روش شناسی اجتهاد در مسائل نوپیدا.pdf
337.7K
✅ #گزارش مکتوب نشست روش شناسی اجتهاد در مسائل نوپیدا، استاد علیدوست
🔹نگارش: حجت الاسلام محمدجواد #نوروزی
#ارسالی_کاربران
▫️مطلب مرتبط:
فایل صوتی نشست: https://eitaa.com/ravesh_ejtehad/266
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ دو مکتب فقهی از نگاه استاد #علیدوست
🔹#تجمیع_ظنون
در استنباطات فقهی ـ بهویژه در غیرعبادات ـ بهعرف و بنای عقلا توجه بیشتری میکند
به تاریخ صدور روایات و آیات نگاه جدیتر و مؤثرتری دارد
به اهل سنت در فقه و حدیث مقارن نیمنگاهی دارد
دادههای دانش تاریخ را در استنباط مطمح نظر قرار میدهد
به وثوقِ صدور، بیشتر از سندشناسی توجه میکند
کمتر بهصورت ریاضی فکر میکند؛ در استنباطاتش مجموعهای از ظنون را در نظر میگیرد (درست است که تکتک آنها را معتبر نمیداند؛ ولی آنها را در یک نظام حلقوی تنظیم میکند تا از به هم پیوستن همان اسناد نامعتبر دلیل معتبری آفریده شود)
به قرآن و مقاصد توجه میکند
نگاهش به شریعت اجتماعی است
از نصوصی که در موارد خُرد وارد شدهاند گاه میتواند به یک قاعده کلان برسد
شهرت را در نظر میگیرد و آن را جابر ضعف سند یا جابر ضعف دلالت میانگارد
🔹#تطبیق_قواعد
در همه مواردی که برای مکتب قبل برشمردیم در نقطه مقابل قرار دارد
نصبسند است و برای یک مسأله دنبال یک روایت خاص است؛ نمیگویم عام را انکار میکند؛ ولی ترجیح میدهد دنبال روایت خاص باشد
بسیار ریاضیوار فکر میکند
اصول آن از حد لازم خیلی فربهتر شده است
فقهِ آن، در مواردی #فقه_کشف نیست؛ بلکه #فقه_عذر است (ابتنای بیشتری بر اصول عملیه دارد).
متن کامل:
http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/30
🔸 کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔 @ravesh_ejtehad
✅ #روششناسی_اجتهاد از منظر استاد #مددی
🔹اگر ما #روش_و_متد را یاد بگیریم و وسایل کار را آماده کنیم، میتوانیم فقیهی را تربیت بکنیم که در طی #سه_چهار_سال بتواند در تمام ابواب فقه نظر بدهد.
منبع: http://dorous.ir/persian/article/8835/
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ با روش آیت الله #خویی و اصول عملیه نمیتوان #نظامسازی کرد
🔹فقه مکتب تجمیع ظنون به واقعیت نزدیکتر است، چنانکه پاسخگوتر هم هست؛ چرا که بر اساس مکتب آیت الله خویی یعنی اصول عملیه نمی توان قانون نوشت و نظام و حکومتی را تاسیس و اداره کرد؛ نمیتوان در قانون گفت: احتیاط این است! ... وقتی کل تاریخ فقاهت را هم نگاه میکنیم، بیتردید غلبه از سوی مکتب تجمیع ظنون است.
▫️متن کامل:
http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/37
▫️پینوشت:
- منظور از #نظامسازی، طراحی نظامهای اجتماعی مانند نظام سیاسی، نظام رسانهای، نظام اقتصادی، نظام دفاعی، نظام تعلیم و تربیت، نظام بهداشت و درمان و ... است که رکن تمدنسازی به شمار میرود.
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ #فراخوان همراهی در حوزه #روششناسی_اجتهاد
•┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈•
🔸 استاد #مروی: با روششناسی اجتهاد، طلبه در ۶ ماه به اندازه ۸ سال جلو میافتد
🔸استاد #علیدوست: باید روششناسی اجتهاد را در حوزه به عرف تبدیل کنیم
🔸استاد #مددی: اگر ما روش اجتهاد را یاد بگیریم میتوانیم فقیهی تربیت کنیم که در طی چند سال در تمام ابواب فقه نظر بدهد
🔸 استاد #مبلغی: بدون روششناسی اجتهاد حوزه دچار خسارت خواهد شد
•┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈• •┈••✾••┈••┈••✾••┈•
🔹کانال تخصصی حوزوی روششناسی اجتهاد (روشنا)، با عضویت شمار بسیاری از اساتید، فضلا و طلاب سطوح عالی و خارج، برای #انتشار_نکات_علمی_اساتید_و_پژوهشگران در حوزه منهجشناسی و روششناسی اجتهاد اعلام آمادگی مینماید.
🔹اساتید و پژوهشگران میتوانند مطالب خود را به آیدی مدیران کانال ارسال نمایند تا پس از بررسی در هیئت تحریریه، با نام خود بزرگواران انتشار یابد.
🔹این آثار میتواند ناظر به ضرورت روششناسی اجتهاد و یا ناظر به هر یک از سه محور فرایند کلان اجتهاد، خردهفرایندهای اجتهاد (بررسی دلالی، بررسی اقوال، بررسی سندی و ...) و نیز مبانی موثر در فرایند اجتهاد باشد.
توضیح بیشتر: https://eitaa.com/ravesh_ejtehad/84
🔹همچنین این آثار میتواند با دو رویکرد تعلیمی (آموزش روش اجتهاد به عموم طلاب درس خارج) و یا تحقیقی (بیان ویژگیهای روش اجتهاد فقیهان برجسته) باشد.
توضیح بیشتر: https://eitaa.com/ravesh_ejtehad/276
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
🌐www.ravesh-ejtehad.blog.ir
✅ #فرایند_کلان_اجتهاد #شیخ_انصاری از منظر استاد واسطی
🔹۱. بیان #فرضیه
ارائه مساله با حکمش مانند: سب المومن حرام؛ السحر حرام
🔹۲. ارائه #مستندات_اولیه برای موجهسازی فرضیه
مانند: مستند الحرمه روایه...؛ الاخبار مستفیضه به
🔹۳. تبیین #موضوع
مانند: المرجع فی السب الی العرف و هو ما باسناده یقتضی نقصه الیه؛ المراد بالسحر...
🔹۴. شاخص #تحققـموضوع
مانند: لایعتبر فی صدق السب مواجهه المسبوب و یعتبر فیه قصد الاهانه؛ المعتبر فی السحر الاضرار
🔹۵. انواع و #اقسام_موضوع
مانند: السحر علی اقسام
🔹۶. تبیین نهایی #حکم
المهم بیان حکمه و یکفی فی حرمتها کونها من ضروریات الدین
🔹۷. مراحل #تبیین:
أ. ارائه دلیل و بیان دلالت ظاهر دلیل
ب. تقویت این استظهار با تصریح دیگر فقهاء بر این ظهور
ج. ارائه فهم های دیگر با قرائنش و بررسی تطبیقی آنها با فهم اول
د. نقد آنها با احتمال پردازی در مراد عبارت و نتیجه گیری
ه. ارائه دلیلهای معارض، بیان دلالت دلیل
و. نقد دلیل
ز. جمع بین ادله
🔹۸ . تعیین #موارد_استثناء
مانند: و یستثنی من المومن المظاهر بالفسق؛ بقی الکلام فی جواز دفع السحر بالسحر
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ خردهفرایند #بررسی_لغوی #شیخ_انصاری از منظر استاد واسطی
1️⃣ مراجعه به کتاب صحاح
2️⃣ مراجعه به قاموس
3️⃣ مقایسه با مصباح المنیر
4️⃣ جمعبندی لغوی با مراجعه به النهایه
5️⃣ مقایسه نتیجه با آنچه در کتب فقهی تعریف شده است (قواعد، تنقیح و تحریر)
(الگوریتم اجتهاد، ص ۱۰۲)
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ ملاحظات استاد علیدوست بر #روش_اجتهاد_شیخ_انصاری
1️⃣ عدم توجه کامل به نصوص #مقاصد_شریعت
در برخی از اجتهادات شیخ به مقاصد شریعت آن طور که باید توجه نشده است. اگر کسی بتواند آیات و نصوص مبین مقاصد را شناسایی کند، میتواند از آنها نه به عنوان کارایی سندی، بلکه در خدمت نصوص مبین شریعت استفاده کند. نمونه های زیادی از این نصوص در کتاب فقه و مصلحت بیان شده است.
2️⃣ کممهری به #عقل
خود شیخ از قانون ملازمه «کل ما حکم به العقل، حکم به الشرع» دفاع می کند و کبری را تثبیت می کند؛ اما برای این کبری، صغرایی باقی نمیگذارد.
متن کامل در: http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/26
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ نسبت روششناسی اجتهاد و فقههای تخصصی
1️⃣ #روششناسی_اجتهاد: روش عام استنباط در تمام ابواب فقهی را بیان میکند
2️⃣ #روششناسی_فقه_اجتماعی: روش استنباط فقهی در موضوعات اجتماعی را ارائه میدهد (مثلا روش شهید صدر مبنی بر فهم اجتماعی نصوص یا روش استاد علیدوست مبنی بر توجه به مقاصد یقینی شارع)
3️⃣ #روششناسی_فقه_اجتماعی_تخصصی (مانند روششناسی فقه رسانه، روششناسی فقه خانواده و ...): روش استنباط فقهی در یک موضوع اجتماعی خاص مانند رسانه یا خانواده را بیان میکند.
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
روش شناسی اجتهاد | روشنا
✅ #فایل_صوتی نشست اشتراکات و افتراقات روش تفقه #مکتب_نجف و #مکتب_قم (بخش دوم) 🔹ارائه: استاد محمد #عش
تقریرنموداری تاریخ مکاتب فقهی-استادعشایری منفرد.pdf
198.1K
✅ #تقریر نموداری نشست اشتراکات و افتراقات روش تفقه #مکتب_نجف و #مکتب_قم
🔹ارائه: استاد #عشایری
🔹فایل صوتی نشست (+)
منبع: @feghherasane
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ #درس_خارج مطلوب در نگاه استاد #واسطی
🔹ثمره #روشمند_کردن_اجتهاد این است که هر مکتب و روش تلاش نماید تا الگوی خود را ارائه نماید. شبیهسازی این مطلب در کف میدان حوزههای علمیه چنین میشود که در #درسهای_خارج، اساتید به توصیف، تبیین و نقد و بررسی و مقایسه تطبیقی میان الگوریتم اجتهاد مثلا شیخ انصاری، آخوند، صاحب کفایه، محقق نائینی، محقق اصفهانی، آیت الله خویی و ... میپردازند.
🔹در درس خارج فقه، هر استادی #ابتدا الگوریتم استنباط خود را به عنوان #پیشفرض ارائه میکند و سپس بر اساس مراحل و فرایندهای ذکر شده در آن، به #تطبیق بر مسئله فقهی مورد بحث میپردازد و مخاطبان با در دست داشتن الگوریتم اجتهاد استاد، میتوانند در تمام مراحل و موارد،عملکرد استاد را رصد کرده و صحتسنجی کنند و با مقایسه روش استنباط فقها و اساتید مختلف، نقاط ضعف و قوت آنها را شناسایی نمایند.
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
مصاحبه استاد علیدوست.pdf
377.3K
✅ #مصاحبه با استاد #علیدوست پیرامون #روششناسی_اجتهاد (مجله تا اجتهاد)
🔸 کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad