقبولی در نگاه دین‌شناسان از خشونت در خانواده وجود ندارد 📌 دکتر سمیه عرب‌‌خراسانی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 آنچه خشونت را به‌ویژه از منظر اسلام به مشکل جدی دچار می‌کند، تشخیص افراد و منضم‌کردن توجیهات دینی به این تشخیص فردی است. 🔖 فرهنگی‌شدن این تشخیص فردی و ادامه‌دار‌شدن آن در زمان و جای‌گیری آن در فرهنگ اسلامی‌، هم خشونت را و هم تعریف آن را دچار مشکل کرده است. اصل پذیرش حدودی از خشونت به مناسبت تأدیب، تربیت، ارائۀ مشوق منفی در هنگام خطر، برخی حدود مورد انتظار برای تحمل به‌واسطۀ وضعیت انسانی که خشم و خستگی را در خود دارد (صرف نظر از زن یا مرد‌بودن)، در تمامی جوامع و فرهنگ‌ها وجود دارد. 🔖 نگاه اسلامی نیز از این وضعیت مستثنی نیست و امر فرهنگی و نسبی در تعریف اسلامی و دینی از خشونت نیز وجود دارد. بنابراین می‌توان گفت تعریف مشخص، جامع و مقبول از منظر دین‌شناسان و دیگر متخصصان مرتبط از خشونت در اسلام، در روابط میان زنان و مردان در حوزۀ خانواده «هنوز» وجود ندارد. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #سمیه_عرب_خراسانی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 نگاه به تقلید؛ رویکردی دوگانه یا طیف‌محور؟ 📌 دکتر سیدمجتبی امامی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 من به یک طیف قائل هستم؛ نه یک دوگانه که بگوییم تقلید نکوهیده و تقلید شایسته. به‌نظر من این بحث طیفی چند بعدی است که شامل تقلید ناآگاهانه، تقلید صوری و... می‌شود که خود این‌ها هم هر‌کدام کمبودی دارند و در عین حال نسبت‌به شکل قبلی خود بالاتر هستند. 🔖 حال تقلید از چه کسی صورت می‌گیرد؟ مثلاً شما بروید و از حکومت حضرت علی(ع) تقلید کنید. این کار که اشکالی ندارد؛ اما گاهی از استکبار تقلید می‌کنید یا از کسی تقلید می‌کنید که بین این دو الگو است؛ مثلاً از حکومت غزنویان تقلید می‌کنید که در عین حال که سنی بودند، تا حدی هم تمدن و حکومتی داشتند.‌ 🔖 بحث دیگر تقلید، این بود که در چه‌چیزی باید تقلید کرد؛ مثلاً اگر جوانی در نوع لباس خودش از آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها تقلید می‌کند و فرد دیگری هم در نحوۀ ادارۀ جامعه و ادارۀ شرکت خود از آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها تقلید می‌کند و با متد آن‌ها با کارمند خود رفتار می‌کند، کدام مورد بدتر است؟ آیا نمی‌توان میان امر جمعی و فردی ارزش‌گذاری کرد که کدام‌یک بدتر است؟ مورد دوم به‌نظر بدتر می‌آید. 🔖 پس اجمالاً اگر فردی شرکتی را با تقلید از نحوۀ رفتار خود در شرکت و نحوۀ تعامل آن را با کارکنان مبتنی‌بر نوعی نگاه در جامعۀ آمریکایی و اروپایی شکل می‌دهد، از تقلید در مدل مو و لباس بدتر است. لذا اینکه در چه چیزی تقلید می‌کنیم، بسیار مهم و درخور توجه است. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #سیدمجتبی_امامی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 چالش‌های مهم در بحث سیاست‌گذاری 📌 حجت‌الاسلام علیرضا پیروزمند در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 مجموعۀ دستگاه سیاست‌گذاری کشور یا شوراهای عالی هرکدام در سهم مأموریت خودشان نقش سیاست‌گذاری در کشور را بر عهده دارند؛ لذا ما از این نظر رو‌به‌جلو حرکت کردیم که به‌تدریج به مسائل کلان نسبت به سیاست‌گذاری آن‌ها توجه کردیم. 🔖 اما این سیاست‌ها علی‌رغم اینکه یک گام به جلو محسوب می‌شود، دارای ضعف است و آن هم این است که این سیاست‌ها یا آن‌قدر اجمالی هستند که دست مدیر و مجری را برای اینکه چه اقدامی به‌صورت مشخص انجام بدهد بازمی‌دارد و یا اینکه بسیار جزئی می‌شوند و عملاً از حد سیاست‌های کلی پایین‌تر می‌آیند و در جایگاه و نقش برنامه‌ریزی قرار می‌گیرند که در برنامه‌ریزی، هدف‌گذاری‌های مشخص و زمان‌بندی مشخص برای انجام فعالیت‌ها اتفاق می‌افتد. 🔖 ولی سیاست‌های کلی معمولاً کمّی نمی‌شود و زمان آن هم یا محدود نیست و یا اینکه خیلی محدود نیست. بنابراین این مسئله یک نقص است که آن قالبی که سیاست‌های کلی باید درون آن قرار بگیرند که اثرگذار و راهگشا و الزام‌آور باشند به این معنی که چهارچوب و مسیر مشخصی را برای پایین‌دست ترسیم کرده باشند، جزئی نشده باشند و از حد سیاست‌های کلان تنزل پیدا نکرده باشند. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #علیرضا_پیروزمند 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 موقعیت غلبۀ گفتمانی یا نبود آن؛ تعیین‌کننده‌ای مهم در مسئلۀ حجاب 📌 دکتر سینا کلهر در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 مهم‌ترین گفتارهایی که جریان مخالفِ با حجاب به‌وسیلۀ آن موضع خودش را توضیح می‌دهد و توجیه می‌کند و در تلاش است که آن را به پیش ببرد، حق انتخاب آزادی در پوشش و همچنین آزادی در انتخاب نوع لباس است و همۀ این گفتارها از ایدۀ آزادی در انتخاب پوشش و از اینکه من انسانم و دیگری نمی‌تواند من را اجبار کند و این اجبار با شأن انسانی سازگار نیست وارد می‌شود. 🔖 البته این نکته را هم باید خاطرنشان کرد که ما در مسئلۀ حجاب پیچیدگی بسیار زیادی داریم. یک زمانی اکثریت جامعه هوادار و طرفدار و عامل به حجاب بوده و به‌عبارت دیگر گفتمان حجاب، یک گفتمان غالب بوده و تحلیل من این است که در اواخر دهۀ پنجاه و دهۀ شصت، فشار اجتماعی و گفتمان مردمی بوده که حجاب الزامی شده و می‌دانید آن تلاش‌هایی که جریان بی‌حجاب و بدحجاب به‌شکل اجتماعی انجام داد، برای اینکه قانون الزامی‌شدن حجاب لغو شود، فقط به این دلیل به نتیجه نرسید که افکار عمومی مردم با آن همراهی نکردند. 🔖 در آن موقعیت و وضعیت که غلبۀ گفتمانی حجاب وجود داشته، الزامی‌بودن حجاب نه‌تنها نقش مخربی نداشته بلکه عامل تثبیت هم بوده است. لذا این موقعیت غلبۀ گفتمانی یا عدم‌غلبۀ گفتمانی تعیین‌کنندۀ مهمی در مسئله است. وقتی گفتمان حاکم مبتنی بر حجاب و عفاف است استفاده از الزام، تثبیت‌کننده و تشدید‌کننده است؛ البته به‌شرطی که درست و سرِ جای خود انجام شود. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #سینا_کلهر 🌐 @rahyaft_andisheh